Molluscum contagiosum: Huidinfectie met parelwitte letsels

Molluscum contagiosum is een relatief veel voorkomende huidinfectie veroorzaakt door een virus. Bij deze besmettelijke aandoening ontstaan verhoogde, parelachtige papels of knobbeltjes op vrijwel alle huiddelen van het lichaam. Deze goedaardige, milde huidziekte verdwijnt bij patiënten met een goed immuunsysteem spontaan binnen enkele maanden, maar bij een patiënten met een verzwakt immuunsysteem, houden de symptomen langer aan. Enkele behandelingstechnieken zijn wel mogelijk om de huidletsels sneller te laten verdwijnen zonder littekens.

• Oorzaken en risicofactoren molluscum contagiosum: Virus
• Symptomen: Parelwitte letsels op huid
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling huidaandoening
• Prognose huidletsels
• Complicaties huidinfectie
• Preventie huidziekte

Oorzaken en risicofactoren molluscum contagiosum: Virus

Het Molluscipox virus, een soort pokkenvirus, veroorzaakt molluscum contagiosum, een aandoening die vooral kinderen aantast. Dit virus infecteert de huidsmeerklieren (glandulae sebaceae). De verspreiding van het virus verloopt via contact met besmette voorwerpen zoals handdoeken, kleding of speelgoed. Een andere verspreidingswijze is via seksueel contact, waardoor ook tieners en volwassenen zijn getroffen. Vroege letsels op de geslachtsorganen verwarren mensen soms met herpes en wratten, al zijn de letsels van molluscum contagiosum wel pijnloos. De verspreiding van de besmettelijke huidinfectie gebeurt sneller bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem (bijvoorbeeld als gevolg van hiv / aids) en bij kinderen met atopisch eczeem. Leven in warme, vochtige en drukke omstandigheden draagt eveneens bij tot de snellere ontwikkeling van deze huidinfectie.

Symptomen: Parelwitte letsels op huid

De incubatietijd (tijd tussen het oplopen van de besmetting en het verschijnen van de symptomen) van molluscum contagiosum bedraagt veertien dagen tot zes maanden. De symptomen van de infectie verschijnen veelal op het gezicht (op de oogleden), de hals, de romp, de oksel, de armen en de handen, al zijn ze overal op het lichaam mogelijk, behalve op de handpalmen en voetzolen. De symptomen verschijnen meestal bij kinderen vanaf éénjarige tot twaalfjarige leeftijd, maar soms zijn ze ook aanwezig bij volwassenen en dan bevinden de huidletsels zich op de genitaliën, de buik en de binnenkant van de dijen omdat deze tot uiting komen al een seksueel overdraagbare aandoening. Een huidletsel komt soms geïsoleerd voor, maar meestal wel in groepen.

De patiënt krijgt eerst op de huid kleine, stevige, gladde, pijnloze gezwelletjes (papels) van ongeveer twee tot vijf millimeter in breedte. Deze papels, beter bekend als 'mollusca' vergroten en verhogen tot glanzende, parelwitte, vleeskleurige knobbeltjes met een grootte tot tien millimeter in breedte. Een papel heeft vaak een inzinking (kuiltje) in het midden waarin een witte brijachtige massa zit. De huidinfectie gaat niet gepaard met een ontsteking, zwelling en roodheid, tenzij de patiënt de papels open heeft gekrabt en een secundaire infectie is ontstaan.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk en diagnostisch onderzoek

De diagnose van molluscum contagiosum maakt de arts op basis van de uiterlijke tekenen van de huidletsels, maar een huidbiopsie is wel nodig voor het bevestigen van de diagnose, andere gelijkaardige aandoeningen uit te sluiten en eventuele onderliggende aandoeningen op te sporen.

Differentiële diagnose

Aandoeningen met gelijkaardige huidletsels zijn:

• condyloma acuminatum
• cryptokokkose (schimmelinfectie met symptomen aan longen en huid)
• een basaalcelcarcinoom (langzaam groeiende vorm van huidkanker)
• granuloma teleangiectaticum (goedaardige huidaandoening met rode, bloedende huidknobbeltjes)
• het varicella-zoster-virus
• histoplasmose (schimmelinfectie met huid- en longgerelateerde problemen).
• keratosis pilaris (huidaandoening met rode bultjes op de huid)
• milia (huidaandoening met kleine bultjes op het gezicht)

Behandeling huidaandoening

Orale (via de mond ingenomen) medicijnen (cimetidine) zijn inzetbaar, wat vooral nuttig is voor kinderen omdat de behandeling thuis in een veilige omgeving plaatsvindt en de patiënt geen pijn ervaart. Wel reageren de huidletsels op het gezicht niet zo goed op medicatie. Ook is een topische therapie voor de huidletsels mogelijk, waarbij de patiënt crèmes op de huid zelf aanbrengt. Hij moet de crème wel op alle letsels toepassen om de beoogde effectiviteit te bereiken. Ook andere behandelingstechnieken zijn bekend bij molluscum contagiosum. De arts verwijdert deze letsels door middel van een medische procedure, waarbij hij de huidletsels individueel verwijdert. Dit is mogelijk via diverse technieken: wegschrapen, wegboren, bevriezen (cryotherapie), naaldelektrochirurgie of laserbehandeling. Een chirurgische verwijdering van individuele letsels resulteert vaak in littekenvorming. De arts gebruikt af en toe geneesmiddelen, zoals salicylzuurpreparaten. Deze zijn inzetbaar voor het verwijderen van gewone wratten. Het nadeel van deze medicijnen is dat ze een tijdelijke verkleuring van de huid met zich meebrengen. De arts gebruikt dan een andere oplossing (Kantaridin).

Prognose huidletsels

Bij de meeste patiënten met een gezond immuunsysteem verdwijnen de letsels na zes tot achttien maanden, al is de patiënt dan nog wel in staat om de infectie te verspreiden. Normaal gezien houdt de patiënt geen littekens over bij molluscum contagiosum, maar wanneer hij overmatig krabt aan de huidletsels, verschijnen soms lelijke littekens. Bij patiënten met een zwak immuunsysteem houden de symptomen soms tot vier tot vijf jaar aan.

Complicaties huidinfectie

Aanhoudende huidletsels, een verspreiding van de letsels en een herhaalde infectie zijn mogelijke complicaties. Daarnaast treedt mogelijk een secundaire bacteriële huidinfectie op, meestal als gevolg van overmatig krabben aan de huidletsels. Een secundaire infectie met de stafylokokkenbacterie Staphylococcus aureus heeft geresulteerd in abcesvorming, terwijl Pseudomonas aeruginosa (bacteriële infectie bij zwakke mensen) mogelijk necrotiserende cellulitis veroorzaakt. Wanneer de oogleden zijn aangetast door de huidziekte, ontwikkelt de patiënt sneller een oogbindvliesontsteking (conjunctivitis). Bij HIV-patiënten treedt af en toe cellulitis (huidinfectie met rode en gezwollen huid) op.

Preventie huidziekte

Het is belangrijk om direct contact met de huidletsels te voorkomen, wat mogelijk is door de letsels af te dekken met een verband of met kledij. De aangetaste huid moet voorts schoon en droog blijven. Omdat de huidziekte zeer besmettelijk is, is het nodig om handdoeken, scheerapparaten, make-up of andere persoonlijke voorwerpen niet te delen met andere mensen. Het molluscum virus is overdraagbaar via geslachtsgemeenschap. Het is bijgevolg aangewezen om dit niet te hebben zolang het virus aanwezig is. Tot slot krabben patiënten met deze huidaandoening de huidletsels niet open.

Lees verder

• Virale huidinfectie: Huidinfecties veroorzaakt door virus
• Veel voorkomende besmettelijke huidaandoeningen