Oogkleuring met fluoresceïne bij hoornvliesletsels

Bij dit onderzoek gebruikt de oogarts de oranje kleurstof fluoresceïne en een blauw licht om vreemde voorwerpen, krassen of problemen met de traanfilm op het hoornvlies, het buitenoppervlak van het oog, te detecteren. De oogarts stelt aan de hand van de onderzoeksresultaten een gericht behandelingsplan op. Een oogkleuring met fluoresceïne is een veilige en snelle procedure die slechts enkele minuten duurt. Anno augustus 2024 zijn er geen bekende risico’s verbonden aan dit onderzoek.

• Indicatie: Toepassing bij hoornvliesletsels
• Voorbereiding op het onderzoek
• De oogkleuring met fluoresceïne: Procedure bij hoornvliesletsels
• Interpretatie van de onderzoeksresultaten
• Risico's van fluoresceïnekleuring
• Behandelingsopties op basis van het onderzoek
• Nabeschouwing en adviezen voor de patiënt

Indicatie: Toepassing bij hoornvliesletsels

De oogarts past dit onderzoek toe om oppervlakkige krassen of andere problemen aan het hoornvliesoppervlak (hoornvliesaandoening) op te sporen. Daarnaast kan hij hiermee vreemde voorwerpen op het oogoppervlak identificeren. Dit onderzoek is ook nuttig om te beoordelen of voorgeschreven contactlenzen schade aan het hoornvlies veroorzaken. Bovendien wordt een oogkleuring met fluoresceïne gebruikt bij de evaluatie van een verstopte traanbuis of bij droge ogen.

Voorbereiding op het onderzoek

De patiënt dient voor het onderzoek zijn bril of contactlenzen uit te doen. Verdere speciale voorbereidingen zijn niet noodzakelijk.

De oogkleuring met fluoresceïne: Procedure bij hoornvliesletsels

De oogarts gebruikt een stukje vloeipapier met daarop de fluoresceïnekleurstof, waarmee hij het oogoppervlak aanraakt. Bij zeer droge ogen kan dit soms een licht krassend gevoel veroorzaken. De kleurstof zelf kan een mild stekend of prikkend gevoel teweegbrengen, dat meestal na enkele seconden verdwijnt. De patiënt wordt gevraagd enkele keren te knipperen om de kleurstof gelijkmatig over de traanfilm te verspreiden, die het oppervlak van de cornea bedekt. Deze traanfilm, die water, olie en slijm bevat, beschermt en smeert het oog. Vervolgens schijnt de oogarts een blauw licht in het oog, waardoor eventuele problemen op het hoornvliesoppervlak groen oplichten. Hiermee kan de oogarts de grootte, locatie, vorm en waarschijnlijke oorzaak van de hoornvliesproblemen vaststellen.

Interpretatie van de onderzoeksresultaten

Bij normale onderzoeksresultaten blijft de kleurstof beperkt tot de traanfilm op het oogoppervlak en hecht deze niet aan het hoornvlies zelf.

Wanneer er sprake is van een cornea-abrasie, wat neerkomt op een kras of schaafwonde op het hoornvlies, zal de kleurstof zich hechten aan de beschadigde delen, wat afwijkende resultaten oplevert. Hoornvlieslittekens kunnen ontstaan door:

• chemische brandwonden
• onvoldoende bescherming van de ogen tijdens algemene anesthesie, wat leidt tot uitdroging van het hoornvlies
• abnormale traanproductie (droge ogen)
• infecties
• ernstige droge ogen in combinatie met artritis (keratoconjunctivitis sicca)
• te ruw wrijven in de ogen
• verwondingen zoals een slag of stoot in het oog van bijvoorbeeld een vingernagel, make-upborstel of ander object
• slechte contactlenshygiëne, zoals het dragen van vieze, oude of beschadigde contactlenzen
• vreemde voorwerpen zoals wimpers, stof, as, of vuil dat in het oog is gekomen

Risico's van fluoresceïnekleuring

Anno augustus 2024 zijn er geen risico's verbonden aan dit onderzoek. Indien de fluoresceïne in contact komt met de huid, kan deze tijdelijk verkleuren, wat ongevaarlijk en van korte duur is.

Behandelingsopties op basis van het onderzoek

Na de oogkleuring gebruikt de oogarts de resultaten om een diagnose te stellen en een passende behandeling te starten. Mogelijke behandelingsopties omvatten:

• het uitlaten van contactlenzen totdat het hoornvlies genezen is
• het tijdelijk dragen van een ooglapje of bandagecontactlenzen
• het verwijderen van het vreemde voorwerp uit het oog
• het toedienen van oogdruppels of oogzalf (belangrijk is dat de oogdruppeltoediening correct gebeurt)
• het nemen van pijnstillers

Indien er sprake is van een hoornvliesletsel, geneest dit doorgaans binnen twee dagen. Indien de schade echter dieper in het hoornvlies is doorgedrongen, kan het herstel langer duren, afhankelijk van de oorzaak, de omvang en de ernst van het letsel.

Nabeschouwing en adviezen voor de patiënt

Het is essentieel dat patiënten na een fluoresceïnekleuring de door de oogarts gegeven adviezen opvolgen om verdere complicaties te voorkomen. Indien de symptomen aanhouden of verergeren, dient de patiënt opnieuw contact op te nemen met de oogarts voor verdere evaluatie en behandeling. Regelmatige controle is aanbevolen voor mensen die contactlenzen dragen om hoornvliesbeschadiging vroegtijdig te detecteren en te behandelen.

Lees verder

• Hoornvliesletsel: Schade aan cornea in het oog
• Hoornvlies: Aandoeningen en problemen met cornea in oog
• Hoornvliesdystrofie: Erfelijke hoornvliesafwijkingen
• Hoornvliestroebeling: Littekens op cornea van oog
• Hoornvliestransplantatie in het oog