De geneeskracht van Yam

Yam is een knol die voornamelijk in de tropen een belangrijke voedselbron is. De yamwortel kan twee meter lang worden. De lengte van de yamwortel is afhankelijk van de soort yam. Er zijn 200 verschillende soorten yam. De wortelkleur kan verschillen van wit, ivoor, geel tot paars. In Afrika wordt yam het meest gegeten; het is een basisvoedsel vergelijkbaar met de aardappel in het westen. De meeste yam komt uit Nigeria. Het is een veelgebruikt voedselsoort in de Nigeriaanse Igbo-stam. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Traditionele geneestoepassingen van yam
• Voedingswaarde yam
• Mineralen in yamwortel
• Zit in yam een fyto-oestrogeen?
• Yam tegen obesitas
• Yam als geneesmiddel
• Eettips yam

Traditionele geneestoepassingen van yam

De wilde yamwortel groeide oorspronkelijk in Azië, Afrika, Mexico en de VS. Tegenwoordig wordt hij in elke tropische regio op aarde gekweekt en gegeten. Van oudsher is de yamgroente gebruikt om zijn medicinale eigenschappen. Yam heeft een ontstekingstremmende werking en is daarom veel gebruikt als anti-reumamedicijn. Yam wordt ook gegeven aan huilbaby's opdat het huilen afneemt. Daarnaast is yam door kruidentherapeuten vaak gebruikt als flatulentie-medicijn. Yam helpt de darmperistaltiek en wordt daarom gebruikt om het prikkelbaredarmsyndroom te genezen. Daarnaast werkt yam goed tegen chronische diarree, astma, vermoeidheid, oncontroleerbaar vaak moeten plassen, diabetes en emotionele labiliteit. Omdat yam krampen tegen gaat wordt het ook ingezet tegen menstruatieklachten.

Voedingswaarde yam

In yam zitten veel vitaminen en mineralen. Deze worden gemeten naar een ADH-standaard die is opgesteld door de EU en de VS. ADH staat voor Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid. Volgens deze standaard bevat een ons yam procentueel gezien het meest vitamine C: 28.5%. Vitamine B6 of pyridoxine zit met 23% van de ADH in yam. Vitamine B1, in wetenschappelijke kringen thiamine geheten, zit voor 9.5% van de ADH in yam. Overige vitaminen zijn pantotheenzuur of B5(7% van de ADH), Foliumzuur of B11(6%ADH) en vitamine A(5%ADH). Andere vitaminen in de yam hebben percentages van 3% of lager.

Mineralen in yamwortel

Er zit een mooi scala van mineralen in deze ondergronds groeiende wortelknol die al 50.000 jaar wordt gekweekt door mensen en daarmee één van de oudste groenten ter wereld is. Koper is het mineraal wat als het om ADH-waarden gaat het meest vertegenwoordigd is in de yamwortel. In 100 gram yam zit 20% van de ADH aan koper. Voor kalium en mangaan gelden dat er 17% van de ADH in een ons yam zit. Andere mineralen zijn: fosfor(8%ADH), ijzer(7%ADH) en magnesium(5%ADH). De overige mineralen hebben lagere percentages dan 3%.

Zit in yam een fyto-oestrogeen?

In tegenstelling tot sommige berichten bevat yam volgens de laatste onderzoeken van wetenschappers geen bio-identiek hormoon wat door de mens kan worden omgezet. Het zou alleen in laboratoriumomstandigheden mogelijk zijn. Vroeger werd er gedacht dat in yam een fyto-oestrogeen die in het lichaam wordt omgezet tot het hormoon progesteron zat waardoor yam werd aanbevolen bij overgangsklachten zoals osteoporose. In yam zit diosgenine, de stof die normaal gesproken wordt omgezet tot progesteron. In dieren heeft diosgenine uit yam wel aangetoond bij te dragen als fyto-oestrogeen maar voor mensen is dit vooralsnog uitgesloten geacht door wetenschappers alhoewel men beseft dat verder onderzoek verandering van inzicht kan opleveren.

Yam tegen obesitas

Yam vult je op zonder bij te dragen aan gewichtsvermeerdering. Dat komt omdat er veel vezels in deze wortelknol zitten. Daarbij zit er veel mangaan in yam. Mangaan stimuleert de aanmaak van enzymen die de spijsvertering efficiënter maken; er worden meer micronutriënten uit voeding gehaald waardoor het lichaam minder snel om extra voedingsstoffen gaat vragen wat leidt tot het bekende hongergevoel van de rammelende maag. Yam zorgt voor veel antioxidanten en het vrijkomen van energie waardoor yam-eters zich vitaler en sterker voelen.

Yam als geneesmiddel

Yam als geneesmiddel is te koop in poedervorm en extractvorm. Het poeder wordt verwerkt tot pillen en capsules en van het extract kan een medicinale thee worden gezet. Het wordt ook als tinctuur verkocht, een alcoholextract. Yam als groente kan gewoon gegeten worden maar yam als geneesmiddel gebruiken is een andere zaak; dan is het aan te raden om te overleggen met een huisarts of fytotherapeut om te kijken of het geen negatieve interacties met andere medicijnen heft. Zwangere vrouwen wordt afgeraden om yam als geneesmiddel te gebruiken. Omdat plantaardige oestrogenen hormoongerelateerde kankers zoals borstkanker kan triggeren wordt het afgeraden om te gebruiken tijdens de chemokuur of als iemand baarmoederhalskanker of borstkanker heeft gehad. Wetenschappelijk is het niet aangetoond dat diosgenine in yam zich als oestrogeen in het lichaam gedraagt maar omdat 100% zekerheid niet kan worden gegeven door de huidige stand van zaken in de wetenschap wordt het uit voorzorg afgeraden, zo meldt het medisch centrum van de universiteit van Maryland in de VS.

Eettips yam

Yam kan op vele manieren bereid worden. Je kunt het stomen, frituren, koken, bakken, roken, grillen, roosteren, gratineren en barbecueën. In Indonesië wordt gekookte yam gepureerd en gemengd met kokos en suiker waarna het als dessert geserveerd wordt. Yam kun je prima roerbakken. Maak eens een groentemix met paprika, uien, knoflook, champignons en yam. Een andere eettip is om yam te koken en daarna te pureren. Je mengt het met een klein beetje biologische melk, koriander, komijn en cayennepeper of verse rode peper. Je creëert zo een pittige en kruidige yampuree.

Lees verder

• De geneeskracht van mierikswortel
• Aardappel, een groente met geneeskracht
• De zoete aardappel, een heerlijke groente
• De geneeskracht van uien