Yogahoudingen – matsyasana (vishouding)

Matsyasana is verweven met religieuze mythen. Het is een uitstekende asana voor het corrigeren van de schildklierfunctie en het vergroten van de longinhoud, ofwel de longcapaciteit. De vishouding is bovendien een klassieke asana, waarvan het oude Indiase yogahandboek Gheranda-samhita zegt dat die 'aan alle kwalen een eind maakt'. Zonder in superlatieven te vervallen mag van matsyasana beslist gezegd worden dat mensen met astma en (chronische) bronchitis er veel baat bij zullen hebben. Matsyasana is ook een goede remedie tegen een verstopte neus.

Inhoud

• Oorsprong van matsyasana (vishouding)
• Techniek
• Aandachtspunten
• Voordelen
• Gezondheidsvoordelen van matsyasana (vishouding)
• Therapie

Oorsprong van matsyasana (vishouding)

Het Sanskriet-woord matsya betekent 'vis.' Asana wil zeggen '(zit)houding' en vormt de derde fase van het achtvoudige yogapad van Patanjali (Yoga-Sutras). Deze klassieke yogahouding uit de hatha-yoga is gewijd aan Vishnu, de beschermer en onderhouder van het universum in het hindoeïsme. Voordat de zondvloed alles en iedereen verzwolg, incarneerde Vishnu in een vis (Matsya) en waarschuwde Manu, de stamvader van de mensheid, voor het dreigende onheil. Vishnu redde vervolgens Manu, diens familie, de zeven verheven wijsgeren en de Veda's.

Vloedgolf
De christelijke en hindoeïstische versie van de zondvloed hebben duidelijke parallellen. In het verlengde daarvan kan de zondvloed als de metafoor worden beschouwd van een drastische toename van corruptie en onwetendheid die als een vloedgolf de toenmalige wereld overspoelde.

Techniek

In matsyasana leunt u vanuit padmasana (lotushouding) en met een holle rug naar achteren tot het hoofd op de vloer rust.

1. Ga in padmasana, ofwel de lotushouding. Als u padmasana nog te moeilijk vindt, gaat u in dandasana (stok- of stafhouding), waarbij u de benen gestrekt houdt, voeten bij elkaar.
2. Leun langzaam achterover vanuit padmasana – of dandasana – en leun op de ellebogen en onderarmen. Maak de rug hol en leg het hoofd in de nek.
3. Het achterhoofd raakt nu de vloer, waarbij de knieën in padmasana op de vloer blijven rusten.
4. Maak de kromming van de rug zo intens mogelijk. Zodra de houding stabiel is, pakt u met de handen uw voeten vast, maar zonder dat de ellebogen de vloer raken.
5. Concentreer u op de schildklier (halsstreek).
6. Matsyasana heeft twee varianten. Bij de ene buigt u de armen en houdt u met de handen achter uw hoofd de ellebogen vast. De tweede variant is moeilijker, waarbij u probeert om plat op de vloer te liggen met de armen gestrekt en evenwijdig achter uw hoofd. De laatste variant vergt zeer lenige heupen. Ook in deze houding mogen de knieën in padmasana niet van de vloer komen.
7. Blijf ongeveer een minuut in matsyasana. Adem rustig en diep door in de volledige yoga-ademhaling.
8. Kom in omgekeerde volgorde terug in padmasana of dandasana, steunend op de ellebogen.
9. Rust eventueel uit in savasana (lijkhouding).

Aandachtspunten

Houd tijdens het voltooien van matsyasana de knieën op de vloer. Het lichaamsgewicht rust gedeeltelijk op het achterhoofd. Wie dat niet gewend is, en er nekpijn van krijgt, kan het zwaartepunt meer naar de bekkenstreek verschuiven. Belangrijk is dat u de rug zo hol mogelijk maakt en het hoofd zo dicht mogelijk bij de heupen probeert te krijgen. Win eerst medisch advies in als u lijdt aan hoge of lage bloeddruk, glaucoom of rug- en nekklachten hebt die niet te wijten zijn aan vermoeidheid.

Voordelen

Matsyasana kent tal van gezondheidsvoordelen. Het hoofd wordt ver naar achteren gebogen, waardoor de halsstreek goed doorbloed wordt en daarmee ook de schildklier. Matsyasana helpt bij verkoudheid (verstopte neus) en verhoogt de weerstand tegen infectieziekten. De borstkas wordt in deze houding verruimd, wat de longcapaciteit ten goede komt. Mensen met stijve heupen, stramme rugspieren en slappe buikspieren kunnen veel baat hebben bij matsyasana.

Gezondheidsvoordelen van matsyasana (vishouding)

De Gheranda-samhita, een klassiek Indiaas yogahandboek, spreekt zich zeer kernachtig uit over de vishouding met de woorden: 'Matsyasana maakt een eind aan alle kwalen'.

Therapie

Matsyasana heeft een therapeutische en ondersteunende, maar niet per definitie een genezende uitwerking op onder andere de volgende klachten en aandoeningen:

• Spanningen in nek, schouders en rug.
• Slechte lichaamshouding.
• Verkoudheid.
• Onstabiele schildklierfunctie.
• Astma.
• Bronchitis (ook chronische).
• Stress.
• Obstipatie.
• Lage rugpijn als gevolg van vermoeidheid.

Lees verder

• Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden
• Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden
• Incarnaties van Vishnu – Matsya, de mythische vis
• Yogahoudingen – dandasana (stok- of stafhouding)
• Yogahoudingen – uttana padasana