Adem ruikt naar ammoniak: oorzaken van adem met ammoniakgeur
Van alle soorten slechte adem kan een adem die naar ammoniak ruikt een van de meest onaangename ervaringen zijn. Personen die de pech hebben dat ze een ammoniakadem hebben, omschrijven hun ademhaling vaak ook met een 'visachtige' geur of met een ademlucht die naar urine ruikt. Adem die naar ammoniak ruikt komt vaak door aan nieraandoening. Enkele veel voorkomende oorzaken van nierziekten zijn hoge bloeddruk, diabetes, auto-immuunziekten zoals lupus, letsel aan een van de nieren, en bepaalde medicijnen.
Stinkende adem
Een
slechte adem is een indicator dat er iets aan de hand is in je mond. Misschien is het iets simpels zoals een paar stukjes pizza met paprika en ui voor de lunch. Of misschien laten je mondverzorgingsgewoonten te wensen over. Beide zijn eenvoudig op te lossen. Maar wat als je slechte adem voortkomt uit een onderliggende aandoening? Als je adem naar ammoniak ruikt, kan dit een teken zijn van een mogelijk ernstig probleem met je
nieren.
Liggen van de nieren en blaas /
Bron: Nerthuz/Shutterstock.comDe functie van de nieren
De nieren zijn van vitaal belang voor je gezondheid. Nieren verwijderen afvalproducten uit het bloed. Ze filteren het bloed en afvalstoffen en overtollige vloeistoffen worden via de urine uit het lichaam verdreven. Ze voeren ook andere functies uit, zoals het regelen van de productie van rode bloedcellen, het vrijgeven van hormonen om de
bloeddruk te reguleren en behoud van gezonde botten door ervoor te zorgen dat
vitamine D wordt omgezet in actief vitamine D. Mensen hebben normaal gesproken twee nieren. Ze hebben de grootte van een vuist en bevinden zich aan beide zijden van de wervelkolom net onder de ribbenkast.
Nierziekte en mondgezondheid
Een van de producten die door de nieren uit de bloedvoorziening worden verwijderd, is ureum. Wanneer de nieren deze taak niet goed uitvoeren, wordt het ureum afgebroken tot ammoniak. Vandaar dat mensen met nierproblemen of
nieraandoeningen vaak een ammoniakadem hebben. Bovendien kan het lichaam
calcium niet goed absorberen als gevolg van een nieraandoening. Dat kan resulteren in een verlies van kaakbot en loszittende tanden die uiteindelijk kunnen uitvallen.
Oorzaken van adem die naar ammoniak ruikt
Nieraandoeningen
Ureum is een afvalproduct dat ontstaat in de
lever als gevolg van verbranding van eiwitten. Dit ureum wordt meestal door de nieren uit het bloed gefilterd en vervolgens in de urine uitgestoten. In gevallen waarin dit filtratieproces niet correct functioneert, kan ureum via de adem worden uitgestoten. Wanneer het zich vermengt met
speeksel in de mond, wordt ureum omgezet in ammoniak. Dit produceert wat wetenschappelijk bekend staat als 'uremische foetor' of 'ammoniakadem'. Dit kan bij gelegenheid gepaard gaan met een
bittere of metaalsmaak in de mond.
De uitstoot van ammoniak via de ademhaling neemt toe naarmate je ouder wordt, maar het kan evenwel ook een teken zijn van een ernstiger onderliggende aandoening. Een van de meest voorkomende oorzaken van een adem die naar ammoniak ruikt is een verminderde
nierfunctie. Vanwege de mogelijke ernst van deze aandoening, wordt daarom geadviseerd dat iedereen die aan ammoniakadem lijdt, zijn of haar huisarts moet raadplegen om niergerelateerde problemen uit te sluiten. Ammoniakadem wordt echter niet alleen veroorzaakt door nierproblemen, maar kan het ook het gevolg zijn van andere aandoeningen die verband houden met dit lichaamsdeel.
Lage bloeddruk
Bij een te
lage bloeddruk stroomt bloed langzamer door de nieren. Hierdoor kunnen de gifstoffen sneller worden opgebouwd dan dat ze worden uitgefilterd. Het eindresultaat kan zich uiten in de vorm van hogere dan normale ureumniveaus in het bloed en een ammoniakachtige ademgeur.
Uitdroging
Uitdroging is een andere mogelijke oorzaak van adem die naar ammoniak ruikt. Bij gedehydrateerde individuen zijn de nieren mogelijk niet zo efficiënt in het filteren van ureum, of kan het bloed iets dikker worden, waardoor het relatieve aandeel ureum in het bloed toeneemt.
Urineweginfectie
Het ureum dat is weggefilterd, wordt niet altijd goed via de urine meegevoerd in geval van een
urineweginfectie. Urineweginfecties kunnen zwelling tot gevolg hebben, waardoor de urinestroom afneemt.
Urinaire obstructie
Ten slotte kan alles wat de vrije stroom van urine belemmert, van iets relatief ongevaarlijks zoals
nierstenen tot iets ernstigers zoals een
tumor, een soortgelijk effect hebben als urineweginfecties.
Leverziekten
Naast nierproblemen kan ook leverfalen of leveraandoeningen zoals cirrose leiden tot ammoniakgeur in de adem. De lever is verantwoordelijk voor het verwerken van gifstoffen zoals ureum, en als de lever niet goed functioneert, kan dit leiden tot een ophoping van afvalstoffen die via de adem worden uitgestoten.
Ketoacidose
Vooral bij mensen met diabetes, kan een ernstige vorm van ketoacidose (door een gebrek aan insuline) ervoor zorgen dat er een sterke, zoete of soms ammoniakachtige geur in de adem ontstaat. Dit gebeurt door de afbraak van vetten in het lichaam, die ketonen vrijgeven, die soms met ammoniak kunnen worden verward.
Eiwitrijke voeding
Het consumeren van een zeer eiwitrijk dieet zonder voldoende koolhydraten kan leiden tot de afbraak van eiwitten in het lichaam. Dit resulteert in de vorming van ureum, wat vervolgens kan leiden tot ammoniakgeur in de adem wanneer het door de longen wordt uitgeademd.
Maag- of darmproblemen
Soms kunnen spijsverteringsproblemen of infecties in het maag-darmkanaal ook bijdragen aan een ammoniakachtige geur in de adem, vooral als het lichaam moeite heeft met het verwerken van voedingsstoffen of afvalstoffen.
Huisarts raadplegen
Aangezien een ammoniakachtige ademgeur een teken kan zijn van ernstige gezondheidscomplicaties, is het belangrijk om je huisarts te raadplegen. De huisarts kan je nierfunctie en bloeddruk controleren, evenals
bloedonderzoek uitvoeren en controleren op obstructies in de urinewegen.
Onderzoek en diagnose
Wanneer je adem plotseling een scherpe ammoniakgeur verspreidt, is het alsof je lichaam je een belangrijk signaal geeft. Een signaal dat diepere lagen van je gezondheid onthult. Het onderzoek naar de oorzaak van deze geur is als een speurtocht door je lichaam, waar elke aanwijzing – van bloedonderzoek tot lichamelijk onderzoek – helpt om het mysterie te ontrafelen.
Lichamelijk onderzoek
De arts zal beginnen met een uitgebreid lichamelijk onderzoek. Hierin wordt niet alleen gekeken naar je ademhaling en ademgeur, maar ook naar de conditie van je huid, ogen, en algemene lichaamshouding. Zijn er andere symptomen aanwezig zoals zwelling, vermoeidheid, of veranderingen in urinepatronen? Het is de eerste stap om te beoordelen of de nieren of andere organen betrokken zijn.
Bloedonderzoek
Een van de meest cruciale onderzoeken is het bloedonderzoek, waarbij de niveaus van ureum, creatinine, en elektrolyten worden gemeten. Als de nieren niet goed functioneren, kunnen deze afvalstoffen zich ophopen in je bloed. Hoge ureumniveaus wijzen vaak op nierproblemen die de ammoniakgeur kunnen verklaren. De arts kan ook andere waarden controleren, zoals leverenzymen, om eventuele leveraandoeningen uit te sluiten.
Urineonderzoek
Bij een vermoeden van nieraandoeningen of urineweginfecties is een urineonderzoek essentieel. Dit test de concentratie ureum in de urine en helpt te bepalen of er obstakels zijn die de urinestroom belemmeren, zoals nierstenen of een urineweginfectie. De aanwezigheid van bloed, eiwitten of infectie-indicatoren in de urine kan het beeld verder verduidelijken.
Beeldvormend onderzoek
Als er vermoeden is van ernstige nieraandoeningen, kan de arts besluiten om een echo of CT-scan te maken. Deze beelden geven een duidelijker beeld van de staat van je nieren en kunnen helpen bij het opsporen van eventuele tumoren, nierstenen, of andere blokkades die mogelijk de oorzaak zijn van de ammoniakadem.
Lage bloeddruk en uitdroging
Bij lage bloeddruk of uitdroging stroomt het bloed langzamer door de nieren, waardoor afvalstoffen zoals ureum zich kunnen ophopen. Dit kan de ammoniakgeur in je adem verklaren. De arts zal dan je bloeddruk meten en controleren op tekenen van uitdroging, zoals droge mond, vermoeidheid, en donkere urine.
Behandeling van ammoniakadem
De behandeling van ammoniakadem draait om het achterhalen van de bron van de geur en die met precisie aan te pakken. Het is alsof je de zuurstoftoevoer naar je leven herstelt, door de oorzaak van het probleem bij de wortel aan te pakken. Zodra de diagnose is gesteld, kunnen de verschillende behandelopties worden ingezet om de ammoniakgeur te neutraliseren en het lichaam weer in balans te brengen.
Nieraandoeningen
Als je ammoniakadem veroorzaakt wordt door een verminderde nierfunctie, staat de behandeling in het teken van de nieren. Dialyse is een veelvoorkomende behandeloptie wanneer de nieren niet langer in staat zijn om afvalstoffen zoals ureum uit het bloed te filteren. Het is als een externe hulpbron die het lichaam zuivert, zodat de geur van ammoniak uit je adem verdwijnt. In mildere gevallen kunnen medicijnen, een zoutarm dieet, en voldoende hydratatie helpen om de nieren te ontlasten en de afvalverwerking te verbeteren.
Lage bloeddruk en uitdroging: Hydratatie als remedie
Bij uitdroging of lage bloeddruk is het alsof je lichaam snakt naar water. Het antwoord ligt dan ook in voldoende hydratatie, waarbij je het lichaam voorziet van de nodige vloeistoffen om de nieren weer optimaal te laten functioneren. In sommige gevallen kan het verhogen van de zoutinname en het gebruik van medicijnen die de bloeddruk reguleren, zoals ACE-remmers, helpen om de bloedtoevoer naar de nieren te verbeteren en de ophoping van afvalstoffen te voorkomen.
Dieet en leefstijl
Voor degenen bij wie ammoniakadem ontstaat door een eiwitrijk dieet, kan de oplossing eenvoudig zijn: balans aanbrengen in de voeding. Het verminderen van eiwitrijke maaltijden en het toevoegen van meer vezels en koolhydraten kan de afbraak van eiwitten verminderen, waardoor minder ureum wordt geproduceerd. Een goed gebalanceerd dieet helpt niet alleen de adem te verfrissen, maar ondersteunt ook de algehele werking van de nieren en lever.
Urineweginfecties en obstructies
Bij urineweginfecties of urinaire obstructies worden antibiotica vaak voorgeschreven om de infectie te bestrijden, zodat de nieren weer vrij kunnen functioneren. Voor zwaardere obstructies, zoals nierstenen of tumoren, kan een operatieve ingreep nodig zijn om de blokkades te verwijderen en de urinestroom te herstellen. Zodra de blokkade is verholpen, keert ook de ademhaling terug naar een frisse, normale staat.
Leverproblemen
Bij leveraandoeningen die ammoniakadem veroorzaken, zoals levercirrose, draait de behandeling om het beschermen en ondersteunen van de lever. Dit kan door middel van medicijnen die de leverfunctie verbeteren, of door een aanpassing van je levensstijl, zoals het vermijden van alcohol. In ernstige gevallen kan een levertransplantatie noodzakelijk zijn.
Lees verder