Ontstoken teen of teenontsteking: oorzaken en symptomen
Een ontstoken teen is een veel voorkomend probleem dat meestal bij volwassenen optreedt. Een ontstoken teen of teenontsteking kan worden veroorzaakt door een bacteriële infectie of een schimmelinfectie door bijvoorbeeld een wondje aan de teen of door een ingegroeide nagel, een onjuiste manier van nagelknippen, etc. Net als andere soorten infecties, zal een ontstoken teen pijnlijk zijn en kan er een beetje (pus)afscheiding ontstaan. Verschillende medicijnen kunnen worden voorgeschreven om genezing van een ontstoken teen te bevorderen, zoals antibiotica die bacteriën doden. Een ontstoken teen kan voorkomen worden door het nemen van voorzorgsmaatregelen, zoals de teennagels recht afknippen en goed passende schoenen dragen.
Een ontstoken teen
Een ontstoken teen kenmerkt zich door rood, zwelling en pijn. Een teenontsteking komt vaak voor, vooral bij mensen met
diabetes of een verzwakt immuunsysteem. Door te weten wat je ontsteking veroorzaakt, kan je erachter komen of je het zelf kunt behandelen of dat je er verstandig aan doet je huisarts in te schakelen. Ofschoon een ontstoken teen pijnlijk en vervelend kan zijn, is het veelal relatief gemakkelijk te genezen.
Ingegroeide teennagel /
Bron: Uruz08, Wikimedia Commons (GFDL)Oorzaken van een teenontsteking
Ontsteking van de nagelwal
Een ontsteking van de nagelwal heet
paronychia of omloop. De nagelwal is de rand die rondom de nagelplaat loopt. Het wordt normaal gesproken veroorzaakt door een bacterie. De teennagel kan ook met een schimmel worden besmet. Je kunt paronychia oplopen door een wondje of beschadiging van de huid, wat een porte d'entrée vormt voor bacteriën. Kleine wondjes kunnen worden veroorzaakt door de volgende factoren:
- Slechte nagelhygiëne;
- Nagelbijten;
- Het afbijten of afscheuren van loszittende velletjes;
- Het te kort afknippen van de nagels;
- Peuteren;
- Een ingegroeide teennagel.
Andere oorzaken
Ook kan je een schimmel oplopen als je op blote voeten loopt in vochtige ruimten waar mensen op blote voeten lopen, bijvoorbeeld in gemeenschappelijke douches, zwembaden en sauna’s. Een andere oorzaak is een door eelt verdikte huid, die wordt veroorzaakt door wrijving, bijvoorbeeld wanneer je teen tegen je schoen wrijft.
Risicofactoren
Je hebt meer kans om een ontstoken teen te krijgen als je diabetes hebt. Schade aan je bloedvaten door te hoge bloedsuiker kan het moeilijker maken voor je lichaam om infecties te bestrijden. En diabetische zenuwschade kan ertoe leiden dat je een klein trauma niet voelt, wat kan leiden tot een teeninfectie. Mensen met een verzwakt immuunsysteem, hebben ook meer kans om teeninfecties te krijgen. Bijvoorbeeld mensen met
hiv, of diegenen die een orgaantransplantatie hebben gehad.
Symptomen van een ontstoken teen
Verschijnselen
Symptomen van een ontstoken teen zijn:
- Roodheid;
- Pijn of gevoeligheid;
- Zwelling;
- De aangedane teen voelt warm aan;
- Pusvorming;
- (Lichte) koorts.
Voeten controleren
Door diabetes kan het zijn dat je niet voelt dat je een infectie hebt. Dus controleer je voeten elke dag als je diabetes hebt. Kijk naar roodheid, zwelling, pus en andere tekenen van een ontsteking.
Wanneer huisarts inschakelen?
Maak een afspraak met je huisarts als de roodheid, zwelling en andere symptomen niet met zelfzorgmaatregelen weggaan. Raadpleeg in de volgende gevallen onmiddellijk een arts:
Huisarts onderzoekt voet en tenen /
Bron: Alexander Raths/Shutterstock.comOnderzoek en diagnose
Anamnese en lichamelijk onderzoek
De huisarts zal vragen stellen over aard en ernst van je klachten en vervolgens je teen onderzoeken. Soms wordt een kweek afgenomen om de aard van de bacterie te bepalen.
Regelmatige controle
Regelmatige controles van je huisarts of diabetesverpleegkundige zijn belangrijk als je diabetes hebt, zodat je vroegtijdig infecties en andere voetproblemen kunt opsporen en behandelen.
Behandeling van een ontstoken teen
Als bacteriën de teenontsteking veroorzaken, kan antibioticacrème of antibioticapillen het probleem oplossen. Schimmelinfecties worden behandeld met antischimmelmiddelen, die je lokaal aanbrengt of oraal inneemt. Om een ingegroeide teennagel te behandelen, kan de huisarts een deel van de nagel wegsnijden en de nagel nabehandelen met 70% alcohol., waarna de teen wordt verbonden. daarnaast is het belangrijk om mogelijke oorzaken zoals knellende schoenen, peuteren aan de teennagels en zwetende voeten, te vermijden of te behandelen. Soms kan de infectie leiden een
abcesje. Als bacteriën zich vermenigvuldigen, kan er namelijk een abces onder de nagel ontstaan. In dat geval is
abcesdrainage geboden.
Zelfzorg bij teenontsteking
Zelfzorgmaatregelen
De volgende zelfzorgmaatregelen kunnen worden toegepast bij een teenontsteking:
- Voetenbadje voor de duur van ongeveer 15 minuten met warm water en soda. Doe dit drie tot vier keer per dag.
- Om een ingegroeide teennagel te behandelen, kun je de hoek van de nagel voorzichtig opheffen. Plaats een klein stukje katoen watje onder de nagel, zodat de nagelpunt over het nagelbed heen groeit
- Je kunt ook je teen beschermen terwijl het geneest. Om het genezingsproces te bevorderen, kun je het beste ruime, comfortabele schoenen dragen die niet wrijven over de aangedane teen of ertegenaan drukken. Houd je voet droog en verschoon je sokken elke dag.
Huisarts
Bij een ingegroeide teennagel kan je het ook aan de huisarts overlaten een watje of een rubber gootje onder de nagel aan te brengen.
Prognose
Een ontstoken teen kan behoorlijk vervelend zijn – rood, gezwollen en vaak pijnlijk bij elke stap die je zet. Gelukkig is de prognose voor de meeste ontstoken tenen goed, vooral als je snel ingrijpt. Met de juiste behandeling kunnen je klachten meestal binnen een paar dagen tot weken verdwijnen, en kun je snel weer zonder problemen op je voeten staan.
Bij een lichte infectie, zoals een ingegroeide teennagel of een klein wondje dat is gaan ontsteken, is de vooruitblik vaak positief. Met een goede hygiëne, het gebruik van antiseptische crèmes en eventueel een antibioticakuur zijn de klachten vaak binnen een paar dagen onder controle. Als je de infectie tijdig aanpakt, kun je snel weer op beide benen staan zonder pijn of ongemak.
Heb je te maken met een ernstigere ontsteking of een diepere infectie, zoals een bacteriële infectie die zich heeft verspreid, dan kan het herstel iets langer duren. Soms kan er drainage nodig zijn om de infectie te verhelpen, of in zeldzame gevallen een kleine chirurgische ingreep. Maar ook hier geldt: zodra de infectie onder controle is, zal je teen binnen enkele weken volledig herstellen.
Bij mensen met een onderliggende aandoening, zoals diabetes, kan de genezing iets langer duren. De bloedcirculatie is bij hen vaak minder goed, wat het herstel kan vertragen. Daarom is het extra belangrijk om snel medische hulp te zoeken om complicaties te voorkomen. Met de juiste zorg kan ook hier het herstel goed verlopen.
Kortom, of je nu een lichte of wat ernstigere ontsteking hebt, de prognose is meestal goed zolang je de ontsteking tijdig aanpakt. Met een beetje geduld en de juiste behandeling staat niets je meer in de weg om weer zonder zorgen op je voeten te staan!
Complicaties van een ontstoken teen: wat kan er misgaan als je het negeert?
Een ontstoken teen lijkt misschien een klein probleem, maar als je het negeert of te lang wacht met behandelen, kunnen de gevolgen groter zijn dan je denkt. Hoewel de meeste ontstekingen goed te behandelen zijn, kunnen er complicaties optreden die je gezondheid flink in de weg zitten. Laten we eens kijken naar wat er mis kan gaan als je een ontstoken teen onbehandeld laat:
Verspreiding van de infectie: van teen naar voet
Een van de meest voorkomende complicaties van een ontstoken teen is dat de infectie zich kan uitbreiden. Wat begon als een klein probleem bij je teen, kan zich langzaam verspreiden naar de omliggende weefsels in je voet of zelfs je been. Als de infectie dieper in je weefsels dringt, kan dit leiden tot cellulitis, een pijnlijke zwelling van de huid en onderliggende weefsels. Het gevolg? Een simpele ontstoken teen kan je hele voet in de problemen brengen, en de behandeling wordt ineens veel intensiever.
Nagelbedontsteking: pijn aan de nagelbasis
Als je een ontstoken teennagel, zoals bij een ingegroeide nagel, niet behandelt, kan het probleem dieper onder de nagel gaan zitten. Dit leidt vaak tot een pijnlijke nagelbedontsteking (paronychia), waarbij pus zich kan ophopen onder de nagel en zelfs de nagel zelf kan loskomen. Dit maakt lopen en schoenen dragen extreem ongemakkelijk, en kan soms een ingreep nodig maken om de infectie te draineren.
Botinfectie: als de infectie te ver gaat
In ernstigere gevallen kan de infectie zich uitbreiden naar het bot, een aandoening die osteomyelitis heet. Dit is een serieuze complicatie waarbij het bot geïnfecteerd raakt, wat kan leiden tot langdurige pijn, zwelling en koorts. Een botinfectie vereist meestal een intensieve behandeling met antibiotica of zelfs een operatie om het geïnfecteerde weefsel te verwijderen. Dit is geen complicatie die je wilt riskeren, dus tijdig ingrijpen is cruciaal.
Voor mensen met diabetes is een ontstoken teen nog riskanter. Diabetes kan de bloedtoevoer naar de voeten verminderen, wat betekent dat de infectie minder snel geneest. Dit vergroot de kans op complicaties zoals zweren, en in ernstige gevallen kan een onbehandelde infectie zelfs leiden tot amputatie. Het is dus extra belangrijk om bij de eerste tekenen van een ontsteking snel actie te ondernemen.
Chronische pijn of misvorming
Als een ontsteking te lang aanhoudt, kan dit leiden tot chronische pijn of blijvende misvormingen van de teen, vooral als de gewrichten betrokken raken. Dit kan het lopen pijnlijk en moeilijk maken, zelfs nadat de infectie is genezen. In sommige gevallen kan een ontstoken teen ervoor zorgen dat je teen stijf blijft of anders gaat staan, wat weer nieuwe problemen veroorzaakt met je houding of gang.
Voeten controleren en goed verzorgen /
Bron: Voyagerix/Shutterstock.comPreventie
Om een ingegroeide teennagel of teenontsteking te voorkomen, kun je de volgende maatregelen nemen:
- Knip je teennagels recht af. Knip je nagels niet schuin af. Als je een aandoening hebt die een slechte bloedvoorziening naar de voeten veroorzaakt en je je nagels niet zelf kunt knippen en verzorgen, ga dan regelmatig naar een pedicure.
- Knip nagels nooit te kort, want dit vergroot de kans op ingroeien. Door te kort knippen van de nagels, kan de druk van je schoenen op je tenen ervoor zorgen dat een nagel in het weefsel groeit.
- Bijt of scheur nagels niet af. Dit vergroot de kans op ingroeien.
- Vijlen van de nagels heeft de voorkeur boven knippen. De kans op scheurtjes en breken van de nagels is ietwat groter wanneer je de nagels knipt in plaats van vijlt.
- Draag schoenen die goed passen. Schoenen die te veel druk op je tenen leggen of te krap zitten, kunnen ervoor zorgen dat een nagel in het omliggende weefsel groeit.
- Als je zenuwschade aan je voeten hebt, voel je misschien niet dat je schoenen te strak zitten. Zorg ervoor dat je goed passende schoenen koopt en draagt, bij voorkeur van een schoenenwinkel met speciale schoenen voor mensen met voetproblemen.
- Draag beschermende schoenen. Als je werk doet waarbij je je tenen kunt beschadigen, draag dan beschermend schoeisel, zoals werkschoenen met een stalen neus.
- Controleer regelmatig je voeten. Als je diabetes hebt, controleer dan dagelijks je voeten op tekenen van ingegroeide teennagels of andere voetproblemen.
- Bij kwetsbare en brosse nagels kan een voedende olie of nagelcrème helpen.
Lees verder