Contactlenshygiëne: Tips voor het dragen van contactlenzen

Veel mensen vinden het dragen van contactlenzen fijn. Het voelt als een vrijheid om geen bril te moeten dragen. Het dragen van contactlenzen brengt echter ook eigen problemen met zich mee. Het is altijd belangrijk om eerst een oogarts te raadplegen alvorens contactlenzen te gaan dragen, en ook regelmatig op controle te blijven komen bij de oogarts die de ooggezondheid grondig kan onderzoeken. Verder is een goede handhygiëne noodzakelijk. Ook moeten mensen regelmatig de contactlenzen vervangen en zorgen voor een veilige opslag en reiniging. Slapen of baden met contactlenzen of contactlenzen delen, is uit den boze. Verder bezoeken contactlensdragers meteen een oogarts wanneer één of meer alarmtekens aanwezig zijn, zoals wazig zien of oogpijn. Dit zijn namelijk mogelijke tekenen van een ooginfectie of ander oogprobleem.

• Altijd eerst een oogarts bezoeken en de ogen goed laten controleren
• Goede handhygiëne hanteren
• Contactlenzen grondig reinigen en correct bewaren
• Regelmatig contactlenzen vervangen
• Niet slapen met contactlenzen om ooginfecties te voorkomen
• Nooit contactlenzen delen met andere contactlensgebruikers
• Wanneer mogen mensen geen contactlenzen dragen?
• Alarmtekens aan de ogen
• Complicaties
• Preventie
• Effecten van slechte contactlenshygiëne
• Ooginfecties door onjuiste verzorging van contactlenzen
• Corneale beschadigingen door vuil of onjuiste opslag
• Impact van langdurig contactlensgebruik op de ogen
• Verminderde zuurstofvoorziening en droge ogen
• Langdurig dragen van lenzen en risico op keratitis
• Advies voor mensen met gevoelige ogen en contactlenzen
• Kiezen voor lenzen voor gevoelige ogen
• Gebruik van bevochtigende oogdruppels
• Contactlenzen en allergieën: Wat te weten
• Invloed van allergieën op contactlensgebruik
• Allergieën en droge ogen bij contactlensdragers
• Alternatieven voor traditionele contactlenzen
• Scleralenzen voor patiënten met keratoconus
• Orthokeratologie (Ortho-K): Nachtlenzen voor visuele correctie
• Contactlenzen en ooggezondheid: Langetermijnzorg
• Ooggezondheid in de gaten houden bij langdurig contactlensgebruik
• Preventieve maatregelen tegen contactlensgerelateerde complicaties

Altijd eerst een oogarts bezoeken en de ogen goed laten controleren

Mensen die contactlenzen wensen te dragen, dienen altijd eerst een oogarts te bezoeken voor een grondig oogonderzoek en een professioneel advies. De oogarts weet namelijk dankzij diverse oogonderzoeken aan welk oogprobleem de persoon lijdt. Dankzij een grondig vraaggesprek en een medische geschiedenis van de patiënt en één of meer oogonderzoeken, weet hij bovendien of er risicofactoren aanwezig zijn voor een mogelijk oogprobleem, wat hij dan beter moet (laten) onderzoeken en eventueel vaker moet laten controleren. Daarnaast bekijkt de oogarts grondig de oogstructuur. Op basis van alle verzamelde informatie weet de oogarts welke sterkte en welk materiaal nodig is, alsook welk type contactlenzen verstandig is voor de levensstijl van de contactlensdrager. Om al deze redenen is het ook aangewezen om de contactlenzen niet in een supermarkt of online aan te schaffen. Het is bovendien essentieel om de oogarts de voorkeur voor het dragen van contactlenzen te melden. Een brilrecept is namelijk niet bruikbaar om contactlenzen te bestellen. Een bril bevindt zich op circa één centimeter van de ogen, terwijl contactlenzen op de ogen zelf geplaatst zijn.

Goede handhygiëne hanteren

Mensen die contactlenzen willen dragen, wassen steeds eerst de handen alvorens de contactlenzen in of uit de ogen te doen (goede handhygiëne). Hiervoor gebruiken ze geen schuimende, vettige of sterk geparfumeerde zeep. Ook zorgen mensen ervoor dat ze steeds droge handen hebben alvorens contactlenzen te hanteren. Ze drogen deze na het wassen af met een pluisvrije handdoek. Na het inbrengen van de contactlenzen mogen mensen pas een vochtinbrengende crème gebruiken, want anders blijft er misschien wat crème aan de contactlenzen kleven.

Contactlenzen grondig reinigen en correct bewaren

Dankzij een multifunctionele oplossing kunnen mensen de contactlenzen reinigen, spoelen, desinfecteren en bewaren. Ook zijn afzonderlijke producten beschikbaar voor het reinigen en spoelen van de lenzen. Mensen mogen de oplossing niet opnieuw gebruiken. Ook moeten mensen de contactlenzen steeds schoon wrijven met de oplossing, want zonder het wrijven blijft nog steeds vuil achter op de contactlenzen. De lenshouder moet voorts ook schoon blijven en uiterlijk om de drie maanden vervangen worden of sneller wanneer deze gebarsten of beschadigd is. Het is voorts uit den boze om gewoon kraanwater te gebruiken voor het spoelen van contactlenzen, doe dit ook niet wanneer mensen geen contactlenzenoplossing meer hebben. Water bevat vaak microben die leiden tot ernstige ooginfecties. De contactlenzen in de mond steken of speeksel gebruiken om de contactlenzen te reinigen, zijn andere boosdoeners die snel leiden tot een ooginfectie.

Regelmatig contactlenzen vervangen

Het is belangrijk om contactlenzen regelmatig te vervangen en de richtlijnen van de fabrikant of oogarts op te volgen. Ook wanneer een persoon bijvoorbeeld wegwerplenzen van één dag (daglenzen) draagt die hij dan moet weggooien en deze nog fris aanvoelen, is het toch essentieel om deze weg te gooien. Verder is het verstandig om de ogen dagelijks ook wat rust te gunnen en de contactlenzen maar maximaal tien à twaalf uur achter elkaar te dragen.

Niet slapen met contactlenzen om ooginfecties te voorkomen

Het slapen met contactlenzen die niet geschikt zijn om tijdens de nacht te dragen, leidt sneller tot ooginfecties, zoals bijvoorbeeld conjunctivitis (oogbindvliesontsteking) of keratitis (hoornvliesontsteking). Schadelijke micro-organismen gedijen namelijk het best in vochtige, warme omgevingen. Wanneer mensen toch tijdens de nacht contactlenzen wensen te dragen, kiezen ze best voor nachtlenzen. Het inwinnen van professioneel medisch advies bij de oogarts is echter ook dan belangrijk.

Nooit contactlenzen delen met andere contactlensgebruikers

Het delen van contactlenzen is uit den boze. De contactlenzen zijn niet aangepast aan de ogen van de andere persoon. Daarnaast leidt dit sneller tot bacteriële ooginfecties. Ook bevatten ze mogelijk een verkeerd recept. Dit leidt tot diverse oogproblemen, zoals een wazig gezichtsvermogen, oogirritatie, vermoeide ogen en hoofdpijn.

Wanneer mogen mensen geen contactlenzen dragen?

Het slapen met contactlenzen in is geen goed idee, tenzij dit gaat om nachtlenzen. Verder is het dragen van lenzen tijdens het douchen, baden, een sauna of zwemmen afgeraden, omdat ook hierdoor sneller oogproblemen tot stand komen. Ook zijn er enkele oogaandoeningen waarbij het dragen van contactlenzen niet geschikt is.

Alarmtekens aan de ogen

Wanneer contactlenzen ongemakkelijk of pijnlijk aanvoelen, of mensen rode, geïrriteerde, tranende, gezwollen, brandende, pijnlijke, jeukende ogen hebben, is het belangrijk om de contactlenzen uit te doen en medisch advies in te winnen. Verder is ook contact met een arts nodig bij stekende, scherpe, schietende oogpijn. Ook bij een slechter gezichtsvermogen, een zanderig gevoel in het oog, een overgevoeligheid voor licht en een oogafscheiding is het altijd nodig om een oogarts te raadplegen omdat mogelijk een oogprobleem aanwezig is.

Complicaties

Het dragen van contactlenzen kan leiden tot verschillende complicaties, vooral als de lenzen niet goed worden verzorgd of als er sprake is van bestaande oogproblemen:

Ooginfecties
Onjuiste reiniging of onvoldoende hygiëne bij het hanteren van contactlenzen kan leiden tot ernstige ooginfecties, zoals keratitis (hoornvliesontsteking) en conjunctivitis (oogbindvliesontsteking). Microben in vervuilde lenzen of lenzenoplossingen kunnen zich snel verspreiden en ernstige problemen veroorzaken.

Droge ogen
Langdurig dragen van contactlenzen kan leiden tot droge ogen, wat kan resulteren in irritatie, jeuk en een branderig gevoel. Dit kan de algehele comfort van de lenzen verminderen en het gezichtsvermogen beïnvloeden.

Corneale ulcera
In ernstige gevallen kunnen er zweren op het hoornvlies ontstaan, bekend als corneale ulcera. Deze kunnen pijn veroorzaken, het zicht verstoren en, indien niet behandeld, leiden tot blijvende schade aan het hoornvlies.

Oogirritatie en allergieën
Sommige mensen kunnen allergisch reageren op de materialen of chemicaliën in contactlenzen of lenzenoplossingen. Dit kan leiden tot roodheid, jeuk en ongemak. Dit kan ook verergeren bij het gebruik van oude of vervuilde lenzen.

Hoofdpijn en vermoeidheid
Onjuist aangepaste contactlenzen kunnen visuele problemen veroorzaken die hoofdpijn en oogvermoeidheid tot gevolg kunnen hebben. Het is belangrijk dat lenzen correct zijn voorgeschreven en goed passen om dergelijke symptomen te voorkomen.

Preventie

Om complicaties te voorkomen en de gezondheid van de ogen te waarborgen, zijn er verschillende preventieve maatregelen die contactlensdragers kunnen nemen:

Regelmatige controle bij de oogarts
Contactlensdragers dienen regelmatig de oogarts te bezoeken voor controles en om de gezondheid van de ogen te evalueren. Dit helpt om eventuele problemen vroegtijdig op te sporen en te behandelen.

Strikte hygiëne volgen
Goede handhygiëne is cruciaal bij het hanteren van contactlenzen. Handen moeten grondig gewassen en droog gemaakt worden voordat de lenzen worden ingebracht of verwijderd. Het gebruik van een milde, ongeparfumeerde zeep wordt aangeraden.

Juiste reiniging en vervangingsschema
Contactlenzen moeten dagelijks worden gereinigd en opgeslagen in een schone, goed onderhouden lenshouder. Volg de instructies van de fabrikant en vervang de lenzen volgens het aanbevolen schema om ophoping van vuil en bacteriën te voorkomen.

Geen contact met water
Contactlenzen mogen niet worden blootgesteld aan water, zoals tijdens het douchen, baden of zwemmen. Water kan microben bevatten die infecties kunnen veroorzaken. Gebruik alleen de aanbevolen lenzenoplossing voor reiniging en opslag.

Niet delen
Contactlenzen mogen nooit gedeeld worden met anderen, aangezien dit kan leiden tot overdracht van bacteriën en virussen, wat het risico op infecties verhoogt.

Symptomen monitoren
Bij het ervaren van symptomen zoals wazig zien, oogpijn, roodheid, of zwelling, moet onmiddellijk een oogarts worden geraadpleegd. Dit kunnen tekenen zijn van een oogprobleem of infectie die snel behandeld moet worden.

Effecten van slechte contactlenshygiëne

Ooginfecties door onjuiste verzorging van contactlenzen

Slechte hygiëne bij contactlensgebruik kan leiden tot verschillende ooginfecties. De meest voorkomende zijn keratitis en conjunctivitis, die ontstaan wanneer bacteriën, schimmels of virussen in contact komen met de lens of het oog. Deze infecties kunnen niet alleen ongemak veroorzaken, zoals pijn, roodheid en een branderig gevoel, maar ook permanente schade aan het oog, inclusief verminderd gezichtsvermogen. Het naleven van strikte hygiënenormen bij het reinigen, bewaren en dragen van contactlenzen is cruciaal om het risico op infecties te verminderen.

Corneale beschadigingen door vuil of onjuiste opslag

Vuil, stof of onjuiste opslag van contactlenzen kunnen het hoornvlies irriteren of zelfs beschadigen. Dit kan leiden tot hoornvliesbeschadigingen, littekens of veranderingen in het gezichtsvermogen. Het is belangrijk om de lenzen altijd in een schone bewaardoos te bewaren en de opslagoplossingen regelmatig te vervangen. Contactlenzen mogen nooit in water of andere vloeistoffen worden bewaard die niet speciaal zijn ontworpen voor het reinigen van lenzen.

Impact van langdurig contactlensgebruik op de ogen

Verminderde zuurstofvoorziening en droge ogen

Een veelvoorkomend probleem bij langdurig contactlensgebruik is een verminderde zuurstofvoorziening van het hoornvlies. Contactlenzen bedekken het hoornvlies, waardoor de natuurlijke toevoer van zuurstof beperkt wordt. Dit kan leiden tot droge ogen, roodheid, irritatie en een verhoogde kans op infecties. Het is belangrijk om regelmatig contactlensvrije periodes in te lassen en eventueel over te schakelen op lenzen die beter zuurstofdoorlatend zijn, om de gezondheid van de ogen te behouden.

Langdurig dragen van lenzen en risico op keratitis

Keratitis, een ontsteking van het hoornvlies, kan optreden bij langdurig dragen van contactlenzen, vooral bij nacht. Het slapen met contactlenzen of het dragen van lenzen langer dan aanbevolen, kan de hoornvliesbarrière verzwakken en een infectie veroorzaken. Dit kan leiden tot ernstige problemen, waaronder blijvende littekens op het hoornvlies en verlies van gezichtsvermogen. Het is essentieel om de instructies voor draagduur en vervangingsfrequentie van lenzen strikt op te volgen.

Advies voor mensen met gevoelige ogen en contactlenzen

Kiezen voor lenzen voor gevoelige ogen

Patiënten met gevoelige ogen moeten zorgvuldig kiezen welke contactlenzen ze dragen. Lenzen gemaakt van siliconenhydrogel zijn een uitstekende keuze voor mensen met gevoelige ogen, omdat ze een betere zuurstofdoorlaatbaarheid bieden en minder kans geven op irritatie. Daarnaast kunnen zachte lenzen die specifiek ontworpen zijn om droogheid en irritatie te verminderen, een goede optie zijn. Het is belangrijk om met een oogarts te overleggen om de beste keuze voor de specifieke oogconditie te maken.

Gebruik van bevochtigende oogdruppels

Voor mensen met gevoelige ogen die last hebben van droge ogen, kunnen bevochtigende oogdruppels helpen om de ogen gehydrateerd te houden en ongemak te verminderen. Het is belangrijk om druppels te gebruiken die geschikt zijn voor contactlensdragers, aangezien sommige oogdruppels stoffen bevatten die de lenzen kunnen beschadigen of vlekken kunnen veroorzaken. Bevochtigende druppels kunnen het draagcomfort verbeteren en helpen om de lenzen langer draagbaar te houden.

Contactlenzen en allergieën: Wat te weten

Invloed van allergieën op contactlensgebruik

Mensen die last hebben van allergieën, zoals hooikoorts, kunnen extra problemen ervaren bij het dragen van contactlenzen. Allergieën kunnen leiden tot een verhoogde productie van traanvocht, waardoor de lenzen sneller vervuild raken. Dit kan leiden tot irritatie en ongemak. Het is raadzaam om contactlenzen te dragen die speciaal zijn ontworpen voor mensen met allergieën, en regelmatig de lenzen te reinigen om ophoping van allergenen te voorkomen. Het gebruik van dagelijks wegwerpcontactlenzen kan ook helpen om het risico op allergische reacties te verminderen.

Allergieën en droge ogen bij contactlensdragers

Mensen met allergieën hebben vaak last van droge ogen, vooral wanneer ze contactlenzen dragen. Allergieën kunnen de traanfilm verstoren, wat leidt tot een verminderde hydratatie van het oog. Dit kan ongemak veroorzaken bij het dragen van lenzen. Het is belangrijk om regelmatig bevochtigende oogdruppels te gebruiken die geschikt zijn voor contactlensdragers en om, indien mogelijk, over te schakelen naar lenzen die speciaal zijn ontworpen voor droge ogen.

Alternatieven voor traditionele contactlenzen

Scleralenzen voor patiënten met keratoconus

Patiënten met een aandoening zoals keratoconus, waarbij het hoornvlies uitsteekt en onregelmatig wordt, kunnen baat hebben bij scleralenzen. Scleralenzen zijn grotere lenzen die het hoornvlies volledig bedekken en daardoor een stabiele, comfortabele pasvorm bieden. Deze lenzen zijn ideaal voor mensen die moeite hebben met traditionele contactlenzen vanwege onregelmatigheden in het hoornvlies. Ze kunnen de gezichtsscherpte aanzienlijk verbeteren en zijn geschikt voor langdurig gebruik, mits goed onderhouden.

Orthokeratologie (Ortho-K): Nachtlenzen voor visuele correctie

Orthokeratologie, ook wel Ortho-K genoemd, is een behandelingsoptie waarbij contactlenzen ‘s nachts worden gedragen om het hoornvlies tijdelijk te herschikken, waardoor de patiënt overdag zonder lenzen of bril kan zien. Dit is een niet-chirurgisch alternatief voor mensen met bijziendheid. Ortho-K-lenzen moeten dagelijks worden gedragen, maar ze worden ’s nachts ingebracht en verwijderd, waardoor ze ideaal zijn voor mensen die geen contactlenzen overdag willen dragen.

Contactlenzen en ooggezondheid: Langetermijnzorg

Ooggezondheid in de gaten houden bij langdurig contactlensgebruik

Bij langdurig gebruik van contactlenzen is het belangrijk om de ooggezondheid nauwlettend te volgen. Regelmatige controles bij de oogarts zijn cruciaal voor het tijdig opsporen van problemen zoals infecties, hoornvliesbeschadigingen of veranderingen in het gezichtsvermogen. Patiënten moeten alert blijven op veranderingen in hun ogen, zoals droogheid, roodheid of pijn, en onmiddellijk medische hulp zoeken als dergelijke symptomen zich voordoen.

Preventieve maatregelen tegen contactlensgerelateerde complicaties

Preventie is de sleutel tot het vermijden van complicaties bij contactlensgebruik. Dit omvat het strikt volgen van reinigings- en vervangingsrichtlijnen, het regelmatig controleren van de ogen op tekenen van infectie of irritatie, en het kiezen van de juiste lenzen voor de persoonlijke behoeften van de patiënt. Het vermijden van risicovolle gewoonten, zoals slapen met lenzen of contactlenzen delen, is essentieel voor het behoud van gezonde ogen op de lange termijn.

Lees verder

• Contactlenzen: Reinigen, veilig dragen en adviezen
• Acanthamoeba keratitis: Ooginfectie bij contactlensdragers
• Decoratieve contactlenzen: Gevaren & tips bij aankoop lenzen
• Ooginfecties door contactlenzen en tips contactlenshygiëne
• Contactlenzen: Soorten en algemene informatie