Gezwollen heup: oorzaken & behandeling zwelling heupgewricht
Een gezwollen heupgewricht kan worden veroorzaakt door aandoeningen zoals artritis of jicht of door een verwonding. Zwelling van de heup kan gepaard gaan met andere symptomen, zoals pijn, stijfheid of moeite om je heup te bewegen. Er kan zich vocht ophopen in het gewricht en de omliggende weefsels, als gevolg waarvan er een zwelling ontstaat. Een gezwollen heup komt vaak door een abnormale vochtophoping in de gewrichtsruimte die leidt tot zwelling en pijn in het heupgewricht. De gewrichten bevatten normaal gesproken een bescheiden hoeveelheid synoviale vloeistof of synoviaal vocht of gewrichtssvloeistof, een heldere vloeistof die zich in gewrichtsholtes bevindt. Dit is nodig voor een soepele beweging ter bescherming van het kraakbeen beschermt. Het hebben van overtollig vocht in de gewrichten kan eenvoudig worden herkend, omdat het gewricht te zien en te voelen is als gezwollen. Vochtophoping in de heup (heupeffusie) kan optreden als reactie op een ontsteking, infectie of trauma.
Symptomen van een gezwollen heup
De meest voorkomende symptomen van van een gezwollen heup zijn:
- zwelling
- pijn
- pijn kan verergeren bij opstaan uit een stoel, hurken, hardlopen, springen, draaien, scharnieren of zijwaartse bewegingen maken
- Pijn die verergert bij langdurig zitten of voorover leunen.
- stijfheid (in de lies, de billen en de dij)
- verminderd bewegingsbereik (mobiliteit) van de heup
Oorzaken van zwelling in het heupgewricht
Trochanteric bursitis is een ontsteking (zwelling) van de slijmbeurs (met vloeistof gevulde zak nabij een gewricht) aan de buitenkant (lateraal) van de heup die bekend staat als de grotere trochanter. Wanneer deze bursa geïrriteerd of ontstoken raakt, veroorzaakt het pijn in de heup. Dit is een veelvoorkomende oorzaak van heuppijn.
Slijmbeursontsteking van de heup
Een slijmbeursontsteking van de heup, ook wel bursitis trochanterica genoemd, kan het gevolg zijn van een of meer van de volgende omstandigheden:
- Verwonding van de heup door het vallen op de heup, het stoten van een object tegen de heup, of gedurende een langere periode liggen aan een kant van het lichaam.
- Speel- of werkactiviteiten die overmatig gebruik of letsel veroorzaken, zoals trappen oplopen, klimmen of gedurende lange tijd staan.
- Onjuiste houding. Deze aandoening kan worden veroorzaakt door scoliose, artritis van de lumbale (lagere) wervelkolom en andere problemen met de wervelkolom.
- Stress op de zachte weefsels als gevolg van een abnormaal of slecht gepositioneerd gewricht of bot (zoals beenlengteverschillen of artritis in een gewricht).
- Andere ziekten of aandoeningen. Bijvoorbeeld: reumatoïde artritis, jicht, psoriasis, schildklieraandoening of een ongewone medicijnreactie. In zeldzame gevallen kan bursitis het gevolg zijn van een infectie.
- Vorige ingreep rond de heup of prothetische implantaten in de heup.
- Heupbotsporen of calciumafzettingen in de pezen die hechten aan de trochanter (een uitsteeksel van het bot van het bovenbeen).
Bursitis komt vaker voor bij vrouwen en bij mensen van middelbare leeftijd of ouderen. Buiten de hierboven genoemde situaties is in veel gevallen de oorzaak van een slijmbeursontsteking van de heup onbekend. Symptomen zijn:
- pijn aan de buitenkant van de heup en dij of in de bil
- pijn wanneer je op de aangedane zijde ligt
- pijn als je op of aan de buitenkant van de heup drukt
- pijn die erger wordt tijdens activiteiten zoals opstaan uit een diepe stoel of uitstappen uit een auto
- pijn met trappen lopen
Peesontsteking van de heup
Peesontsteking van de heup ofwel tendinitis van het heupgewricht is een reactie op kleine scheurtjes in de pees en is meestal te wijten aan overbelasting of repetitieve bewegingen van spieren en weefsels die betrokken zijn bij bewegingen van het heupgewricht. Het kan je op elke leeftijd treffen, maar het komt vaker voor bij volwassen mannen en vrouwen die erg actief zijn.
Artrose in de heup
Artrose is een vorm van reuma waarbij het kraakbeen in het gewricht in kwaliteit achteruitgaat. Het komt het meest voor bij mensen van 50 jaar en ouder, hoewel dit ook bij jongere mensen kan voorkomen. Bij artrose verdwijnt het kraakbeen in het heupgewricht geleidelijk na verloop van tijd. Naarmate het kraakbeen in kwaliteit achteruitgaat, wordt het rafelig en ruw en neemt de beschermende gewrichtsruimte tussen de botten af. Hierdoor kan tijdens het bewegen bot over bot wrijven. Om het verloren gegane kraakbeen goed te maken, kunnen de beschadigde botten naar buiten toe groeien en botsporen vormen (osteophyten). Artrose ontwikkelt zich langzaam en de pijn die het veroorzaakt, verslechtert in de loop van de tijd.
Het meest voorkomende symptoom van heupartrose is pijn rond het heupgewricht. Meestal ontwikkelt de pijn zich langzaam en verslechtert na verloop van tijd, hoewel een plotseling begin ook mogelijk is. Pijn en stijfheid kunnen 's morgens erger zijn, of na een tijdje zitten of rusten. Na verloop van tijd kan pijn ook optreden tijdens de rust of 's nachts.
Reumatoïde artritis
Reumatoïde artritis (RA) is een auto-immuunziekte waarbij het afweersysteem zich keert tegen je eigen lichaam. Het is ook een systemische ziekte, wat betekent dat deze ziekte je hele lichaam beïnvloedt. In het geval van RA kunnen de gewrichten, longen, ogen en het hart getroffen worden. Symptomen van RA zijn onder andere:
- pijn, zwelling en stijfheid in meer dan één gewricht
- symmetrische betrokkenheid van de gewrichten
- misvorming van de gewrichten
- wankel gevoel tijdens het lopen
- een algemeen gevoel van onwel zijn
- koorts
- verlies van functie en mobiliteit
- gewichtsverlies
- zwakheid
Bij een
gewrichtsontsteking wordt het slijmvlieslaagje in het gewricht door de ontsteking dikker, waardoor er meer gewrichtsvocht wordt aangemaakt. Dit kan in de heup leiden tot zwelling, oftewel een gezwollen heup.
Infectie
Een infectie leidt tot de activering van immuuncellen waardoor een ontstekingsproces begint. Dit kan overal in het lichaam plaatsvinden, waaronder het heupgewricht. Bijvoorbeeld als gevolg van een bacteriële infectie via een kleine snee die door de bloedbaan reist. Infecties die het heupgewricht bereiken, kunnen leiden tot een gezwollen heup.
osteonecrose
Osteonecrose van de heup is een afwijking waarbij de kop van het dijbeen kan inzakken wat klachten veroorzaakt. Osteonecrose kan het gevolg zijn van het gebruik van glucocorticoïd (soms corticosteroïd) of van het drinken van te veel alcohol. Hoewel osteonecrose in bijna elk bot van het lichaam kan voorkomen, zijn de heupen, knieën en schouders de meest voorkomende aangetaste plaatsen. In de heup kan het leiden tot heupzwelling.
Overleg met de arts bij een gezwollen heup /
Bron: Syda Productions/Shutterstock.comHuisarts inschakelen
Schakel bij de volgende symptomen de huisarts in:
- Je kunt je been niet bewegen.
- Je hebt ernstige pijn die niet beter wordt met medicijnen.
- Je hebt koorts.
- Je hebt roodheid of warmte in de heup.
- De zwelling neemt niet af met de behandeling.
- Je ontwikkelt nieuwe symptomen.
- Je maakt je zorgen over je klachten.
Onderzoek en diagnose
Je huisarts zal vragen stellen over je symptomen en eventuele medische aandoeningen die je hebt. De arts zal je medische geschiedenis in ogenschouw nemen. Vertelt de arts of er activiteiten of bewegingen zijn die de symptomen verergeren. De arts zal ook vragen of je recentelijk verwondingen hebt gehad. Hij zal je heup onderzoeken en controleren hoe goed je benen in verschillende richtingen bewegen. Hij kan
bloedonderzoek doen of röntgenfoto's laten nemen om de oorzaak van de zwelling te vinden. Hij kan ook vocht uit je heupgewricht halen en het naar een laboratorium sturen voor onderzoek.
Behandeling van een gezwollen heupgewricht
De behandeling hangt af van de oorzaak van het gezwollen heupgewricht. Je huisarts kan een van de volgende aanbevelingen doen:
- Laat je heup rusten. Vermijd activiteiten die de zwelling of pijn verergeren. Je moet mogelijk voorkomen dat je je heup (te veel) belast terwijl je pijn hebt. Krukken of een rollator kunnen worden gebruikt om te voorkomen dat je je heup overbelast.
- Breng elk uur 15 tot 20 minuten een koude kompres aan op je heup of zoals aangegeven door de arts. Koude helpt weefselbeschadiging voorkomen en vermindert zwelling en pijn.
- Breng gedurende 20 tot 30 minuten elke 2 uur warmte aan op je heup gedurende een x-aantal dagen zoals aangegeven door de arts. Warmte helpt de pijn te verminderen.
- NSAID's, zoals ibuprofen, helpen zwelling, pijn en koorts te verminderen. Dit geneesmiddel is vrij verkrijgbaar. NSAID's kunnen maagbloedingen of nierproblemen veroorzaken bij bepaalde mensen. Lees daarom eerst de bijsluiter voor gebruik en overleg zo nodig met je huisarts of apotheker.
- Fysiotherapie kan worden aanbevolen door de huisarts. Een fysiotherapeut leert je bepaalde oefeningen om beweging en kracht te verbeteren en pijn te verminderen.
Lees verder