Vulva aandoeningen: pijn en jeuk schaamlippen en clitoris
De vulva is het uitwendige geslachtsorgaan van de vrouw en verwijst naar de huid rond je schede. De vulva bestaat uit de grote of buitenste schaamlippen, de kleine of binnenste schaamlippen en de clitoris. Vrouwen op alle leeftijden kunnen klachten van de vulva krijgen. Zowel jonge meisjes als oudere vrouwen kunnen last krijgen van klachten aan de vulva. De meest voorkomende klacht is jeuk. Er zijn diverse aandoeningen die klachten in dit gebied kunnen geven, onder andere: een huidaandoening, een allergie, een schimmelinfectie, een seksueel overdraagbare aandoeningen (soa), een ontsteking en een dunner wordende huid, enz.
Vulva aandoeningen
Aandoeningen aan de vulva door allergie
Eczeem verwijst naar huidafwijkingen als gevolg van een niet-infectieuze ontstekingsreactie in de huid, welke meestal gepaard gaan met jeuk, roodheid, schilfering, kleine bobbeltjes,
blaasjes en natten. Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee soorten
contacteczeem:
- Ortho-ergisch contacteczeem of irritatief contacteczeem, veroorzaakt door herhaaldelijke blootstelling aan (mild) irriterende stoffen door bijvoorbeeld te frequent wassen en zeepgebruik.
- Allergisch contacteczeem waarbij een allergische reactie optreedt als bepaalde stoffen in de huid terechtkomen, wat plaatsvindt wanneer je in een eerdere fase voor die bepaalde stof allergisch bent geworden. Stoffen die een allergische reactie van de vulva kunnen veroorzaken zijn onder meer geurstoffen, conserveermiddelen, kruiden en lokaal toegepaste medicamenten.
Pijn en jeuk door infecties
Schimmelinfectie
De meest voorkomende infectie van de vulva is een
schimmelinfectie, meestal veroorzaakt door de schimmel Candida. Je loopt meer risico om een schimmelinfectie te krijgen wanneer je
diabetes hebt, zwanger bent of antibiotica gebruikt. Bij Candida is extreme jeuk in en rond de
vagina het meest kenmerkende symptoom. Andere symptomen zijn onder meer branderigheid, roodheid en zwelling van de vagina en de vulva (de schaamlippen) en pijn bij het plassen of een branderig gevoel bij het plassen.
Soa's
Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) of geslachtsziekten waarbij duidelijk jeuk optreedt rond de vulva zijn:
Bacteriële vaginose
Bacteriële vaginose is in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt geen seksueel overdraagbare aandoening. Een bacteriële vaginose is een vaginale aandoening die soms een abnormale afscheiding en een onaangename geur teweegbrengt. Het wordt veroorzaakt door overmatige groei van normale bacteriën in de vagina, als gevolg van een verstoring van het bacteriële evenwicht in de vagina. Een bacteriële vaginose kan gepaard gaan met jeuk en irritatie van vulva en vagina.
Chronische klachten: vulvodynie
Vulvodynie is een verzamelnaam voor chronische klachten aan de vulva zonder duidelijke oorzaak. Het gaat hierbij om klachten als branderigheid, stekende pijn, irritatie of schraalheid ter plaatse van de vagina-ingang of vulva. Soms zijn er ook huidafwijkingen zichtbaar. De aandoening kan zich manifesteren op de gehele vulva zoals bij atrofische vulvitis, maar ook op een klein gedeelte zoals bij
focale vulvitis of vulvaire vestibulitis (vulvar vestibular papillomatosis). Bij vulvaire vestibulitis zijn er roze, slijmvlieskleurige, zachte, regelmatige bultjes aanwezig in een symmetrisch patroon in de ingang van de vagina. Deze bultjes worden vaak verward met genitale wratten.
Huidafwijkingen aan schaamlippen en clitoris
Lichen sclerosus et atrophicus
Lichen sclerosus et atrophicus is een goedaardige en chronische huidaandoening waarbij de huid dunner (atrophicus) of dikker (sclerosus) en daarnaast wit (lichen) en glanzend wordt. Bij deze aandoening kunnen delen van de vulva samengroeien, kleiner worden of zelfs verdwijnen. Jeuk is vaak de belangrijkste klacht van deze aandoening. Geslachtsgemeenschap kan pijnlijk of zelfs geheel onmogelijk zijn. De oorzaak van deze aandoening is niet bekend. Het is niet besmettelijk.
Vulvaire intra-epitheliale neoplasie
Vulvaire intra-epitheliale neoplasie (VIN) betekent letterlijk dat zich nieuw weefsel vormt in de huid, in de vorm van
wratten, zweertjes of zwellingen. Het wordt veroorzaakt door het humaan papillomavirus (
HPV). Deze huidafwijking kan een voorstadium zijn van
vulvakanker.
Ziekte van Paget
Bij de ziekte van Paget zijn er rood-wit gemarmerde plekken op de vulva zichtbaar en vaak ook op het gebied tussen de
anus en de vagina (het
perineum) en rond de anus. Vaak is er jeuk en branderigheid. De oorzaak van deze aandoening is onbekend. Aangezien Paget een voorstadium is van vulvakanker, is zorgvuldige controle van belang.
Ziekte van Fox-Fordyce
De
ziekte van Fox-Fordyce is een zeldzame chronische huidaandoening, die vooral wordt gezien bij vrouwen tussen de 13 en 35 jaar. Er ontstaan bij deze aandoening kleine bobbeltjes, die soms kunnen jeuken, op plekken waar zich apocriene zweetklieren bevinden, zoals de oksels, maar ook in de liezen en het schaamgebied. Deze huidafwijkingen ontstaan door afsluiting van de apocriene zweetklieren.
Lees verder