Gemaskeerde hypertensie: Hoge bloeddruk thuis, niet bij arts

Het volgende is een veel voorkomend probleem: Patiënten hebben thuis een normale bloeddruk en wanneer ze de arts bezoeken, krijgen ze als het ware een ‘wittejasfobie’. Hun bloeddruk schiet daarbij de hoogte in. Gemaskeerde hypertensie is het tegenovergestelde van dit soort hypertensie (verhoogde bloeddruk). Hierbij hebben patiënten thuis een hoge bloeddruk, maar is deze normaal wanneer de arts deze meet. Doordat de hoge bloeddruk niet zichtbaar is voor de arts en de patiënt, leidt dit onbehandeld tot complicaties zoals een beroerte of een hartaanval. De patiënt neemt dan de bloeddruk thuis of anders gebeurt een 24u-bloeddrukmeting thuis. Deze onderzoeken gebeuren het best bij patiënten met een risico op een hoge bloeddruk om zo tijdig een behandeling in te zetten.

• Epidemiologie van ernstige aandoening
• Oorzaken van gemaskeerde hypertensie
• Risicofactoren
• Aandoeningen
• Omgevingsfactoren
• Complicaties van ‘verborgen’ hoge bloeddruk
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Leefstijladviezen

Epidemiologie van ernstige aandoening

Gemiddeld 8-15% van de patiënten die een arts bezoeken, heeft gemaskeerde hypertensie. Het komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen en bij patiënten met borderline hypertensie of pre-hypertensie. Ook hebben jongere patiënten met een normaal gewicht vaker gemaskeerde hypertensie dan oudere patiënten met overgewicht.

Oorzaken van gemaskeerde hypertensie

Verschillende oorzaken van gemaskeerde hypertensie zijn:

• alcoholmisbruik
• hart- en vaatziekten
• het gebruik van de anticonceptiepil bij vrouwen
• nieraandoeningen
• roken
• weinig lichaamsbeweging

Mogelijk hebben patiënten met de ziekte juist minder stress in een rustige spreekkamer dan in een drukke thuisomgeving, hetgeen de aandoening verklaart.

Risicofactoren

Aandoeningen

Gemaskeerde hypertensie komt vooral voor bij patiënten met volgende aandoeningen.

Albuminurie
Bij albuminurie is het eiwit albumine aanwezig in de urine. Vaak gebeurt dit bij patiënten met een nieraandoening.

Atherosclerose
Atherosclerose is een aandoening waarbij de wanden van de slagaders verdikken door de ophoping van plaques. Vaak treden gedurende vele tientallen jaren geen klachten op bij slagaderverkalking, maar wanneer de plaque plots scheurt, ontstaat een plotselinge vernauwing van een ader.

Diabetes mellitus
Suikerziekte (diabetes mellitus) is een stofwisselingsaandoening waarbij het metabolisme van bloedglucose niet goed werkt. Dit leidt tot nierbeschadiging en daaropvolgende veranderingen in de bloeddruk.

Linkerventrikelhypertrofie
De vergroting of verdikking van de wanden van het hart in de linkerhartkamer is in medische termen gekend als ‘linkerventrikelhypertrofie’. Deze aandoening ontwikkelt zich mogelijk als gevolg van een hoge bloeddruk of een hartaandoening die ervoor zorgt dat het hart harder moet werken.

Nierziekte
Een nierziekte veroorzaakt een geleidelijk verlies van de nierfunctie, wat nodig is om de bloeddruk op een normaal peil te behouden. Door een nierziekte ontstaan mogelijk problemen met de vochtbalans en elektrolytenstoornissen doordat afvalstoffen zich opbouwen in het lichaam.

Omgevingsfactoren

In tegenstelling tot wittejashypertensie komt gemaskeerde hypertensie veel vaker voor bij jongere patiënten. De meeste patiënten leven in stressvolle omstandigheden, hebben overdag een hoog activiteitsniveau en mogelijk roken ze en drinken ze alcohol. Soms is er ook een met obesitas en metabolische factoren. Ook bij behandelde patiënten met hypertensie komt gemaskeerde hypertensie voor. Een goede en blijvende opvolging door de arts is hierdoor nodig.

Complicaties van ‘verborgen’ hoge bloeddruk

Omdat de bloeddruk bij de arts als ‘normaal’ bestempeld wordt, zet de arts geen behandeling in met medicatie voor de behandeling van een hoge bloeddruk, of adviseert hij de patiënt niet over andere leefstijlrichtlijnen. Aan de bloedvaten en het weefsel van de organen ontstaat bijgevolg jarenlang schade als gevolg van gemaskeerde hypertensie. Dit leidt op termijn tot complicaties zoals een beroerte, een hartaanval of zelfs een plotse dood.

Symptomen

Normaalgesproken treden symptomen niet op bij een hoge bloeddruk, maar sommige patiënten ervaren kortademigheid, pijn op de borst, hartkloppingen, hoofdpijn of veranderingen van het gezichtsvermogen. Patiënten met deze tekenen nemen onmiddellijk contact op met de arts.

Diagnose en onderzoeken

Het opsporen van gemaskeerde hypertensie is soms lastig voor de arts. Daarnaast doen de meeste patiënten niet veel moeite om een hoge bloeddruk thuis goed op te volgen, waardoor de diagnose van gemaskeerde hypertensie nog moeilijker is voor de arts. Het is belangrijk dat de patiënt thuis regelmatig de eigen bloeddruk meet en vervolgens de arts informeert over de resultaten. Dit is ook mogelijk met een ambulante bloeddrukmeter (24u lang wordt de bloeddruk gemeten). Gezonde mensen en ook patiënten die reeds gediagnosticeerd zijn met een hoge bloeddruk, moeten tevens op de hoogte zijn dat het bereik van de bloeddruk lager moet zijn dan 140/90 mmHg.

Leefstijladviezen

Patiënten veranderen de levensstijl: Stoppen met roken is noodzakelijk. Ook het beperkt drinken van alcohol is vereist. Daarnaast moet de patiënt meer bewegen en een gezonde zoutarme voeding eten. Stress verminderen is eveneens nuttig.