Heupklachten: symptomen en oorzaken klachten in de heup

Heupklachten komen veel voor en sluimeren vaak al jaren en hebben vele oorzaken. Er zijn mensen die soms al jaren last hebben van een pijnlijke heup of heupen, waarbij de klachten niet vanzelf verdwijnen of steeds weer terugkeren. Bij heupklachten of pijnlijke heupen is het van belang om de oorzaak van de klachten te achterhalen, zodat je niet blijft tobben maar het probleem aangepakt kan worden. Heupklachten kunnen zich op iedere leeftijd aandienen, toch zie je vaak dat de klachten zich vaak rond de middelbare leeftijd of tijdens de overgang openbaren. Heupklachten door artrose komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

• Heupklachten symptomen
• Oorzaken van heupklachten
• Artrose van de heup
• Heupartrose
• Symptomen heupartrose
• Slijmbeursontsteking
• Heupfractuur
• Hernia
• Overige oorzaken heupklachten

Heupklachten symptomen

Heupklachten kunnen bestaan uit:

• pijn in de heup(en);
• de pijn kan steeds aanwezig zijn of intermitterend;
• de pijn kan zeurend zijn of meer stekend van aard;
• pijn in rust en/of bewegen, ook 's nachts;
• uitstralingspijn naar rug, bil, been, lies en/of geslachtsdeel;
• functiebeperking/bewegingsbeperking in het heupgewricht;
• verstoord looppatroon; en
• kortere afstanden kunnen lopen.

Oorzaken van heupklachten

Heupklachten kunnen door diverse factoren worden veroorzaakt. Pijn in de heupen is vaak lastig te diagnosticeren. De belangrijkste oorzaken van heupklachten zijn:

• artrose van de heup (coxartrose);
• slijmbeursontsteking (bursitis trochanterica);
• bekkeninstabiliteit of heupinstabiliteit;
• heupfractuur;
• hernia; en
• overgewicht.

Artrose van de heup

Heupartrose

Artrose is een reumatische aandoening waarbij het kraakbeen dunner en zachter wordt met klachten als stijfheid en gewrichtspijn. Bij artrose gaat het dus niet om een verouderingsproces of slijtage. In Nederland worden jaarlijks ongeveer 20.000 nieuwe gevallen van artrose in het heupgewricht vastgesteld. Heupartrose (coxartrose) ontwikkelt zich vooral bij mensen van boven de 55 jaar. meer vrouwen dan mannen hebben last van heupartrose.

Symptomen heupartrose

De klachten van heupartrose zijn:

• pijn en stijfheid in de heup, vooral 's ochtends;
• pijn in de lies met vaak uitstraling naar de bilregio, het bovenbeen en de knie;
• startklachten met pijn en stijfheid bij het opstaan uit bed of van een stoel;
• bewegen van het heupgewricht wordt gaandeweg steeds pijnlijker en moeizamer.

Het is bij artrose belangrijk om te blijven bewegen en tegelijk overbelasting te voorkomen. Pijnstillers en ontstekingsremmers kunnen klachten verminderen. Bij erge klachten kan een injectie of operatie uitkomst bieden.

Slijmbeursontsteking

Bij overbelasting van de heup of na een val kan er een slijmbeursontsteking ontstaan (bursitis subtrochanterica). Een slijmbeurs is een klein zakje met vloeistof dat als een soort stootkussentje fungeert. Bij artrose (zie boven) wordt een slijmbeursontsteking vaker voor. Bij een slijmbeursontsteking in de heup is de pijn gelokaliseerd aan de buitenkant van het bovenbeen, welke kan uitstralen naar de knie of soms zelfs naar de enkel. Liggen op de aangedane zijde is vaak pijnlijk. Lang lopen en langdurig staan kan klachten geven. Het komt voor dat een slijmbeursontsteking in de heup gepaard gaat met een klikkend geluid, hetgeen bekend staat als 'snapping hip'. Het geluid wordt voortgebracht door het peesblad dat achter het uitstekend deel van het bovenbeenbot blijft steken, maar het kan ook vanuit het gewricht zelf komen.

Heupfractuur

Bij een heupfractuur is de heup gebroken en het komt vooral voor bij personen van 55 jaar en ouder. Bij oudere mensen komen heupfracturen vaak voor, ook na een relatief gering trauma. Vaak gaat het om een val binnenshuis of buitenshuis. Het blijkt dat slechts 25% van deze oudere patiënten volledig herstelt van een heupfractuur. Dit komt vaak door bijkomende gezondheidsproblemen waar veel oudere patiënten mee kampen en de vaak aanwezige botontkalking (osteoporose).

Hernia

Bij een discushernia is er een scheur in de kraakbeenring van de tussenwervelschijf (discus) ontstaan, als gevolg waarvan de gelei-achtige kern eruit geperst wordt, met druk op de zenuwwortel, het ruggenmerg en omliggende structuren tot gevolg. Deze aandoening treft vooral mensen tussen de dertig en de vijfenveertig jaar oud. Bij een discushernia ontstaat er pijn in de (onder)rug. Daarnaast kun je last hebben van een uitstralende pijn in een been, de heup, en/of de bil. De pijn strekt zich soms uit tot onder de knie en soms tot in de voet en de tenen.

Overige oorzaken heupklachten

Andere mogelijke oorzaken van heuppijn of heupklachten, zijn:

• 'bekkeninstabiliteit, alhoewel pijn uitsluitend dat je aan de zijkant van de heupen voelt meestal een andere oorzaak heeft en niet wijst op bekkenpijn of -instabiliteit;
• Afwijkende stand na bekken-, heup- of bovenbeenbreuk;
• na een in slechte stand genezen fractuur doorlopen;
• doorbloedingsstoornis van de heupkop (ziekte van Perthes);
• heupdysplasie met onvoldoende bedekking van de kop in de kom (tegenwoordig dysplastische heupontwikkeling (DHO) of Developmental Dysplasia of the Hip (DDH) genoemd);
  Ischiasneuralgie / Bron: Henry Vandyke Carter, Wikimedia Commons (Publiek domein)
• sportblessures;
• chronische aandoeningen als reuma;
• bacteriële infectie;
• vitamine B12-tekort, hetgeen een scala aan klachten kan veroorzaken waaronder een zwaar en stijf gevoel in de benen en pijn in de heupen;
• een tumor of gezwel in de heup (komt zelden voor);
• endometriose, waarbij het slijmvlies van de binnenkant van de baarmoederholte naar andere gebieden verspreidt, meestal bekken of buikholte
• ischias, een beknelde zenuw.

Lees verder

• Pijn aan de heup: oorzaken van heuppijn of pijnlijke heupen
• Pijn in de zij of flank: rechts en links en pijn in de rug
• Pijn in onderrug: pijnlijke onderrug links, rechts en midden
• Pijn aan de ribben: oorzaken van ribpijn of pijnlijke ribben
• Pijn in gewrichten, pijn en stijfheid heup en knie: artrose