Zware, vermoeide benen: Oorzaken van zwaar aanvoelende benen

Het is normaal om zware, vermoeide benen te hebben na het uitvoeren van een inspanning. Maar wanneer de benen zonder duidelijke oorzaak zwaar, stijf en moe aanvoelen, wijst dit mogelijk op een aderaandoening. Ook andere oorzaken zijn bekend voor de zwaar aanvoelende benen. Wanneer het zware gevoel in de benen af en toe optreedt, is dit niet ernstig. Maar wanneer het symptoom niet verdwijnt of optreedt in combinatie met andere symptomen zoals pijn en zwelling, is het belangrijk om een arts te raadplegen. Dankzij de juiste diagnose is het mogelijk om een snelle en efficiënte behandeling te krijgen en complicaties te vermijden.

• Chronische veneuze insufficiëntie en zware benen
• Overmatige training
• Perifeer arterieel vaatlijden
• Rustelozebenensyndroom
• Spataderen
• Zwaarlijvigheid en zwaar aanvoelende benen
• Zwangerschap
• Geassocieerde symptomen
• Huismiddeltjes bij vermoeide benen

Chronische veneuze insufficiëntie en zware benen

Vermoeide benen wijzen soms op chronische veneuze insufficiëntie. De voeten en benen hebben een aantal eenrichtingsventielen (klepjes) die voorkomen dat bloed terugstroomt naar het hart. De aderen en kleppen werken niet goed bij patiënten met chronische veneuze insufficiëntie. Hierdoor ontstaan vermoeide, zware, gezwollen en pijnlijke benen en spataderen. Chronische veneuze insufficiëntie komt mogelijk vaker voor bij patiënten die langdurig rechtstaan. Bekende risicofactoren zijn:

• de veroudering
• een gebrek aan beweging
• een slechte voeding
• een zittende levensstijl
• een zwangerschap
• extra gewicht

Overmatige training

Overtrainde spieren hebben geen tijd om zichzelf te herstellen. Overmatige lichaamsbeweging resulteert in trage, zwakke of zware spieren.

Perifeer arterieel vaatlijden

Perifeer arterieel vaatlijden is een aandoening de aderen en slagaders treft. Wanneer vet zich ophoopt in de wanden van de slagaders, kan het bloed moeilijk door de slagaders stromen. De symptomen presenteren zich het vaakst in de benen, met pijn, een zwaar gevoel of beenkrampen. Een hoge bloeddruk (hypertensie), een hoog cholesterolgehalte, roken en diabetes mellitus (suikerziekte) zijn risicofactoren.

Rustelozebenensyndroom

Het rustelozebenensyndroom veroorzaakt vaak een oncontroleerbaar gevoel in de (onder)benen die rusteloos, trillerig of gevoelloos zijn. De benen bewegen verhelpt vaak het probleem. Veel patiënten schudden namelijk met de benen of tikken op de voeten om de symptomen te verlichten.

Spataderen

Bij spataderen zijn de aders duidelijker en groter dan de omliggende aderen. Naarmate de bloedcirculatie verslechtert, begint het bloed zich in de benen te verzamelen. Dit is het gevolg van het verlies van elasticiteit van de aders en ook speelt de zwaartekracht een rol. Risicofactoren voor spataders zijn:

• de veroudering
• een gebrek aan fysieke activiteit
• hormonale onevenwichtigheden, zoals tijdens de perimenopauze (periode van symptomen voor menopauze) en zwangerschap
• patiënten die een beroep uitoefenen waarbij ze veel moeten rechtstaan of gaan zitten
• zwaarlijvigheid

Spataderen leiden soms tot bloedstolsels, die op hun beurt een zwelling en pijn veroorzaken. Ze veroorzaken soms huidzweren die moeilijk genezen (slechte wondgenezing).

Zwaarlijvigheid en zwaar aanvoelende benen

Overgewicht of obesitas veroorzaken mogelijk aandoeningen die zware en vermoeide benen met zich meebrengen. Extra gewicht dragen oefent echter ook meer druk uit op de gewrichten, spieren en pezen in het been, vooral bij het langdurig rechtstaan of het langdurig stilzitten. Gewicht verliezen vermindert de problemen en verbetert de algemene gezondheid.

Zwangerschap

Zware benen komen vaak voor tijdens de zwangerschap. Dit is een combinatie van het extra gewicht dat de benen moeten dragen en de hormonale veranderingen. Door gewijzigde hormoonspiegels houden vrouwen meer water vast, waardoor de aderen minder elastisch worden. De meeste klachten verdwijnen nadat de vrouw bevallen is.

Geassocieerde symptomen

Ook andere symptomen treden mogelijk op bij de zwaar aanvoelende benen:

• een koud gevoel of tintelingen in de benen
• een saai of doof gevoel in het been
• een verkleuring in het gebied, zoals een bleke of blauwe kleur van het been
• gezwollen benen
• kloppende pijn in één been of beide benen
• moeite met lopen of staan als de dag aanbreekt
• spataderen

Huismiddeltjes bij vermoeide benen

Actief blijven

Milde tot matige beweging, zoals stevig wandelen, fietsen, tuinieren of zwemmen, zorgen voor een betere bloedcirculatie en helpen bij het verliezen van overgewicht en het verbeteren van de bloeddruk. Het is wel belangrijk om geen overmatige lichaamsbeweging uit te voeren. Rustdagen en pauzes zijn nodig om overbelasting te voorkomen.

Benen verhogen

Door de benen te verheffen, moet het lichaam niet zo hard werken om het bloed en andere vloeistoffen uit de benen weg te pompen. Het gebruik van een verstelbare stoel of de voeten en benen omhoog brengen tot net boven het hart, verlicht een deel van de druk van de benen die de benen gedurende de dag gevoeld hebben.

Comfortabele schoenen dragen

Het is belangrijk om steeds te kiezen voor comfortabel zittende schoenendie goed de voetboog ondersteunen en niet te strak zitten.

Compressiekousen dragen

Strakke compressiekousen verbeteren de doorbloeding van het been. Dit is vooral handig bij patiënten die langdurig op het werk moeten zitten of staan.

Gewicht verliezen
Afvallen bij overgewicht of obesitas vermindert de kans op zwaar aanvoelende benen.

Minder zout eten

Minder zout innemen vermindert klachten door zwelling bij patiënten met gezwollen en zware benen.

Stoppen met roken

Roken tast de bloedsomloop in het lichaam aan en leidt sneller tot zware benen. Stoppen met roken vermindert of voorkomt deze tekenen.

Van houding veranderen

Te lang in dezelfde houding zitten of staan verergert de symptomen van vermoeide benen. Een andere houding aannemen bevordert de bloeddoorstroming.

Warme baden vermijden

Warmte verwijdt de aderen, waardoor het voor bloed moeilijker is om door de benen te stromen.

Lees verder

• Vermoeidheid: Oorzaken van uitputting en vermoeide gevoelens
• Spierzwakte (zwakke spieren): Verminderde spierkracht
• Spierpijn: Oorzaken van pijn aan spieren (pijnlijke spieren)
• Trillende benen: Oorzaken van beentremoren
• Jeukende benen: Oorzaken van jeuk aan been of benen