Beknelde zenuw in bovenbeen: oorzaken meralgia paresthetica

Een beknelde zenuw in het bovenbeen wordt meralgia paresthetica genoemd. Meralgia paresthetica is een aandoening die wordt gekenmerkt door tintelingen, gevoelloosheid en brandende pijn in het bovenbeen. De oorzaak van meralgia paresthetica is compressie of beknelling van de zenuw die het gevoel regelt in de huid aan de voorkant en zijkant van je bovenbeen. Strakke kleding, overgewicht of gewichtstoename en zwangerschap zijn veel voorkomende oorzaken van meralgia paresthetica. Meralgia paresthetica kan echter ook te wijten zijn aan lokaal trauma of een ziekte, zoals diabetes. In de meeste gevallen kunnen de klachten verlicht worden met conservatieve maatregelen, zoals het dragen van lossere kleding. In ernstige gevallen kan de behandeling bestaan uit medicijnen en soms een operatie.

• Een beknelde zenuw in het bovenbeen
• Synoniemen
• Symptomen beknelde zenuw in bovenbeen
• Oorzaken
• Risicofactoren
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling
• Maatregelen
• Bij langdurige klachten
• Operatie
• Prognose
• Preventie

Een beknelde zenuw in het bovenbeen

Meralgia paresthetica is een beknelling van de zenuw die gevoel geeft aan de voor- en zijkant van je bovenbeen. Het wordt veroorzaakt door beknelling (compressie) en/of disfunctie van de n. cutaneus femoralis lateralis. De druk op deze zenuw veroorzaakt abnormale gewaarwordingen van branderigheid, pijn en gevoelloosheid en onplezierige paraesthesieën aan de buitenzijde van het bovenbeen.

Synoniemen

Meralgia paraesthetica staat ook bekend als het syndroom van Bernhardt-Roth.

Symptomen beknelde zenuw in bovenbeen

Symptomen van meralgia paresthetica zijn:

• tintelingen en gevoelloosheid (doof gevoel) aan de voor- en zijkant van je bovenbeen
• brandende pijn op de huid van de bovenbeen
• constante doffe pijn
• overgevoeligheid bij aanraking
• Overgevoeligheid voor warmte
• de klachten worden vaak erger bij lang staan

Deze symptomen treden vaak op aan één kant van je lichaam.

Oorzaken

Meralgia paresthetica treedt op wanneer de femorale huidzenuw (de nervus cutaneus femoris lateralis of dijbeenzenuw), welke loopt vanuit het ruggenmerg naar het bekken en die gevoel geeft aan voor- en zijkant van het bovenbeen, samengedrukt of samengeknepen wordt. Deze zenuw is een sensorische zenuw en heeft geen invloed op je vermogen om je beenspieren te gebruiken. Bij meralgia paresthetica raakt de zenuw beschadigd door beknelling of compressie. Factoren die deze compressie dan wel zenuwschade kunnen veroorzaken zijn:

• strakke kleding, zoals een strakke riem of tailleband, een korset of een strakke broek
• obesitas of gewichtstoename
• een zware gereedschapsriem dragen
• zwangerschap
• littekenweefsel nabij het ligamentum inguinale of de liesband als gevolg van een verwonding of een operatie in het verleden
• zenuwschade, die het gevolg kan zijn van diabetes of gordelverwonding na een auto-ongeval

Risicofactoren

Een beknelde zenuw in bovenbeen kent de volgende risicofactoren:

• Extra gewicht. Overgewicht of obesitas kan de druk op de femorale huidzenuw verhogen.
• Zwangerschap. Een groeiende buik legt extra druk op je lies, waardoor de laterale femorale huidzenuw doorheengaat.
• Diabetes. Diabetes-gerelateerde zenuwbeschadiging (diabetische neuropathie) kan leiden tot meralgia paresthetica.
• Leeftijd. Mensen tussen de 30 en 60 jaar lopen een groter risico.

Onderzoek en diagnose

In de meeste gevallen kan de arts de diagnose stellen op basis van je medische geschiedenis en een lichamelijk onderzoek. De arts kan het gevoel van het aangedane been testen, aan je vragen de pijn te beschrijven en vragen het gevoelloze of pijnlijke gebied in het been te traceren. De pijn is dikwijls opwekbaar door op de plaats van binnentreden onder of in het ligamentum inguinale of liesband te drukken. Om andere aandoeningen uit te sluiten, kan de arts het zinvol vinden om vervolgonderzoek te doen, zoals beeldvormend onderzoek, elektromyografie (waarbij de elektrische activiteit van spieren wordt gemeten) of zenuwgeleidingsonderzoek.

Behandeling

Maatregelen

Bij het gros van de mensen verdwijnen de symptomen van meralgia paresthetica binnen een paar maanden. De behandeling is gericht op het verlichten van zenuwcompressie. De volgende maatregelen kunnen daarbij helpen:

• het dragen van lossere kleding
• koelen met ijskompressen
• capsaïcine crème FNA (maakt de huid gevoelloos en verlicht de pijn)
• overtollig gewicht verliezen
• geen sleutels, mobiele telefoons of een portemonnee in dragen in je voorste broekzak
• benen naast elkaar houden met zitten en ze niet over elkaar slaan
• NSAID’s (zoals ibuprofen, naproxen en diclofenac) gedurende 7–10 dagen

Bij langdurige klachten

Als de symptomen langer dan twee maanden aanhouden of als de pijn ernstig is, kan de behandeling bestaan uit:

• corticosteroïde injecties, welke ontstekingen verminderen en tijdelijk pijn verlichten.
• tricyclische antidepressiva, welke de pijn verlichten.
• anti-epileptische medicijnen kunnen helpen om de pijn te verminderen

Operatie

Slechts in zeldzame gevallen wordt een operatie overwogen om de zenuw te decomprimeren.

Prognose

De meeste mensen met meralgia paresthetica herstellen volledig door behandeling.

Preventie

Er is geen manier om meralgia paresthetica te voorkomen. Je kunt de kans op het ontwikkelen van de aandoening verminderen door:

• een normaal gewicht te handhaven
• losse kleding dragen
• gordels of riemen te vermijden, inclusief gereedschapsriemen

Lees verder

• Beknelde zenuw onderrug: symptomen, oorzaken en behandeling
• Beknelde zenuw in heup: symptomen, oorzaken en behandeling
• Pijn in bovenbeen: oorzaken pijn in dijen of bovenbenen