Chronische hoofdpijn: Oorzaken van chronische hoofdpijn

Sommige patiënten kampen met langdurige hoofdpijn (chronische dagelijkse hoofdpijn), die niet verdwijnt na het gebruik van medicatie. Dit soort hoofdpijn duurt enkele uren of dagen, is slopend en maakt het lastig of zelfs onmogelijk om de dagelijkse activiteiten te vervullen. Meestal verdwijnt de hoofdpijn uiteindelijk wel. Diverse medische behandelingen en aanpassingen in de levensstijl zijn beschikbaar om de hoofdpijnklachten onder controle te houden en deze chronische hoofdpijn in de toekomst te voorkomen.

• Beroerte en chronische, dagelijkse hoofdpijn
• Cervicogene hoofdpijn
• Hoofdwonde en chronische hoofdpijn
• Migraine
• Reboundhoofdpijn
• Spanningshoofdpijn
• Bezoek aan een arts
• Behandeling van aanhoudende hoofdpijn
• Biofeedback
• Cognitieve gedragstherapie
• Fysiotherapie
• Medicatie
• Veranderingen in levensstijl

Beroerte en chronische, dagelijkse hoofdpijn

Een beroerte resulteert uit een plotselinge onderbreking van de bloedtoevoer naar de hersenen. Dit is het gevolg van bijvoorbeeld een bloedstolsel of een gescheurd bloedvat. Circa één op de vijf patiënten met deze neurologische aandoening kampt met chronische dagelijkse hoofdpijn die soms langer dan drie maanden aanhoudt nadat patiënten hersteld zijn van de beroerte. Vaak ervaren patiënten de pijn in de ogen of aan de zijkant van het hoofd waar de beroerte plaatsvond.

Cervicogene hoofdpijn

Patiënten met cervicogene hoofdpijn hebben een structurele afwijking of probleem in het hoofd, de nek of de wervelkolom waardoor ze lijden aan hoofdpijn. Deze structurele problemen zijn het gevolg van:

• aangeboren afwijkingen
• artritis (gewrichtsontsteking met gewrichtspijn, gewrichtszwelling en gewrichtsstijfheid)
• een whiplash (nekpijn door slingerbeweging van hoofd)
• fracturen
• infecties

De pijn start eerst in de nek en de achterkant van het hoofd en straalt dan uit naar de voorkant van het hoofd. Cervicogene hoofdpijn verergert mogelijk en leidt tot schade aan het centrale zenuwstelsel. Sommige patiënten hebben regelmatig opflakkeringen, terwijl anderen na een behandeling geen klachten meer hebben.

Hoofdwonde en chronische hoofdpijn

Een traumatisch hersenletsel of hersenschudding leidt mogelijk tot veel complicaties op lange termijn, zoals hoofdpijn. Een hoofdletsel gebeurt bijvoorbeeld door ongevallen met motorvoertuigen, schotwonden, sportletsels of valpartijen.

Bijkomende symptomen van een hoofdtrauma zijn:

• coördinatieproblemen
• duizeligheid
• een onduidelijke spraak
• een overgevoeligheid voor licht of geluid
• een vergroting van de pupil in één of beide ogen
• gedragswijzigingen of persoonlijkheidsveranderingen
• gevoelloosheid of tintelingen in de armen of benen
• misselijkheid of braken
• oorsuizen
• tijdelijk of langdurig bewustzijnsverlies
• veranderingen in de mentale toestand, zoals verwardheid of geheugenverlies

Onmiddellijke medische hulp is nodig, ook wanneer geen symptomen aanwezig lijken te zijn.

Migraine

Migraine is een vorm van intense, kloppende hoofdpijn aan één of beide zijden van het hoofd, waarbij mogelijk ook een aura optreedt. Status migrainosus duidt op ernstige en langdurige migraineaanvallen die langer dan 72 uur aanhouden. De patiënt heeft dezelfde symptomen als een typische migraineaanval, maar de pijn verbetert niet met standaard behandelingen. De aanvallen volgen meestal een voorspelbaar patroon.

Andere symptomen van migraine zijn onder meer:

• duizeligheid
• een overgevoeligheid voor licht (fotofobie) en geluid (fonofobie)
• misselijkheid en overgeven
• veranderingen in stemming of gedrag
• vermoeidheid
• verwardheid

Reboundhoofdpijn

Reboundhoofdpijn is een vorm van hoofdpijn waarbij de patiënt 15 of meer dagen per maand kampt met hoofdpijnklachten. Dit treedt op bij patiënten met een reeds bestaande primaire hoofdpijnaandoening en een geschiedenis van het overmatig gebruik van pijnstillers en andere medicijnen. De symptomen zijn variabel, maar ze volgen meestal hetzelfde patroon als de bestaande primaire hoofdpijn. Reboundhoofdpijn komt vaak in de ochtend na het ontwaken tot stand.

Spanningshoofdpijn

Iedereen krijgt mogelijk te maken met spanningshoofdpijn. Deze vorm van hoofdpijn resulteert uit spierpijn in het hoofd, de nek of de hoofdhuid. Spanningshoofdpijn is mogelijk te wijten aan uitdroging, stress op de werkplek, niet-gediagnosticeerde diabetes mellitus (suikerziekte) of een auto-immuunziekte. Spanningshoofdpijn voelt strak aan, alsof het hoofd in een bankschroef zit. Het treedt mogelijk op aan beide kanten van het hoofd, en verschijnt vaak later op de dag wanneer de spanning opbouwt.

Bezoek aan een arts

Wanneer hetzelfde type hoofdpijn vaak binnen één maand optreedt of wanneer de hoofdpijnklachten langer dan één dag aanwezig zijn, bezoeken patiënten het beste een arts. Patiënten moeten onmiddellijk medische hulp zoeken als ze het volgende ervaren:

• hoofdpijn gepaard met een stijve nek
• migrainehoofdpijn die al enkele dagen aanhoudt
• nieuwe symptomen, zoals een verlies van het gezichtsvermogen, verwardheid of koorts
• plotselinge, ernstige hoofdpijn

Behandeling van aanhoudende hoofdpijn

Biofeedback

Biofeedback maakt gebruik van elektrische sensoren om hersengolven, lichaamstemperatuur, hartslag en spierspanning te volgen. Patiënten leren hierbij hoe hun lichaam reageert op verschillende situaties. Zo leert een patiënt bijvoorbeeld dat de spieren in het hoofd en de nek aanspannen als reactie op stress, wat bijdraagt aan hoofdpijn. Na verloop van tijd leren patiënten om te gaan met hun fysieke reacties zodat de intensiteit of duur van de hoofdpijn vermindert. Sommige patiënten zijn hiermee zelfs in staat om hoofdpijn volledig te voorkomen.

Cognitieve gedragstherapie

Cognitieve gedragstherapie is een vorm van psychotherapie die gedragingen en gedachten aanpakt die een negatieve invloed hebben op de geestelijke en lichamelijke gezondheid. Patiënten leren hierbij effectieve strategieën om hun symptomen onder controle te krijgen en toekomstige hoofdpijn te voorkomen.

Fysiotherapie

Naast medicijnen is fysiotherapie een behandeling om chronische hoofdpijn te verbeteren. Fysiotherapie voor chronische dagelijkse hoofdpijn richt zich op het bovenlichaam, inclusief de bovenrug, de nek en het gezicht. Fysiotherapeuten beoordelen en verbeteren de lichaamshouding van de patiënt, die mogelijk de hoofdpijn verergerde. Diverse therapieën, warmte en koude toepassen en elektrische stimulatie verminderen spierspanning.

Medicatie

Diverse vrij verkrijgbare en op doktersvoorschrift verkrijgbare medicijnen verminderen de symptomen van hoofdpijn. Patiënten nemen enkel de aanbevolen dosis, want het overmatig gebruik leidt mogelijk tot reboundhoofdpijn.

Veel voorkomende soorten medicijnen om chronische hoofdpijn te behandelen of te voorkomen zijn:

• antidepressiva, zoals tricyclische antidepressiva (TCA's) of selectieve serotonine heropnameremmers (SSRI's)
• anti-epileptica, zoals topiramaat (Topamax) of gabapentin (Neurontin)
• botox: Botulinetoxine of Botox, injecties bieden een veilige en effectieve behandeling voor patiënten met chronische migraine die niet reageren op traditionele medicatie.
• migrainemedicijnen op recept, zoals triptanen, ergotamine, bètablokkers of calcitonine-gen-gerelateerde peptide-antagonisten
• niet-steroïde ontstekingsremmende medicijnen (NSAID’s), zoals aspirine of ibuprofen
• vrij verkrijgbare pijnstillers zoals paracetamol of excedrin

De effecten van deze behandelingen variëren van patiënt tot patiënt.

Veranderingen in levensstijl

Volgende veranderingen in de levensstijl helpen mogelijk de symptomen te verminderen en hoofdpijnaanvallen in de toekomst te voorkomen:

• de cafeïne-inname beperken
• regelmatig bewegen
• stoppen met roken of niet beginnen met roken
• stress verminderen
• veel water drinken
• voldoende nachtrust krijgen

Lees verder

• Cervicogene hoofdpijn: Eenzijdige pijn afkomstig uit nek
• Reboundhoofdpijn: Hoofdpijn door medicatie voor hoofdpijn
• Migraine: Aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn
• Spanningshoofdpijn: Oorzaken, symptomen en behandeling
• Eenzijdige hoofdpijn: Oorzaken van hoofdpijn aan één zijde