Tepel en tepelhof: functie & symptomen van tepelaandoeningen

De tepel gaat rechtop staan en wordt stijf door prikkels als een koude omgeving, borstvoeding en seksuele activiteit. De tepels van een zogende vrouw hebben als functie om het kind borstvoeding te geven. Het kleine donkere (gepigmenteerde) gebied rond de tepel wordt de tepelhof of areola genoemd. Bij mannen is de diameter van de tepelhof gemiddeld tussen de 25 millimeter tot 40 à 100 millimeter bij vrouwen. Tijdens de zwangerschap wordt de tepelhof donkerder en wordt deze groter. De tepelhof bevat kleine talgklieren (de klieren van Montgomery) die vocht afscheiden dat dienst doet als een glijmiddel voor borstvoeding. Tepels zijn er in vele vormen, maten en kleuren. Geen twee tepels zijn aan elkaar gelijk.

• Tepel en tepelhof
• Tepels zijn net zo uniek als vingerafdrukken
• Anatomie
• Functie van de tepel en tepelhof
• Lactatie
• Esthetische rol
• Seksuele sensatie
• Hormonale respons
• Klieren van Montgomery
• Extra tepel
• Tepels zijn zeer gevoelig voor stimulatie
• Symptomen van tepelaandoeningen
• Pijn
• Afscheiding
• Verschijning
• Borstkanker
• Onderzoek en diagnose bij klachten aan tepel en/of tepelhof

Tepel en tepelhof

De tepel is een verhoogd gebied van weefsel op het oppervlak van de borst, waaruit bij vrouwen de melk via de melkkanalen de borst verlaat om een boreling of baby te voeden. De tepel is omgeven door de tepelhof of areola, die vaak een donkerdere kleur heeft dan de omringende huid. Bij mensen kunnen tepels van zowel mannen als vrouwen worden gestimuleerd en voor seksuele opwinding zorgen.

Tepels zijn net zo uniek als vingerafdrukken

Tepels zijn er in vele kleuren, waaronder lichtroze, roodachtig beige, bruin en zwart. Je eigen twee tepels kunnen zelfs van elkaar verschillen, net als de tepelhof. Ze komen ook voor in veel verschillende vormen. Sommige tepels zijn meer vlak, terwijl andere behoorlijk bolvormig kunnen zijn. Een persoon kan twee tepels hebben die er heel anders uitzien, asymmetrie is normaal.

Anatomie

De tepel en tepelhof zijn de donkere delen van de borst. De tepels bevatten geen vet, haar of zweetklieren. Er zijn veel gladde spiervezels in het borstweefsel, die speciaal zijn ontworpen om de tepel rechtop te laten staan wanneer deze wordt gestimuleerd. Tijdens de puberteit neemt het pigment in de tepel en tepelhof toe en wordt de tepel prominenter. In de tepelhof bevinden zich:

• talgklieren die talg afscheiden om de huid zacht te houden en te beschermen;
• zweetklieren; en
• de zogeheten kliertjes van Montgomery, die een substantie afscheiden die de tepel vet houdt en beschermt tegen ziektekiemen.

Functie van de tepel en tepelhof

De tepel dient bij de vrouw om baby's borstvoeding mee te geven. Daarnaast dient de tepel een belangrijke rol bij seksuele opwinding. Voorts heeft het een esthetische functie.

Lactatie

De primaire biologische functie van de tepel is het afgeven van moedermelk tijdens de borstvoeding. De tepel is het magische poortje waardoor moedermelk de wereld in komt.

Esthetische rol

De tepel en tepelhof dragen bij aan de esthetiek van de borst en vormen een belangrijk onderdeel van de lichamelijke uitstraling. Hun vorm en kleur dragen bij aan je persoonlijke lichaamsbeleving en zelfvertrouwen.

De schoonheid van een donkere tepelhof ligt in zijn unieke esthetiek en natuurlijke variëteit. Deze donkerder gekleurde huidzone is niet alleen een prachtig ontwerp, maar kan ook een teken zijn van gezonde hormonale functies. Het contrast tussen de huidskleur van de tepelhof en de omringende huid kan visueel aantrekkelijk zijn en accentueert de natuurlijke schoonheid van het vrouwenlichaam.

Seksuele sensatie

Met hun rijkdom aan zenuwuiteinden zijn de tepels gevoelige voelsprieten in het landschap van de sensualiteit. Ze kunnen een intiem centrum van genot zijn, hun aanraking kan een storm van sensaties ontketenen, wat de intimiteit en verbinding tussen man en vrouw verdiept.

Op de volgende manieren dragen de tepel en tepelhof bij aan seksuele sensatie:

• Zenuwuiteinden: De tepel en tepelhof bevatten een hoge concentratie zenuwuiteinden. Deze zenuwen zijn bijzonder gevoelig voor aanraking, temperatuurveranderingen en stimulatie, wat kan leiden tot intense sensaties en plezier.
• Hormonale respons: Stimulatie van de tepels kan hormonale reacties in het lichaam uitlokken. Het aanraken of stimuleren van de tepels kan de afgifte van oxytocine bevorderen, een hormoon dat verbonden is met gevoelens van genot en hechting.
• Erotische verkenning: De tepel en tepelhof zijn vaak gebieden van erotische verkenning tijdens seksuele activiteit. Deze sensuele aanrakingen kunnen de opwinding verhogen en bijdragen aan een verhoogd seksueel genot.
• Esthetische aantrekkingskracht: De visuele en tactiele aantrekkingskracht van de tepel en tepelhof kan bijdragen aan de seksuele opwinding. De esthetiek van deze lichaamsdelen kan een belangrijk onderdeel zijn van seksuele aantrekkingskracht en intimiteit tussen man en vrouw.

Hormonale respons

De tepel en tepelhof zijn als stille getuigen van de hormonale veranderingen in je lichaam. Of het nu de golf van hormonen tijdens de menstruatiecyclus of de voorbereiding op borstvoeding is, ze passen zich aan en reageren op de innerlijke ritmes en verschuivingen van je lichaam. Dit heeft grofweg vier functies:

• Hormonaal signaal: Tepels en tepelhof reageren op hormonale veranderingen, zoals tijdens menstruatie of zwangerschap, en geven fysieke signalen van de hormonale status.
• Voorbereiding op borstvoeding: Ze worden donkerder en groter tijdens de zwangerschap om de melkproductie en het voeden van de baby te ondersteunen.
• Detectie van hormonale veranderingen: Veranderingen in de tepel kunnen wijzen op hormonale afwijkingen of medische aandoeningen.
• Fysiologische feedback: Ze geven het lichaam terugkoppeling over hormonale balans, essentieel voor voortplanting en lactatie.

Klieren van Montgomery

De klieren van Montgomery komen in de tepelhof voor en zijn genoemd naar William Fetherstone Montgomery, een Ierse verloskundige die ze voor het eerst beschreef. Je kunt ze herkennen als kleine bultjes in de tepelhof. Deze kliertjes scheiden een olieachtige substantie af waardoor de huid soepel blijft en tevens heeft het een ontsmettende werking. De andere functie van deze klieren is het afscheiden van een substantie tijdens de borstvoeding om de tepel soepel te houden en een geur te produceren die de baby naar de borst van zijn moeder trekt en de baby stimuleert om meer te drinken.

Extra tepel

Hoewel de meeste mensen twee tepels hebben, kun je ook een extra tepel hebben, ook wel overbodige tepels of accessoiretepel of polythelie. Extra tepels komen vaak voor op de melklijst, die zich bevindt tussen de oksel en de lies.

Tepels zijn zeer gevoelig voor stimulatie

Veel mensen ervaren seksueel genot door tepelstimulatie. Via onderzoek met de MRI is bekend dat wanneer de tepel van een vrouw wordt gestimuleerd, de gewaarwordingen naar hetzelfde deel van de hersenen gaan als wanneer de clitoris, de vagina of de baarmoederhals worden gestimuleerd. Voor sommige vrouwen is het mogelijk om een ​​orgasme te krijgen door alleen tepelstimulatie.

Symptomen van tepelaandoeningen

Pijn

Tepelpijn kan borstvoeding in de weg zitten. Zere tepels die overgaan naar tepelkloven is een punt van zorg omdat veel vrouwen stoppen met borstvoeding vanwege de pijn. In sommige gevallen vormt zich een zweer op de tepel. Een reden voor de ontwikkeling van gebarsten en pijnlijke tepels is het op niet juiste wijze aanleggen van het kind aan de tepel.

Ook een herpes-infectie van de tepel is pijnlijk. Tepelpijn kan ook worden veroorzaakt door overmatige wrijving van kleding tegen de tepel die een kloof veroorzaakt.

Afscheiding

Tepelafscheiding verwijst naar elke vloeistof die uit de tepel van de borst sijpelt. Bij vrouwen die borstvoeding geven stroomt melk uit de tepel. Bij zwangere vrouwen in hun laatste trimester kan voormelk verschijnen. En afscheiding bij niet-zwangere vrouwen of vrouwen die geen borstvoeding geven, hoeft ook niet direct een reden tot bezorgdheid te zijn. Mannen kunnen ook afscheiding uit hun tepels hebben, al komt dat zelden voor. Afscheiding uit de tepels van mannen of jongens kan op een probleem wijzen. Tepelafscheiding kan verschijnen zonder te knijpen in de tepels of kan alleen merkbaar zijn als je in de tepels drukt. Eén tepel kan afscheiding vertonen of beide tepels. De afscheiding kan helder, groen, bloederig, bruin of strokleurig zijn. De consistentie kan dik, dun, kleverig of waterig zijn.

Sommige gevallen van tepelafscheiding zullen vanzelf verdwijnen zonder behandeling. Tepelafscheiding is meestal goedaardig en niet abnormaal, maar het kan in zeldzame gevallen een teken zijn van borstkanker. Het is belangrijk om erachter te komen wat de oorzaak is en om de juiste behandeling te krijgen. Enkele oorzaken van tepelafscheiding zijn:

• zwangerschap
• recente borstvoeding
• wrijven op te tepel door een slecht zittende bh of T-shirt
• verwonding aan de borst
• infectie
• ontsteking en verstopping van de borstkanalen
• goedaardige hypofysetumoren
• kleine groei in de borst die meestal geen kanker is
• ernstige, onderactieve schildklier (hypothyreoïdie)
• fibrocystische borst (borsten die knobbelig en soms ook pijnlijk of gevoelig zijn)
• gebruik van bepaalde medicijnen
• gebruik van bepaalde kruiden, zoals anijs en venkel
• groter worden van de melkkanalen

Soms kunnen baby's ook tepelafscheiding krijgen. Dit wordt veroorzaakt door hormonen van de moeder voor de geboorte. Het verdwijnt meestal binnen twee weken.

Kanker zoals ziekte van Paget aan de tepel (een zeldzame vorm van kanker waarbij de tepelhuid betrokken is) kunnen ook tepelafscheiding veroorzaken.

Tepelafscheiding die niet normaal is, is bloederig, komt uit slechts één tepel, of komt er vanzelf uit zonder de tepel in te drukken of aan te raken. Tepelafscheiding is waarschijnlijker normaal als het uit beide tepels komt of plaatsvindt wanneer je in de tepels drukt. Door de tepel in te drukken om te controleren op afscheiding, kan het erger worden.

Elke vorm van tepelafscheiding bij een man is meestal zorgwekkender en moet door een arts worden onderzocht.

Verschijning

Veranderingen in het uiterlijk van de tepels kunnen normaal zijn of gerelateerd aan ziekte. De volgende tepelveranderingen zijn er:

• Omgekeerde tepels. Dit is normaal als de tepels altijd naar binnen zijn gekeerd. Als de tepels naar binnen wijzen en dit is nieuw, dan gaat het om een onverwachte verandering die medische aandacht behoeft.
• Rimpeling van de huid van de tepel. Dit kan worden veroorzaakt door littekenweefsel van een operatie of een infectie. Rimpelen van de huid of het terugtrekken van de tepel kan echter een onderliggende verandering in het borstweefsel aantonen wat kan duiden op kanker.
• Tepel voelt warm aan, is rood of pijnlijk. Dit kan een infectie zijn. Het is zelden te wijten aan borstkanker.
• Schilfering of jeukende tepel. Dit is meestal te wijten aan (tepel)eczeem of een bacteriële - of schimmelinfectie. Schilferige, jeukende tepels kunnen ook een teken zijn van de ziekte van Paget. Dit is een zeldzame vorm van borstkanker waarbij de tepel betrokken is.
• Verdikte huid met grote poriën. Dit wordt peau d'orange genoemd omdat de huid op een sinaasappelschil lijkt, namelijk met allemaal kleine putjes in de huid. Een infectie in de borst of inflammatoire borstkanker kan dit probleem veroorzaken.
• Ingetrokken tepels. De tepel is boven het oppervlak verheven maar verandert, begint naar binnen te trekken en komt niet naar buiten wanneer hij wordt gestimuleerd. Deze verandering behoeft controle door een arts.

Borstkanker

Symptomen van borstkanker kunnen vaak het eerst worden opgemerkt door veranderingen in de tepel en tepelhof, hoewel niet alle vrouwen dezelfde symptomen hebben en sommige mensen helemaal geen symptomen hebben. Ook mannen kunnen borstkanker ontwikkelen. Waarschuwingssignalen kunnen bestaan uit:

• nieuwe knobbel in de tepel, of borst of oksel
• verdikking of zwelling van een deel van de borst, tepelhof of tepel
• irritatie of kuiltjes in de borsthuid
• roodheid of schilferige huid in het tepelgebied of de borst
• ingetrokken tepel of pijn in het tepelgebied
• tepelafscheiding anders dan moedermelk, inclusief bloed
• elke verandering in de omvang of de vorm van de borst of tepel
• pijn in elk deel van de borst

Veranderingen in de tepel wijzen niet noodzakelijkerwijs op borstkanker. Andere aandoeningen van de tepel kunnen de tekenen en symptomen van borstkanker nabootsen.

Onderzoek en diagnose bij klachten aan tepel en/of tepelhof

Bij klachten aan de tepel en tepelhof begint de diagnose vaak met een grondige medische anamnese. De arts vraagt naar de aard van de klachten, zoals pijn, jeuk, afscheiding, of veranderingen in de huid. Een lichamelijk onderzoek volgt, waarbij de arts de tepel en tepelhof inspecteert op abnormale veranderingen zoals knobbels, verkleuringen, of uitslag.

Om een diagnose te bevestigen, kan aanvullende diagnostiek nodig zijn. Dit kan onder andere omvatten:

• Mammografie: Röntgenfoto’s van de borst om eventuele afwijkingen in het borstweefsel zichtbaar te maken.
• Echografie: Geluidsgolven creëren beelden van de borst om diepere structuren te onderzoeken en te helpen bij het onderscheiden van cysten en tumoren.
• Biopsie: Verwijderen van een klein weefselmonster voor microscopisch onderzoek om te bepalen of er sprake is van goedaardige of kwaadaardige veranderingen.
• Hormoonbloedonderzoek: Metingen van hormoonspiegels om hormonale invloeden op de klachten te beoordelen.

Lees verder

• Tepelafscheiding: oorzaken vocht, bloed of etter uit tepel
• Tepeleczeem: droge, schilferige stukjes huid tepel-tepelhof
• Tepelkloven: behandelen, voorkomen en verzorgen zalf & crème
• Tepelkrampen: oorzaken en behandeling van tepelvasospasme
• Borsten: in de puberteit, tijdens zwangerschap en zogen