Kaakholteontsteking: symptomen, oorzaken en behandeling

Kaakholteontsteking: symptomen, oorzaken en behandeling Kaakholteontsteking of sinusitis maxillaris is een ontsteking van het slijmvlies in één of beide kaakholten. Dit zijn de grootste bijholten of sinussen. Bijholten zijn de met lucht gevulde ruimtes in de schedel rond de neus en hebben de vorm van een omgekeerde piramide. Kaakholteontsteking kan acuut of chronisch zijn. In de meeste gevallen is het het gevolg van een verkoudheid (virale infectie). Schimmels, allergieën of ontstoken tandwortels zijn minder vaak de oorzaak van deze vorm van bijholteontsteking. Een acute kaakholteontsteking gaat gepaard met doffe tot kloppende pijn en een gevoel van druk in het gebied van de wangen. Wanneer je voorover buigt nemen de symptomen toe. Bovendien kunnen kiespijn (in de bovenkaak), hoofdpijn, etterende neusafscheiding, zwelling van het onderste ooglid, verhoogde lichaamstemperatuur en algemene vermoeidheid optreden bij een kaakholteontsteking.
Kaakholteontsteking. De sinus maxillaris (rode pijl) is licht gekleurd door ontstoken slijmvlies en vocht in de holte. Normaal zijn de holten op de foto donkerder dan het omgevende bot omdat er lucht in zit. / Bron: James Heilman, MD, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Kaakholteontsteking. De sinus maxillaris (rode pijl) is licht gekleurd door ontstoken slijmvlies en vocht in de holte. Normaal zijn de holten op de foto donkerder dan het omgevende bot omdat er lucht in zit. / Bron: James Heilman, MD, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Wat is een kaakholteontsteking?

Kaakholteontsteking of sinusitis maxillaris is een vorm van bijholteontsteking waarbij het slijmvlies in één of beide kaakholten ontstoken is. De maxillaire sinussen zijn de grootste van de twee neusbijholten en strekken zich uit van de neus in een piramidevorm. De meest voorkomende oorzaak van een kaakholteontsteking is een verkoudheid. Allergieën, schimmels of een tandontsteking kunnen ook een kaakholteontsteking veroorzaken.

Functie van de kaakholten

De twee kaakholten zijn gelegen achter de wangen. De functie van de kaakholten is anno 2024 nog niet volledig opgehelderd. Er wordt gezegd dat het een rol speelt bij de bevochtiging en opwarming van de lucht, deelname aan het reukvermogen en bij het verbeteren van de resonantie van de stem. De zijwand van de maxillaire sinus grenst direct aan de neusholte en is daarmee verbonden door twee openingen, die belangrijk zijn voor de ventilatie van de holte.

Oorzaken van een ontsteking van de kaaksinussen

Verkoudheid

Er zijn verschillende redenen die kunnen leiden tot een kaakontsteking. Een dergelijke ontsteking wordt meestal voorafgegaan door een verkoudheid die niet goed is genezen. Het slijm uit de neus kon niet weglopen, het bouwt zich op en wordt gekoloniseerd door bacteriën. Deze bacteriën veroorzaken ontstekingen in de maxillaire sinus.

Andere oorzaken

Een andere oorzaak is allergieën. Hierbij wordt het te veel geproduceerd slijm niet verwijderd. Een scheef neustussenschot kan ook leiden tot een infectie van de maxillaire sinus. Soms zijn het de aangrenzende tanden die de oorzaak kunnen zijn van een kaakholteontsteking. Als de tandwortel ontstoken is, kan de maxillaire sinus gemakkelijk worden aangetast. Neuspoliepen kunnen ook een ontsteking van de maxillaire sinus veroorzaken.

Kaakholten (maxillaire sinussen) / Bron: Own work, Wikimedia Commons (Publiek domein)Kaakholten (maxillaire sinussen) / Bron: Own work, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Symptomen van een kaakholteontsteking

Verschijnselen

Kenmerkende symptomen van een kaakholteontsteking zijn:

Beschrijving van de klachten

Er is een duidelijk teken dat je kaakholte ontstoken is: een ongewoon langdurige of chronische loopneus. Na verloop van tijd verschijnen er andere symptomen: hoofdpijn (vooral bij het bukken), vermoeidheid en oogirritatie. De wangen onder de ogen zijn gevoelig voor druk en het reuk- en smaakgevoel neemt af. De afscheiding uit de neus heeft een geelgroene kleur en is purulent geworden. Het is merkbaar dat warmte de symptomen voor korte tijd verbeteren, terwijl en koude omgeving de pijn verergert. Als de ontsteking is gevorderd, is er ook koorts. Omdat de pijn in het gebied van de wangen optreedt bij een kaakholteontsteking, kan het soms verward worden met kiespijn.

Kaakholte / Bron: Henry Vandyke Carter, Wikimedia Commons (Publiek domein)Kaakholte / Bron: Henry Vandyke Carter, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Complicaties

Een ontsteking van de kaakholte die vroeg wordt herkend, leidt meestal niet tot complicaties. Als de ziekte echter niet wordt behandeld of niet voldoende geneest, kan de ontsteking zich verspreiden naar andere delen van het lichaam. Als gevolg hiervan ontwikkelen zich vaak een chronische kaakholteontsteking. Dit wordt op zijn beurt geassocieerd met hevige pijn, beperkte geur en, op de lange termijn, schade aan de getroffen kaakholte. Als de ontsteking zich naar de tanden verspreidt, zijn ernstige ziekten en ontstekingen in de mond het gevolg.

In het ergste geval ontstaat ontsteking van de voorhoofdsinussen (frontale sinussen), beide geassocieerd met verdere complicaties. Verspreiding naar het gebied van de ogen of oren resulteert in een verminderd gezichtsvermogen of gehoor en de vorming van cysten. Levensbedreigende bloedvergiftiging komt zelden voor.

Onderzoek en diagnose

Omdat de symptomen van een kaakholteontsteking vaak duidelijk zijn, kan de huisarts de diagnose vaak snel stellen. Als de ontsteking zich nog in een vroeg stadium bevindt, kun je proberen de ziekte te beëindigen met veel rust, veel drinken en hete stoombaden. Als de symptomen verergeren, is het raadzaam om je huisarts te raadplegen. Op basis van je klachten en lichamelijk onderzoek zal hij snel de diagnose kunnen stellen en een behandeling initiëren. De acute vorm moet uiterlijk na 30 dagen voorbij zijn. Het kan wel tot 90 dagen duren voordat een subacute bacteriële kaakontsteking is genezen.

Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend / Bron: Martin SulmanParacetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend / Bron: Martin Sulman

Behandeling van een kaakholteontsteking

Een ontsteking van één of beide kaakholten vereist meestal geen andere voorzorgen dan een gewone verkoudheid. Het is verstandig om daarbij voldoende (water) te drinken en voldoende rust te nemen. een paar keer per dag stomen kan ook verlichting geven doordat et slijm gemakkelijker wegloopt en kamille of menthol is daarbij niet nodig. Neussprays kunnen de genezing bespoedigen. Je kunt de neus vier- tot zesmaal per dag druppelen met zout water, zelf gemaakt of in een concentratie van drogist of apotheek. Je kunt ook de neus druppelen of sprayen met oxymetazoline- of xylometazoline oplossing van drogist of apotheek. De pijn kan bestreden worden met paracetamol. Als ondanks deze maatregelen de klachten verergeren, moet je huisarts worden geraadpleegd.

Als een allergie de oorzaak is van de kaakholteontsteking, moeten anti-allergische medicijnen worden genomen om de allergische symptomen te verbeteren. Anders bestaat het risico dat de ontsteking chronisch wordt.

Soms helpt een kleine chirurgische procedure ook als de maxillaire sinusontsteking meerdere keren per jaar terugkeert. Neuspoliepen moeten bijvoorbeeld worden verwijderd en een scheef neustussenschot moet worden rechtgetrokken zodat ontsteking van de maxillaire sinus geen permanent probleem wordt.

Preventie

Een kaakholteontsteking kan worden voorkomen door voldoende te drinken en door ervoor te zorgen dat je goed geneest van een verkoudheid. Verder is het raadzaam om gezond en gevarieerd te eten. Het grootste menselijke lymforgaan is de darm. Als de darm verzwakt is, raakt ook het immuunsysteem verzwakt. Het is evident dat slechte voeding met veel vetten en weinig vitamines en vezels het immuunsysteem verzwakt. In dat geval kan een 'normale' verkoudheid zich veel gemakkelijker ontwikkelen tot een kaakholteontsteking.

Lees verder

© 2020 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Kaakholteontsteking: ontsteking van de neusbijholtenKaakholteontsteking: ontsteking van de neusbijholtenDe kaakholte is een van de vier neusbijholten die de schedel bevat. De functie van de bijholten zijn onder andere vermin…
Kaakspoeling: ontsteking in de kaakholteKaakspoeling: ontsteking in de kaakholteEen kaakspoeling wordt gebruikt wanneer een kaakholteontsteking niet met neusdruppels of antibiotica over gaat. Onder ve…
Kaakholteontsteking: oorzaak en behandelingKaakholteontsteking: oorzaak en behandelingIedereen is wel eens verkouden, je loopt te snotteren en voelt je niet zo lekker, maar erger wordt het vaak niet. Vervel…
Pijn als ik op de kaak drukPijn als ik op de kaak drukSoms ontstaat er pijn als je op de kaak drukt. Het kaakgewricht bestaat uit verschillende onderdelen. Pijn die gevoeld w…

Stresszweren in maagdarmkanaal met pijn en gewichtsverliesStresszweren in maagdarmkanaal met pijn en gewichtsverliesStresszweren (stressgerelateerde mucosale schade) zijn zweren die zich vormen in het maagdarmkanaal door ernstige fysiek…
Krakende geluiden van knie (crepitus van kniegewricht)Krakende geluiden van knie (crepitus van kniegewricht)Bij het buigen om de schoenen dicht te doen of bij het oppakken van iets van de grond, horen mensen soms een luid, knall…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: istock.com/Believe_In_Me
  • https://www.ziekten.nl/ziektebeeld/kaakholteontsteking/
  • https://www.gezondheidsplein.nl/aandoeningen/bijholteontsteking/item32298
  • https://www.medicalnewstoday.com/articles/149941.php
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Bijholteontsteking
  • https://www.healthline.com/human-body-maps/maxillary-sinus
  • https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/chronic-sinusitis/symptoms-causes/syc-20351661
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Bijholte
  • https://www.maxvandaag.nl/sessies/themas/gezondheid-sport/kaakholteontsteking/
  • https://www.bernhoven.nl/home-patientenfolders/folders-kno/kaakspoeling/
  • https://www.aae.org/specialty/wp-content/uploads/sites/2/2018/04/AAE_PositionStatement_MaxillarySinusitis.pdf
  • https://www.uzgent.be/nl/zorgaanbod/mdspecialismen/neus-keel-en-oorheelkunde/neus-en-sinussen/anatomie-van-de-neus/Paginas/default.aspx
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Maxillary_sinus
  • Prof. dr. R.O.B. Gans, prof. dr. P.E.Y. Van Schil, prof. dr. J.P. Vandenbroucke, prof. dr. C. van Weel (hoofdred.). Codex Medicus. Reed Business, Amsterdam, 13e geheel herziene en opnieuw bewerkte druk, 2009, tweede en derde oplage 2010 en 2012.
  • Afbeelding bron 1: James Heilman, MD, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 2: Own work, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 3: Henry Vandyke Carter, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 4: Martin Sulman
Tartuffel (2.971 artikelen)
Laatste update: 16-10-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 18
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.