Vulvitis: Ontsteking vulva bij vrouwen

Vulvitis: Ontsteking vulva bij vrouwen De zachte huidplooien die zich buiten de vagina van de vrouw bevinden, worden de vulva genoemd. De huid van de vulva is bijzonder gevoelig voor irritatie door vochtigheid en warmte. Een ontsteking van de vulva, vulvitis, kan ontstaan door diverse aandoeningen en uitlokkende factoren. De diagnose en behandeling zijn daarom niet altijd eenvoudig. Patiënten kunnen echter verschillende maatregelen nemen om jeuk en pijn te verminderen. Indien nodig kan de arts ook medicatie voorschrijven.

Anatomie van de vulva en relatie tot vulvitis

De vulva is het externe gedeelte van het vrouwelijke genitale systeem en speelt een cruciale rol in de reproductieve en seksuele gezondheid. Het is belangrijk om de anatomie van de vulva te begrijpen, vooral in relatie tot aandoeningen zoals vulvitis, die ontsteking van de vulva betreft.

Structuren van de vulva
De vulva bestaat uit verschillende anatomische structuren, waaronder de grote en kleine schaamlippen (labia majora en labia minora), de clitoris, de urethra-opening, de vaginale opening en de perineum. De grote schaamlippen omringen de vulva en bieden bescherming aan de binnenliggende structuren. De kleine schaamlippen liggen binnen de grote schaamlippen en omringen de opening van de vagina. De clitoris, een belangrijk orgaan voor seksuele stimulatie, bevindt zich aan de bovenkant van de vulva, net boven de urethra-opening.

De urethra-opening bevindt zich voor de vaginale opening en is verantwoordelijk voor het afvoeren van urine. De vaginale opening leidt naar de vagina, die de verbinding vormt tussen de vulva en de baarmoeder. De perineum is het gebied tussen de vulva en de anus en speelt een rol in de anatomie van het bekken.

Vulvitis en anatomische kwetsbaarheid
Vulvitis kan optreden wanneer de vulva ontstoken raakt, wat kan leiden tot symptomen zoals jeuk, pijn, zwelling en abnormale afscheiding. De kwetsbaarheid van de vulva voor infecties en irritaties kan voortkomen uit verschillende factoren. De huid van de vulva is delicaat en gevoelig, waardoor het gemakkelijker kan worden aangetast door externe invloeden zoals chemische stoffen, irritatie door kleding of hygiëneproducten, en infecties door schimmels, bacteriën of virussen.

Daarnaast kunnen hormonale veranderingen, zoals die welke optreden tijdens de menstruatiecyclus of de menopauze, de huid en slijmvliezen van de vulva beïnvloeden, waardoor ze gevoeliger worden voor ontstekingen. Een verstoorde vaginale flora kan ook bijdragen aan vulvitis, aangezien de balans tussen goede en slechte bacteriën essentieel is voor de gezondheid van de vulva.

Risicofactoren en preventie
Bepaalde risicofactoren kunnen de kans op het ontwikkelen van vulvitis verhogen. Deze omvatten diabetes, een verzwakt immuunsysteem, en het gebruik van bepaalde medicijnen zoals antibiotica, die de vaginale flora kunnen verstoren. Slechte hygiëne of overmatige reiniging van het vulvaire gebied kan ook leiden tot irritatie en ontsteking.

Preventieve maatregelen zijn van groot belang voor het behoud van de gezondheid van de vulva. Het handhaven van een goede hygiëne, het vermijden van irriterende stoffen en het dragen van ademende, niet-synthetische onderkleding kunnen helpen om vulvitis te voorkomen. Het is ook belangrijk om op de hoogte te blijven van veranderingen in de vulva en bij aanhoudende of verergerende symptomen medische hulp te zoeken.

De anatomie van de vulva speelt dus een belangrijke rol in de gevoeligheid voor vulvitis en de ernst van de symptomen. Het begrijpen van deze anatomie kan patiënten helpen om beter voor hun gezondheid te zorgen en vroegtijdig symptomen van vulvitis te herkennen.

Epidemiologie vulvitis

Een ontsteking van de vulva komt voor bij vrouwen van alle leeftijden, vooral na de menopauze, evenals bij meisjes die de puberteit nog niet hebben bereikt. Dit is vaak het gevolg van een verlaagd oestrogeengehalte in deze levensfasen.

Mechanisme

Vulvitis ontstaat door verschillende oorzaken, die variëren van infecties tot allergieën en huidreacties. De mechanismen die betrokken zijn bij het ontstaan van vulvitis omvatten een ontstekingsreactie van de vulvahypera, de huid of de slijmvliezen, wat leidt tot symptomen zoals roodheid, zwelling, pijn en jeuk.

Infectieuze oorzaken
Infecties zijn de meest voorkomende oorzaak van vulvitis. Bacteriële infecties, zoals die door Escherichia coli, Streptococcus of Staphylococcus, kunnen de vulva aantasten. Seksueel overdraagbare infecties, zoals chlamydia of gonorroe, kunnen eveneens vulvitis veroorzaken. Schimmelinfecties, vooral door Candida albicans, komen ook vaak voor en leiden tot jeuk, irritatie en afscheiding.

Niet-infectieuze oorzaken
Allergische reacties op producten zoals zeep, wasmiddelen of geslachtsbeschermer kunnen vulvitis veroorzaken. Ook mechanische factoren zoals strakke kleding of een slecht passende tampon kunnen irritatie en ontsteking veroorzaken.

Hormonale invloeden
De aanwezigheid van oestrogeen speelt een belangrijke rol in de bescherming van de vulva tegen infecties. Bij postmenopauzale vrouwen, wanneer de oestrogeenspiegels dalen, neemt de bescherming af en is de vulva kwetsbaarder voor ontstekingen.

Oorzaken van ontsteking vulva bij vrouwen

Vulvitis kent tal van oorzaken, waaronder aandoeningen, infecties, irriterende stoffen, een laag oestrogeengehalte, en diverse uitlokkende factoren.

Aandoeningen
Vulvodynie is een aandoening waarbij de huid rond de vagina of vulva branderig, stekend en pijnlijk aanvoelt. De huid van de vulva lijkt vaak normaal, maar bij sommige vrouwen kan zwelling of ontsteking optreden. Vrouwen met diabetes mellitus lopen een verhoogd risico op vulvitis omdat een verhoogd suikergehalte in het bloed hen gevoeliger maakt voor infecties. Vulvakanker (kanker van de uitwendige geslachtsorganen bij de vrouw) kan ook bijdragen aan vulvitis. Huidaandoeningen zoals allergische dermatitis of contactdermatitis kunnen de vulvahuid aantasten. Andere huidaandoeningen die vulvitis kunnen veroorzaken zijn eczeem (chronische huidziekte met droge huid en jeukende huid), psoriasis (chronische huidziekte met droge huid en schilfers), seborree, lichen sclerosus (huidaandoening aan het genitale gebied) of lichen planus (symptomen aan mond, huid, geslachtsorganen, nagels en/of hoofdhuid).

Infecties
De volgende infecties kunnen leiden tot vulvitis:
  • Genitale herpes (zweren op de genitaliën veroorzaakt door het herpesvirus)
  • Genitale wratten
  • Mijten (schurft)
  • Schaamluis (pediculosis pubis: veroorzaakt door Phthirus pubis; schaamluis nestelt zich vooral in de huid ter plaatse van de schaamharen)
  • Spruw (schimmelinfectie door gist Candida)

Het gebruik van deodorant kan mogelijk bijdragen aan vulvitis / Bron: SAM Nasim, Flickr (CC BY-2.0)Het gebruik van deodorant kan mogelijk bijdragen aan vulvitis / Bron: SAM Nasim, Flickr (CC BY-2.0)
Irriterende stoffen/Allergieën
Allergieën door contact met irriterende stoffen kunnen vulvitis veroorzaken:
  • Condooms
  • Maandverband
  • Shampoos en haarconditioners
  • Synthetisch ondergoed
  • Tampons
  • Vaginale spoelingen
  • Vaginale sprays, deodoranten en poeders
  • Wasmiddelen
  • WC-papier met parfum of kleurstof
  • Zaaddodende middelen
  • Zeep met parfum

Laag oestrogeengehalte
Na de menopauze daalt het oestrogeengehalte bij vrouwen. Dit kan leiden tot een verhoogde gevoeligheid voor infecties zoals vulvitis. Vaak gaat dit gepaard met atrofische vaginitis (dunne, droge en ontstoken vaginawanden), wat de vagina droog en pijnlijk maakt.

Leefstijl
Orale seks, vermoeidheid, stress, een ongezonde voeding of een slechte persoonlijke hygiëne kunnen ook bijdragen aan de vatbaarheid voor vulvitis.

Uitlokkende factoren
  • Het dragen van een nat badpak voor een lange periode
  • Hete bubbelbaden en zwembadwater met chloor
  • Paardrijden
  • Wrijvingen tegen een fietszadel

Risicogroepen

Er zijn verschillende risicogroepen die meer kans hebben op het ontwikkelen van vulvitis. Deze groepen omvatten vrouwen in specifieke levensfasen, zoals jonge meisjes, vrouwen in de vruchtbare leeftijd en postmenopauzale vrouwen.

Vrouwen in de vruchtbare leeftijd
Vrouwen tussen de 18 en 45 jaar hebben een verhoogd risico op vulvitis, vooral door seksuele activiteit en blootstelling aan SOA's. Hormonale fluctuaties, zoals tijdens de menstruatiecyclus of zwangerschap, kunnen de gevoeligheid voor vulvitis verhogen.

Postmenopauzale vrouwen
Vrouwen na de menopauze hebben een verminderde oestrogeenspiegels, wat de huid van de vulva dunner maakt en minder bestand tegen infecties en irritatie.

Vrouwen met diabetes
Vrouwen met diabetes hebben een verhoogd risico op vulvitis door de verhoogde bloedsuikerspiegels, wat de groei van bacteriën en schimmels bevordert. Goed gecontroleerde bloedsuikerspiegels kunnen het risico verminderen.

Symptomen: Gezwollen schaamlippen en jeuk op de huid

De symptomen van vulvitis variëren afhankelijk van de oorzaak. Mogelijke symptomen zijn:
  • Een brandend gevoel in het vulvagebied
  • Heldere, met vocht gevulde blaasjes
  • Intense jeuk die vaak ’s nachts verergert
  • Kleine scheuren op de huid van de vulva
  • Pijnlijke geslachtsgemeenschap
  • Pijnlijke, schilferige, dikke of witte vlekken op de vulva
  • Roodheid en zwelling op de schaamlippen en andere delen van de vulva (met name bij vrouwen met diabetes)
  • Vaginale afscheiding
  • Verdikte, schilferige of witachtige vlekken rond de vulva

Alarmsymptomen van vulvitis

Pijn en ongemak
Een van de meest opvallende alarmsymptomen van vulvitis is pijn en ongemak in het vulvaire gebied. Patiënten kunnen scherpe of zeurende pijn ervaren, wat kan verergeren tijdens het zitten, lopen of bij aanraking. Dit symptoom kan het dagelijkse leven aanzienlijk beïnvloeden, waardoor het belangrijk is om de onderliggende oorzaak van de vulvitis vast te stellen. Het ongemak kan ook gepaard gaan met een branderigheid of jeuk, wat een indicatie kan zijn van een ontstekingsreactie of infectie.

Jeuk
Jeuk is een veelvoorkomend en storend symptoom van vulvitis. Patiënten beschrijven vaak een intens verlangen om het vulvaire gebied te krabben, wat kan leiden tot verdere irritatie en zelfs secundaire infecties. De jeuk kan optreden als gevolg van allergieën, irritaties door hygiëneproducten of infecties zoals schimmelinfecties of bacteriële vaginose. Het is essentieel om de oorzaak van de jeuk te identificeren, omdat dit kan helpen bij het bepalen van de juiste behandelingsaanpak.

Zwelling en roodheid
Bij vulvitis kan er sprake zijn van zwelling en roodheid van de vulva. Deze symptomen duiden op een ontstekingsreactie in het gebied en kunnen gepaard gaan met warmte en gevoeligheid. De aanwezigheid van zwelling kan ook een indicatie zijn van een allergische reactie, infectie of irritatie door chemische stoffen. Het is belangrijk dat patiënten deze symptomen melden aan hun zorgverlener, zodat een correcte diagnose kan worden gesteld en de juiste behandeling kan worden gestart.

Abnormale afscheiding
Abnormale afscheiding uit de vulva kan ook een alarmsymptoom zijn van vulvitis. De afscheiding kan variëren in kleur, geur en consistentie, afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Bijvoorbeeld, een schimmelinfectie kan leiden tot een dikke, witte afscheiding, terwijl een bacteriële infectie kan resulteren in een onaangename geurige afscheiding. Het is belangrijk dat patiënten aandacht besteden aan veranderingen in hun afscheiding, omdat dit kan helpen bij het identificeren van de oorzaak van vulvitis en het tijdig zoeken naar medische hulp.

Bloedingen
Onverwachte bloedingen uit de vulva of vagina zijn een ernstig alarmsymptoom dat niet genegeerd mag worden. Dit kan wijzen op een onderliggende aandoening die onmiddellijke aandacht vereist, zoals een infectie of een trauma. Bloedingen kunnen ook het gevolg zijn van irritatie door krabben of wrijven aan de vulva, maar als het niet verbetert of verergert, moet er een arts geraadpleegd worden voor verder onderzoek.

Pijn tijdens geslachtsgemeenschap
Pijn tijdens de geslachtsgemeenschap, ook wel dyspareunie genoemd, kan een belangrijke indicator zijn van vulvitis. Dit symptoom kan leiden tot angst en een vermijdingsgedrag ten opzichte van seksuele activiteit, wat invloed heeft op de kwaliteit van leven en relaties. De oorzaak van de pijn kan variëren van fysieke irritatie tot psychologische factoren, en het is van belang om dit symptoom bespreekbaar te maken met een zorgverlener voor de juiste diagnose en behandeling.

Urinewegklachten
Vulvitis kan ook gepaard gaan met urinewegklachten, zoals frequent urineren, pijn of branderigheid tijdens het plassen. Dit kan duiden op een infectie of irritatie die zich uitbreidt naar de urinewegen. Patiënten moeten deze symptomen serieus nemen en medisch advies inwinnen, omdat onbehandelde urineweginfecties kunnen leiden tot ernstigere complicaties.

Veranderde huid van de vulva
Veranderingen in de huid van de vulva, zoals schilfering, blaasjes, zweren of uitslag, kunnen ook alarmbellen doen afgaan. Deze veranderingen kunnen wijzen op een infectie, allergische reactie of andere aandoeningen die behandeling vereisen. Het is cruciaal voor patiënten om op de hoogte te zijn van wat normaal is voor hun vulva en om tijdig medische hulp te zoeken bij afwijkingen.

Het tijdig herkennen van deze alarmsymptomen is van vitaal belang voor het stellen van een diagnose en het starten van een effectieve behandeling van vulvitis. Patiënten wordt aangeraden om bij aanhoudende of verergerende symptomen contact op te nemen met een zorgverlener.

Alarmsymptomen

Vulvitis kan gepaard gaan met verschillende alarmsymptomen die wijzen op de ernst van de aandoening. Het herkennen van deze symptomen is belangrijk om tijdig medische hulp te zoeken.

Pijn en ongemak
Pijn, branderigheid of jeuk in de vulva zijn veelvoorkomende symptomen van vulvitis. Ernstige pijn kan wijzen op een infectie of een andere onderliggende aandoening die nader onderzocht moet worden.

Abnormale afscheiding
Vrouwen met vulvitis kunnen abnormale afscheiding ervaren, variërend van waterig tot etterig. Deze afscheiding kan wijzen op een infectie of een reactie op een irriterende stof.

Zwelling en roodheid
Zwelling van de vulva en zichtbare roodheid zijn typische tekenen van vulvitis. Deze symptomen kunnen gepaard gaan met verhoogde gevoeligheid of pijn.

Diagnose en onderzoeken

De arts voert een gynaecologisch onderzoek uit en neemt een uitstrijkje van de baarmoederhals. Dit uitstrijkje wordt microscopisch onderzocht door de patholoog om eventuele celveranderingen (die mogelijk tot kanker kunnen leiden) op te sporen. Daarnaast kunnen een bloedonderzoek en een urineonderzoek nodig zijn. Tot slot worden mogelijk extra onderzoeken uitgevoerd voor seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s).

Behandeling

Zelfzorg
Krabben helpt niet, omdat het de symptomen verergert en de infectie kan verspreiden. Vrouwen met vaginitis wordt geadviseerd zich slechts één keer per dag met warm water te wassen (meer wassen kan jeuk en irritatie verergeren). Het vermijden van irriterende stoffen is belangrijk; vooral het gebruik van zeep of geparfumeerde producten is afgeraden. De vulvahuid moet ook niet in contact komen met badschuim, shampoo, deodoranten, vochtige doekjes, detergenten, textielkleurstoffen, wasverzachters, enzovoort, omdat deze de irritatie kunnen verergeren. Zitbaden kunnen helpen om de jeuk te verminderen. Het dragen van katoenen ondergoed is aanbevolen. Als zelfzorgmaatregelen niet helpen, is medisch advies noodzakelijk.

Professionele medische zorg
De arts kan indien nodig cortisonecrèmes (corticosteroïden, ontstekingsremmende medicijnen) en/of oestrogeencrème voorschrijven. Een ander mogelijk medicijn dat voorgeschreven kan worden, is een antihistaminicum, dat allergische reacties vermindert.

Prognose

De prognose van vulvitis is over het algemeen goed, vooral wanneer de aandoening vroeg wordt gediagnosticeerd en behandeld. De meeste gevallen van vulvitis reageren goed op behandelingen zoals antibiotica, antivirale middelen of schimmeldodende medicatie.

Herstel met behandeling
Met de juiste behandeling zullen de meeste gevallen van vulvitis binnen enkele dagen tot weken verbeteren. Bij bacteriële of schimmelinfecties kunnen antibiotica of schimmeldodende medicijnen effectief zijn.

Chronische vulvitis
Sommige vrouwen ervaren terugkerende of chronische vulvitis, wat kan leiden tot langdurige symptomen. Dit kan het gevolg zijn van onderliggende medische aandoeningen of een onbehandelde infectie.

Complicaties van vulvitis

Vulvitis kan leiden tot verschillende complicaties, vooral als het niet adequaat wordt behandeld of als de onderliggende oorzaak niet wordt aangepakt.

Chronische vulvitis
Als vulvitis niet goed wordt behandeld, kan het chronisch worden, wat betekent dat de ontsteking aanhoudt of terugkeert. Chronische vulvitis kan leiden tot langdurige symptomen zoals jeuk, pijn en irritatie, wat de kwaliteit van leven van de patiënt aanzienlijk kan verminderen.

Genitale wratten
Vulvitis kan soms een voorteken zijn van genitale wratten. Deze wratten, veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV), kunnen pijn en ongemak veroorzaken en vereisen vaak specifieke behandeling.

Vulvadystrofie
In sommige gevallen kan vulvitis leiden tot vulvadystrofie, een aandoening waarbij de vulvahuid verzwakt en atrofisch wordt. Dit kan leiden tot verdikking, verkleuring of andere veranderingen in de huid van de vulva.

Kanker
Vulvitis kan in zeldzame gevallen een voorstadium zijn van vulvakanker. Regelmatige controle en monitoring zijn belangrijk om eventuele precancereuze veranderingen in een vroeg stadium op te sporen.

Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s)
Seksueel overdraagbare aandoeningen die vulvitis kunnen veroorzaken, zoals genitale herpes en genitale wratten, kunnen ook leiden tot andere ernstige gezondheidsproblemen, waaronder onvruchtbaarheid.

Psychologische impact
De symptomen van vulvitis, zoals jeuk, pijn en ongemak, kunnen ook psychologisch belastend zijn. Chronische vulvitis kan leiden tot stress, angst en een verminderde seksuele tevredenheid, wat invloed kan hebben op de algehele levenskwaliteit en mentale gezondheid van de patiënt.

Preventie van vulvitis

Er zijn verschillende maatregelen die kunnen helpen bij het voorkomen van vulvitis en het minimaliseren van de risico’s.

Goede hygiëne
Het handhaven van een goede persoonlijke hygiëne is cruciaal. Dit omvat het dagelijks reinigen van het genitale gebied met water en een milde, ongeparfumeerde zeep. Vermijd overmatig wassen of het gebruik van agressieve reinigingsmiddelen die de huid kunnen irriteren.

Vermijd irriterende stoffen
Probeer contact met mogelijke irriterende stoffen te vermijden. Dit omvat het vermijden van producten zoals geparfumeerde maandverbanden, tampons, vaginale sprays en deodoranten, evenals producten met sterke chemicaliën zoals sommige wasmiddelen en zeep.

Katoenen ondergoed
Draag ondergoed van ademend katoen in plaats van synthetische materialen. Katoen helpt de luchtcirculatie te bevorderen en vermindert de kans op vochtophoping, wat irritatie en infecties kan veroorzaken.

Voorkom overmatige vochtigheid
Vermijd het dragen van natte badkleding voor langere periodes en gebruik geen vochtige doekjes in plaats van toiletpapier. Hete baden en sauna’s kunnen ook irritatie veroorzaken, dus beperk het gebruik ervan.

Behandeling van medische aandoeningen
Behandel chronische aandoeningen zoals diabetes, die de kans op infecties kunnen verhogen. Een goede controle van de bloedsuikerspiegel kan helpen om het risico op vulvitis te verminderen.

Regelmatige medische controles
Vrouwen die symptomen van vulvitis ervaren of risicofactoren hebben, moeten regelmatig medische controles ondergaan. Dit helpt bij het vroegtijdig opsporen en behandelen van eventuele onderliggende aandoeningen of complicaties.

Veilig seksueel gedrag
Beoefen veilig seksueel gedrag door het gebruik van condooms en het vermijden van seksuele contacten met een partner die symptomen van een seksueel overdraagbare aandoening vertoont. Regelmatige screening op SOA’s kan ook helpen om infecties vroegtijdig op te sporen en te behandelen.

Praktische tips voor het omgaan met vulvitis

Vulvitis is een ontsteking van de vulva, het uitwendige gedeelte van de vrouwelijke geslachtsorganen, die kan leiden tot jeuk, roodheid, pijn, en zwelling. De aandoening kan door verschillende oorzaken worden veroorzaakt, zoals infecties, allergieën, irritaties, of hormonale veranderingen. Het is belangrijk om vulvitis goed te behandelen om ongemak te verlichten en verdere complicaties te voorkomen. Hieronder volgen praktische tips voor het omgaan met vulvitis en het beheersen van de symptomen.

Medische behandeling en medicatie

De behandeling van vulvitis hangt af van de onderliggende oorzaak. Bij infecties, zoals schimmelinfecties (candida) of bacteriële infecties, kan een arts antimicrobiële crèmes of orale medicijnen voorschrijven. Bij allergieën of irritaties kan een steroïdecrème of antihistaminicum helpen om ontstekingen en jeuk te verminderen. Het is belangrijk om de medicatie volgens de aanwijzingen van de arts in te nemen of toe te passen, zelfs als de symptomen verbeteren.

Als vulvitis wordt veroorzaakt door hormonale veranderingen, zoals bij de menopauze, kan de arts hormonale therapieën zoals oestrogeencrèmes voorschrijven om de huid te herstellen en het ongemak te verlichten.

Hygiene en verzorging van de vulva

Een goede persoonlijke hygiëne is essentieel voor het beheersen van vulvitis. Was de vulva dagelijks met water en een milde, ongeparfumeerde zeep of reiniger die geschikt is voor de gevoelige huid. Vermijd het gebruik van geparfumeerde producten, zoals sprays, geurtjes, of douchemiddelen, die de huid kunnen irriteren. Gebruik in plaats daarvan een milde, hypoallergene reiniger die geen kunstmatige geurstoffen bevat.

Na het douchen of het gebruik van de badkamer, dep de vulva voorzichtig droog met een schone, zachte handdoek. Vermijd wrijven of het gebruik van ruwe doeken, omdat dit de huid verder kan irriteren. Probeer ook niet te veel te wassen, aangezien dit de natuurlijke balans van bacteriën kan verstoren en de symptomen kan verergeren.

Kledingkeuze en verzorging

Kleding die te strak zit of gemaakt is van synthetische materialen kan irritatie veroorzaken bij vulvitis. Kies voor losse, ademende kleding die is gemaakt van natuurlijke stoffen zoals katoen. Dit helpt om de luchtcirculatie rond het intieme gebied te bevorderen en overmatige vochtigheid te voorkomen, wat de groei van bacteriën of schimmels kan bevorderen.

Draag katoenen ondergoed en vermijd ondergoed van synthetische materialen, aangezien deze de vulva niet voldoende laten ademen. Zorg ervoor dat je ondergoed dagelijks verwisselt en was het op een hoge temperatuur om bacteriën en andere ziekteverwekkers te doden.

Beperk het gebruik van irriterende stoffen

Vermijd het gebruik van producten die de vulva kunnen irriteren, zoals geparfumeerde toiletpapier, bepaalde menstruatieproducten zoals geparfumeerde tampons of maandverband, en intieme wasproducten. Kies voor ongeparfumeerde, hypoallergene producten die speciaal zijn ontwikkeld voor de gevoelige huid van het intieme gebied.

Bij het menstrueren kan het nuttig zijn om maandverbanden en tampons regelmatig te vervangen, vooral als je merkt dat ze jeuk of irritatie veroorzaken. Overweeg het gebruik van menstruatiecups of biologisch afbreekbare producten die minder kans geven op irritatie.

Dieet en hydratatie

Hoewel dieet geen directe oorzaak is van vulvitis, kan het je huidgezondheid wel beïnvloeden. Zorg ervoor dat je voldoende water drinkt om goed gehydrateerd te blijven. Goede hydratatie helpt je huid gezond te houden en bevordert het herstel. Vermijd overmatige suikerinname, aangezien dit schimmels zoals Candida kan bevorderen, wat kan bijdragen aan vulvitis veroorzaakt door een schimmelinfectie.

Een evenwichtig voedingspatroon met voldoende vitamines en mineralen, zoals vitamine C, vitamine E, en omega-3 vetzuren, kan helpen bij het ondersteunen van de algehele huidgezondheid en het versterken van het immuunsysteem.

Vermijd krabben of wrijven

De symptomen van vulvitis kunnen erg jeuken, maar het is belangrijk om niet te krabben of te wrijven, omdat dit de huid kan beschadigen en de infectie kan verergeren. Als je last hebt van jeuk, probeer dan een kalmerende crème of zalf aan te brengen die je arts heeft aanbevolen. Een koud kompres kan tijdelijk verlichting bieden bij jeuk of pijn.

Indien de jeuk ernstig is, raadpleeg dan je arts voor geschikte behandelingen die je kunnen helpen de symptomen onder controle te krijgen.

Wanneer medische hulp inroepen

Als de symptomen van vulvitis aanhouden, verergeren, of gepaard gaan met andere verontrustende symptomen zoals abnormale afscheiding, bloedingen, of pijn tijdens geslachtsgemeenschap, is het belangrijk om medische hulp in te schakelen. Je arts kan je doorverwijzen naar een gynaecoloog voor verder onderzoek en behandeling.

Indien vulvitis wordt veroorzaakt door een infectie, kan het nodig zijn om een specifiek medicijn of therapie te volgen om de aandoening effectief te behandelen en verdere complicaties te voorkomen.

Psychologische ondersteuning en welzijn

Vulvitis kan invloed hebben op je algehele welzijn, vooral als de symptomen chronisch zijn of de dagelijkse activiteiten beïnvloeden. Het kan helpen om steun te zoeken bij een therapeut of psycholoog als je merkt dat je je angstig of ongemakkelijk voelt door de aandoening. Het bespreken van je gevoelens en zorgen kan bijdragen aan een betere emotionele gezondheid en het verminderen van stress.

Bij langdurige of terugkerende vulvitis kan het nuttig zijn om een behandelplan met je arts te ontwikkelen dat niet alleen gericht is op de lichamelijke symptomen, maar ook op het bevorderen van je mentale en emotionele welzijn.

Misvattingen rond vulvitis

Vulvitis is een ontsteking van de vulva, die verschillende oorzaken kan hebben, zoals infecties, irritaties of allergische reacties. Er bestaan veel misvattingen over deze aandoening, wat kan leiden tot verwarring en onnodige zorgen.

Vulvitis wordt altijd veroorzaakt door een infectie

Veel mensen denken dat vulvitis uitsluitend het gevolg is van een infectie, zoals een schimmelinfectie of een seksueel overdraagbare aandoening. In werkelijkheid kan de aandoening ook ontstaan door allergische reacties op bepaalde stoffen, irritatie door synthetisch ondergoed of zelfs hormonale veranderingen. Contact met agressieve wasmiddelen, parfumhoudende producten of zelfs langdurig gebruik van bepaalde medicijnen kan eveneens een rol spelen. Daarom is het belangrijk om een arts te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.

Vulvitis komt alleen voor bij volwassenen

Hoewel vulvitis vaker voorkomt bij volwassen vrouwen, kunnen ook kinderen en ouderen ermee te maken krijgen. Bij jonge meisjes kan een gebrek aan oestrogeen leiden tot een dunnere huid rond de vulva, waardoor deze gevoeliger wordt voor irritatie en ontstekingen. Ouderen kunnen door hormonale veranderingen eveneens vatbaarder zijn voor huidproblemen, waaronder vulvitis. Dit bewijst dat de aandoening niet beperkt is tot een specifieke leeftijdsgroep.

Een goede hygiëne voorkomt altijd vulvitis

Hoewel een goede intieme hygiëne belangrijk is voor de gezondheid van de vulva, kan overmatige reiniging juist bijdragen aan vulvitis. Het gebruik van agressieve zepen, vaginale spoelingen of geparfumeerde doekjes kan de natuurlijke pH-balans verstoren en de huid irriteren. Dit verhoogt de kans op ontstekingen in plaats van ze te voorkomen. Water en een milde, ongeparfumeerde zeep zijn vaak voldoende om irritaties te vermijden.

Vulvitis is altijd een ernstige aandoening

Sommige patiënten maken zich onnodig veel zorgen wanneer ze de diagnose vulvitis krijgen, omdat ze denken dat het een ernstige of chronische aandoening is. In veel gevallen is vulvitis echter tijdelijk en verdwijnt het vanzelf zodra de oorzaak wordt weggenomen. Enkel in gevallen waar de klachten aanhouden of verergeren, kan verder onderzoek nodig zijn, zoals bloedonderzoeken of een weefselbiopsie om andere onderliggende aandoeningen uit te sluiten.

Vulvitis heeft geen invloed op de algemene gezondheid

Hoewel vulvitis meestal een lokale aandoening is, kan het ongemak en pijn veroorzaken die de levenskwaliteit beïnvloeden. In sommige gevallen kan het leiden tot complicaties, zoals secundaire infecties of aanhoudende huidproblemen. Daarnaast kunnen patiënten die langdurig last hebben van vulvitis ook psychologische gevolgen ondervinden, zoals angst of een verminderde mentale gezondheid, vooral als de aandoening invloed heeft op hun seksueel welzijn of dagelijks comfort.

Alle behandelingen voor vulvitis zijn hetzelfde

Er bestaat geen universele behandeling voor vulvitis, omdat de oorzaak per patiënt kan verschillen. Een arts kan verschillende behandelmethoden aanraden, zoals crèmes, antihistaminica voor allergieën of zelfs hormoontherapie indien nodig. Sommige vormen van vulvitis vereisen geen medicamenteuze behandeling en kunnen verbeteren door het vermijden van irriterende stoffen of het dragen van ademend katoenen ondergoed. Daarom is een gepersonaliseerde aanpak cruciaal.

Vulvitis wordt veroorzaakt door een slechte weerstand

Hoewel een verzwakt immuunsysteem een rol kan spelen bij bepaalde infecties die vulvitis veroorzaken, betekent dit niet dat iedereen met de aandoening een zwakke weerstand heeft. Lokale factoren, zoals huidgevoeligheid, hormonale schommelingen of externe irriterende stoffen, zijn vaak de belangrijkste oorzaken. Zelfs patiënten met een uitstekende algehele gezondheid kunnen last krijgen van vulvitis door externe invloeden.
© 2016 - 2025 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Ontsteking vulva (vulvitis): vagina, schaamlippen & clitorisOntsteking vulva (vulvitis): vagina, schaamlippen & clitorisOntsteking vulva, jeuk vagina - De vulva zijn de uitwendige geslachtsorganen van de vrouw: schaamlippen, clitoris (kitte…
Focale vulvitis: oorzaken van roodheid en pijn rondom vaginaFocale vulvitis: oorzaken van roodheid en pijn rondom vaginaHeb je chronisch last van roodheid en pijn rondom vagina? Of branderigheid, stekende pijn, irritatie of schraalheid ter…
Vulva aandoeningen: pijn en jeuk schaamlippen en clitorisVulva aandoeningen: pijn en jeuk schaamlippen en clitorisDe vulva is het uitwendige geslachtsorgaan van de vrouw en verwijst naar de huid rond je schede. De vulva bestaat uit de…
De vulva en haar onderdelenDe genitaliën van de vrouw wordt ook wel de vulva genoemd. Vaak wordt dit ook wel de vagina genoemd, maar dat is onjuist…

Tubereuze sclerose: Neurocutane aandoening met tumorenTubereuze sclerose: Neurocutane aandoening met tumorenTubereuze sclerose is een zeldzame neurocutane aandoening waarbij zowel het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmer…
Wat is trombose en hoe verminder je de symptomen?Wat is trombose en hoe verminder je de symptomen?Trombose is een ernstige ziekte waarbij er allerlei bloedstolsels in de bloedvaten ontstaan. De ziekte wordt 'veneuze tr…
Bronnen en referenties
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 7 oktober 2016
  • Vulvitis (Vulvar Itching) Treatment & Symptoms | Cleveland Clinic, http://my.clevelandclinic.org/health/diseases_conditions/hic-vulvitis, geraadpleegd op 7 oktober 2016
  • Vulvitis | Health | Patient, http://patient.info/health/vulvitis-leaflet, geraadpleegd op 7 oktober 2016
  • Vulvitis, http://www.hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/adult/gynecological_health/vulvitis_85,P00596/, geraadpleegd op 7 oktober 2016
  • Vulvitis, http://www.nytimes.com/health/guides/disease/vulvitis/overview.html, geraadpleegd op 7 oktober 2016
  • Vulvitis, http://www.womens-health-advice.com/gynecological-disorders/vulvitis.html, geraadpleegd op 7 oktober 2016
  • What You Need To Know About Vulvitis, https://www.verywell.com/vulvitis-causes-symptoms-and-treatment-3520435, geraadpleegd op 7 oktober 2016, geraadpleegd op 7 oktober 2016
  • Afbeelding bron 1: SAM Nasim, Flickr (CC BY-2.0)
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 15-03-2025
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.