De Geneeskracht van Shii-take

Shii-take behoort tot de lekkerste eetbare paddenstoelen in de wereld. Het wordt door diverse chefkoks beschouwd als delicatesse. Deze Japanse lekkernij heeft verscheidene medicinale kwaliteiten. Het ondersteunt de weerstand waardoor regelmatige shii-take-eters beter gewapend zijn tegen ziekten. Daarnaast wordt het als preventiemiddel tegen kanker gebruikt. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Naamgeving shii-take
• Shii-take in de oudheid
• Shi-take in de afgelopen 100 jaar
• Kweekmethoden shii-take
• Werkzame stoffen shii-take
• Shii-take voor een verbeterd immuunsysteem
• Shii-take tegen kanker
• Shii-take tegen hart- en vaatziekten
• Overige medicinale werkingen shii-take
• Consulteer de fytotherapeut

Naamgeving shii-take

In het Latijn heet deze paddenstoel Lentinula Edodes. Lentinula komt van het woord ´lentus´ wat plooibaar betekent. De stelen shii-take kennen immers vele plooien. Edodes betekent ´eetbaar´. Shii is de naam van pasaniaboom op wiens hout shii-take wordt gekweekt. Take betekent in het Japans ´paddenstoel´. In het Nederlands heeft deze Japanse paddenstoel enkele bijnamen: Japanse champignon, geurpaddenstoel en eikenzwam. Mensen die de taalpolitie al te veel autoriteit toedichten schrijven shii-take als shiitake.

Shii-take in de oudheid

In de tweede eeuw na Christus werd shii-take aan het Chinese keizerlijke hof gegeten. Shii-take wordt minstens een millennium lang gekweekt in China, Japan en Korea. Tijdens de Ming-dynastie van de 14e eeuw tot de 17e eeuw in China schreef arts Wi Juei dat shii-take medicinale eigenschappen had die goed helpen bij ontstekingen van de bovenste luchtwegen, verminderde bloedcirculatie, leverstoornissen, vermoeidheid, uitputting, vroegtijdige ouderdomsverschijnselen en om de ''Q'' of levensenergie nieuw impuls in te blazen.

Shi-take in de afgelopen 100 jaar

Er is door de wetenschap een overeenkomst gevonden in de immuunversterkende werkingen van shii-take met hokjespeul en echinacea of rode zonnehoed. Sinds 1986 wordt in Japanse ziekenhuizen shii-take ingezet bij darm-, maag–, en rectumkanker. Talrijke Japanse studies hebben aangetoond dat shi-take goed werkt bij deze soort kankers maar toch is er nog te weinig onderzoek gedaan om de werking met 100% zekerheid te kunnen aantonen. Alleen onderzoeken vanuit Japan zijn voor de wetenschap niet voldoende; er is blijkbaar onwil in de westerse landen om geld voor kankeronderzoek uit te geven aan onderzoek naar de kankerwerende eigenschappen van shii-take.

Kweekmethoden shii-take

De Japanse paddenstoel kon tot de jaren 70 van de 20e eeuw alleen gekweekt worden door eikenbomen om te zagen en ze te enten met zaagsel en paddenstoelsporen. Een jaar later kwam de shii-take zwam door het hout tevoorschijn en weer enige maanden later kon ze geoogst worden. Vervolgens kon het eikenhout 7 jaar lang paddenstoelen leveren alvorens het blok hout totaal verteerd was en uiteen viel. Tegenwoordig wordt shii-take gekweekt in plastic zakken met houtsnippers. De zakken worden geplaatst in een ruimte waar het altijd tussen de 20 en 25 graden is. Ventilatie en blootstelling aan licht zijn belangrijke voorwaarden voor het indoor kweken van shii-take.

Werkzame stoffen shii-take

Van Shii-take worden zowel de hoed als het zwamvlak vlak voordat de plant gaat groeien, gebruikt. In shii-take zitten veel polysacchariden. Verder bevat het de alkaloïde eritadenine, zwavelhoudende peptiden, proteïnen zoals lentine, de lipiden linolzuur, dolicholen en polyprenolen, de vitaminen B1, B2, B3, B5, B6, B11, C, choline, de mineralen kalium, calcium, magnesium, natrium, zink, ijzer, mangaan, koper, fosfor, seleen, de aminozuren arginine, lysine, methionine, fenylalanine, isoleucine, leucine, threonine, valine, adenine. Voorts bevat het nitroso-cysteïne en lignanen.

Shii-take voor een verbeterd immuunsysteem

Shii-take is goed tegen bacteriën, virussen en schimmels. De kwaliteit van het immuunsysteem, dat als voornaamste taak heeft ziekten te weren, wordt verbeterd door het innemen van shii-take. Hierdoor wordt men minder vatbaar voor vrijwel alle ziekten. Er zijn een aantal ziekten die direct en acuut met het immuunsysteem te maken hebben, in tegenstelling tot vele ziekten die er jaren over doen om te ontwikkelen, wat desondanks toch een gevolg kan zijn van een verminderd immuunsysteem. In de fytotherapie wordt shii-take gebruikt bij de volgende indicaties die met een verminderd immuunsysteem te maken hebben:

• Acute virale infecties,
• Griep, recidiverende verkoudheden,
• Herpes simplex type 1 infecties,
• Hepatitis,
• Postviraal syndroom, immunodeficiëntie of zwakke weerstand,
• Condylamata acuminata of genitale wratten,
• HIV-positiviteit,
• Allergieën, voedselallergie,
• Artritis.

Shii-take tegen kanker

In shii-take zorgt vooral de polysaccharide lentinaan voor kankerwerende eigenschappen. Lentinaan is eveneens een stof die het immuunsysteem een boost geeft. Het stimuleert de aanmaak van T-cellen en natural killer cells die beide een prominente rol spelen in ons immuunsysteem. Het kankerwerende effect blijkt volgens onderzoek het grootst te zijn bij shii-take die gekweekt is onder stricte voorschriften en met injecties in de bloedbaan van gezuiverde lentinaan. Het eten van shitake of het drinken van thee van gedroogde shii-take heeft wel antikankereffecten maar een stuk minder dan het inspuiten. Shii-take wordt niet zo zeer als anti-kankertherapie op zich gebruikt omdat ondanks de vele onderzoeken niet 100% zeker is dat men ervan geneest; daarvoor zijn meer onderzoeken nodig. De geneeskrachtige paddenstoel wordt wel ingezet in een dieet tijdens de chemokuur of radiotherapie. Daarnaast wordt het preventief ingezet tegen kanker; mensen die eens kanker hebben gehad hebben daarom eveneens baat bij het innemen van geconcentreerde shii-takepoeder of het eten van 100 gram shii-take per dag. Het kan geen kwaad om de fytotherapeut in te schakelen als je het tegen kanker wilt gebruiken in combinatie met een chemokuur.

Shii-take tegen hart- en vaatziekten

Triglyceriden spelen een belangrijke rol in de lipolyse of vetverbranding. Ze binden zich in het lichaam aan cholesterol. Voedsel dat veel geraffineerde suikers bevat zoals witte suiker en witmeelproducten maken het triglyceridenniveau hoger. Een te hoog triglyceridenniveau is een indicatie dat men een grotere kans heeft om de welvaartsziekten suikerziekte of diabetes mellitus, obesitas of hart- en vaatziekten op te lopen. Triglyceridenniveuas kunnen verlaagd worden met omega-3-vetzuren maar ook met shii-take. Door deze medicinale werkzaamheden wordt shii-take in de fytotherapie ingezet bij deze indicaties:

• Verhoogd triglyceridengehalte,
• Aderverkalking,
• Preventie van trombose,
• Preventie van beroerte,
• Hoge bloeddruk.

Overige medicinale werkingen shii-take

Shii-take heeft heeft naast de buitengewoon belangrijke antikankerwerking een aantal werkingen die interessant kunnen zijn en iets meer vertellen over de medicinale werkzaamheid van shii-take in het algemeen. De Japanse paddenstoel wordt als fytotherapeutisch medicijn ingezet:

• Wanneer het lichaam weerstand biedt tegen de reguliere, chemische antibiotica. Shii-take werkt ontgiftend, ontzurend en vult een mineralentekort aan,
• Bij diabetes type 2, ouderdomsdiabetes, omdat shii-take de bloedsuikerspiegel verlaagt,
• Bij frigiditeit en impotentie, omdat de hormoonbalans beter wordt geregeld door vitamine B2 in shii-take, de doorbloeding beter gaat doordat lenthioine de bloedcirculatie bevordert en omdat N-nitrocysteïne de potentie verhoogt.

Consulteer de fytotherapeut

Wie shii-take als geneeskrachtig middel wilt gebruiken wordt aangeraden een consult te nemen bij een fytotherapeut. Shii-take–extracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders, nebulisaat, vloeibaar extract en capsules dienen alleen op voorschrift van bevoegden ingenomen te worden. Een huisarts of fytotherapeut kan je daarover inlichten, net als over de eventuele bijwerkingen en interacties met andere medicijnen of kruiden. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt gebruikt in de fytotherapie.