Obesofobie: Angst om te verdikken met risico op eetstoornis
Obesofobie (pocrescofobie) is een psychische aandoening waarbij een patiënt een intense en irrationele angst heeft om gewicht aan te komen. Dit leidt tot diverse lichamelijke en mentale symptomen, al treden ook gedragswijzigingen op, zoals bijvoorbeeld obsessief calorieën tellen. Onbehandeld krijgen patiënten uiteindelijk vaak te maken met een eetstoornis. Vooral jonge vrouwen lijden aan de ziekte, al ontstaat deze angststoornis soms ook bij mannen. Medicijnen en psychotherapie zijn de meest voorkomende behandelingen voor deze fobie.

Zwaarlijvigepatiënten worden vaak gediscrimineerd; daarom willen sommige patiënten niet bijkomen in gewicht /
Bron: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)Oorzaken van obesofobie
Obesofobie heeft geen bekende oorzaak anno februari 2020. De westerse samenleving weerspiegelt magere mensen als een ideaalbeeld, en discrimineert sneller patiënten met obesitas (
zwaarlijvigheid). Mogelijk ontstaat hierdoor een bepaald stigma bij sommige patiënten, die een
angst ontwikkelen voor een
gewichtstoename omdat ze aan het ideaalbeeld willen voldoen. Familiale verwachtingen of groepsdruk zijn mogelijk ook geassocieerd met de angst om te dik te worden. Andere soorten angststoornissen dragen mogelijk bij aan obesofobie, zoals een sociale angststoornis. Sommige patiënten zijn vroeger dikker geweest waardoor ze zijn gepest. Ook dit creëert soms een angst voor een gewichtstoename.
Symptomen
De patiënt ervaart tal van fysieke, mentale en gedragsmatige klachten die ontstaan door een gewichtstoename ervaart of in situaties die geassocieerd zijn met een gewichtstoename, zoals sociale evenementen met voedsel.
Fysiek
Volgende lichamelijke symptomen komen mogelijk tot uiting:
Mentaal
Ook mentale tekenen komen tot stand zoals:
- een intense, overweldigende angst om aan te komen in gewicht
- ongerustheid
- paniekaanvallen
- spanning
- stress
Gedrag
Patiënten gaan zich ook anders gedragen om een gewichtstoename te voorkomen:
Alarmsymptomen van angststoornis
Wanneer de fobie het dagelijks leven aantast, is het belangrijk om een arts op te zoeken. Dit gebeurt ook het best bij volgende tekenen
- een beperkte voedselinname
- een intense angst bij het denken aan gewichtstoename
- een negatief lichaamsbeeld
- een obsessie met gewichtsverlies
- frequent diëten
- met opzet braken
- obsessief calorieën tellen
- overmatig sporten
- sociale activiteiten met voedsel vermijden
Diagnose en onderzoeken
Een standaard diagnostisch onderzoek voor obesofobie bestaat niet anno februari 2020. De arts stelt daarom vragen over de symptomen, evalueert het eetgedrag en analyseert eveneens de
medische, psychiatrische en sociale geschiedenis.
Behandeling van angst om te verdikken
Obesofobie wil de angst voor de gewichtstoename wegwerken zodat ook geen complicaties zoals een
eetstoornis tot stand komt.

Soms zet de arts medicijnen in /
Bron: Stevepb, PixabayMedicatie
Normaalgesproken schrijft een arts geen
medicatie voor wanneer een
fobie aanwezig is. Soms is er echter mogelijk een verband met een angststoornis, en dan schrijft hij wel
anti-angstmedicatie voor zoals
antidepressiva,
antipsychotica en/of
stemmingsstabilisatoren. Omdat angst- en eetstoornissen vaak voorkomen, zijn deze medicijnen ook inzetbaar bij de diagnose van een eetstoornis.
Psychotherapie
Veel patiënten zijn gebaat met psychotherapie. Hierbij praat de patiënt gedurende meerdere sessies met een professional in de geestelijke gezondheidszorg. Hierdoor krijgt de patiënt minder angst om in gewicht bij te komen en verbetert tevens het lichaamsbeeld. Meestal past de therapeut
cognitieve gedragstherapie toe.
Risico op eetstoornis
Door obsessief bezig te zijn met het lichaamsgewicht en voedsel, stijgt de kans op het ontstaan van een eetstoornis.
Anorexia nervosa
Anorexia nervosa is een eetstoornis waarbij de patiënt een verstoord lichaamsbeeld. Een patiënt heeft hierbij ondergewicht maar toch denkt hij dat hij te zwaar is. Patiënten met anorexia nervosa krijgen mogelijk te maken met een
spierafbraak en multiorgaanfalen.
Boulimie
Ook
boulimia nervosa (boulimie) is een mogelijke complicatie van obesofobie. Hierbij ervaart een patiënt terugkerende episodes van ongecontroleerde vraatzucht, waarna hij gaat braken als compenserend mechanisme om de extra calorieën weg te willen werken.
Zuiveringsstoornis
Obesofobie leidt mogelijk tot ‘opschoningsafleveringen’ om het lichaam te willen zuiveren. Hierbij gaat een patiënt gedwongen braken, overmatig sporten,
laxeermiddelen of
diuretica (plaspillen) gebruiken en vasten.
Lees verder