Perianaal hematoom: Donker bultje & pijn aan buitenkant anus

Een perianaal hematoom (perianale trombose) is een verzameling bloed in de huid rond de anus. Hierdoor ontstaat een donker bultje op de buitenkant van de anus. Dit gaat vaak gepaard met pijn, vooral bij het maken van een stoelgang, al komen ook andere symptomen mogelijk tot uiting. Dit anusbultje ontstaat vaak door een klein trauma waardoor een scheur ontstaat in een adertje dat bloed uit de anus afvoert. Zwaar tillen en een zwangerschap zijn enkele risicofactoren voor deze pijnlijke aandoening. De behandelingsopties liggen tussen conservatief (niets doen) of een chirurgische insnijding van het bultje. De vooruitzichten van perianale hematomen zijn zeer goed, al komen zelden ook complicaties tot uiting.

• Oorzaken: Scheur in ader die bloed uit anus afvoert
• Risicofactoren van verzameling van bloed in weefsels rond anus
• Symptomen: Donker bultje met pijn aan buitenkant van anus
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van perianale hematomen
• Zelfzorg
• Professionele medische zorg
• Complicaties van perianaal hematoom

Oorzaken: Scheur in ader die bloed uit anus afvoert

Een perianaal hematoom is een verzameling bloed in de weefsels die de anus omringen. Het hematoom ontstaat door een scheur breuk van een bloedvat onder de anushuid die bloed uit de anus afvoert. Zodra de breuk is gevormd, verzamelt bloed zich snel binnen een paar uur.

Risicofactoren van verzameling van bloed in weefsels rond anus

Er zijn een aantal verschillende redenen waarom bij patiënten een perianaal hematoom tot stand komt. Deze omvatten:

• anale seks
• chirurgie: Een perianaal hematoom treedt op als gevolg van een direct trauma in het gebied.
• constipatie, leidt tot een overmatige inspanning bij het passeren van harde ontlasting.
• een krachtige of geperste stoelgang waardoor de vaten gaan scheuren
• een zwangerschap, omdat de baarmoeder tijdens de groei van de foetus druk uitoefent op de bloedvaten rond de anus
• gewichtheffen (vooral zeer zware gewichten) en zwaar tillen
• invasieve medische procedures: Medische apparatuur zoals een proctoscopie, een inwendig kijkonderzoek dat de arts gebruikt om de anus en het onderste deel van het rectum (endeldarm) te onderzoeken. Dit onderzoek beschadigt mogelijk bloedvaten langs het perianale gebied.
• krachtig hoesten wat de druk in de vaten rond de anus verhoogt
• niet genoeg bewegen, een zittende levensstijl hebben en ook veel gaan zitten oefent eveneens druk uit op de anus
• overbelasting

Symptomen: Donker bultje met pijn aan buitenkant van anus

Het perianaal hematoom is herkenbaar door een klein en vaak blauw of zwart gekleurd bultje aan de buitenkant van de anus. Dit anusbultje doet qua uitzicht een beetje denken aan uitwendige aambeien. Milde tot ernstige anuspijn ontstaat wanneer de huid rondom de breuk uitzet door druk (door het maken van een ontlasting). Deze pijn houdt is meestal zelfs aanwezig tot nadat het bloed is gestold en houdt dan twee tot vier dagen aan. Verder is een typische blauwe tint onder de huid merkbaar. Mogelijk ontstaan ook bloedingen na het passeren van een ontlasting (als het bloedvat scheurt of barst).

Diagnose en onderzoeken

Er zijn andere aandoeningen die dezelfde symptomen veroorzaken, zoals aambeien. Patiënten met een knobbeltje of bolling van de huid rond de anus, en/of milde tot ernstige anuspijn raadplegen best een arts. Hij voert een visuele inspectie uit van het anusbultje en is meestal op basis van het uiterlijk en de aanwezige symptomen al in staat om de diagnose te stellen.

Behandeling van perianale hematomen

Zelfzorg

Perianale hematomen zijn gemakkelijk te behandelen en verdwijnen meestal vanzelf. Maar als wanneer een patiënt zich zorgen maakt, bezoekt de patiënt best een arts om het anusbultje te laten controleren. In de tussentijd verlichten enkele eenvoudige maatregelen te de pijn of het ongemak. De patiënt mag vrij verkrijgbare pijnstillers nemen indien nodig, zoals paracetamol. Het toepassen van een koel kompres vermindert de anuspijn. Verder vermindert een donutvormig kussen de druk wanneer een patiënt gaat zitten. Het eten van veel vezels en drinken van meer water verzacht de ontlasting en voorkomt overbelasting. Tot slot vermijdt een patiënt inspannende activiteiten of zwaar tillen totdat het probleem is opgelost.

Professionele medische zorg

Als de symptomen aanhouden, onderzoekt de arts het gebied. Soms adviseert hij om het in het bloedstolsel te snijden nadat hij dit gebied plaatselijk verdoofd heeft. De arts reinigt dan de wonde. Hij laat de wonde open om zodat eventueel bloed nog verder afgevoerd kan worden. Het wondje sluit spontaan binnen één à twee dagen. In de tussentijd moet de patiënt het gebied gewoon schoon houden door het gebied regelmatig te reinigen met een milde zeep en water en het dragen van een kussen totdat het gebied gesloten en droog is.

Complicaties van perianaal hematoom

Indien onbehandeld vormt zich een stolsel. Het stolsel kan zich spontaan verplaatsen van de vaatwand, wat leidt tot een longembolie (afsluiting van een slagader in de longen) of een beroerte.

Lees verder

• Hematoom: Bloed buiten bloedvaten met blauwe plekken
• Anorectale aandoeningen: Problemen rond anus en rectum
• Anusbultjes (anale knobbeltjes): Oorzaken en symptomen