Rectale biopsie: Onderzoek - Wegnemen van weefsel van rectum

Een rectale biopsie is een medische procedure waarbij de arts een klein stukje weefsel uit het rectum (endeldarm) verwijdert voor verder onderzoek. Dit is vooral belangrijk wanneer andere onderzoeken afwijkende resultaten opleveren. De patiënt moet zich houden aan een aantal voorzorgsmaatregelen alvorens de verwijdering van weefsel van het rectum kan doorgaan. Dit onderzoek voelt mogelijk wat ongemakkelijk aan voor de patiënt, maar dankzij de resultaten kan de arts een diagnose stellen en eventuele behandeling opstarten.

• Indicatie van rectale biopsie
• Voor het onderzoek van het rectum
• Tijdens het wegnemen van weefsel van het rectum
• Resultaten van wegname van rectumweefsel
• Normale resultaten
• Abnormale resultaten
• Risico's van medische procedure

Indicatie van rectale biopsie

Een rectale biopsie is nodig om de oorzaak te bepalen van abnormale gezwellen, cysten of massa’s die een arts gevonden heeft tijdens een anoscopie (inwendig kijkonderzoek van de anus), een sigmoïdoscopie (endoscopisch onderzoek van het laatste gedeelte van de dikke darm) of andere testen. Ook kan de arts dankzij dit onderzoek de oorzaak van bloed, etter of slijm in de ontlasting te weten komen. Soms zet de arts een rectale biopsie ook in om de diagnose van amyloïdose (zeldzame aandoening waarbij abnormale eiwitten zich in weefsels en organen opbouwen) te bevestigen. De arts stelt tot slot de definitieve diagnose van rectumkanker dankzij een wegname van rectumweefsel.

Voor het onderzoek van het rectum

Mogelijk krijgt de patiënt vóór het biopt een laxeermiddel, een klysma of een andere voorbereiding, zodat de darmen volledig leeg zijn wanneer het onderzoek plaatsvindt. Wanneer de darmen leeg zijn, heeft de arts een beter zicht op het rectum.

Tijdens het wegnemen van weefsel van het rectum

Een rectale biopsie maakt meestal deel uit van een anoscopie of sigmoïdoscopie. Dit zijn medische onderzoeken waarmee de arts in het rectum kan kijken. Meestal voert de arts eerst een digitaal rectaal onderzoek uit. Hij plaatst dan een glijmiddel op een gehandschoende vinger. Vervolgens plaatst hij de vinger voorzichtig in de anus. Hij kan hiermee kijken of er geen verstoppingen zijn. De patiënt voelt hierbij een beetje druk. Daarna plaatst de arts een gesmeerd instrument (anoscoop of proctoscoop) in het rectum. Wanneer de arts het instrument in het rectale gebied plaatst, ervaart de patiënt mogelijk krampen of een licht ongemak. Een biopsie is mogelijk via elk van deze instrumenten. Soms heeft de patiënt het gevoel dat hij stoelgang moet maken. De patiënt voelt een soort knijpend gevoel wanneer de arts uiteindelijk het weefsel wegneemt.

Resultaten van wegname van rectumweefsel

Normale resultaten

De anus en het rectum lijken normaal in grootte, kleur en vorm wanneer de resultaten normaal zijn. De arts vindt dan geen tekenen van:

• aambeien (gezwollen aders in de anus of het onderste deel van het rectum)
• andere afwijkingen
• bloedingen
• poliepen (groei op de voering van de anus)

De arts vindt verder geen problemen of afwijkingen wanneer hij het biopsieweefsel onder een microscoop laat onderzoeken.

Abnormale resultaten

Via een rectale biopsie achterhaalt de arts de specifieke oorzaak van abnormale rectale aandoeningen zoals:

• abcessen (verzameling van pus in het gebied van de anus en het rectum)
• amyloïdose (ophoping van amyloïde in weefsels en organen)
• colitis ulcerosa (ontsteking van de bekleding van de dikke darm en het rectum)
• dikkedarmpoliepen
• een infectie
• een ontsteking
• rectumkanker
• tumoren
• ziekte van Crohn (ontsteking van het spijsverteringskanaal met diarree en buikpijn)
• ziekte van Hirschsprung bij zuigelingen (verstopping van de dikke darm door ontbrekende zenuwcellen)

Risico's van medische procedure

Aan een rectale biopsie zijn zeer zelden risico’s verbonden zoals bloedingen, een scheur in het rectum, een darmperforatie en plasproblemen.

Lees verder

• Sigmoïdoscopie: Onderzoek van laatste gedeelte dikke darm
• Anoscopie: Inwendig kijkonderzoek van de anus met anoscoop
• Rectale prolaps: Endeldarmverzakking met verlies stoelgang
• Biopsie: Verwijderen van weefselmonster (biopt)
• Rectale druk: Oorzaken van drukkend gevoel in rectum