Borrelende darmen: oorzaken van borrelingen in de darmen
Borrelende darmen is een veel voorkomend verschijnsel. De meeste mensen hebben wel eens een borrelend geluid in hun buik ervaren, maar wat betekent het als je borrelende darmen hebt? Normaal gesproken is het spijsverteringsproces niet stil; het produceert enig geluid. Dit geeft aan dat de darmen actief zijn. Deze darmgeluiden zijn meestal vrij subtiel, maar wanneer het geluid overdreven of hard is, kun je borrelende geluiden waarnemen. Borrelende darmen zijn meestal geen symptoom van een onderliggende aandoening. Borborygmi is de medische term voor borrelingen in de darmen.
Wat zijn borrelende darmen?
Het geluid van borrelende darmen kan enkele seconden aanhouden en al dan niet terugkeren. Deze
darmgeluiden komen voort uit vloeistoffen en gassen en ook door peristaltische beweging (de knijpende beweging) van de darmen. De oorzaken van borrelingen in de darmen kunnen komen door een aantal verschillende factoren.
Oorzaken van borrelingen in de darmen
"Waarom rommelen mijn darmen zo," kan je verzuchten als je darmen steeds van zich laten horen. Indien er te veel vocht in de darm aanwezig is, kan dit leiden tot een borrelend geluid, maar ook teveel gas dat zich in de darmen heeft opgehoopt, bepaalde aandoeningen, diarree, te veel lucht inslikken (door bijvoorbeeld met een rietje te drinken), bepaalde voedingsmiddelen eten, sommige geneesmiddelen, en zelfs
hormonale veranderingen kunnen deze darmgeluiden voortbrengen.
Externe factoren
Voeding en dieet
Gasvorming is een normaal gevolg van het voedsel dat je eet. Terwijl je
spijsverteringsstelsel zijn werk doet, maakt het gas en ieder mens laat dagelijks ongeveer 20
windjes. Op twee manieren ontstaat gas:
- als je lucht inslikt
- als de bacteriën in je dikke darm je voedsel verteren
Fruit zorgt voor meer gasvorming /
Bron: Darios44/Istock.comJe hebt de meeste kans op gasvorming door koolhydraten te eten, zoals in:
- bonen
- groenten (vooral kool en uien)
- fruit
- zuivelproducten
- volkoren voedingsproducten
- frisdrank
- vruchtendrank
Overtollig gas in de darm
Er zijn verschillende manieren waarop je teveel gas in de darmen kan krijgen. Dit kan bijvoorbeeld komen door de consumptie van bepaalde voedingsmiddelen (zie boven), maar het kan ook komen door het inslikken van lucht tijdens het eten, praten of geeuwen of door het drinken door een rietje of het kauwen op kauwgum.
Langzame passage van voedsel
Als voedsel te lang in de darm blijft en de darmpassage te langzaam verloopt, wordt de voedselbrij verder afgebroken, waardoor het waterig wordt. Dit kan ruis en borrelingen in de darm veroorzaken.
Irriterende stoffen
Er zijn bepaalde irriterende stoffen, zoals koffie, thee en alcohol die de slijmvlieslaag van de darm kunnen verergeren en overmatige spierbewegingen kunnen veroorzaken, wat borrelende en
rommelende darmgeluiden tot gevolg heeft.
Laxeermiddelen kunnen borrelende darmen veroorzaken /
Bron: Stevepb, PixabayLaxeermiddelen
Geneesmiddelen of kruiden die worden gebruikt om de stoelgang te bevorderen, kunnen luchtbelletjes in de buik veroorzaken en borrelende geluiden produceren. Vooral die groep van laxeermiddelen die de darmwand prikkelen waardoor de darmwerking wordt bevorderd, hebben dit effect.
Overmatig veel vezels
Wanneer je extreem veel
vezels eet, kan dit peristaltiek bevorderen en de productie van luchtbellen veroorzaken. Bonen, vers fruit, wortels en komkommers zijn voorbeelden van voedingsmiddelen die bij overmatig gebruik darmbelletjes kunnen veroorzaken.
Aandoeningen
Diarree
Wanneer je
diarree hebt, nemen de peristaltische beweging toe, wat kan leiden tot een gerommel in de darmen. Meer vocht in de darmen als gevolg van de diarree, draagt ook zijn steentje bij aan de darmgeluiden. Diarree is stoelgang (ontlasting) die los en waterig is. Diarree is een veelvoorkomende aandoening en is meestal niet ernstig. Veel mensen zullen een of twee keer per jaar diarree hebben. Het duurt meestal twee tot drie dagen en kan worden behandeld met zelfzorggeneesmiddelen.
Sommige gevallen hebben medische zorg nodig omdat je door diarree snel water en zouten kan verliezen die het lichaam nodig heeft om te functioneren. Zeer jonge, zeer oude en erg zieke mensen kunnen moeite hebben om deze verloren vloeistoffen en elektrolyten te vervangen. Diarree die enkele weken aanhoudt of
bloed bevat, kan betekenen dat je een ernstige ziekte hebt. In deze gevallen dien je contact op te nemen met je huisarts.
Inflammatoire darmaandoening
Een inflammatoire darmaandoening veroorzaakt ontstekingen in de darmwand. De twee belangrijkste inflammatoire darmaandoeningen zijn de
ziekte van Crohn en
colitis ulcerosa. Beide kunnen allerlei klachten veroorzaken, waaronder borrelingen in de darmen.
Prikkelbare darm syndroom (PDS)
Het
prikkelbare darm syndroom (PDS) kan diarree of
obstipatie veroorzaken, en diarree verhoogt de darmbewegingen en geeft veel vocht in de darmen waardoor er borrelende geluiden ontstaan.
Voedselvergiftiging
Toxinen geproduceerd door bacteriën leiden tot
voedselvergiftiging, wat gepaard kan gaan met diarree, dunne ontlasting,
darmkrampen en borrelende darmen.
Behandeling van borrelende darmen
Medicijnen
Pruttelende en borrelende darmen kan ongemakkelijk en beschamend zijn vanwege het geluid. Door het nemen van de volgende maatregelen kun je van die borrelende geluiden verlost worden:
- Antibiotica: de huisarts kan bij een bacteriële maagdarminfectie een antibioticum voorschrijven.
- Geneesmiddelen die de darmtransit vertragen (loperamide): deze middelen verminderen de darmcontracties en het aantal ontlastingen en gaan ook de darmgeluiden tegen.
- Antisecretoire geneesmiddelen: wanneer een teveel aan vocht in de darm leidt tot diarree en borrelende darmgeluiden, kunnen antisecretoire geneesmiddelen zoals racecadotril door de huisarts worden voorgeschreven.
- Gasvorming-verminderende middelen (anti-meteorisme-middelen): de arts kan ook medicijnen voorschrijven die de gasvorming in maag en darmen verminderen.
Zelfzorg
Door voedsel te vermijden dat overmatig gasvorming veroorzaakt, verklein je de kans op het ontstaan van belletjes en borrelingen in de darmen. Ook het vermijden van alcohol, cafeïne en koolzuurhoudende dranken is zinvol. Drink dagelijks enkele glazen kamillethee of pepermuntthee, aangezien dit de darmen kalmeert. Het nemen van
probiotica in je dagelijkse voeding kan ook helpen. Sommige voedingsmiddelen, zoals yoghurt en
zuurkool bevatten nuttige en goede bacteriën. Je kunt desgewenst ook probiotische supplementen nemen. Verder is het belangrijk om je eten goed te kauwen en om niet door een rietje te drinken. Kauw ook niet op kauwgom.
Lees verder