Intraveneuze pyelografie: Röntgenfoto's van urinewegstelsel
Een intraveneuze pyelografie is een speciaal röntgenonderzoek van de nieren, de blaas en de urineleiders (de buisjes die urine van de nieren naar de blaas transporteren). Dit spoort afwijkingen aan het urinewegstelsel op, zoals cysten en tumoren en stenen. De patiënt krijgt voor dit onderzoek eerst een contrastoplossing met jodium toegediend. De patiënt ervaart meestal slechts mild ongemak bij deze medische procedure. CT-scans worden vaak gebruikt als vervanging van een intraveneuze pyelografie voor het controleren van het urinewegstelsel. Een MRI-scan wordt ook gebruikt om naar de nieren, de urineleiders en de blaas te kijken. Het opsporen van nierstenen, het bieden van informatie over een urinewegverstopping en het identificeren van bepaalde structurele urinewegaandoeningen is echter gemakkelijker met een intraveneuze pyelografie.
Indicatie van intraveneuze pyelografie
Dit medisch onderzoek is nodig om volgende symptomen en aandoeningen te evalueren:
- blaas- en nierinfecties
- bloed in de urine
- een buikblessure
- flankpijn (mogelijk als gevolg van nierstenen)
- tumoren
Tegenindicatie
Patiënten die
allergisch reageren op jodium of contrastmiddel of patiënten met een nieraandoening mogen geen intraveneuze pyelografie ondergaan. Ook bij een (vermoeden van een) zwangerschap is dit onderzoek niet geïndiceerd omdat hierdoor een kleine uitbarsting van ioniserende straling vrijkomt hetgeen voor de foetus schadelijk kan zijn.
Voorbereiding op onderzoek nieren, blaas en urineleiders
De arts moet op de hoogte zijn van:
Meestal mag de patiënt tot vier uur voor de test niet
roken, eten en drinken. De patiënt moet mogelijk enkele uren voor de test een
laxeermiddel nemen om de darminhoud te verwijderen. Dit zorgt voor een duidelijker beeld van de
nieren.
Procedure van maken van röntgenfoto's
Vlak voor de test
Een intraveneuze pyelografie vindt plaats op een afdeling radiologie van een ziekenhuis. De patiënt moet eerst een geneesmiddel innemen om de darmen te legen vóór de procedure. Hierdoor krijgt de arts namelijk een beter zicht op de urinewegen. De patiënt moet voorts de blaas legen vlak voordat de procedure begint. De patiënt draagt voorts een ziekenhuisjasje en moet alle sieraden verwijderen.
Praktisch
De arts injecteert een op jodium gebaseerd contrast (kleurstof) in een ader (intraveneus) in de arm. De patiënt voelt een brandend of blozend gevoel n de arm en het lichaam bij het injecteren van de contrastkleurstof. Sommige patiënten bemerken ook een
metaalachtige smaak in de mond, wat normaal is en snel verdwijnt. Sommige patiënten krijgen te maken met warme gevoelens in het
gezicht (
blozen), een
verhoogde bloeddruk,
hoofdpijn,
misselijkheid of
braken nadat de kleurstof is geïnjecteerd. Vervolgens maakt de arts een reeks
röntgenfoto's op verschillende tijdstippen. Hierdoor krijgt de arts een beeld van hoe de nieren de kleurstof verwijderen en hoe deze zich in de urine verzamelt. De patiënt moet tijdens de procedure stil blijven liggen. De test kent een duurtijd van dertig tot zestig minuten. Voordat de arts het definitieve beeld maakt, moet de patiënt opnieuw plassen. Hierdoor ziet de arts hoe goed de blaas is leeggemaakt na het plassen.
Na de procedure
De patiënt mag na het onderzoek weer normaal eten en zijn medicijnen gebruiken. De patiënt moet wel voldoende vocht drinken om alle contraststof uit het lichaam te verwijderen.
Resultaten van beeldvormend onderzoek van urinewegstelsel
De test onthult mogelijk:
De resultaten worden door de radioloog beoordeeld en naar de behandelend arts gestuurd. Deze bespreekt dit op zijn beurt met de patiënt.
Risico's van test van urinewegen
Sommige patiënten reageren allergisch op de kleurstof, zelfs als ze in het verleden contrastkleurstof zonder enig probleem konden verdragen. Als een patiënt een bekende allergie heeft voor op jodium gebaseerd contrast, voert de arts een ander onderzoek uit zoals een retrograde pyelografie, een
MRI-scan of een
echografie. Er is weinig blootstelling aan straling; het risico is laag in vergelijking met de voordelen. Kinderen zijn wel gevoeliger voor de risico's van straling. Deze test is voorts niet aanbevolen tijdens de zwangerschap.
Lees verder