Yogahoudingen – eka pada rajakapotasana I

Voor mensen met stramme heupen kan eka pada rajakapotasana I uitkomst bieden. Ook sporters hebben er baat bij als gedegen stretchoefening na de training. Deze yogahouding is voor gevorderden. De voltooide asana vergt een combinatie van lenigheid en kracht, die echter al doende wordt opgebouwd met de juiste voorbereidende yogahoudingen. Eka pada rajakapotasana I straalt elegantie en vitaliteit uit, hoewel dat bij de meeste beginnende yogi's lang kan duren en de asana toegewijd oefenen vereist. Mijd deze yogahouding bij gewrichtsproblemen, met name van de heupen, enkels en knieën. Ook de hamstrings dienen als voorbereiding voldoende getraind te zijn. Voorkom aldus blessures.

Inhoud

• Oorsprong van eka pada rajakapotasana I
• Techniek
• Aandachtspunten
• Uitwerking
• Gezondheidsvoordelen van eka pada rajakapotasana I
• Therapie

Oorsprong van eka pada rajakapotasana I

De Sanskriet-woorden eka en pada betekenen respectievelijk ‘een’ en ‘been’ of ‘voet’. Het woord raja wil zeggen ‘koning’ of ‘koninklijk’, en kapota is Sanskriet voor ‘duif’. In combinatie met asana, ofwel ‘(zit)houding)’, betekent eka pada rajakapotasana vrij vertaald ‘eenbenige koninklijke duif of koningsduif’. Asana vormt tevens de derde fase van het achtvoudige yogapad van Patanjali (Yoga-Sutras).

Gewrichten
De naam eka pada rajakapotasana is afgeleid van de borstkas die in deze yogahouding naar voren steekt als van een duif die een krop maakt. De houding kent veel voordelen, zoals soepele heupen, knie-, enkel- en schoudergewrichten. Eka pada rajakapotasana I is bovendien een weldaad voor mensen die last hebben van stress en vermoeidheid.

Techniek

Voorkom blessures. Beoefen deze yogaoefening pas als u de beginnershoudingen onder de knie hebt.

1. Ga in dandasana (stok- of stafhouding), de benen gestrekt, de handpalmen aan weerszijden van uw heupen op de vloer, waarbij de vingers naar voren wijzen.
2. Bereid u mentaal voor op het uitvoeren van eka pada rajakapotasana I.
3. Buig de rechterknie, de handen omvatten het scheenbeen. Trek het rechterbeen zijwaarts en binnenwaarts naar u toe tot de hiel van uw rechtervoet het perineum raakt.
4. De volgende fase vergt al meer lenigheid, vooral van de heupen. Strek het linkerbeen zijwaarts naar achteren. Houd van het achterwaarts gestrekte been de knie en de wreef van de voet op de vloer (het scheenbeen rust dus eveneens op de vloer).
5. Plaats de handen op de heupen. Buig de romp naar achteren, leg het hoofd in de nek.
6. Blijf even in deze houding en bereid u voor op de volgende fasen van deze yogaoefening voor gevorderden.
7. Buig de knie van het linkerbeen tot het scheenbeen loodrecht op de vloer staat. Laat de handpalmen vooralsnog op de heupen.
8. Buig de linkerknie nog verder. De voet beweegt richting het achterhoofd. Probeer zo ver mogelijk te komen.
9. Deze fase bestaat eruit dat u met uw rechterhand achterwaarts over uw hoofd reikt en de linkervoet vastpakt bij de wreef. Adem rustig door in de volledige yoga-ademhaling.
10. Doe nu hetzelfde met de linkerhand. Grijp dus met beide handen de linkervoet vast (bij de wreef en voetzool).
11. Druk met uw handen de voetzool tegen het achterhoofd. In de variant van deze asana brengt u uw rechterhand achter uw rug naar de rechtervoet.
12. Houd de romp zo gebogen mogelijk.
13. Blijf ongeveer een halve minuut in eka pada rajakapotasana I, of naargelang uw uithoudingsvermogen. Adem rustig door.
14. Kom in omgekeerde volgorde terug in dandasana (stok- of stafhouding).
15. Herhaal de yogaoefening links.
16. Ontspan in savasana (lijkhouding).

Aandachtspunten

In het begin zult u de armen niet achter uw hoofd naar de voet krijgen, maar toegewijd oefenen over een lange periode zal zeker resultaten geven, ook zonder hulpmiddelen, zoals een riem om de voet wikkelen en aldus de voet naar het hoofd dwingen. Pas overigens op met dt soort hulpmiddelen, want het gevaar is dat u de spieren overstrekt. Vergeet niet dat bij gevorderde yogahoudingen blessures altijd op de loer liggen. Voorkom dat u eka pada rajakapotasana I koste wat het kost en zo snel mogelijk wilt beheersen. Het belangrijkste is de ‘weg ernaartoe’. Dat geldt voor alle yogaoefeningen.

Voorbereidende yogahoudingen
Eka pada rajakapotasana I vergt veel lenigheid, maar schenkt ook veel soepelheid aan de gewrichten. Ter voorkoming van blessures is het belangrijk dat u liefst alle klassieke beginnershoudingen beheerst, met name bhujangasana (cobrahouding), gomukhasana (koeienkophouding), supta virasana (liggende held), utthita parsvakanonasana (gestrekte driehoekhouding) en vrksasana (boomhouding). Ze bereiden het lichaam adequaat voor op deze geavanceerde yogahouding.

Uitwerking

Eka pada rajakapotasana I is een zeer intensieve, stimulerende en vitaliserende yogaoefening. Vooral voor sportmensen kan deze asana een weldaad zijn als intensieve stretchoefening, zoals hardlopers, joggers en andere duursporters. Ook mensen met een zittend beroep kunnen er veel baat bij hebben. Deze uitdagende yogahouding waarborgt mettertijd zeer flexibele heupen, schouders, enkels en knieën. Bij de juiste uitvoering symboliseert eka pada rajakapotasana I de elegantie en lenigheid van hatha-yoga.

Gezondheidsvoordelen van eka pada rajakapotasana I

Eka pada rajakapotasana I is de eerste van een serie van vier asana’s, die qua moeilijkheidsgraad van elkaar verschillen. Neem de tijd voor het beheersen van deze houding.

Therapie

Volgens de yogahandboeken heeft eka pada rajakapotasana I een therapeutische en ondersteunende, maar niet per definitie een genezende uitwerking op de volgende klachten, kwalen en aandoeningen:

• Stijve heupen, schouders, enkels en knieën.
• Klachten van de urinewegen.
• Stramheid bij sporters, zoals hardlopers.
• Klachten van longen en luchtwegen.
• Zwakke buikspieren.
• Stress en angst.
• Gespannenheid.

Lees verder

• Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden
• Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden
• Geschiedenis van yoga – hatha yoga
• Yogahoudingen – pincha mayurasana (gevederde pauwhouding)
• Yogahoudingen – chaturanga dandasana (vierledige staf)