Bradypneu: Langzame ademhaling (traag ademen)

Bij bradypneu, een vertraagde ademhaling, maakt een persoon ouder dan twaalf jaar minder dan twaalf ademhalingen per minuut aan. Bij kinderen is sprake van een te langzame ademhaling wanneer minder dan twintig ademhalingen per minuut aanwezig zijn. Zowel een medische aandoening als een omgevingsfactor kan leiden tot bradypneu. Bij dit symptoom treden soms andere klachten op, afhankelijk van de etiologie. Na een grondig onderzoek behandelt de arts de onderliggende oorzaak. Het is belangrijk dat de arts snel een juiste diagnose stelt, want anders treden mogelijk levensbedreigende complicaties op.

• Oorzaken traag ademen
• Bijkomende symptomen van langzaam ademen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling bradypneu
• Complicaties langzame ademhaling

Oorzaken traag ademen

Bepaalde hersenendelen regelen de ademhaling. Vele mogelijke factoren verstoren deze ademhalingsgebieden. Deze zijn medisch gerelateerd maar soms zorgt ook een omgevingsfactor voor een verstoring van deze belangrijke hersendelen.

Medische oorzaken

Hartproblemen
Hartafwijkingen resulteren vaak in longziekten en andere longgerelateerde problemen, want ze zijn met elkaar verbonden en van elkaar afhankelijk om de bloedcirculatie te bevorderen. Een verlaagde hartslag (bradycardie) resulteert dan ook in bradypneu.

Hersenaandoeningen
Bloedstolsels, hersentumoren en andere ziektes aan de hersenen tasten de normale werking aan. Hierdoor ontstaat schade aan het verlengde merg en de cerebrale cortex (hersenschors), hersendelen die nodig zijn voor de controle van ademhalingsgebieden.

Hypothyreoïdie
Bij hypothyreoïdie werkt de schildklier te traag. De schildklier reguleert het metabolisme en ook de snelheid van de ademhaling.

Obstructief slaapapneu
Patiënten ontwaken meerdere keren per nacht bij het obstructief slaapapneusyndroom als gevolg van een spontane verstopping van de luchtwegen. Dit resulteert in een lage ademhalingsfrequentie waardoor bradypneu meermaals verschijnt.

Andere medische oorzaken
Andere medische oorzaken omvatten:

• een elektrolytische verstoring
• een hoge bloeddruk (hypertensie)
• een ontstekingsziekte (zoals lupus)
• het gebruik van medicijnen (zoals geneesmiddelen voor de behandeling van hartritmestoornissen en een hoge bloeddruk)
• het toxisch shock syndroom (ernstige bacteriële infectie met koorts en schade aan organen)
• leverfalen
• myocarditis (een ontsteking van de hartspier)

Omgevingsfactoren
Ouderen krijgen vaker te maken met bradypneu dan jongeren. Roken en alcoholmisbruik leiden in sommige gevallen tot bradypneu. Ook het gebruik van verdovende geneesmiddelen speelt mogelijk een rol. Bepaalde medicijnen zorgen namelijk voor een euforisch gevoel. Ze vertragen de prestaties van de hersenen alsook van de ademhalingsgebieden van de hersenen. Dit leidt tot een verminderde ademhalingsfrequentie.

Bijkomende symptomen van langzaam ademen

Bradypneu brengt mogelijk volgende tekenen met zich mee:

• duizeligheid
• een abnormaal lage ademhalingssnelheid
• flauwvallen of bijna-flauwvallen (licht gevoel in het hoofd)
• kortademigheid
• lusteloosheid of zwakte
• pijn op de borst
• uitputting
• vermoeidheid
• verwardheid of geheugenproblemen

Diagnose en onderzoeken

Vaak lijdt de patiënt al aan een onderliggende ziekte of neemt hij medicatie die bradypneu met zich meebrengt. De arts noteert dan ook alle symptomen en de medische geschiedenis en het medicatiegebruik van de patiënt. Daarnaast telt hij het totaal aantal ademhalingen binnen een minuut. De patiënt moet hiervoor in rusttoestand zijn zodat de resultaten niet vertekend zijn. De patiënt mag dan ook niet overdreven traag gaan ademen of zelf de ademhaling beïnvloeden tijdens het onderzoek. Een bloedonderzoek is daarnaast soms nodig om hypothyreoïdie op te sporen. Vermoedt de arts dat de patiënt lijdt aan hartritmestoornissen, dan zet hij een elektrocardiografie (ECG: hartfilmpje) in om dit op te sporen.

Behandeling bradypneu

De behandeling van bradypneu hangt af van de onderliggende aandoening. Bij hypothyreoïdie zet de arts bijvoorbeeld schildkliermedicatie in zodat de schildklier weer normaal functioneert. Af en toe moet de patiënt extra zuurstof krijgen via een zuurstofmasker. Zuurstofgebrek in cellen en organen leidt namelijk tot een heleboel gezondheidsproblemen. Soms is ook een operatie of een andere invasieve behandeling nodig, zoals bij een hersentumor of een hersenaandoening. Is de vertraagde ademhaling het gevolg van een verslaving aan verdovende middelen, dan is een speciaal afkickprogramma (revalidatie) nodig om het lichaam weer te zuiveren. Lijdt de patiënt aan hartproblemen, dan is soms een pacemaker nodig zodat de hartslag weer normaal is en de snelheid van de ademhaling ook weer goed verloopt.

Complicaties langzame ademhaling

Volgende complicaties zijn mogelijk bij bradypneu:

• Hypoxemie: Hierbij is er een tekort aan zuurstof in het bloed.
• Hypercapnie: Bij deze aandoening is er een te hoge hoeveelheid kooldioxide in het bloed.
• Respiratoire acidose: Hierbij is het zuurbasen-evenwicht verstoord (te hoge zuurgraad van het bloed)

Vaker flauwvallen en hartproblemen zijn het mogelijk gevolg van deze complicaties. De luchtwegproblemen die hierbij optreden, zijn bij een aantal patiënten levensbedreigend en beschadigen mogelijk andere organen en weefsels. In de meest ernstige gevallen van bradypneu, krijgt een patiënt te maken met een hartstilstand of een plotselinge dood.