Vertexpijn: Hoofdpijn boven op het hoofd (pijn aan kruin)
Vertex is de medische term voor ‘top van het hoofd / kruin’. Bij vertexpijn ontstaat met andere woorden hoofdpijn boven op het hoofd. Dit soms bevreemdend gevoel doet denken aan gewicht boven op de schedel. Deze vrij unieke vorm van hoofdpijn is het resultaat van twee mogelijke spieren (‘sternocleidomastoid’ en ‘semispinalus capitus’). Zowel aandoeningen en medische behandelingen als omgevingsfactoren leiden mogelijk tot hoofdpijnklachten aan de bovenkant van het hoofd. Soms is de arts echter niet in staat om een oorzaak te achterhalen van de hoofdpijn aan de bovenkant van het hoofd, maar dit is wel zeldzaam.
Aandoeningen en medische behandelingen en vertexpijn
Cardiale cefalalgie
Vertexpijn ontstaat soms door cardiale cefalalgie. Dit type
hoofdpijn is geassocieerd met bepaalde
hartaandoeningen waarbij de hartspier onvoldoende zuurstof krijgt (myocardiale
ischemie). Kenmerken hierbij omvatten ernstige hoofdpijn die gepaard gaat met
misselijkheid (verergerd door lichamelijke inspanning). Vaak is hoofdpijn het enige symptoom en dan gebeurt de diagnose vertraagd. De behandeling van deze aandoening bestaat uit het toedienen van medicijnen.
Chirurgie bij akoestisch neurinoom
Een
akoestisch neurinoom is een goedaardige tumor in de
hersenzenuw. Diverse
neurologische symptomen komen hierbij tot stand zoals onder andere evenwichtsstoornissen,
verwardheid,
oorsuizen (tinnitus aurium) en
lagoftalmie (symptoom waarbij de patiënt de oogleden niet meer volledig kan sluiten). De arts verwijdert deze tumor via een chirurgische ingreep. Een complicatie van deze operatie is hoofdpijn boven op het hoofd.

Chronische hoofdpijn /
Bron: Geralt, PixabayChronische hoofdpijn
Circa één op de drie patiënten met
chronische hoofdpijn meldt dat de
pijn zich boven op het hoofd situeert. Chronische hoofdpijn komt bij ongeveer één op de twintig volwassenen tot stand. Meestal ervaren deze patiënten een combinatie tussen
migraine (aanvallen van een aura en/of
eenzijdige hoofdpijn) en
spanningshoofdpijn, maar vertexpijn is eveneens mogelijk.
Clusterhoofdpijn
Clusterhoofdpijn (plotse eenzijdige en pijnlijke hoofdpijn) komt vooral voor in en rond het
ooggebied. Af en toe krijgt een patiënt echter te maken met pijn boven op het hoofd.
Idiopathische steken
Idiopathisch staat voor 'zonder aanwijsbare (medische) oorzaak'. Een patiënt met idiopathische steken voelt plots scherpe steken op de vertex. Deze erg pijnlijke aanvallen lijken ernstig maar zijn meestal onschuldig, waardoor een professionele medische behandeling niet vereist is.
Migraine
Circa één op de vijf patiënten met migraine ontwikkelt hoofdpijn boven op het hoofd.
Nek
Bij
cervicogene hoofdpijn is de pijn aan het hoofd afkomstig van de cervicale wervelkolom (nek). Meestal komt dit type hoofdpijn slechts aan één kant voor.
Slaapstoornissen
Bij
slaapstoornissen ontstaat soms vertexpijn. Voldoende slaap en een regelmatig slaappatroon veroorzaken minder snel hoofdpijn op het hoofd.

Na een whiplash (bijvoorbeeld door een auto-ongeval) ontstaat soms vertexpijn /
Bron: Unsplash, PixabayWhiplash
Na een
whiplash (pijn aan de nek door slingerbeweging van het hoofd) ontstaat soms hoofdpijn die zich mogelijk overal in het hoofd situeert, waaronder ook boven op het hoofd.
Omgevingsfactoren en hoofdpijn boven op het hoofd
Bad
Bij het nemen van een bad met warm water, lijkt het voor velen heerlijk om het hoofd even onder water te dompelen. Bij een aantal patiënten ontstaat hierdoor plots vertexpijn. Dit komt tot stand doordat de bloedvaten vernauwen (
vasoconstrictie).
Inspanning
Bij een inspanning ontstaat soms een lage druk in het hoofd. Hierdoor ontstaat bij een aantal patiënten vertexpijn.
Koude stimulus
Wanneer het erg koud is, voelen mensen dit soms ook boven op het hoofd. Bij sommige patiënten met migraine ontstaat dit type hoofdpijn zonder deze koude te voelen.
Paardenstaart
Een paardenstaart trekt als het ware aan het hoofd. Bij circa één op de tien vrouwen met zo’n paardenstaart, ontstaat pijn op het hoofd.
Seksuele activiteit
Bij seksuele opwinding ontstaat soms geleidelijk optredende hoofdpijn boven op het hoofd. Maar een ander type hoofdpijn, dat ook vertexpijn veroorzaakt, is ook mogelijk bij seksuele opwinding. Deze is gekend als '
donderslaghoofdpijn'. Deze soorten hoofdpijn komen tot stand doordat de bloedvaten vernauwen.
Spanning
Kinderen en dan vooral jongens krijgen soms te maken met milde tot matige hoofdpijn bovenaan het hoofd. Sommigen voelen een druk op het hoofd terwijl andere het meer omschrijven als gewicht op het hoofd.
Symptomen
De symptomen die verband houden met hoofdpijn boven op het hoofd bevatten meestal
geïrriteerde ogen of
tranende ogen. De pijn is constant of met tussenpozen en permanent of tijdelijk. Soms zijn ook de zijkanten van het hoofd of de nek aangetast.

Gezonde voeding /
Bron: Jill111, PixabayZelfzorgbehandeling bij pijn aan de kruin
Voeding en gezonde levensstijl
In veel ongezonde voeding bevinden zich toxinen (gifstoffen). Sommige patiënten proberen toxinen te vermijden om de hoofdpijnklachten te verminderen. Dit gewijzigd voedingspatroon (
gezonde en evenwichtige voeding) combineren patiënten dan met voldoende rust en lichaamsbeweging. Verder adviseren een aantal artsen om
appels fen citroenen evenals
kruiden zoals
kaneel te consumeren omdat deze goed zouden zijn tegen hoofdpijn.
Meditatie
Meditatie is een andere manier om om te gaan met de vertexpijn. De patiënt sluit de ogen nadat hij is gaan liggen en concentreert zich op de pijn aan de bovenkant van het hoofd. Daarna probeert hij zich te richten op het accepteren van de pijn in plaats van het bestrijden van deze pijn. Deze meditatietechniek vraagt oefening en begeleiding van een begeleider die hierin gespecialiseerd is.
Professionele medische zorg bij pijn aan bovenkant van hoofd
Zelfzorgtips helpen niet voor iedereen en soms is de pijn dusdanig ernstig dat medisch advies noodzakelijk is. De arts zet daarom soms spierverslappers in om de hoofdpijnklachten te verminderen.