Candida albicans: symptomen, oorzaak en behandeling

Candida symptomen bij vrouwen en mannen hangen af van de locatie van de schimmelinfectie. Candida albicans is een gistachtige schimmel die van nature aanwezig is in en op het menselijk lichaam. Deze gist gedijt goed in een warme en vochtige omgeving. Candida komt voor op de huid en huidplooien (nagelplooien, borstplooien, oksels, tussen de billen) en in slijmvliezen, zoals in de vagina en in de mond. Bij gezonde mensen veroorzaakt candida geen klachten. In sommige situaties kan candida zich echter snel vermenigvuldigen.

• Wat is Candida albicans?
• Gistachtige schimmel
• Gunstige omstandigheden voor candida
• Synoniemen
• Oorzaken Candida infectie
• Candida in de mond
• Candida in de vagina
• Candida op de huid
• Klachten en symptomen candida infectie
• Vaginale candida-infectie
• Candida op de huid
• Systemische candidiasis
• Diagnose en behandeling candida infectie

Wat is Candida albicans?

Gistachtige schimmel

Candida albicans is een gistachtige schimmel die van nature aanwezig is in en op het menselijk lichaam. Deze gist gedijt goed in een warme en vochtige omgeving. Candida komt voor op de huid en huidplooien (nagelplooien, borstplooien, oksels, tussen de billen) en in slijmvliezen, zoals in de vagina en in de mond. Bij gezonde mensen met voldoende weerstand veroorzaakt candida normaal gesproken geen klachten, maar door diverse factoren kan het uitgroeien tot een besmettelijk agens. De gist gaat dan draden vormen en vanaf dat moment spreekt men van een schimmel.

Gunstige omstandigheden voor candida

Een lokale omstandigheid waarin candida zich snel kan vermenigvuldigen, is bijvoorbeeld een warm en vochtig 'klimaat' in huidplooien. Irritatie en jeuk in de plooi tussen de billen is een bekend verschijnsel. Luieruitslag bij baby’s komt ook vaak voor. Andere omstandigheden waarbij candida zich snel kan vermenigvuldigen, is het gebruik van bijvoorbeeld antibiotica of als de weerstand laag is door bijvoorbeeld een griep. De bacteriën die de schimmel normaal gesproken onder controle houden kunnen dan te gering worden, waardoor de schimmel zijn kans grijpt en zich vermenigvuldigt en een infectie veroorzaakt. Wat veel voorkomt onder dergelijke omstandigheden is een vaginale schimmelinfectie die wordt veroorzaakt door Candida.

Synoniemen

Een schimmelinfectie (mycose) die wordt veroorzaakt door gistachtige schimmels, zoals candida albicans, wordt ook wel een candidainfectie, candidiasis of candidose genoemd.

Oorzaken Candida infectie

Van nature komt candida bij veel mensen voor op en in het lichaam. Een lokale candida infectie kan verschillende oorzaken hebben.

Candida in de mond

Een candida infectie in de mond kan veroorzaakt worden door het gebruik van medicijnen die geïnhaleerd worden (bijvoorbeeld bij astma) of antibioticagebruik of door medicatie die zorgen voor een vermindering van de weerstand (zoals bepaalde soorten chemotherapie). Een ernstig tekort aan vitamine B of ijzer kan ook leiden tot een Candida-infectie in de mond.

Candida in de vagina

Factoren die kunnen leiden tot vaginale schimmelinfecties door candida zijn antibiotica, het gebruik van prednison en andere medicijnen die het immuunsysteem beïnvloeden, (niet goed ingestelde) diabetes (= suikerziekte), zwangerschap en menstruatie en wassen met zeep. Door te wassen met zeep verandert de zuurgraad in de vagina, waardoor gisten zoals candida zich gemakkelijker kunnen vermenigvuldigen.

Candida op de huid

Een infectie op de huid kan ontstaan op plekken waar het warmer en vochtiger is, zoals huidplooien. Candida gedijt goed op deze plekken.

Klachten en symptomen candida infectie

Een candida infectie in de mond wordt bij kinderen ook wel spruw genoemd. De symptomen zijn kleine witte plekjes op de slijmvliezen, de tong en het tandvlees. Soms uit de infectie zich in rode gladde afwijkingen van de tong en de slijmvliezen, welke bijzonder pijnlijk kunnen zijn. Candida kan zich ook manifesteren in de mondhoeken, wat mondhoekeczeem of perlèche wordt genoemd.

Vaginale candida-infectie

Bij een candida-infectie in de vagina kan een toename van vaginale afscheiding ontstaan, die wit of gelig van kleur, iets brokkelig en reukloos is. Sommige vrouwen hebben last van een branderig of jeukend gevoel in de vagina. De huid rond de vagina kan ook aangedaan zijn, met verschijnselen als roodheid en (heftige) jeuk. Geslachtsgemeenschap kan pijnlijk zijn. Na geslachtsgemeenschap met een vrouw met vaginale candida, kan een man een candida-infectie aan de penis ontwikkelen.

Candida op de huid

Luieruitslag bij baby's is een bekend voorbeeld van een candida-infectie van de huid. Naast roodheid, kunnen blaasjes, wondjes of schilfering voorkomen. Infectie van de huid treedt ziet men vooral op warme en vochtige plaatsen van het lichaam, zoals huidplooien. In het bijzonder mensen met overgewicht kunnen hier last van hebben. De symptomen zijn een rode en vochtige huid, waarbij er kleine, met vocht gevulde blaasjes ontstaan.

Systemische candidiasis

Candida zal normaal gesproken alleen een plaatselijke infectie veroorzaken van de huid of van de slijmvliezen in de mond of vagina. Bij ernstig zieke mensen of bij mensen met een sterk verminderde weerstand zoals bij patiënten met AIDS of kanker, kan candida in het bloed terechtkomen. Dit wordt een 'gegeneraliseerde infectie' of 'systemische candidiasis' genoemd en kan leiden tot een verstoring van inwendige organen, zoals leverfalen of nierproblemen.

Diagnose en behandeling candida infectie

De huisarts zal bij een lokale infectie doorgaans de diagnose stellen op basis van de klachten. Een infectie met candida albicans wordt in vrijwel alle gevallen bestreden met anti-gist medicijnen of antischimmel medicijnen in de vorm van een zalf, tabletten, een mondspoeling of orale gel of een infuus (bij een gegeneraliseerde infectie).

Lees verder

• Candida-infectie van de mond (spruw): symptomen en oorzaak
• Candida: symptomen bij mannen en vrouwen en behandeling
• Ontsteking vulva (vulvitis): vagina, schaamlippen & clitoris
• Ontsteking van de eikel of glans-penis, voorhuid (balanitis)
• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling