Bogorad-syndroom: Krokodillentranen bij het eten of drinken

Het Bogorad-syndroom is een zeldzame complicatie van (traumatische) aangezichtsverlamming met ongepast en soms overvloedige tranenvloed (hyperlacrimatie) tijdens het eten. Daarom is dit syndroom beter bekend als het “krokodillentranensyndroom” of “gustatolacrimale reflex”. De krokodillentranen komen tot stand omdat zenuwvezels van de speekselklier na een aangezichtsverlamming beschadigd zijn en per ongeluk in een traanklier weer gaan groeien. De Russische neuropatholoog Bogorad beschreef dit syndroom voor het eerst in 1913.

• Epidemiologie Bogorad-syndroom
• Oorzaken en erfelijkheid aandoening
• Symptomen: Krokodillentranen bij het eten of drinken
• Behandeling krokodillentranensyndroom via botoxinjectie
• Prognose ziekte

Epidemiologie Bogorad-syndroom

Het krokodillentranensyndroom presenteert zich bij 3,3 tot 6,5% van de patiënten na een Bell-parese (plotse aangezichtsverlamming door zenuwschade). Het syndroom presenteert zich o.a. ook na een bovenkaaktrauma, lepra, de ziekte van Paget (chronische ontsteking van het bot) en andere infectie- en vaatziekten. De wetenschappelijke lectuur rapporteert ongeveer 95 gevallen.

Oorzaken en erfelijkheid aandoening

De aandoening treedt spontaan op of is verworven.

Soms treedt het syndroom namelijk spontaan op bij geboorte. Er is echter geen wetenschappelijk gebaseerde informatie bekend met betrekking tot erfelijkheid.

Een Bell-parese is een traumatische vorm van gezichtsverlamming. Hierdoor reageert plots één helft van het gezicht niet meer. Dit is een beangstigend gezicht, maar 85% van de patiënten herstelt binnen de drie weken, zelfs zonder behandeling. Tijdens dit herstel ontwikkelt 3 tot 6% van de patiënten de verworven vorm van het krokodillentranensyndroom.

Symptomen: Krokodillentranen bij het eten of drinken

Wanneer de patiënt begint te eten of drinken, begint hij spontaan, unlitaraal (medische term voor "eenzijdig"), overvloedig en ongecontroleerd te huilen zonder dat hij geluid maakt; hij huilt als het ware "krokodillentranen". Dit is het gevolg van een neurologische verwisseling. De traanklieren beginnen te werken in plaats van de speekselklieren. Smaakverlies en een tic in het gezicht zijn ook mogelijk. De ernst en duur van de tranenvloed varieert per patiënt. Een pediater merkt dit in het ziekenhuis doordat een baby huilt maar geen geluid maakt bij het eten en eerder een gespannen indruk maakt. De symptomen stoppen als de patiënt gestopt is met eten of drinken. Verder vinden de symptomen ook plaats bij alle soort voedsel of drank.

Behandeling krokodillentranensyndroom via botoxinjectie

Er is geen effectieve behandeling voor het krokodillentranensyndroom, maar meestal is een botulinumtoxine-injectie (botoxinjectie) in de traanklier met behulp van een EMG (elektromyografie) een goede behandelingsoptie. Hierdoor blokkeren signalen naar de zenuwen waardoor het onvrijwillig tranen niet meer optreedt. In een klinische studie meldden alle patiënten hierdoor een gedeeltelijke of volledige verdwijning van de overmatige tranenvloed na behandeling. De behandeling werkt meestal na 24-48  uur na de eerste injectie en de resultaten blijven 4-5 weken aanhouden. Hierdoor is een behandeling met botulinum toxine eenvoudig, veilig en effectief. Dankzij een injectie draagt een patiënt ook perfect make-up en oogcosmetica. Zonder injectie loopt de make-up namelijk steeds uit als de patiënt start te eten of drinken.

Prognose ziekte

Er is geen informatie beschikbaar over de prognose van deze aandoening. Voor de patiënt is dit meestal een zeer frustrerende ziekte. Hij lijkt ongelukkig of emotioneel instabiel, maar is het niet. De omgeving begrijpt dit echter niet altijd goed waardoor de patiënt zich soms gaat isoleren. Ergens gaan uiteten is namelijk erg moeilijk voor de patiënt. Daarom ondersteunt de omgeving best de patiënt op emotioneel en praktisch vlak, bijvoorbeeld door een zakdoek aan te bieden tijdens het eten/drinken.

Lees verder

• Een oogonderzoek bij de oogarts: Screening naar oogziekten
• Hoe werk je met de computer als je niet (goed) meer ziet?
• Laat regelmatig een oogonderzoek doen door de oogarts
• Syndroom van Bonnet (visuele hallucinaties zien)
• Syndroom van Adie: Aandoening aan ogen en reflexen