Oogproblemen bij een waterwrat (papels door virale infectie)

Een waterwrat is een zeldzame virale infectie die vooral optreedt bij kinderen. De patiënt ontwikkelt bij deze infectie bepaalde huidletsels op verschillende delen van het gezicht, de romp, de armen, de oksels en de benen. De besmettelijke aandoening treft mogelijk eveneens de oogleden. Veelal veroorzaakt de aandoening enkel cosmetische problemen en heeft de patiënt verder geen verlies van het gezichtsvermogen. Chirurgie is echter wel aanbevolen om de jeukende papels te verwijderen.

• Synoniemen van een waterwrat
• Epidemiologie virale infectie
• Oorzaken molluscum contagiosum
• Risicofactoren
• Symptomen: Milde oogproblemen door papels
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling via chirurgie
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Synoniemen van een waterwrat

Een waterwrat is eveneens gekend onder deze synoniemen:

• apenpokken
• bolhoedwrat
• molluscum contagiosum

Epidemiologie virale infectie

Een waterwrat is een virale infectie van de huid die het meest voorkomt bij kinderen en bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem. De aandoening komt vaker voor bij jonge kinderen, maar kan ook optreden bij volwassenen, vooral als het immuunsysteem niet optimaal functioneert.

Oorzaken molluscum contagiosum

Een waterwrat is een besmettelijke virale infectie die vaak optreedt bij kinderen. De besmetting gebeurt door direct huidcontact, bijvoorbeeld door een huidletsel. De overdracht gebeurt vaak bij het delen van fitnessapparatuur, de douche, de handdoek, de spons, het speelgoed, de zwembandjes of het beddengoed.

Patiënten met een zwak immuunsysteem, zoals patiënten met een hiv-infectie, zijn meer vatbaar voor een waterwrat. Bij deze patiënten ontstaan vaak veel papels die wijd verspreid zijn over het lichaam, niet alleen bij de oogleden.

Af en toe komt de virale infectie aan de oogleden van beide ogen tot stand na de behandeling van reumatoïde artritis (chronische auto-immuunaandoening met een ontsteking van gewrichten en andere organen) met gespecialiseerde geneesmiddelen zoals methotrexaat. Huidaandoeningen die soms gepaard gaan met een waterwrat zijn atopische dermatitis (atopisch eczeem: huidziekte met jeuk).

Risicofactoren

De belangrijkste risicofactoren voor het ontwikkelen van een waterwrat zijn:

• verzwakt immuunsysteem
• direct huidcontact met besmette personen
• gebruik van gedeelde persoonlijke hygiëneproducten zoals handdoeken en zwembandjes
• verhoogde blootstelling aan vochtige omgevingen zoals zwembaden en sportscholen
• oudere leeftijd van het kind (hoe ouder het kind, hoe minder waarschijnlijk de infectie)
• een huidletsel of schaafwond die toegang biedt voor het virus

Symptomen: Milde oogproblemen door papels

De symptomen treden meestal enkele weken tot maanden na de oorspronkelijke besmetting op. De aandoening veroorzaakt meerdere parelachtige, koepelvormige en vleeskleurige papels (bulten, huidletsels) op de huid, en ook op de oogleden en de ooglidranden.

De weke wratachtige papels hebben de grootte van een erwt (2 tot 5 mm) met een inzinking in het midden (umbilicatie), waarin zich een witte brijachtige massa bevindt. Bij patiënten met een zwak immuunsysteem ontstaan vaak veel papels die wijd verspreid zijn over het lichaam, niet alleen bij de oogleden.

Wanneer de ooglidranden betrokken zijn, kunnen patiënten soms een rood oog krijgen (primair symptoom van conjunctivitis: oogbindvliesontsteking). Het gezichtsvermogen is echter niet aangetast en de ogen of oogleden zijn evenmin pijnlijk of gevoelig. De papels jeuken en branden echter wel.

Alarmsymptomen

Alarmsymptomen bij een waterwrat kunnen zijn:

• snelle verspreiding van papels over grote delen van het lichaam
• ontsteking en roodheid van de papels
• toegenomen jeuk en ongemak
• pijn of zwelling rondom de papels
• veranderingen in het gezichtsvermogen indien de papels nabij de ogen verschijnen

Diagnose en onderzoeken

Oogheelkundig en diagnostisch onderzoek

Het uiterlijk van de papels is vaak vrij typisch voor een waterwrat. De oogarts stelt de diagnose meestal op basis van het zichtbare uiterlijk van de papels. Soms is een biopsie nodig om de diagnose te bevestigen. Hierbij neemt de arts een weefselmonster van de huid rond de oogleden, dat microscopisch wordt onderzocht. Een biopsie toont via een kleuring met specifieke kleurstoffen de aanwezigheid van “inclusielichamen” binnen de papels.

Differentiële diagnose

Een waterwrat kan door de arts worden verward met de volgende aandoeningen:

• moedervlekken
• tumoren
• insectenbeten
• wratten
• varicella (waterpokken: meestal milde virale infectie met algemene symptomen en huiduitslag)
• papillomen

Behandeling via chirurgie

Molluscumletsels verdwijnen meestal spontaan na verloop van tijd. Meestal verdwijnen de symptomen binnen enkele maanden, maar soms kan het wel enkele jaren duren voordat de papels volledig verdwenen zijn.

Het verwijderen van deze letsels is mogelijk via chirurgische verwijdering, curettage of cryotherapie (behandeling via bevriezing). De letsels komen vaak terug. De verwijdering bij jonge kinderen gebeurt over het algemeen onder algemene anesthesie.

Een behandeling is in principe niet strikt noodzakelijk, maar kan aangewezen zijn om besmettingsgevaar te vermijden en verdere verspreiding van de infectie te voorkomen. Een ander nadeel van een afwachtende houding is littekenvorming door het krabben. Kruidengeneesmiddelen, crèmes en antivirale geneesmiddelen zijn over het algemeen niet effectief voor de behandeling van de virale infectie.

Prognose

De prognose voor een waterwrat is over het algemeen goed. Bij de meeste mensen verdwijnen de papels vanzelf binnen enkele maanden tot enkele jaren. De aandoening is meestal zelflimiterend, maar kan chronisch zijn bij personen met een verzwakt immuunsysteem.

Het is belangrijk om te weten dat, hoewel de waterwratten doorgaans geen ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, de infectie besmettelijk blijft totdat alle papels verdwenen zijn. Dit kan invloed hebben op de sociale interacties van een patiënt en vereist mogelijk enige tijd om volledig te herstellen.

Complicaties

Complicaties van een waterwrat kunnen zijn:

• secundaire huidinfecties door krabben, zoals stafylokokkeninfecties
• littekens door krabben of chirurgische ingrepen
• huidontsteking rond de papels
• potentiële impact op het gezichtsvermogen als de papels dicht bij de ogen verschijnen

Preventie

Preventieve maatregelen voor het vermijden van een waterwrat zijn onder andere:

• het vermijden van direct huidcontact met besmette personen
• het gebruik van persoonlijke hygiëneproducten zoals handdoeken en zwembandjes die niet worden gedeeld
• regelmatige handhygiëne met zeep en water
• het vermijden van overmatige blootstelling aan vochtige omgevingen zoals zwembaden en sportscholen
• het behandelen van huidletsel onmiddellijk om infectie te voorkomen

Door deze preventieve maatregelen toe te passen, kan de kans op het oplopen van een waterwrat aanzienlijk worden verminderd.

Lees verder

• Wratten: Soorten wratjes en behandelingen van wrat op huid
• Ooginfecties door virussen: Virale infecties aan oog of ogen