Symptomen maagontsteking, gastritis, ontsteking van de maag
Maagontsteking ofwel gastritis is een veelvoorkomende ontsteking aan het maagslijmvlies die acuut of chronisch kan zijn en zich vaak manifesteert bij mensen van >50 jaar. Het komt zelden bij kinderen voor. Het blijkt dat meer dan de helft van de mensen van 50 jaar en ouder gastritis heeft, ofschoon dit in veel gevallen niet gepaard gaat met ziekteverschijnselen. De aandoening kan zowel chronisch als acuut zijn. De aandoening ontwikkelt zich vaak geleidelijk; de chronische variant komt vaker voor.
De oorzaken van gastritis of maagontsteking
Overmatig alcoholgebruik /
Bron: Istock.com/Csaba Deli
Acute gastritis
De acute variant van gastritis kan optreden indien het maagslijmvlies in vrij korte tijd beschadigd raakt door:
- overmatig alcoholgebruik;
- het terugstromen van gal uit de dunne darm in de maag;
- langdurig gebruik van NSAID's (non-steroïde ontstekingsremmers, dat zijn ontstekingsremmende pijnstillers zoals aspirine, ibuprofen en diclofenac);
- een sterk verminderde weerstand.
Chronische gastritis
Chronische maagslijmvliesontsteking wordt in veel gevallen veroorzaakt door de bacterie
Helicobacter pylori. Bij circa 50% van de bevolking huist deze bacterie die tegen maagzuur bestand is, in het maagslijmvlies. Deze bacterie kan het maagslijmvlies beschadigen, waardoor maagzuur de maagwand kan bereiken en voor irritatie zorgt. Maar kolonisatie met H. pylori kan ook voorkomen in een histologisch normale, en dus gezonde, maag (asymptomatische kolonisatie). Blijkbaar is H. pylori in staat om én als een onschuldige symbiont én als pathogeen voor te komen.
Atrofische gastritis
Vooral oudere mensen die last hebben van een maagslijmvliesontsteking kunnen atrofische gastritis krijgen, waarbij antistoffen worden aangemaakt die het maagslijmvlies aanvallen, met als gevolg het dunner worden van het slijmvlies. Atrofie betekent 'het dunner worden' of 'verschrompelen'.
Personen met chronische of atrofische gastritis hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van
maagkanker.
Symptomen en verschijnselen maagontsteking
In vogelvlucht
De klachten en symptomen van maagontsteking of gastritis zijn:
's Nachts of na het eten zijn de klachten erger
Vaak wordt de pijn in de bovenbuik 's nachts erger en neemt af na het eten. Let wel dat chronische gastritis aanvankelijk vaak geen klachten geeft.
Wat kan jezelf doen tegen gastritis?
Zelfzorgmedicijnen
Voor lichte maagklachten kun je maagzuur neutraliseren met antacida, die direct verlichting geven door het zuur in je maag te neutraliseren. Dit soort medicijnen zijn zonder recept verkrijgbaar en bieden snelle hulp bij brandend maagzuur of een geïrriteerde maagwand. Hieronder een aantal populaire keuzes:
- Alcasedine: Werkt snel om maagzuur te neutraliseren.
- Algeldraat Tabletten en Algeldraat/Magnesium(hydro)xide Poeders FNA: Verzachten het maagzuur en beschermen de maagwand.
- Algeldraat/Magnesiumtrisilicaat Kauwtabletten: Handige kauwtabletten voor snelle verlichting.
- Antagel: Bekend om zijn effectieve werking tegen zuur.
- Calciumcarbonaat/Magnesiumcarbonaat Kauwtabletten: Een dubbele werking door calcium en magnesium.
- Hydrotalciet Drank/Tablet: Werkt direct tegen zuurbranden.
- Maalox Plus Kauwtabletten: Helpt ook tegen winderigheid naast maagklachten.
- Magaldraat Drank/Kauwtabletten: Gemakkelijk in te nemen en snel werkend.
- Magnesiumoxide en Magnesiumperoxide Tabletten: Zorgen voor neutralisatie van het maagzuur.
- Regla-pH Drank/Tabletten: Verzachtende drank of tabletvorm.
- Rennie: De klassieker die je overal vindt, ideaal voor snelle verlichting.
- Rigoletten: Handige kauwtabletten voor dagelijks gebruik.
- Ultacit: Snel werkend en effectief tegen zuurbranden.
Deze middelen bieden snelle verlichting voor milde klachten en helpen de maag in balans te brengen.
Bron: PublicDomainPictures, Pixabay Leefstijlaanpassingen
Voorts kan het helpen om in plaats van driemaal daags een maaltijd in te nemen, over de dag kleinere hoeveelheden te eten. Ook doet u er verstandig aan om geen alcohol te drinken en te stoppen met
roken. Deze verandering van
leefstijl kan de klachten significant doen verminderen.
Behandeling door de (huis)arts
Triggers opsporen en vermijden
Een gastritis wordt eerst en vooral behandeld door de uitlokkende factoren op te sporen en te elimineren. Deze factoren kunnen liggen op het gebied van leefstijl, zoals roken, (overmatig) alcoholgebruik en langdurig gebruik van NSAID's. Ook als andere medicijnen de klachten hebben bewerkstelligd, zal de arts onderzoeken welke alternatieven er zijn. Dit is niet in alle gevallen mogelijk. De patiënt zal dan naast de geneesmiddelen tevens middelen moeten nemen om een gastritis te voorkomen.
Medicijnen
Als je last hebt van gastritis wil je die brandende pijn zo snel mogelijk kwijt. Gelukkig zijn er verschillende medicijnen die kunnen helpen om je maag te kalmeren en de ontsteking te verminderen. Hier zijn je beste bondgenoten in de strijd tegen gastritis!
Antacida: Snel de brand blussen
Deze maagzuurremmers, zoals Rennie of Gaviscon, neutraliseren het zuur in je maag en geven je binnen no-time verlichting. Perfect voor directe, korte termijn hulp wanneer je maag brandt als een kampvuur.
Protonpompremmers (PPI's): De sterke beschermer
Geneesmiddelen zoals omeprazol en pantoprazol remmen de productie van maagzuur en helpen je maagwand herstellen. Ideaal voor langdurige behandeling en bescherming tegen terugkerende maagzuurproblemen.
H2-receptorantagonisten: Kalmeer die maag
Medicijnen zoals ranitidine en famotidine verlagen de productie van maagzuur, waardoor de ontsteking in je maag minder wordt. Een rustige maag betekent minder pijn!
Antibiotica: Voor als een bacterie de boosdoener is
Een infectie met de bacterie Helicobacter pylori wordt behandeld met een antibioticumkuur, eventueel in combinatie met een medicijn die de maagzuurproductie remt en tegengaat.
Maagbeschermers: Extra bescherming voor je maagwand
Geneesmiddelen zoals sucralfaat vormen een beschermend laagje over je maagwand, zodat het zuur minder schade kan aanrichten en de ontsteking kan genezen.
Prognose
Maagontsteking, oftewel gastritis, kan behoorlijk vervelend zijn – denk aan brandend maagzuur, misselijkheid en die stekende pijn in je buik. Maar goed nieuws: de prognose is over het algemeen erg gunstig! Met de juiste behandeling en aanpassingen in je leefstijl, zoals gezonder eten, minder alcohol, en stressbeheersing, kun je de klachten onder controle krijgen en de ontsteking laten genezen.
In de meeste gevallen herstelt de maagwand volledig binnen enkele weken tot maanden, vooral als je medicijnen zoals maagzuurremmers gebruikt en de oorzaak van de ontsteking (zoals Helicobacter pylori of overmatig NSAID-gebruik) wordt aangepakt. Zolang je op tijd actie onderneemt en je dieet en gewoontes wat bijschaaft, hoef je je geen zorgen te maken over blijvende schade.
Kortom, met wat zelfzorg, medische hulp en een beetje geduld sta je weer snel sterk in je schoenen – en kan je maag weer doen waar hij goed in is!
Preventie
Neem de volgende preventieve maatregelen in acht:
- Eet gezond en gevarieerd: Vermijd zwaar, vet en pittig eten, en kies voor lichte, voedzame maaltijden om je maagwand te beschermen.
- Beperk alcoholgebruik: Alcohol irriteert de maagwand, dus probeer je inname te verminderen of helemaal te vermijden.
- Stop met roken: Roken verergert maagproblemen en kan bijdragen aan maagontsteking.
- Vermijd overmatig gebruik van NSAID’s: Gebruik pijnstillers zoals ibuprofen en aspirine met mate, omdat deze de maagwand kunnen beschadigen.
- Eet regelmatig kleine maaltijden: Dit helpt om de maag rustig te houden en te voorkomen dat het teveel zuur aanmaakt.
- Vermijd stress: Stress kan bijdragen aan gastritis, dus zorg voor ontspanning door bijvoorbeeld ontspanningoefeningen te doen.
- Drink voldoende water: Hydratatie helpt je spijsvertering op gang te houden en voorkomt dat je maag overbelast raakt.
- Laat Helicobacter pylori behandelen: Laat je controleren en behandelen als deze bacterie in je maag aanwezig is om maagontsteking te voorkomen.
Vroege infectie met H. pylori beschermt tegen allergische astma
Een vroege infectie met de maag-bacterie Helicobacter pylori biedt bescherming tegen allergische
astma, zo hebben immunologen van de Universiteit van Zürich aangetoond in een onderzoek met muizen, samen met allergiespecialisten van het Universitair Medisch Centrum van de Johannes Gutenberg Universiteit Mainz. Hun resultaten die zijn gepubliceerd in het prestigieuze
Journal of Clinical Investigation, bevestigen de hypothese die onlangs naar voren werd gebracht dat de explosieve toename van allergische aandoeningen in industriële samenlevingen is gekoppeld aan het verdwijnen van specifieke micro-organismen in het menselijk lichaam.
Patiënten met allergisch astma krijgen astmaverschijnselen als ze allergenen inademen die vaak voorkomen in de normaal ingeademde lucht binnen- of buitenshuis. Allergische astma heeft langzamerhand endemische vormen aangenomen in de geïndustrialiseerde Wereld. De snelle stijging van allergische astma wordt toegeschreven aan luchtvervuiling, roken, de hygiënehypothese en het wijdverbreide gebruik van antibiotica. De hygiënehypothese stelt dat de moderne hygiëne-maatregelen hebben geleid tot een gebrek aan blootstelling aan besmettelijke stoffen, wat belangrijk is voor de normale ontwikkeling van het immuunsysteem. In het artikel van wetenschappers van de Universiteit van Zürich en het Universitair Medisch Centrum van de Johannes Gutenberg Universiteit Mainz, blijkt nu dat de toename van astma in verband kan worden gebracht met de verdwijning van de maag-bacterie Helicobacter pylori (H. pylori) in westerse samenlevingen.
Voor hun studie hebben de onderzoekers muizen geïnfecteerd met de H. pylori-bacterie. Als de muizen werden besmet als ze nog maar een paar dagen oud waren, ontwikkelden ze immunologische tolerantie voor de bacterie en ze reageerden zelfs niet tot nauwelijks op sterke, astma-inducerende allergenen. Muizen die niet waren geïnfecteerd met H. pylori totdat ze de volwassen leeftijd hadden bereikt, hadden een veel zwakkere verdediging. De muizen die had al vroeg besmet waren met de bacterie, verloren echter hun weerstand tegen astma-inducerende allergenen als H. pylori werd gedood met behulp van antibiotica na de sensibilisatiefase. Volgens de onderzoekers bevestigen de nieuwe resultaten de hypothese dat de toename van allergische astma in geïndustrialiseerde landen is gekoppeld aan het wijdverbreide gebruik van antibiotica en de daaropvolgende verdwijning van micro-organismen die permanent het menselijk lichaam bevolken. Onderzoek naar deze fundamentele mechanismen is uiterst belangrijk om astma te begrijpen en om preventieve en therapeutische strategieën te ontwikkelen later.
Bron: Universiteit van Zürich (2011)
Lees verder
Reacties
Soraya, 15-06-2015
Wat vele malen beter helpt dat medicijnen en ook nog eens beter voor je is, is het drinken van granaatappelsap en kamille thee. Ik heb een keer eerder een maagontsteking gehad, en vroeg mijn huisarts wat ik kan doen om het te verhelpen, maar ik ben faliekant tegen het gebruik van medicijnen. Hij legde me uit dat de antioxidanten van het sap en de kalmerende werking op de maag door de thee ervoor zorgen dat ik er geen last meer van zal hebben. En hij had gelijk. Geloof mij maar, iets natuurlijks helpt altijd beter dan medicijnen die er zijn om je ziek en afhankelijk te houden zodat er flink aan je verdient kan worden.
Reactie infoteur, 22-06-2015
Bedankt voor uw reactie en tips. Granaatappels zijn inderdaad rijk aan antioxidanten en hebben ontstekingsremmende eigenschappen. Kamillebloesem werkt aantoonbaar ontstekingsremmend en krampstillend en is daarom onder meer geschikt voor het verlichten van maag-darmklachten.
Er is overigens wel meer onderzoek nodig naar de ontstekingsremmende werking van granaatappels m.b.t. gastritis: "In particular, it is necessary to draw clinical trials considering the effects of PG [Pomegranate] extracts in patients with H. pylori-induced gastritis, alone or in combination with antibiotics." Bron: Elisa Colombo, Enrico Sangiovanni and Mario Dell'Agli. A Review on the Anti-Inflammatory Activity of Pomegranate in the Gastrointestinal Tract. Evid Based Complement Alternat Med. 2013; 2013: 247145. Published online 2013 Mar 14. doi: 10.1155/2013/247145 (http://goo.gl/9sKcYH)
Tom Zantman, 13-09-2011
Mijn echtgenote heeft een zwak hart. Er is een slechte doorstroming door haar linkerkamer. Dat betekent dat de rode bloedlichaampjes en dus zuurstof slecht doorstroomt. Zij ligt momenteel in het ziekenhuis. Heeft reeds 6 weken last van haar maag. Heeft al die tijd medicijnen daarvoor gekregen. Er komt maar geen verbetering. Uit een foto is gebleken dat er een kleine ontsteking in haar maag aanwezig was maar ja wat doe je daaraan als je al die tijd medicijnen hebt gekregen.
Reactie infoteur, 14-09-2011
Deze vraag kunt u het beste voorleggen aan de behandelend arts.
Segers Anne, 25-11-2010
Beste, ik heb sinds een 10tal jaar continu last van mijn maag: opgeblazen gevoel, verdraag heel slecht voedsel, direct een vol gevoel, ook het gevoel dat alles op de maag blijft liggen, veel overgeven.Heb maagzuur en oprispingen. Heb maagzweren gehad en behandeld en wordt nu homeopatisch behandeld omdat ik allergisch reageer op de klassieke medicatie. Zou zo graag een oplossing vinden!
Reactie infoteur, 27-11-2010
De behandeling is afhankelijk van de oorzaak. Wellicht is een verwijzing naar een maag-darm specialist voor nader onderzoek te overwegen. U kunt dit met uw huisarts bespreken.
K. Zwarts, 15-10-2010
Ik had vandaag te horen gekregen dat ik een lichte ontsteking in mijn maag heb, maar dat het niet de oorzaak van mijn aanvallen kan zijn. Heb sinds afgelopen april rare aanvallen: misselijk, brandend maag vol met lucht, hartkloppingen, na het eten heb ik het gevoel alsof ik cement heb gegeten en dat gevoel loopt door tot mijn rechter zij. Ze hebben werder geen bacterien gevonden wel nog een lichte bloedinkje bij mijn lever. In de tussentijd ben ik ook bijna 14 kilo afgevallen en ik blijf afvallen. Ik vraag mij toch af hoe het mogelijk is dat ze kleine dingetjes hebben gevonden na al die onderzoeken en krijg ik toch maar elke keer te horen dat het niet zorgwekkend is of dat de klachten niet hierdoor komen, en vervolgens krijg ik heel andere pilletjes voorgeschreven (voor spastisch darm). Moet zo maagontsteking niet behandelt worden?
Reactie infoteur, 17-10-2010
Een maagontsteking wordt eerst en vooral behandeld door de uitlokkende factoren op te sporen en weg te nemen. En indien er sprake is van een infectie met de bacterie Helicobacter pylori, kan een antibioticumkuur volgen. Dit eventueel in combinatie met een medicijn die de maagzuurproductie remt en tegengaat. Vraag uw (huis)arts om verduidelijking.
A., 31-08-2010
Kan het zo zijn dat je hierdoor ook afvalt?
Reactie infoteur, 02-09-2010
Ja, het is (ook) mogelijk dat gewichtsverlies optreedt. Bij onverklaarbaar gewichtsverlies geldt de vuistregel dat als u binnen tien weken meer dan vier kilo bent afgevallen, u er verstandig aan doet naar uw huisarts te gaan.
Paul, 18-02-2010
Goedendag, Ik heb sinds afgelopen Zondag ochtend last van mijn maag gekregen, Dat zijn: Krampen, dat op en neer gaat naar de buikstreek, van de buikstreek weer naar de maag.Soms is de pijn weg en dan komt het weer terug.Mijn vader is afgelopen zomer 14 Juni 2009 overleden aan longkanker wat hij te horen kreeg op 27 Mei 2008.Mijn moeder is overleden op 13 Januari 2010.aan slokdarm kanker wat uit is gezaaid naar de Lever en de Lymfen Kan het niet zo zijn door verdriet en radeloosheid dat je in korte tijd mee maakt dat je maag een opdonder krijgt en dat je zo last van kan hebben.
Vriendelijke groet Paul Huibrechtse
Reactie infoteur, 21-02-2010
Hallo Paul,
Wat erg dat u in korte tijd twee verlieservaringen te verstouwen hebt gekregen. Spanning kan op het lichaam slaan, ieder mens heeft zo zijn of haar specifieke zwakke plek. Om lichamelijke aandoeningen uit te sluiten, raad ik u aan contact op te nemen met uw huisarts.
Sterkte gewenst!
Tartuffel