Baarmoederhalsontsteking: symptomen, oorzaak en behandeling

Baarmoederhalsontsteking symptomen kunnen bestaan uit abnormale vaginale bloeding na het vrijen, na de menopauze of tussen de maandstonden. De baarmoeder (uterus) heeft de vorm en grootte van een peer en is één van de voortplantingsorganen van de vrouw. Dit orgaan wordt op zijn plaats gehouden door bekkenspieren, gewrichtsbanden en andere weefsels. De baarmoeder bestaat uit een baarmoederhals (cervix) en een baarmoederlichaam (corpus). De medische benaming voor baarmoederhalsontsteking is cervicitis. Een baarmoederhalsontsteking kan samengaan met een ontsteking van het baarmoederslijmvlies (endometritis) en van de vagina (vaginitis).

• Wat is een baarmoederhalsontsteking
• Oorzaak baarmoederhalsontsteking
• Infectie
• Seksueel overdraagbare aandoening (soa)
• Andere factoren
• Chronische baarmoederhalsontsteking
• Risicofactoren
• Baarmoederhalsontsteking symptomen
• Verschijnselen
• Pusachtige vaginale afscheiding
• Complicaties ontsteking van baarmoederhals
• Diagnose en onderzoek
• Anamnese en lichamelijk onderzoek
• Aanvullend onderzoek
• Baarmoederhalsontsteking behandeling
• Preventie

Wat is een baarmoederhalsontsteking

Ontsteking van de baarmoederhals wordt cervicitis of baarmoederhalsontsteking genoemd. De baarmoederhals is het onderste smalle uiteinde van de baarmoeder die uitkomt in de vagina. Het is mogelijk om baarmoederhalsontsteking te hebben zonder dat je last hebt van klachten. Symptomen kunnen bestaan uit abnormale vaginale bloeding na het vrijen, na de menopauze of tussen de maandstonden. Baarmoederhalsontsteking wordt vaak veroorzaakt door een seksueel overdraagbare aandoening, zoals chlamydia of gonorroe. Cervicitis kan zich ook ontwikkelen als gevolg van niet-infectieuze oorzaken. Behandeling richt zich op de onderliggende oorzaak van de ontsteking.

Oorzaak baarmoederhalsontsteking

Infectie

Volgens het Amerikaanse National Library of Medicine, zal meer dan de helft van alle vrouwen op enig moment in hun leven worden getroffen door deze aandoening. De meest voorkomende oorzaak van een baarmoederhalsontsteking is een infectie. Het kan worden veroorzaakt door een seksueel overdraagbare aandoening (soa), maar dit is lang niet altijd het geval. De aandoening kan zowel acuut als chronisch zijn. Bij acute baarmoederhalsontsteking dienen de symptomen zich plotseling aan. Chronische cervicitis duurt vaak enkele maanden.

Seksueel overdraagbare aandoening (soa)

Acute cervicitis wordt meestal veroorzaakt door een seksueel overdraagbare aandoening, zoals:

• herpes;
• chlamydia;
• trichomoniasis;
• humaan papillomavirus (HPV); en
• gonorroe.

Andere factoren

Het kan ook worden veroorzaakt door andere factoren, zoals een allergie voor latex condooms, een pessarium of diafragma, of gevoeligheid voor chemicaliën die in tampons aanwezig zijn. Normale vaginale bacteriën kunnen soms ook cervicitis veroorzaken.

Chronische baarmoederhalsontsteking

Chronische cervicitis wordt vaak gezien na de bevalling. Het kan zich ook voordoen bij een incomplete abortus, waardoor de baarmoedermond zich niet sluit. Hierdoor bestaat de kans dat bacteriën de baarmoederholte bereiken en een infectie veroorzaken. Je wordt ziek, krijgt koorts en een stinkende vaginale afscheiding. Dit wordt ook wel een 'septische abortus' genoemd.

Risicofactoren

Je hebt in de volgende gevallen een groter risico op baarmoederhalsontsteking:

• Je inlaten met risicovol seksueel gedrag, zoals onbeschermde seks, seks met wisselende partners of seks met iemand die zich bezighoudt met risicovol seksueel gedrag;
• Als je reeds op jonge leeftijd begint met geslachtsgemeenschap;
• Een voorgeschiedenis van seksueel overdraagbare aandoeningen.

Baarmoederhalsontsteking symptomen

Verschijnselen

Een baarmoederhalsontsteking verloopt niet zelden asymptomatisch, maar wanneer er symptomen aanwezig zijn kunnen ze onder meer bestaan uit:

• abnormaal vaginaal bloedverlies;
• aanhoudende grijze of witte vaginale afscheiding die een vieze geur kan hebben;
• vaginale pijn;
• pijn tijdens het vrijen;
• een drukkend gevoel in het bekken; en
• rugpijn.

Pusachtige vaginale afscheiding

Wanneer de ontsteking vordert, kan de baarmoederhals erg ontstoken raken wat je kunt herkennen aan pusachtige vaginale afscheiding.

Complicaties ontsteking van baarmoederhals

Cervicitis door gonorroe of chlamydia kan zich uitbreiden naar het baarmoederslijmvlies en de eileiders, waardoor pelvic inflammatory disease (PID) ontstaat. PID veroorzaakt extra pijn in het bekken (bekkenpijn), afscheiding en koorts. PID die onbehandeld blijft, kan vruchtbaarheidsproblemen veroorzaken.

Diagnose en onderzoek

Anamnese en lichamelijk onderzoek

Er zijn meerdere manieren waarop een baarmoederhalsontsteking kan worden gediagnosticeerd. Zo wordt de medische voorgeschiedenis van de vrouw meegenomen en zal er een lichamelijk onderzoek verricht worden. Bij een baarmoederhalsontsteking, is de baarmoederhals rood en gezwollen.

Aanvullend onderzoek

Aanvullend bloed- of urineonderzoek en een vaginale kweek om te achterhalen wat de ziekteverwekker is, complementeren het onderzoek.

Baarmoederhalsontsteking behandeling

Er is geen standaardbehandeling voor cervicitis. De arts zal bepalen wat de beste koers is op basis van verschillende factoren, zoals je algehele gezondheid, je medische voorgeschiedenis, de ernst van de symptomen en de omvang van de ontsteking. Een antibioticum zal worden voorgeschreven om een infectie te behandelen. Na de bevalling zal vaak een beleid worden voorgesteld van 'waakzaam wachten'. Cryochirurgie of zilvernitraat kan worden toegepast om abnormale cellen te vernietigen. Wanneer de oorzaak van de infectie een soa is, is het van belang dat ook seksuele partners zich laten behandelen.

Preventie

Om het risico van baarmoederhalsontsteking als gevolg van een seksueel overdraagbare aandoening te verminderen, is het belangrijk om elke keer dat je seks hebt consequent en op correcte wijze condooms te gebruiken. Condooms gaan de verspreiding tegen van gonorroe en chlamydia, wat kan leiden tot cervicitis. Een levenslange wederzijds monogame relatie met een niet-geïnfecteerde partner, is een nog betere manier om geen soa te krijgen.

Lees verder

• Baarmoederhalskanker: symptomen, oorzaak en behandeling
• Baarmoederkanker: symptomen, oorzaak en behandeling
• Baarmoederontsteking: symptomen, oorzaken en behandeling
• Baarmoederpoliep: symptomen, oorzaak en behandeling
• Baarmoederverzakking: symptomen, oorzaken en behandeling