Lucht slikken (aërofagie): symptomen, oorzaken & behandeling

Lucht slikken (aërofagie) wordt gekenmerkt door een verhoogde inname van lucht door de mond in het spijsverteringskanaal. De lucht wordt vaak meegeslikt met eten of drinken en komt vervolgens in de maag en darmen terecht. Dit leidt tot de ophoping van lucht in de maag en darmen, wat kan leiden tot klachten als overmatig opboeren, een opgeblazen gevoel in de buik of winderigheid. Het bewust verminderen van luchtinname tijdens het eten en drinken, evenals het vermijden van koolzuurhoudende dranken, kan helpen bij het verminderen van lucht slikken en de klachten die je als gevolg daarvan ondervindt. Bij aanhoudende klachten is het alleszins raadzaam om medisch advies in te winnen om de onderliggende oorzaak te achterhalen en een passende behandeling te bespreken. Om lucht slikken te voorkomen: eet langzaam, vermijd drinken tijdens de maaltijd, beperk praten tijdens het eten en matig het gebruik van koolzuurhoudende dranken.

• Wat is lucht slikken (aërofagie)?
• Symptomen van lucht slikken
• Oorzaken van lucht slikken
• Soorten oorzaken
• Mechanische oorzaken
• Medische oorzaken
• Psychische oorzaken
• Huisarts raadplegen
• Onderzoek en diagnose
• Complicaties
• Behandeling van aërofagie
• Prognose
• Preventie: het voorkomen van lucht slikken
• Eten en drinken
• Stress verminderen

Wat is lucht slikken (aërofagie)?

De term aërofagie komt uit het Latijn en betekent bij strikte vertaling 'lucht-eten'. Daarmee wordt bedoeld dat de lucht door de mond wordt opgenomen en ingeslikt. De resulterende opeenhopingen van gas in het maag-darmkanaal geven vaak een een opgeblazen gevoel en een vol gevoel.

Lucht slikken is eigenlijk een normaal proces dat altijd optreedt tijdens het eten en praten. Meestal zijn de luchttoevoer en de luchtafvoer met elkaar in balans. Als er echter een onevenredige luchttoevoer plaatsvindt zonder voldoende luchtafvoer, treden winderigheid en een vol gevoel op. Bij pasgeborenen komt aërofagie altijd voor gedurende de eerste levensmaanden. Dat is een normaal fysiologisch verschijnsel.

Symptomen van lucht slikken

Lucht slikken kan laanleiding geven tot de volgende symptomen:

• overmatig opboeren
• een opgeblazen gevoel in de buik
• buikpijn
• buikkrampen
• winderigheid

Oorzaken van lucht slikken

Lucht slikken kan niet worden voorkomen en is normaal. Overmatige aërofagie veroorzaakt evenwel allerlei onaangename symptomen zoals winderigheid, een opgeblazen gevoel en frequent boeren. Het snel doorslikken van grote hoeveelheden voedsel, veroorzaakt dat je veel lucht inslikt. Niet alleen te snel eten maar ook veel drinken bij de maaltijden, zorgt ervoor dat je veel lucht slikt. Ook kauwgom kauwen is een bekende oorzaak van aërofagie, evenals roken. Koolzuurhoudende dranken kunnen ook leiden tot ophoping van gas in het maag-darmgebied.

Door onjuiste ademhalingstechnieken en snel praten kun je ook onmerkbaar grotere hoeveelheden lucht slikken. Het regelmatig wegslikken van maagzuur, een verkeerde adem/slik-coördinatie en dysfagie (slikstoornis), zijn andere mogelijke oorzaken van lucht slikken.

Door regurgitatie, het laten van windjes en absorptie van de gassen in het bloed, wordt de overmatige inname van lucht meestal weer verwijderd. Als deze processen echter niet langer voldoende zijn vanwege te veel lucht, krijgt de aërofagie een zekere ziektewaarde.

Soorten oorzaken

Mechanische oorzaken

Hoe je ademt, eet en drinkt, speelt een belangrijke rol bij de vorming van aërofagie. Sommige factoren die leiden tot overmatig slikken van lucht zijn onder meer:

• snel eten (bijvoorbeeld een tweede hap nemen voordat de eerste volledig is gekauwd en doorgeslikt)
• praten tijdens het eten
• kauwgom kauwen
• drinken door een rietje (zuigen trekt meer lucht aan)
• roken (vanwege het zuigen)
• mondademhaling
• krachtige sporttraining
• koolzuurhoudende dranken drinken
• loszittende kunstgebitten

Medische oorzaken

Mensen met bepaalde medische aandoeningen die machines gebruiken om hen te helpen ademen, hebben meer kans op aërofagie. Een voorbeeld is 'non-invasieve beademing', waarbij de patiënt zelf via een masker ademt, dat over de mond en neus geplaatst is. Een veel voorkomende vorm van NIV is de CPAP-machine (Continuous Positive Airway Pressure) die wordt gebruikt om mensen met slaapapneu te behandelen. Slaapapneu is een aandoening waarbij de luchtwegen worden geblokkeerd terwijl je slaapt. Deze blokkade, die optreedt door slappe of niet goed functionerende spieren aan de achterkant van de keel, beperkt de luchtstroom en onderbreekt de slaap. Een CPAP-machine zorgt voor continue luchtdruk door een masker of buis. Als de druk niet correct is ingesteld, of als de drager enige congestie heeft, kan teveel lucht worden ingeslikt. Dit resulteert in aërofagie. Andere mensen die mogelijk ondersteunde ademhaling nodig hebben en een hoger risico op aërofagie hebben, zijn mensen met COPD en mensen met bepaalde vormen van hartfalen.

Psychische oorzaken

Er is een verband tussen angst en aanhoudende stress en lucht slikken.

Huisarts raadplegen

Het doorslikken van lucht komt bij alle mensen voor. In de meeste gevallen hoeft geen arts te worden geraadpleegd. Bij pasgeborenen en baby's is dit proces fysiologisch, omdat het organisme nog allerlei veranderingen moet doormaken.

Bij aërofagie komt te veel lucht het lichaam binnen door onjuiste inademing tijdens het eten, sporten of door andere oorzaken. Overmatig opboeren en een opgeblazen gevoel zijn het gevolg. Dit leidt tot spanningen in het lichaam en een gevoel van druk, vooral in de buik. Zodra de kwaliteit van leven achteruit gaat vanwege de klachten, is het verstandig je huisarts te raadplegen.

Mensen die lange tijd bedlegerig zijn, vertonen vaak ophoping van lucht in het lichaam. Door te liggen, kan de lucht harder ontsnappen dan rechtop. Brandend maagzuur is dan vaak het resultaat. In dat geval is het zinvol om de arts te raadplegen om dit euvel te bespreken.

Als aërofagie lang aanhoudt, is het nuttig om een ​​arts om advies te vragen. Hij geeft tips voor de juiste ademhalingstechniek in verschillende levenssituaties en hij geeft adviezen ten aanzien van leefstijlveranderingen.

Onderzoek en diagnose

Aërofagie wordt vaak gekenmerkt door ernstige winderigheid, buikpijn, prikkelbaarheid, oprispingen en winderigheid. De ziekte is onschadelijk maar vaak erg ongemakkelijk. De diagnose van lucht inslikken kan vaak eenvoudig worden gesteld. Er zijn echter veel verschillende differentiële diagnostische stappen nodig om de oorzaak te bepalen. Een opgeblazen gevoel is niet alleen het gevolg van verhoogde luchttoevoer, maar is ook mogelijk door verhoogde gasvorming in de darm. Dit kan worden veroorzaakt door voedselintoleranties, (inflammatoire) darmaandoeningen en ernstige onderliggende ziekten. Het stellen van een diagnose begint altijd met het bespreken van je klachten en het doornemen van je medische geschiedenis. Dit wordt gevolgd door lichamelijk onderzoek en eventueel bloedonderzoek en beeldvormingstechnieken. Als een significante gasvorming in de darm wordt uitgesloten tijdens deze onderzoeken, duidt dit op aërofagie.

Complicaties

Aërofagie leidt tot een gevoel van opgeblazen gevoel. Evenzo is een gevoel van volheid in het lichaam mogelijk. De complicaties omvatten meestal onaangename winderigheid. Deze worden als stressvol ervaren, vooral omdat dit tot gêne kan leiden in het sociale verkeer. Het constant moeten ophouden van windjes op het werk en elders kan leiden tot spanning en een depressieve stemming veroorzaken. De inname van lucht kan leiden tot frequente oprispingen. Dit wordt in het interpersoonlijk contact vaak net zo onaangenaam ervaren als winderigheid. Het kan ervoor zorgen dat je je terugtrekt uit sociale interacties.

Behandeling van aërofagie

Nadat de diagnose van aerofagie is vastgesteld, is de volgende stap het identificeren van de redenen voor de verhoogde inname van lucht. De behandeling zal zich daar op richten. Ten eerste worden, indien nodig, de acute symptomen van ernstige winderigheid verlicht door een medicamenteuze behandeling. Hoewel de overtollige lucht uit het spijsverteringskanaal wordt verwijderd, verdwijnen de oorzaken van aerofagie nog niet. Het is belangrijker om samen met je huisarts een strategie te ontwikkelen voor het veranderen van bepaald gedrag met betrekking tot voedselinname, ademhalingstechniek of stressreactie. Als je rookt, stop dan met roken. Als je veel kauwgom kauwt, stop hier dan mee.

Prognose

Lucht slikken tijdens eten en drinken is meestal onschadelijk. Als er echter gedurende meer dan drie maanden van het jaar een probleem is met een opgeblazen gevoel en maagkrampen, kan dit wijzen op aërofagie. Omdat veel mensen lijden onder de gevolgen van lucht slikken (regurgitatie, opboeren, winderigheid) en windjes worden opgehouden, treedt mogelijk ook kramp op in de buik- en darmspieren. Dit leidt op zijn beurt tot meer pijn, omdat de resulterende gassen niet kunnen ontsnappen. Zodra de oorzaak adequaat wordt behandeld, zullen de klachten verminderen.

Preventie: het voorkomen van lucht slikken

Eten en drinken

Er zijn enkele maatregelen om lucht slikken te voorkomen. Tijdens het eten moet je oppassen dat je niet te snel eet, niet drinkt tijdens het eten en niet te veel praat tijdens het eten. Het drinken van grote hoeveelheden koolzuurhoudende dranken moet worden beperkt. Deze leiden namelijk tot een verhoogde afgifte van koolstofdioxide in de maag.

Stress verminderen

Omdat stress vaak een factor is bij lucht slikken, worden stressverminderende maatregelen zoals lichaamsbeweging, een evenwichtig dieet en ontspanningsoefeningen aanbevolen. Om andere oorzaken van aërofagie uit te sluiten, moet een aanhoudende winderigheid echter altijd door een arts worden beoordeeld.

Lees verder

• Rommelende darmen: oorzaak gerommel en geborrel in de buik
• Opgeblazen buik, pijn, oprispingen en winderigheid: oorzaken
• Opgeblazen buik: wat veroorzaakt een opgeblazen gevoel?
• Winderigheid: oorzaken, voorkomen en verhelpen flatulentie
• Hik: oorzaak, hik stoppen en verhelpen & hikken bij een baby