Brachioradiale pruritus: Intense jeuk aan bovenarmen

Brachioradiale pruritus (brachioradiale jeuk) is een aandoening waarbij een patiënt jeuk ervaart op één of beide armen. De huidaandoening resulteert mogelijk uit de chronische blootstelling aan de zon, al kampen patiënten met zenuwschade ter hoogte van de nek ook sneller aan brachioradiale pruritus. De branderige, intense en tintelende jeuk is moeilijk te behandelen, maar ijs toepassen, enkele medicijnen en/of andere behandelingen verlichten mogelijk de klachten van deze chronische aandoening. Angst, frustratie en slaapproblemen zijn enkele complicaties van brachioradiale jeuk. Chronische blootstelling aan de zon voorkomen is tot slot aanbevolen om de kans op een herhaling van de symptomen te verkleinen.

• Epidemiologie van brachioradiale jeuk
• Oorzaken en risicofactoren: Zenuwschade
• Chronische blootstelling aan de zon
• Zenuwbeschadiging ter hoogte van de nek
• Symptomen: Intense jeuk aan bovenarmen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van huidaandoening
• Moeilijk te behandelen
• Verlichting van symptomen
• Prognose
• Complicaties van brachioradiale pruritus
• Preventie van huidziekte

Epidemiologie van brachioradiale jeuk

Deze huidaandoening treft meestal vrouwen van middelbare leeftijd (veertig tot zestig jaar), maar ook mannen en patiënten van alle leeftijden zijn mogelijk aangetast. Brachioradiale jeuk komt voorts wereldwijd tot stand, maar vooral patiënten die in een warm klimaat leven zijn aangetast. Brachioradiale pruritus is gemeld bij patiënten met alle huidtypen, maar patiënten met een blanke huidskleur (Fitzpatrick-huidtypen I-III) zijn vaker worden aangetast dan personen met een donkere huidskleur.

Oorzaken en risicofactoren: Zenuwschade

De oorzaak van brachioradiale jeuk is niet helemaal duidelijk anno oktober 2020. Er zijn twee theorieën bekend over deze jeukaandoening. De huidige theorieën suggereren dat brachioradiale pruritus een bifactorieel proces is waarbij cervicale zenuwirritatie en ultraviolette straling (UVR) van het getroffen gebied betrokken zijn.

Chronische blootstelling aan de zon

De aandoening is mogelijk het gevolg van ontsteking in zenuwvezels in het aangetaste gebied van de huid. De ontsteking ontstaat meestal door schade aan de sensorische zenuwen in de huid veroorzaakt door chronische blootstelling aan zonlicht. De chronische blootstelling aan ultraviolette (UV) straling beschadigt namelijk zenuwvezels in de huid, waardoor de zenuwen gevoeliger kunnen worden voor pijn en jeuk. De symptomen zijn vaak erger na blootstelling aan de zon en de betrokken patiënt ervaart mogelijk minder problemen of geen symptomen in de winter of de herfst.

Zenuwbeschadiging ter hoogte van de nek

Af en toe zijn de zenuwen samengeperst (zenuwcompressie) en beschadigd door veranderingen in de cervicale wervelkolom (nek) als gevolg van artritis (gewrichtsontstekingen) of de veroudering.

Symptomen: Intense jeuk aan bovenarmen

Een patiënt met brachioradiale jeuk ervaart onder meer tintelingen, prikkelende gevoelens, branderigheid en intense jeuk op één of beide buitenarmen, de bovenarmen en af en toe op de top van de schouder. Deze tekenen strekken zich mogelijk uit tot de schouder en de bovenrug. Roodheid van de huid of een huiduitslag komen niet tot stand ondanks de ernst van de ziekte. Krassen op de huid verergert meestal de jeuk in plaats van deze te doen stoppen. Door het krabben ontstaan bovendien soms een verdikte en gepigmenteerde huid met breuken en/of knobbeltjes in de huid. Het ongemak van de jeuk aan de huid is 's nachts en meestal erger en zorgt soms voor inslaapproblemen. Vaak biedt het toepassen van ijs of koude, natte handdoeken op de aangetaste huid enige vorm van verlichting van de jeuk, hetgeen nuttig is voor de diagnose van de huidaandoening.

Diagnose en onderzoeken

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
De arts wenst informatie over de medische geschiedenis van de patiënt en het feit of hij langdurig blootgesteld geweest is aan de zon. De arts wil ook weten of de patiënt tijdelijke verlichting van de klachten had door het toepassen van ijs. Een dermatoloog (huidarts) stelt de uiteindelijke diagnose van brachioradiale pruritus meestal op basis van de symptomen, de locatie van de jeuk, het gebrek aan respons op gebruikelijke behandelingen voor de jeuk en de informatie die hij gekregen heeft van de patiënt.

Diagnostisch onderzoek
Als de medische geschiedenis suggereert dat er mogelijk afwijkingen zijn aan de wervelkolom, bestelt de arts beeldvormende onderzoeken zoals een CT-scan en MRI-scan en röntgenfoto's. Deze onthullen namelijk mogelijk degeneratieve schijfaandoeningen of osteoartritis (artrose), hetgeen nog meer duidelijkheid verschaft voor de diagnose van brachioradiale pruritus.

Differentiële diagnose
Enkele aandoeningen hebben een vergelijkbaar klinisch beeld met dit van brachioradiale jeuk zoals:

• atopische dermatitis (huidziekte met jeuk)
• excoriation disorder
• notalgia paresthetica (jeuk op de rug door schade aan zenuwen)
• zoster sine herpete

Behandeling van huidaandoening

Moeilijk te behandelen

De symptomen van brachioradiale pruritus zijn moeilijk te behandelen. Patiënten met deze huidaandoening hebben vaak reeds verschillende behandelingen gekregen voor de jeuk, waaronder orale (via de mond ingenomen) antihistaminica en topische (op de huid toegepaste) corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers), die geen van beiden effectief waren. De toepassing van warmte, zoals door een verwarmingskussen, verergert mogelijk de symptomen, terwijl het aanbrengen van ijspakken de jeuk meestal tijdelijk verlicht. Er zijn verschillende therapieën uitgeprobeerd voor brachioradiale pruritus, met gemengde succespercentages.

Verlichting van symptomen

De toepassing van topische capsaïcinecrème is de meest gebruikte behandeling, maar de patiënt moet de crème regelmatig toepassen voor de meest effectieve resultaten. Daarnaast leidt de crème soms tot huidirritatie. Soms zet de arts samengestelde crèmes met menthol en kamfer in die de huid doen koelen. De arts zet soms ook andere medicijnen in met wisselend succes, zoals orale medicijnen die zenuwpijn behandelen, antidepressiva of anti-epileptica. Sommige patiënten hebben baat bij manipulatie van de cervicale wervelkolom, uitgevoerd door een chiropractor. Tot slot zijn sommige patiënten gebaat met accupunctuur, TENS (transcutane elektrische zenuwstimulatie) en/of botulinumtoxine-injecties (botox).

Prognose

De mediane duur van de symptomen is 4,5 jaar, maar patiënten hebben een voortzetting van de symptomen van deze aandoening gerapporteerd gedurende 18 jaar. In zeldzame gevallen ervaren patiënten in eerste instantie typische symptomen van brachioradiale jeuk en ontstaat daarna over het hele lichaam jeuk. De meeste patiënten met brachioradiale pruritus hebben remissies, maar een klein percentage heeft een chronische ziekte. Emotionele of psychiatrische factoren spelen vaak een rol in de prognose. Een frequente poliklinische opvolging van patiënten met brachioradiale pruritus is tot slot vaak nuttig.

Complicaties van brachioradiale pruritus

Psychische symptomen zoals angst en een depressie ontwikkelen zich mogelijk in de loop van de tijd bij patiënten met aanhoudende klachten. De intense tintelingen, brandende gevoelens en jeuk houden patiënten vaak 's nachts wakker. Frustratie door een gebrek aan verlichting van symptomen met standaard anti-jeukmedicatie komt ook veel voor.

Preventie van huidziekte

Een strikte bescherming tegen de zon met zonnebrandcrème en shirts met lange mouwen voorkomt bij sommige patiënten een herhaling van de symptomen. Zonneschermen zijn inzetbaar wanneer kledingbescherming niet beschikbaar is.

Lees verder

• Jeukende huid (pruritus): Oorzaken van jeukend huidgebied