Yogahoudingen – padma mayurasana (pauwhouding in lotus)

Padma mayurasana is een variant van de klassieke mayurasana (pauwhouding). Het is een oefening voor beginners, maar in combinatie met de lotushouding een asana voor gevorderden. Deze yogahouding ontwikkelt gevoel voor balans, zowel fysiek als mentaal. Mayurasana hoort bij de groep asana's die het zenconcept 'hara' hoog in het vaandel heeft, naar verluidt de bron van kracht, balans, zelfbeheersing en rust. Padma mayurasana (pauwhouding in lotus) heeft veel voordelen en is een intensivering van de ‘pauwhouding’ die zorgt voor stevige buikspieren, krachtige polsen en goed ontwikkelde arm-, borst- en schouderspieren. Bij toegewijd oefenen zullen spijsverteringsklachten tot het verleden behoren en zal de eetlust aanmerkelijk toenemen. Mensen met het carpaaltunnelsyndroom zouden wel eens veel baat kunnen hebben bij padma mayurasana.

Inhoud

• Oorsprong van padma mayurasana (pauwhouding in lotus)
• Techniek
• Aandachtspunten
• Uitwerking
• Gezondheidsvoordelen van padma mayurasana (pauwhouding in lotus)
• Therapie

Oorsprong van padma mayurasana (pauwhouding in lotus)

Mayura is een Sanskriet-woord en betekent ‘pauw’. Padma wil zeggen ‘lotus’. Asana is een ander woord voor ‘(zit)houding’ en vormt de derde fase van het achtvoudige yogapad van Patanjali (Yoga-Sutras). De ‘pauwhouding’ is een beginnersoefening, maar beslist niet de gemakkelijkste. De variant padma mayurasana behoort tot de groep yogahoudingen voor gevorderden.

Balans en rust
Padma mayurasana is een goede oefening voor het vinden van balans – zowel fysiek als mentaal – en gerelateerd aan het zenboeddhistische spirituele begrip hara, het midden of het zwaartepunt van de mens van waaruit balans en rust wordt gevonden. Mayurasana (pauwhouding) wordt beschouwd als een rustgever en is een uitstekende oefening om het lichaam te ontgiften. In die zin is er een direct verband met de pauw, een vogel met een prachtig verenkleed, tevens een alleseter die in de tropen zelfs de giftigste prooien op het menu heeft staan, zoals schorpioenen en slangen, maar er op geen enkele manier nadeel van ondervindt.

Techniek

Om deze yogaoefening correct uit te voeren is het belangrijk dat u eerst padmasana (lotushouding) beheerst. Vanuit de ‘lotushouding’ gaat u vervolgens in de ‘pauwhouding’.

1. Ga in padmasana (lotushouding) en laat de handpalmen op de knieën rusten. Bereid u mentaal voor op de volgende stappen.
2. Adem uit en buig naar voren. Plaats de handen voor u en omgekeerd naast elkaar op de vloer, waarbij de vingers naar achteren wijzen.
3. Buig de ellebogen. Houd ze net als de onderarmen tegen elkaar aan. De armen steunen loodrecht op de vloer.
4. Breng de romp verder naar voren. De ellebogen drukken nu in de maagstreek en tegen het middenrif (diafragma). De bovenarmen steunen de borstkas.
5. Breng het bovenlichaam, met de benen in de lotushouding, nog verder naar voren. De knieën komen los van de vloer. Zoek vervolgens het juiste evenwicht vanuit de buik (hara). In de klassieke padma mayurasana 'zweeft' het lichaam evenwijdig met de vloer en niet schuin naar voren hellend. Het lichaamsgewicht steunt alleen op de handen. De bovenbenen (in lotus) vormen een rechte lijn met de rest van het lichaam.
6. Blijf een halve minuut tot enkele minuten in padma mayurasana. Adem rustig door in de volledige yoga-ademhaling.
7. Zoek voortdurend de ideale balans.
8. Kom in omgekeerde volgorde terug in padmasana (lotushouding).
9. Ontspan in savasana (lijkhouding).

Aandachtspunten

Een van de beste voorbereidende yogahoudingen is chaturanga dandasana (vierledige stafhouding). Deze asana is zeer geschikt voor het ontwikkelen van armkracht en sterke polsen. Dit is nodig om mayurasana en in het bijzonder padma mayurasana correct uit te voeren. Zonder gedegen voortraining zult u waarschijnlijk niet voldoende kracht in de armen hebben voor deze evenwichtshouding. Druk de ellebogen in de buik en op de rechte buikspier (musculus rectus abdominis), die u gebruikt zodra u het bovenlichaam vooroverbuigt. Het is met name deze spier die ervoor zorgt dat u stabiliteit vindt in padma mayurasana.

Uitwerking

Padma mayurasana (pauwhouding in lotus) heeft veel voordelen. Een van de belangrijkste is naar verluidt de ontgiftende werking van deze asana. De houding verwijst om die reden naar de pauw, die zonder aarzeling of nadelige gevolgen de giftigste prooien verorbert. Tijdens het uitvoeren van deze asana neemt de buikdruk sterk toe. Het stimuleert de darmperistaltiek en voorkomt obstipatie. Ook komt padma mayurasana de doorbloeding van de interne organen zeer ten goede, zoals de lever, de alvleesklier, de nieren en de milt.

Hara
Het vinden van de juiste balans in padma mayurasana betekent dat men ‘in hara’ is. In het meditatieve zenboeddhisme (zen) is hara een bekend spiritueel begrip. Maar ook in het Chinese spirituele denken komt het in tal van zaken tot uiting, zoals in de vechtsport tai chi. Feitelijk is het begrip verankerd in vrijwel alle oosterse culturen en zienswijzen en wordt kortweg het middelpunt van de mens genoemd, zowel fysiek als mentaal, en als het 'dragende midden' betiteld. In hara huist de verstilling, ofwel het wegebben van (negatieve) emoties en storende gedachten. Wie rust zoekt, zoekt hara en komt bij dit begrip uit. De levenskracht (chi), het equivalent van het yogische prana, is in balans zodra men zich terugtrekt in hara. In yoga is het equivalent van hara de svadishthana-chakra en volgens sommige bronnen de manipura-chakra (zonnevlecht). Volgens de oosterse denkwijze moet men eerst in hara zijn alvorens ‘juist’ te kunnen handelen en reageren, ofwel het punt in de buikstreek vanwaaruit chi of prana vrijelijk en evenwichtig door het lichaam kan stromen.

Klassieken
De hatha-yoga-klassieken roemen de uitwerking van mayurasana en padma mayurasana. De Hatha Yoga Pradipika zegt hierover: ‘Mayurasana maakt een eind aan maagklachten, voorkomt het vasthouden van vocht en zorgt voor een evenwichtig humeur. Mayurasana ontsteekt het spijsverteringsvuur in de maag en doet alle gifstoffen teniet.’ Ook de Gheranda-samhita steekt de loftrompet over deze asana: ‘Mayurasana maakt korte metten met ongezond voedsel en wekt de hitte (spijsverteringssappen) in de maag en alvleesklier op. Buikpijn en koorts behoren tot het verleden voor wie toegewijd deze nuttige yogahouding beoefent’.

Gezondheidsvoordelen van padma mayurasana (pauwhouding in lotus)

Mijd deze yogaoefening bij rugklachten die niet zijn toe te schrijven aan vermoeidheid. Bijvoorbeeld in geval van een hernia. Mijd deze yogahouding ook bij hoge bloeddruk. Bedenk dat louter spierkracht in de armen niet voldoende is om evenwicht te vinden in padma mayurasana. De ontwikkeling van de rechte buikspier (musculus rectus abdominis) is belangrijk voor de noodzakelijke buiksteun om de juiste balans te vinden.

Therapie

Padma mayurasana heeft een therapeutische en ondersteunende, maar niet per definitie een genezende uitwerking op de volgende klachten, kwalen, en aandoeningen:

• Spijsverteringsklachten, zoals obstipatie en slechte eetlust.
• Beginnende diabetes (verbeterde alvleesklierwerking).
• Slechte leverfunctie (padma mayurasana stimuleert de ontgiftende werking van het lichaam).
• Gebrekkige bloeddoorstroming van de buikorganen.
• Carpaaltunnelsyndroom.
• Zwakke polsen, arm-, schouder- en buikspieren.
• Slecht concentratievermogen.
• Gebrek aan fysieke en mentale balans.
• Stress.

Lees verder

• Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden
• Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden
• Geschiedenis van yoga – hatha yoga
• Yogahoudingen – mayurasana (pauwhouding)
• Yogahoudingen – matsyasana (vishouding)