Beknelde zenuw in de nek: oorzaken, symptomen en behandeling
Een beknelde zenuw in de nek is een zeer vervelende klacht die behoorlijk kan interfereren met je dagelijkse bezigheden. Beknelde zenuwen treden op wanneer andere delen van het lichaam, zoals bot en kraakbeen, te veel druk uitoefenen op nabijgelegen zenuwen of deze samendrukken. Beknelde zenuwen kunnen vrijwel overal voorkomen en worden soms veroorzaakt door iets ernstigs, zoals artrose, een hernia of een traumatische verwonding. In andere gevallen zijn gecomprimeerde zenuwen terug te voeren tot iets veel eenvoudiger, zoals een slechte houding of repetitieve bewegingen (overbelasting). Een beknelde zenuw in de nek kan ernstig, vermoeiend en zelfs angstaanjagend zijn. Maar het is ook heel goed te behandelen. Wat je geknelde zenuw ook veroorzaakt, er zijn veel manieren om de symptomen te verlichten. Eerst moet duidelijk zijn dat je nekpijn het gevolg is van een beknelde zenuw. Je huisarts kan een diagnose stellen en op basis daarvan een behandelplan opstellen.
Nekpijn door beknelde zenuw in de nek /
Bron: InesBazdar/Shutterstock.comBeknelde zenuw in de nek
Cervicale radiculopathie
Een
beknelde zenuw in de nek wordt aangeduid als 'cervicale radiculopathie'. Het is een
pijn die in de
nek ontstaat en uitstraalt naar de
schouder,
schouderblad,
arm en/of
hand, en zelfs naar de
vingers. Je kunt bij cervicale radiculopathie ook last krijgen van
zwakte in arm en hand. Hoewel de meeste mensen die worden getroffen door cervicale radiculopathie ouder zijn van 50 jaar, komt het ook vaak voor bij atleten, arbeiders die zwaar werk verrichten of werken met trillende machines en mensen die lange tijd zittend doorbrengen. Mensen met artrose in de nek zijn ook vatbaar voor een beknelde zenuw in de nek.
Fysiotherapie
Fysiotherapie is vaak zeer effectief in het verminderen van symptomen en het verbeteren van houding, kracht en functie. In feite herstellen de meeste mensen die worden behandeld met conservatieve fysiotherapie van hun klachten zonder chirurgische ingreep.
Oorzaken van een beknelde nekzenuw
Compressie van de zenuwwortels
Er zijn zenuwwortels die uit het ruggenmerg komen vanuit het midden van je wervelkolom. Wanneer de cervicale (nek) zenuwwortels samengedrukt raken, kan dit nekpijn en/of
gevoelloosheid en een
tinteling in arm en schouder veroorzaken. De compressie van de zenuwwortels kan om verschillende redenen gebeuren. Bij wat jongere mensen is dit meestal het gevolg van een hernia van de nekwervels als gevolg van trauma. In andere, meer chronische gevallen en ouderen, vindt een beknelde zenuw in de nek vaak plaats vanwege artrose en het uitdrogen van de zachte kern in een of meerdere tussenwervelschijven wat voor degeneratie zorgt.
De cervicale wervelkolom bestaat uit bestaat uit 7 halswervels. De wervel wordt gescheiden door een tussenwervelschijf, een ring van vezelig kraakbeen met in het midden een geleiachtige kern. Het doel van de tussenwervelschijven is om de ruggengraat schokabsorptie te geven terwijl het lichaam beweegt en aan andere externe krachten blootstaat.
Beknelde nekzenuw
Er zijn meerdere oorzaken van een beknelde nekzenuw:
- Artrose waardoor de tussenwervelschijf wat inzakt.
- Veroudering.
- Hernia of uitpuilende tussenwervelschijven.
- Spinale stenose (wervelkanaalvernauwing), een vernauwing van bepaalde delen van de wervelkolom.
- Tumor die de zenuwwortel treft.
Wanneer spinale zenuwen of ruggenmergzenuwen worden getroffen, kunnen berichten of signalen niet goed worden doorgegeven aan de spieren wat voor problemen kan zorgen in de aansturing en sensatie. Aangezien de cervicale zenuwen de arm innerveren, kan dit resulteren in zwakte in de arm. Ook kan het gebied van de arm niet sensaties overbrengen, dus dit kan door de hersenen worden geïnterpreteerd als pijn, gevoelloosheid of tintelingen.
Risicogroepen en risicofactoren
Een beknelde zenuw in de nek kan behoorlijk vervelend zijn en leiden tot pijn, tintelingen of zelfs een doof gevoel in je schouders, armen of handen. Maar wie loopt nou eigenlijk het meeste risico om hiermee te maken te krijgen? Hier zijn de belangrijkste risicogroepen en -factoren waar je op moet letten!
Leeftijd: Hoe ouder, hoe meer risico
Met de jaren worden onze wervels en tussenwervelschijven minder flexibel. Dit betekent dat vooral mensen van middelbare leeftijd en ouder een verhoogd risico hebben op een beknelde zenuw in de nek. Door slijtage kunnen de wervels dichter op elkaar komen te zitten, wat de kans op een beknelling vergroot.
Beroepen met veel herhaalde bewegingen
Werk je veel achter de computer, moet je vaak zware voorwerpen tillen of voer je veel herhaalde handelingen uit? Mensen met beroepen waarbij de nek continu in dezelfde houding blijft, of juist regelmatig wordt belast, lopen een hoger risico op een beknelde zenuw. Denk aan kantoormedewerkers, bouwvakkers, of zelfs muzikanten. De herhaalde bewegingen kunnen de spieren en gewrichten in de nek overbelasten en tot een beknelling leiden.
Slechte houding: Een stille boosdoener
Een verkeerde houding is misschien wel een van de grootste risicofactoren. Als je vaak met gebogen hoofd naar je telefoon kijkt of ingezakt achter je bureau zit, komt er extra druk op je nekwervels te staan. Dit kan ervoor zorgen dat de ruimte tussen de wervels kleiner wordt, waardoor een zenuw bekneld raakt. Langdurig in een slechte houding zitten is een grote boosdoener!
Sporters: Overbelasting en blessures
Fanatieke sporters, vooral in sporten waarbij de nek veel belast wordt, zoals gewichtheffen, worstelen of contactsporten, lopen een verhoogd risico op een beknelde zenuw. Overbelasting of een verkeerde beweging kan de zenuwen in de nek in de knel brengen. Ook een whiplash na een ongeval kan de oorzaak zijn van een beknelde zenuw.
Mensen met overgewicht
Overgewicht kan een extra belasting vormen voor de gewrichten en wervels, ook in de nek. Het verhoogde gewicht zorgt ervoor dat de druk op de wervelkolom toeneemt, waardoor de kans groter wordt dat een zenuw bekneld raakt. Dit is vooral een risicofactor voor mensen met ernstig overgewicht.
Artritis en andere gewrichtsaandoeningen
Mensen die lijden aan aandoeningen zoals artritis lopen ook een verhoogd risico op een beknelde zenuw. Bij artritis kunnen de gewrichten ontsteken en zwellen, wat de zenuwen in de buurt van de gewrichten onder druk kan zetten. Dit geldt ook voor de wervels in je nek.
Roken: Slecht voor je zenuwen
Roken is niet alleen slecht voor je longen, maar het beïnvloedt ook de doorbloeding van je weefsels, inclusief je wervels en tussenwervelschijven. Dit kan ervoor zorgen dat de schijven tussen de wervels sneller slijten, wat de kans op een beknelde zenuw verhoogt. Nog een reden om die sigaretten de deur uit te doen!
C5-C6, gevolgd door C6-C7, is de meest voorkomende locatie voor radiculopathie in de nek /
Bron: Anatomography, Wikimedia Commons (CC BY-SA-2.1)Symptomen van beknelde nekzenuw
De symptomen van een beknelde zenuw in de nek kunnen variëren afhankelijk van de betrokken zenuwwortel, maar de symptomen worden meestal aan dezelfde kant van de aangedane zenuw gevoeld. Een beknelde nekzenuw kan de volgende symptomen geven:
- Nekpijn, pijn in het schouderblad, schoudergewricht, bovenste deel van borstkas of arm. De pijn kan naar de vingers uitstralen.
- Pijn wordt meestal omschreven als een scherpe pijn.
- Algemene doffe pijn of gevoelloosheid in de regio's die worden geïnnerveerd door de beknelde zenuw.
- Zwakte in schouder, arm of hand.
- Pijn die verergerd wordt door nekbewegingen.
- Gevoelsvermindering.
De volgende gebieden worden door de spinale zenuwen of ruggenmergzenuwen geïnnerveerd en kunnen de volgende symptomen veroorzaken:
- C5 zenuwwortel: zwakte in de deltaspier (musculus deltoideus, welke als een kap om het schoudergewricht heenloopt) en bovenarm; schouderpijn en gevoelloosheid.
- C6 zenuwwortel: zwakte in de biceps (de grote spier in de bovenarm die als hoofdfunctie heeft de elleboog te buigen) en polsspieren; gevoelloosheid aan de duimkant van de hand.
- C7 zenuwwortel: zwakte in de triceps (de spieren aan de achterkant van de bovenarm); gevoelloosheid en tintelingen in de achterkant van de arm en de middelvinger.
- C8 zenuwwortel: zwakte in de greep; gevoelloosheid in de pink.
MRI-scan /
Bron: Istock.com/© james steidlOnderzoek en diagnose
De huisarts stelt allerlei vragen over je klachten en hij neemt je medische geschiedenis in ogenschouw. Daarna volgt lichamelijk onderzoek met speciale tests om beter vast te stellen waar het getroffen gebied is en met name welke zenuw betrokken is en waar de disfunctie ligt. De arts informeert onder meer naar:
- Hoe je pijn begon: begon het spontaan of is er sprake van een trauma aan de nek?
- De locatie van de symptomen: is deze consistent of is de locatie veranderd sinds de pijn begon?
- Welke factoren verergeren de pijn?
- Welke factoren verlichten de pijn?
- Wat voor werkzaamheden doe je?
De huisarts test vervolgens het bewegingsbereik van je nek en je bovenste ledematen. Aanvullend onderzoek kan bestaan uit beeldvormend onderzoek, zoals een MRI-scan.
Behandeling van een beknelde zenuw
Behandeling van een beknelde nekzenuw kan bestaan uit:
Pijnbestrijding
Misschien heb je al vrij verkrijgbare pijnstillers geprobeerd voordat je je ooit realiseerde dat je een beknelde zenuw had. Als deze niet helpen, praat dan met je huisarts over sterkere pijnstillers. Soms zal een arts en een ontstekingsremmend geneesmiddel (corticosteroïd) inspuiten, wat de geprikkelde zenuwen rust geeft.
Manuele therapie
Manuele therapie wordt gedaan door een fysiotherapeut met specialisatie manueel therapeut en is bedoeld voor klachten van het gehele bewegingsapparaat maar is bij uitstek gespecialiseerd in de wervelkolom. De fysiotherapeut past manueeltherapeutische technieken toe om druk en compressie in de cervicale regio te verlichten.
Aanpassingen van houding en werkplek
Aanpassingen van je (werk)houding en werkplek is de belangrijkste sleutel tot herstel. Werkplekaanpassingen kunnen nodig zijn om een beter werkende werkhouding te bevorderen. Een fysiotherapeut kan suggesties geven over hoe je moet zitten, staan en dagelijkse functies kunt uitvoeren met goede lichaamshouding, zodat je niet je nek overbelast.
Oefeningen
De fysiotherapeut kan oefeningen aanbevelen die gericht zijn op bewegingsbereik en versterking en stabilisatie van de nek en schouders.
Operatieve ingreep
Als alle andere behandelmethoden falen, kan een operatieve ingreep nodig zijn. Bij een nekhernia kan bijvoorbeeld een operatie nodig zijn als er sprake is van ernstige uitval van een zenuw met verlammingsverschijnselen.
Prognose
Een beknelde zenuw in de nek kan je behoorlijk uit de running halen, maar het goede nieuws is dat de meeste mensen goed herstellen! De prognose is over het algemeen positief, vooral als je er op tijd bij bent en de juiste stappen neemt om de druk op de zenuw te verlichten.
Korte termijn: Tijd voor rust en herstel
In de meeste gevallen is de pijn tijdelijk en kun je binnen een paar weken weer pijnvrij zijn. Met rust, fysiotherapie en soms wat medicatie (zoals ontstekingsremmers of spierontspanners) krijgt je lichaam de tijd om de zenuw weer vrij te maken van druk. Het belangrijkste is dat je even een stapje terugneemt en je nek rust geeft, zodat je spieren en wervels weer op hun plek komen.
Lange termijn: Blijven bewegen
Na het acute herstel is het essentieel om goed voor je nek te blijven zorgen. Met de juiste oefeningen om je nekspieren te versterken en je houding te verbeteren, kun je toekomstige klachten voorkomen. Fysiotherapie speelt hierbij vaak een sleutelrol, zodat je op lange termijn weer volop kunt bewegen zonder beperkingen.
Terugval voorkomen: Let op je houding
Als je de gewoontes aanpakt die de zenuw in de knel hebben gebracht—zoals een slechte houding of het overbelasten van je nek—kun je de kans op terugval sterk verminderen. Of het nu achter je bureau is of tijdens het sporten, het is belangrijk om je nek goed te ondersteunen en overbelasting te voorkomen. Als je dit volhoudt, is de kans groot dat je in de toekomst weinig tot geen last meer hebt.
Chirurgie? Bijna nooit nodig!
In zeldzame gevallen kan een operatie nodig zijn, maar dit komt weinig voor. De meeste mensen herstellen volledig met niet-chirurgische behandelingen, zoals fysiotherapie of injecties om ontstekingen te verminderen. Chirurgie wordt pas overwogen als de pijn heel ernstig is en niets anders helpt, maar zelfs dan zijn de resultaten vaak goed.
Kortom: De vooruitzichten bij een beknelde zenuw in de nek zijn gunstig! Met de juiste zorg, wat rust en een paar aanpassingen in je dagelijkse routine ben je meestal snel weer op de been—en klaar om met een gezonde nek de wereld tegemoet te gaan!
Preventie van cervicale radiculopathie
Cervicale radiculopathie en en de daarmee samenhangende
zenuwpijn kan worden voorkomen. Het handhaven van de juiste houding, is de sleutel tot het voorkomen van cervicale degeneratieve schade. Dit omvat de manier waarop je zit en jezelf positioneert terwijl je aan het werk bent, of terwijl je de telefoon gebruikt en andere draaiende/buigende bewegingen maakt die je de hele dag doet. Bovendien is het handhaven van een
gezonde levensstijl door voldoende
beweging belangrijk teneinde spierflexibiliteit en spierkracht te handhaven voor de bovenste ledematen, de schouders, de bovenrug. Een
gezond gewicht helpt ook om de krachten op je wervelkolom te minimaliseren, omdat
overgewicht de compressiekrachten op je wervelkolom in de loop van de tijd kan vergroten.
Lees verder