Testosteronwaarden in bloed: bloedonderzoek testosteron
Testosteron is het belangrijkste mannelijke geslachtshormoon. Middels een bloedtest kan de hoeveelheid testosteron in het bloed gemeten worden. Dit zijn de testosteronwaarden in het bloed. Deze test kan worden uitgevoerd teneinde een abnormaal testosteronniveau bij een man of vrouw op te sporen. Bij mannen kan deze test worden uitgevoerd wanneer je onvruchtbaar bent of niet in staat bent om een erectie te krijgen of te behouden of wanneer je een jongen bent met vroege of vertraagde geslachtsrijpheid (puberteit). Bij vrouwen wanneer je mannelijke eigenschappen hebt, zoals een lage stem of overmatig lichaamsbeharing (hirsutisme), wanneer je abnormale uteriene bloedingen hebt, niet menstrueert (amenorroe) of onvruchtbaar bent.
Afname van bloed voor onderzoek naar de testosteronwaarden /
Bron: Istock.com/anna1311Bloedonderzoek testosteron
Te veel of te weinig
Testosteron
bloedonderzoek controleert het niveau van testosteron in je bloed. Een arts gebruikt het om aandoeningen te diagnosticeren die worden veroorzaakt door te veel of te weinig testosteron. Testosteron is een mannelijk hormoon dat bij mannen hoofdzakelijk wordt geproduceerd in de testes of
teelballen en daarnaast in de bijnieren. Bij vrouwen wordt dit hormoon in de eierstokken aangemaakt.
Mannen
Tijdens de puberteit bouwt
testosteron de spieren op van een man, het zorgt ervoor dat zijn stem lager wordt en dat hij baardgroei en lichaamshaar krijgt, en het laat zijn
penis groeien. Gedurende het hele leven van een man helpt het hormoon ook om sperma te produceren en testosteron is verbonden met zijn libido, of zin in seks.
Vrouwen
Vrouwen maken ook testosteron aan, maar in kleinere hoeveelheden. Ze produceren het in hun eierstokken. Het helpt de hormoonbalans in stand te houden en reguleert andere lichaamsfuncties.
Wat doet een testosterontest?
Testosteron reist op twee manieren door je bloed:
- het hecht zich aan de eiwitten albumine en geslachtshormoon bindend globuline (SHBG)
- vrij testosteron, welke niet is gehecht aan eiwitten
Meestal krijg je een totale testosterontest. Deze meet zowel het vrije als het gebonden testosteron. Om bepaalde aandoeningen te diagnosticeren, kijken artsen soms alleen naar de vrije testosteronspiegels.
De hypofyse regelt onder meer de werking van de geslachtsorganen /
Bron: Tefi/Shutterstock.comOnderzoek bij mannen
Bij mannen kan een testosterontest helpen bij het vinden van de oorzaak voor seksuele problemen, zoals verminderde geslachtsdrift of erectiestoornissen. Als je moeite hebt om je partner te bezwangeren, kan de test uitwijzen of je bloedtestosteronniveau laag is. Het kan ook screenen op problemen met de hypothalamus of hypofyse. Dit bepaalt hoeveel testosteron je lichaam maakt.
Onderzoek bij vrouwen
Bij vrouwen kan deze test de oorzaak achterhalen dat je niet of nauwelijks menstrueert of moeilijk zwanger raakt. Artsen kunnen het ook gebruiken om het polycysteus ovarium syndroom (
PCOS) te diagnosticeren. Dat is een hormoonprobleem dat onregelmatige menstruaties kan veroorzaken en het moeilijk maakt om zwanger te worden. Een testosterontest kan ook uitwijzen of je een
tumor in je eierstokken hebt die van invloed is op hoeveel van het hormoon je lichaam produceert.
Indicaties voor het meten van testosteronwaarden in het bloed
Een arts kan je testosteronwaarden in het bloed laten meten als je symptomen vertoont van een laag of hoog testosterongehalte.
Symptomen laag testosterongehalte bij mannen
Symptomen van een laag testosterongehalte bij mannen zijn:
- vermoeidheid
- depressie
Een depressie door een laag testosterongehalte /
Bron: Saschamilk, Pixabay
- concentratiestoornissen
- haaruitval
- verlies van spiermassa
- weinig zin in seks
- weinig zaadcellen
- gynaecomastie (borstvorming bij mannen)
- problemen met het krijgen of behouden van een erectie
- zwakke botten, osteoporose of botontkalking genoemd
Symptomen laag testosterongehalte bij vrouwen
Bij vrouwen zijn de symptomen van een laag testosterongehalte:
- vruchtbaarheidsproblemen
- weinig zin in seks
- overgeslagen of geen menstruatie
- vaginale droogheid
- verzwakte botten, osteoporose
Symptomen hoog testosterongehalte bij vrouwen
Symptomen van hoge testosteronniveaus bij vrouwen zijn:
- acne
- donkere delen van de huid
- diepe stem
- vergrote clitoris
- overmatig haar op het gezicht of lichaam
- haaruitval op het hoofd (kaalheid)
- overgeslagen of geen menstruaties
Wat gebeurt er tijdens de test?
Het is een eenvoudige bloedtest die meestal 's ochtends wordt gedaan, wanneer je testosteronspiegels het hoogst zijn. Je arts zal een bloedmonster nemen uit een ader in je arm of vinger. Vertel hem of haar of je geneesmiddelen of kruidenpreparaten gebruikt. Sommige geneesmiddelen kunnen de testresultaten beïnvloeden.
Uitkomsten van het meten van de testosteronwaarden in het bloed
De uitkomsten van het meten van de testosteronwaarden in het bloed wijzen uit of er sprake is van een normaal, hoog of laag testosterongehalte. Wat als een normaal testosteronniveau wordt beschouwd, hangt af van je geslacht en leeftijd.
Testosteronwaarden man
Testosteronwaarden (normaalwaarden) bij een volwassen man zijn 12-35 nmol/l. Een waarde onder de 8 nmol/l betekent een tekort aan testosteron.
Testosteronwaarden vrouw
De normaalwaarden testosteron bij een volwassen vrouw zijn 0,5-3,0 nmol/l.
Testosteronwaarden kinderen
Voor kinderen gelden de volgende normaalwaarden:
- Jongens, 0-6 maanden: < 0,2-6,5 nmol/l
- Jongens, 7 maanden tot start pubertijd: < 0,2-0,6 nmol/l
- Jongens, vroege tot late pubertijd: 0,6-35 nmol/l
- Meisjes, 0-6 maanden: < 0,2 nmol/l
- Meisjes, 7 maanden tot start pubertijd: < 0,5 nmol/l
- Meisjes, vroege tot late pubertijd: < 0,5-3,0 nmol/l
Vervolgonderzoek
Afhankelijk van de resultaten van het onderzoek naar je testosteronwaarden, heb je mogelijk ook een van deze andere onderzoeken nodig:
- 17-hydroxyprogesteron: een hormoon dat met name in de bijnieren en het corpus luteum (gele lichaam) van de eierstok wordt gemaakt. Het detecteert aangeboren bijnierhyperplasie of congenital adrenal hyperplasia (CAH) die van invloed is op de productie van hormonen.
- Androsteendion: een steroïde waaruit je lichaam onder meer het mannelijk hormoon testosteron aanmaakt. Het controleert hoe goed je bijnieren, eierstokken of testikels werken.
- Biopsie: hierbij verwijdert de arts een stukje weefsel uit je testikels om te controleren op kanker (teelbalkanker).
- DHEA-S (De Hydro Epi Andosteron Sulfaat): een zwak mannelijk geslachthormoon dat zowel bij mannen als vrouwen wordt geproduceerd in de bijnieren. Hierbij wordt gezocht naar problemen of tumoren in je bijnieren.
- Oestrogenen: het meet de oestrogeenspiegels en kan helpen om onvruchtbaarheid of de overgang te diagnosticeren.
- Follikelstimulerend hormoon (FSH wordt in de hypofyse onder invloed van het hypothalamus hormoon GNRH aangemaakt) of luteïniserend hormoon (LH is een hormoon dat wordt geproduceerd door gonadotrofe cellen in de hypofysevoorkwab). Deze onderzoeken richten zich op de vruchtbaarheid bij vrouwen en de puberteit bij meisjes.
- Prolactine: één van de hormonen die tijdens en na je zwangerschap een belangrijke rol speelt en het wordt vaak het 'melkvormend hormoon'' genoemd. Een verhoogd prolactine kan bij een vrouw problemen veroorzaken met de vruchtbaarheid en menstruatie. Tevens kan tepelafscheiding optreden..
- Sperma-onderzoek: het meet het aantal, de grootte en de snelheid van het sperma.
Lees verder