Steenpuist onder oksel: symptomen, oorzaken en behandeling

Een steenpuist onder de oksel kan behoorlijk lastig zijn en interfereren met je dagelijkse bezigheden. Een steenpuist is een huidinfectie van de haarzakjes, talg- of zweetklieren met etterbacteriën (stafylokokken). In het begin wordt de huid in het gebied van de infectie rood en daarna ontwikkelt zich een gevoelige, pijnlijke en vaak harde bult: de zogeheten steenpuist. Na ongeveer vijf dagen begint de knobbel wit te worden terwijl het pus of etter zich onder de huid ophoopt. Voorkeurslocaties van steenpuisten zijn het gezicht, nek, oksels, schouders en billen, maar ze kunnen zich ook op andere plekken van het lichaam voordoen. Als er verschillende steenpuisten in een groepje voorkomen, wordt dit een karbonkel genoemd. Soms vervloeien deze steenpuisten onderling.

• Steenpuist onder de oksel
• Symptomen van een steenpuist onder je oksel
• Beschrijving
• Verschijnselen
• Karbonkel
• Is het een steenpuist of een puistje?
• Oorzaken van een okselsteenpuist
• Behandeling van een steenpuist
• Huisarts raadplegen
• Prognose van puist onder oksel

Steenpuist onder de oksel

Een steenpuist of furunkel wordt veroorzaakt door een infectie van een haarzakje dat verstopt raakt. De infectie, meestal met de bacterie Staphylococcus aureus (een bacterie die bij veel mensen voorkomt, vooral op de huid en in de neus) bouwt zich op in de haarzakje of haarfollikel in de vorm van pus en dode huid. Het gebied ter plaatse wordt rood en er ontstaat een bultje naarmate het pus zich ophoopt in de puist. Middenin de rode zwelling is een gele puskop zichtbaar.

De steenpuist breekt meestal vanzelf open en geneest dan binnen een week. Als de steenpuist onder de oksel snel groeit of niet verbetert na twee weken, raadpleeg dan je huisarts. Mogelijk moet de huisarts een sneetje in de puist maken om deze te ledigen.

Symptomen van een steenpuist onder je oksel

Beschrijving

Een steenpuist vormt zich wanneer een bacteriële infectie, meestal een stafylokokinfectie (een infectie met een etterverwekkende bacterie), optreedt in een haarzakje. Bij een steenpuist treedt er een ontsteking op onderin het haarzakje. De infectie tast het haarzakje en het weefsel eromheen aan. De bacteriële infectie veroorzaakt een holle ruimte rondom het haarzakje en daar verzamelt zich dan pus: de zogeheten 'steenpuist' is geboren. Als het infectiegebied rond het haarzakje zich uitbreidt, wordt de steenpuist groter, dikker en harder. En de puist wordt daarmee ook pijnlijker.

Verschijnselen

Symptomen van een steenpuist onder oksel zijn:

• rode, roze (harde) bult
• pijn op of rond de knobbel
• gele pus die door de huid heen zichtbaar is
• koorts
• ziek gevoel
• jeuk op of rond de steenpuist

Karbonkel

Verschillende onderling verbonden steenpuisten worden een karbonkel genoemd. Een karbonkel is een groot gebied van infectie onder de huid waarbij de steenpuisten soms samenvloeien.

Is het een steenpuist of een puistje?

Een knobbeltje onder je oksel kan een steenpuist zijn maar ook een gewoon puistje is. Een puistje wordt gekenmerkt door een infectie van een talgklier. Deze klier bevindt zich dichter bij de bovenste laag van de huid (epidermis) dan een haarzakje. Een steenpuist is een infectie van de haarzakjes die zich dieper in de tweede huidlaag (dermis) bevindt, dichter bij het vetweefsel onder je huid. De infectie duwt vervolgens naar de bovenste laag van de huid waardoor een grotere bult ontstaat dan bij een puistjes.

Oorzaken van een okselsteenpuist

Een steenpuist onder de oksel doet zich voor wanneer er een haarzakje geïnfecteerd raakt. Dit kan gebeuren als gevolg van:

• Overmatig zweten. Als je meer dan normaal zweet door warm of broeierig weer of lichamelijke activiteit, maar je jezelf niet goed schoonmaakt, ben je mogelijk vatbaarder voor infecties zoals steenpuisten.
• Het dragen van strakke kleding (bijvoorbeeld een strak topje) dat tegen de oksels aan schuurt.
• Scheren. Wanneer je je scheert, kun je per ongeluk scheerwondjes in de okselhuid maken waardoor bacteriën gemakkelijker de huid kunnen binnendringen. Een wondje vormt een porte d'entrée waar een ziekmakend micro-organisme het lichaam binnendringt
• Slechte hygiëne. Als je je niet regelmatig onder je oksels wast, kan het vuil zich ophopen wat kan bijdragen aan de ontwikkeling van steenpuisten of puistjes. Bovendien draagt het bij aan huidirritatie wat de kans op een steenpuist vergroot.
• Huidaandoeningen waarvan je gaat krabben. Mensen met bijvoorbeeld eczeem, psoriasis en schurft hebben meer kans op het ontwikkelen van een steenpuist.
• Zwak immuunsysteem. Je lichaam wordt via het immuunsysteem tegen schadelijke micro-organismen beschermd als bacteriën, virussen, parasieten en schimmels. Indien je een zwak immuunsysteem hebt, is je lichaam mogelijk minder goed in staat om een ​​bacteriële infectie te bestrijden. Mensen met diabetes of kanker hebben meer kans op het ontwikkelen van steenpuisten.

Behandeling van een steenpuist

Ga niet aan de steenpuist trekken of krabben en druk er ook niet in. Probeer de steenpuist ook niet uit te knijpen. Hierdoor kan de infectie zich verspreiden wat tot meer klachten leidt. Door in de steenpuist te knijpen kunnen extra bacteriën in de puist komen via je handen of vingers. De volgende maatregelen kunnen het genezingsproces versnellen:

• Indien er pus uit het wondje komt, kun je de wond dan afdekken met een verbandje.
• Pas meerdere keren per dag vochtige, warme kompressen in het gebied toe om de steenpuist te laten rijpen.
• Probeer de steenpuist niet uit te knijpen.
• Gebruik geen trekzalf en vermijd baden of een nat verband.
• Voorkom nieuwe huidbeschadigingen door geen kleding te dragen die strak zit of tegen de huid aan schuurt.

Huisarts raadplegen

Als de steenpuist na twee weken niet vanzelf verdwijnt, is het verstandig je huisarts te raadplegen. Je huisarts kan een sneetje in de puist maken om de pus eruit te laten lopen. Bij koorts of weinig weerstand (als gevolg van ziekte of bepaalde medicijnen) kan de arts ook antibiotica worden voorschrijven om de onderliggende infectie te genezen.

Raadpleeg in de volgende gevallen je huisarts:

• koorts
• gezwollen lymfeklieren
• de huid rond de steenpuist wordt rood of er verschijnen rode strepen
• ernstige pijn
• de steenpuist gaat niet weg
• een tweede of derde steenpuist verschijnt

Raadpleeg ook je huisarts als je een steenpuist ontwikkelt en je hebt diabetes, een probleem met je immuunsysteem, of je gebruikt op doktersvoorschrift immuunonderdrukkende medicijnen (bijvoorbeeld corticosteroïden of chemotherapie).

Prognose van puist onder oksel

Een steenpuist onder je oksel kan zeer vervelend zijn en het lastig maken om dagelijkse werkzaamheden uit te voeren. Toch is het meestal niet iets om je zorgen over te maken. De steenpuist zal in veel gevallen binnen twee weken flink verbeterd zijn of zijn genezen. In veel gevallen breekt de steenpuist binnen een week open. Dan loopt de pus er vanzelf uit en kan de huid onder je oksel genezen. Het is daarbij wel belangrijk om de steenpuist niet aan ta raken en dus ook niet uit te knijpen. Als de steenpuist groter wordt, langer dan twee weken aanwezig blijft of koorts of hevige pijn veroorzaakt, neem dan contact op met je huisarts. Mogelijk moet de huisarts er een sneetje in maken of heb je een antibioticum nodig.

Lees verder

• Steenpuist uitknijpen: symptomen, oorzaak en behandeling
• Steenpuist: symptomen, oorzaak en behandeling van furunkel
• Terugkerende steenpuisten: furunculose oorzaak en behandelen