Vijg: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde van vijgen
De vijg is de vrucht van bomen van het geslacht Ficus, de botanische naam van een geslacht in de moerbeifamilie (Moraceae). Een vijgenboom is een groenblijvende plant. Vijgenbomen worden maximaal 100 jaar oud, kunnen in ideale omstandigheden drie keer per jaar vrucht en kunnen tien meter hoog worden. De vijg bevat waardevolle vitamines, mineralen en sporenelementen en heeft positieve effecten op de gezondheid. De gezondheidsvoordelen van de vijg liggen vooral op het vlak van het spijsverteringseffect. Gedroogde vijgen zijn zoet van smaak en kun je zeer goed als gezonde vervanger voor snoep gebruiken; het is een heerlijk en gezond tussendoortje.
Wat is een vijg?
Land van oorsprong
De vijg is een van de oudste planten ter wereld. Er wordt aangenomen dat de oorsprong van de plant in het Midden-Oosten ligt. De vijg is van de moerbeifamilie. De groenblijvende, bladverliezende plant heeft lange harde bladeren, een gedraaide stam en kan een hoogte van maximaal tien meter bereiken. Een vijgenboom kan tot 100 jaar oud worden. In tropische landen kan de vijg drie keer per jaar oogst geven. in subtropische landen en ook in de kas wel twee keer, maar buiten in Nederland blijft het bij één oogst. Ze heeft daar dan wel een goede zomer voor nodig, met voldoende zon en warmte. De vijg is over het algemeen een vrij veeleisende plant en geeft de voorkeur aan meer gematigde winters.
Productie
Turkije produceert tot 95 procent van de vijgen. Daarnaast wordt de plant gekweekt in Algerije, Spanje, Griekenland, Portugal en Italië. De Verenigde Staten en dan met name de staat Californië, is een ander productieland. De in Nederland beschikbare producten worden geïmporteerd uit deze landen. Het hoofdseizoen van de vrucht ligt tussen juli en november.
Soorten vijgen
Er zijn zeer veel soorten vijgen. De vrucht kan variëren in uiterlijk. Een vijg kan violet, groen, geel of roodachtig-bruin van kleur zijn. Het vlezige vruchtvlees van de vijg bevat kleine eetbare pitjes en is zoet van smaak. Het vruchtvlees is wit, lichtroze tot donkerrood van kleur. Kenmerkend voor de vijgen zijn de vele zaden van de vrucht, die eetbaar zijn. Vijgen smaken erg zoet en zijn daarom een goede vervanging voor snoepgoed.
Doorsnede vijg van een vijg /
Bron: Publiek domein, Wikimedia Commons (PD)Bestanddelen en voedingswaarde
Verse vijgen bevatten slechts 40 kcal bevatten als ze rauw worden gegeten. Daarnaast bevat de vijg ongeveer 3,3 gram vet, 1,4 gram eiwit en 13 gram koolhydraten per 100 gram. Tot 80 procent van de vrucht bestaat uit water. Bovendien zijn de vruchten rijk aan
vezels. Bètacaroteen (provitamine A, welke in het lichaam wordt omgezet in
vitamine A) en
vitamine B1,
B2,
B3,
B8 en
foliumzuur zijn ook in grote hoeveelheden aanwezig in de vijg. Het
vitamine C-gehalte is relatief laag. De plant is een leverancier van belangrijke mineralen en sporenelementen zoals
zink,
ijzer,
fosfor,
kalium en
magnesium. In vijgen zit voor veel magnesium.
In vergelijking met verse vijgen hebben gedroogde vijgen met 259 kilocalorieën per 100 gram een veel hogere energiedichtheid. In vers fruit is het mineraalgehalte aanzienlijk lager dan de hoeveelheden in gedroogd fruit. Dit feit kan worden verklaard door het feit dat deze voedingsstoffen zich blijven concentreren tijdens het droogproces.
Gezondheidsvoordelen
Vijgen kennen (inwendig of uitwendig toegepast) de volgende voordelen voor de gezondheid:
Spijsvertering en energie
Verse en gedroogde vijgen bevatten waardevolle voedingsstoffen en hebben een positief effect op de menselijke gezondheid. De vrucht staat vooral bekend om zijn spijsverteringseffect. Het hoge gehalte aan vezels stimuleert de activiteit van het darmkanaal en kan zodoende obstipatie tegengaan. Verder bevatten vijgen eiwitafbrekende enzymen. Deze werken sneller dan het enzym trypsine, een eiwitafbrekend enzym dat in de dunne darm van de mens werkzaam is. Deze enzymen breken eiwit af en dragen zo bij aan een snelle energievoorziening. Dit effect is vooral interessant voor mensen die lichamelijk actief zijn. Bovendien gaat het vermoeidheid tegen en versterkt de consumptie van vijgen je concentratie.
Gunstig effect op de bloedsuikerspiegel
De positieve suikersamenstelling van vijgen heeft een gunstig effect op de
bloedsuikerspiegel. Hoge bloedsuikerspiegels hebben een negatief effect op de lange termijn en kunnen de ontwikkeling van
diabetes mellitus bevorderen.
Bloeddrukmeting door een arts /
Bron: Kurhan/ShutterstockHoge bloeddruk tegengaan
Regelmatige consumptie van vijgen de
bloeddruk verlagen. Daardoor kan de ontwikkeling van chronische ziekten van het cardiovasculaire systeem worden voorkomen.
Tegen verkoudheid en hoest
Een vijg heeft antibacteriële en antivirale effecten en kan daarom onder meer verkoudheid (wat door het verkoudheidsvirus wordt veroorzaakt) en hoest verlichten.
Wratten behandelen
Het sap van onrijpe vijgen kan effectief zijn bij het behandelen van wratten. Als je een kleine groene, niet rijpe vijg plukt dan verschijnt er een witte druppel op de vijg. Doe voorzichtig de druppel op de wrat. Dit kun je zo vaak doen als je maar wilt.
Stressverlichtend en ontspannend
Vijgen bevatten veel magnesium. Dit mineraal heeft een stimulerend en stressverlichtend effect en is goed voor spieren en zenuwen. Ook bevatten vijgen vitamine B1, wat een stemmingsverbeterend effect heeft.
Yoghurt met verse vijgen /
Bron: Einladung Zum Essen, PixabayKopen en bewaren
Verse vijgen
Het seizoen voor verse vijgen ligt ergens tussen de zomer en de herfst, waarbij de timing afhankelijk is van de variëteit. Vijgen zijn delicaat en bederven snel en kunnen meestal het beste binnen een tot twee dagen na aankoop worden gegeten. Wanneer je vijgen kiest in de winkel, selecteer dan volle en zachte vijgen, die een rijke, diepe kleur hebben en geen blauwe plekken hebben. Rijpe vijgen hebben een zoete geur. Bij thuiskomst mogen rijpe vijgen niet worden gewassen voordat ze klaar zijn om te eten. Ze kunnen grofweg twee dagen in de koelkast worden bewaard. Als vijgen nog niet rijp zijn, bewaar ze dan op kamertemperatuur om te rijpen.
Met of zonder schil eten?
Vijgen kunnen zowel geschild als ongeschild worden geconsumeerd, afhankelijk van de dikte van de schil en je persoonlijke voorkeur en smaak. Omdat de binnenkant van rijpe vijgen vrij zacht en plakkerig is, zijn ze vaak moeilijk in stukje te snijden.
Gedroogde vijgen
Gedroogde vijgen blijven veel langer goed. Wanneer je gedroogde vijgen aanschaft, zorg er dan voor dat ze schimmelvrij zijn en zacht. Gedroogde vijgen kunnen op een koele, donkere plaats of in de koelkast worden bewaard.
Bijwerkingen
Vijgen bevatten veel oxalaten, een organisch zuur dat aanwezig is in veel planten. Overmatig eten van vijgen heeft waarschijnlijk een laxerend effect en dus moeten ze met mate worden genoten.