Klachten aan tepel: oorzaken en symptomen van tepelproblemen

Iedereen heeft wel eens klachten aan de tepel of tepelproblemen gehad. Misschien gaat het daarbij om tepelafscheiding, met heldere, melkachtige, donkere of zelfs bloederige vloeistof die uit de tepel lekt. Vaak gaat het om pijn, van lichte gevoeligheid tot brandende pijn aan de tepel. En soms is het een uitslag op je tepel of heb je last van ingetrokken tepels. Het is raadzaam om je huisarts te raadplegen als je tepelklachten beperkt zijn tot één borst en als het langer duurt dan een maand (langer dan één menstruatiecyclus). Je doet er ook verstandig aan contact op te nemen met je huisarts als de symptomen duidelijk verslechteren, als het eruit ziet alsof er zich een infectie ontwikkelt, of als de pijn/jeuk in intensiteit en frequentie toeneemt.

• Soorten tepelproblemen
• Tepelafscheiding
• Zere of pijnlijke tepels
• Jeukende tepels
• Verandering in uiterlijk
• Schilfering of een uitslag
• Symptomen van klachten aan de tepel
• Oorzaak van tepelproblemen
• Onderzoek en diagnose
• Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
• Ductografie
• Mammogram
• Huidbiopsie
• Ander onderzoek
• Behandeling van klachten aan de tepel
• Borstontsteking of -infectie
• Kleine, goedaardige tumor
• hypothyreoïdie (trage schildklier)
• Een verstopt melkkanaal
• Hypofysetumor
• Ziekte van Paget aan de tepel
• Preventie van tepelproblemen
• Andere medicijnen
• Sportbeha's

Soorten tepelproblemen

Tepelafscheiding

Tepelafscheiding wijst zelden op borstkanker; veel vrouwen ervaren een melkachtige afscheiding tijdens de menstruatie onder invloed van schommelingen van deze hormonen oestrogeen en progesteron. Maar als de afscheiding donkerbruin of bloederig is, kan dit duiden op een infectie of, minder vaak, kanker.

Zere of pijnlijke tepels

Wanneer beide tepels pijnlijk zijn, heeft dit vrijwel zeker niets te maken met borstkanker. Sterker nog, wanneer je een probleem hebt met je beide borsten tegelijkertijd in de vorm van bijvoorbeeld pijn of knobbels, is de kans klein dat het gaat om borstkanker. De symptomen van borstkanker verschijnen bijna altijd in slechts één borst tegelijk.

Je tepels zijn een van de meest gevoelige delen van je lichaam; ze zijn snel geïrriteerd. Zere tepels kunnen worden veroorzaakt door zoiets eenvoudigs als een verandering van een lichaamsgel of wasmiddel. Ze zijn een klassiek vroeg teken van zwangerschap en ook een aankondiging van je menstruatie. Zere tepels kunnen te wijten zijn aan een hormonale disbalans. Koude kompressen helpen soms, maar over het algemeen moet je gewoon even wachten totdat het vanzelf overgaat.

Jeukende tepels

Tepels kunnen reageren op zeer kleine veranderingen in hun omgeving en daardoor gaan jeuken. Nogmaals, een verandering in douchegel of wasmiddel kan hier de boosdoener zijn, evenals koud winterweer (tepels kunnen kloven krijgen, net zoals je handen). Als zeep niet het probleem is, probeer dan een verzachtende crème of jeukzalf aan te brengen.

Verandering in uiterlijk

Lijkt je tepel opeens donkerder dan de andere? Dit kan te maken hebben met je menstruatie; wacht af en kijk of de verandering in de loop van je cyclus verdwijnt. Als het langer dan een maand of zo duurt, raadpleeg dan je huisarts. En wat als je tepel plotseling intrekt? Dit kan een aangeboren afwijking zijn en is dan altijd al aanwezig. Neem echter contact op met je huisarts als je plotseling een ingetrokken tepel ontdekt of als je ontdekt dat de tepel naar één kant trekt.

Schilfering of een uitslag

Je kunt schilfering opmerken wat lijkt op eczeem (tepeleczeem) of een andere huidaandoening aan je tepel. Dit kan zich soms uitstrekken tot de tepelhof (het donkere gebied rond de tepel). Het kan zijn dat je een schilferende huid, korstjes op de tepel of roodheid opmerkt; je kunt pijn, branderigheid of jeuk ervaren.

Symptomen van klachten aan de tepel

Je kunt afscheiding zien, zoals pus of een witte, melkachtige of waterige vloeistof. Je kunt ook pijn, jeuk of zwelling voelen in je tepels. Raadpleeg meteen je huisarts als je afscheiding uit de tepels ervaart of een onaangenaam gevoel dat langer dan een paar dagen aanhoudt. Je kunt ook veranderingen in de vorm van je tepel of tepelhof opmerken, dat is de huid rond je tepel. Deze veranderingen kunnen bestaan uit plooien of kuiltjes in de huid. Bespreek altijd veranderingen zoals deze met je huisarts. Bij vrouwen kunnen hormonale schommelingen tijdens de menstruatiecyclus maandelijks ongemak veroorzaken dat een paar dagen aanhoudt.

Oorzaak van tepelproblemen

Er zijn verschillende omstandigheden die kunnen leiden tot tepelproblemen, waaronder:

• zwangerschap
• infecties
• kleine, goedaardige of niet-kankerachtige tumoren
• hypothyreoïdie of een te trage schildklier
• uitbreiding (ectasie) van de melkkanalen.
• een hypofysetumor (een gezwel in de hypofyse)
• ziekte van Paget aan de tepel
• een verwonding aan het borstweefsel

Je tepels kunnen geïrriteerd raken, pijnlijk zijn of zelfs kloofjes vertonen vanwege wrijving. Hardlopen en seksuele activiteit zijn soms oorzaken van tijdelijke tepelproblemen als gevolg van krachtig wrijven. Een ernstige stoot tegen je borst of een ongebruikelijke druk op de borstkas kan ook tepelafscheiding veroorzaken. Tepeluitvloed bij zuigelingen wordt ook wel ‘heksenmelk’ genoemd.

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

De huisarts zal je borst, tepel en tepelhof onderzoeken. Verder zal hij vragen stellen over je klachten en

• over medicijnen die je gebruikt
• over eventuele veranderingen in je dieet/voeding
• of je misschien zwanger bent
• over elke recente oefening of activiteit die je tepels zou kunnen hebben geïrriteerd

Ductografie

Als je tepelafscheiding ervaart, kan de arts een test uitvoeren om erachter te komen hoeveel van de melkgangen erbij zijn betrokken. Dit wordt een ductografie genoemd. Tijdens een ductografie injecteert de arts een contrastmiddel in de melkgangopening en vervolgens maakt hij/zij een röntgenfoto om de functie van de kanalen te controleren.

Mammogram

Een mammogram is een beeldvormende onderzoek waarbij de weefsels in de borst worden onderzocht. Dit onderzoek kan uitwijzen of er een tumor in je borst zit die het probleem veroorzaakt.

Huidbiopsie

Als je arts denkt dat je de ziekte van Paget hebt, wat een zeldzame vorm van borstkanker is, kan een huidbiopt worden uitgevoerd. Dit bestaat uit het verwijderen van een klein stukje huid uit je borst voor microscopisch onderzoek.

Ander onderzoek

Ander onderzoek dat verricht kan worden is onder meer:

• een bloedonderzoek (waarbij de hoeveelheid prolactine in het bloed wordt bepaald)
• een schildklierhormoontest
• een CT-scan
• een MRI-scan

Behandeling van klachten aan de tepel

De behandeling van je tepelprobleem varieert en is afhankelijk van de oorzaak.

Borstontsteking of -infectie

De arts zal een borstontsteking (mastitis) of infectie van de tepel behandelen met het juiste geneesmiddel. Voor een bacteriële infectie zijn bijvoorbeeld antibiotica nodig. Als er sprake is van een schimmelinfectie, zoals candidiasis, zal de arts een antischimmelmedicijn voorschrijven. Je kunt deze geneesmiddelen via de mond innemen of op je huid aanbrengen.

Kleine, goedaardige tumor

Een goedaardige (dus geen kanker) hoeft niet altijd te worden verwijderd, maar de arts kan je wel regelmatig controleren om de groei te volgen.

hypothyreoïdie (trage schildklier)

Hypothyreoïdie treedt op wanneer je lichaam onvoldoende schildklierhormonen produceert. Dit kan de normale balans van chemische reacties in het lichaam verstoren. Het vervangen van de ontbrekende hormonen door een receptgeneesmiddel (synthetisch schildklierhormoon) kan hypothyreoïdie behandelen.

Een verstopt melkkanaal

Een verstopte melkkanaal verdwijnt meestal vanzelf. De verstopping kan worden weggenomen door melk uit het verstopte gebied te verwijderen.

Hypofysetumor

De hypofysetumor, bekend als een prolactinoom, is meestal goedaardig en behoeft mogelijk geen behandeling. Vanwege de locatie in je hoofd, kunnen deze tumoren druk uitoefenen op de zenuwen die naar je ogen leiden, waardoor problemen met het gezichtsvermogen ontstaan. In dat geval is een medische interventie noodzakelijk om de klachten te verhelpen. Twee geneesmiddelen, bromocriptine en cabergoline, kunnen hypofysetumoren behandelen door de hoeveelheid prolactine in je systeem te verminderen. Als de tumor niet reageert op medicijnen of blijft groeien, kan bestraling nodig zijn.

Ziekte van Paget aan de tepel

Behandeling hangt samen met de verspreiding van de kankercellen in de borst en de behandeling daarvan. Als er geen andere tumoren aanwezig zijn, bestaat de behandeling uit een operatie om de tepel en tepelhof te verwijderen, gevolgd door een reeks bestralingsbehandelingen op de hele borst. Als de arts andere tumoren aantreft, dan kan een borstamputatie nodig zijn.

Preventie van tepelproblemen

Andere medicijnen

Je kunt sommige tepelproblemen voorkomen. Bespreek met je arts welke medicijnen je gebruikt en of tepelproblemen een bijwerking kunnen zijn. De arts kan mogelijk een alternatief medicijn voorschrijven.

Sportbeha's

Je kunt tepelproblemen voorkomen als je sport beoefent en daarbij de geschikte kleding draagt. Vrouwen moeten een goed passende sport-bh dragen tijdens het sporten, zoals hardlopen en paardrijden. Mannen kunnen het beste een goed onderhemd dragen. Er zijn ook producten beschikbaar om (tepel)wrijving te helpen voorkomen. Je kunt ze op je tepels aanbrengen voordat je gaat trainen.

Lees verder

• Tepel en tepelhof: functie & symptomen van tepelaandoeningen
• Tepelafscheiding: oorzaken vocht, bloed of etter uit tepel
• Tepeleczeem: droge, schilferige stukjes huid tepel-tepelhof
• Tepelkloven: behandelen, voorkomen en verzorgen zalf & crème
• Tepelkrampen: oorzaken en behandeling van tepelvasospasme