Zenuwbiopsie: Procedure voor verwijdering van stukje zenuw

Een zenuwbiopsie is het verwijderen van een klein stukje zenuw voor verder onderzoek in een laboratorium. Gevoelloosheid, pijn of zwakte in de ledematen wijzen vaak in de richting van zenuwschade. Door het wegnemen van een stukje zenuw is het voor de arts mogelijk om de oorzaak te vinden van deze symptomen of het type van een ziekte te diagnosticeren. De patiënt krijgt een plaatselijke verdoving waardoor hij geen pijn voelt tijdens het verwijderen van een stukje van de zenuw. Af en toe zijn bijwerkingen en risico’s verbonden aan een biopsie van een zenuw.

• Indicatie biopsie van een zenuw
• Voor het onderzoek
• Tijdens de zenuwbiopsie
• Na de procedure
• Resultaten
• Normale resultaten
• Abnormale resultaten
• Risico’s en bijwerkingen van verwijdering van stukje uit een zenuw

Indicatie biopsie van een zenuw

De verwijdering van een zenuwmonster uit een zenuw bepaalt of de pijn, zwakte of gevoelloosheid in de ledematen het gevolg is van:

• axon-degeneratie (vernietiging van het axongedeelte van de zenuwcel)
• demyelinisatie (vernietiging van delen van de myelineschede die de zenuw bedekken)
• inflammatoire zenuwaandoeningen (neuropathieën)
• schade aan de kleine zenuwen

Een zenuwbiopsie biedt informatie over de ernst en het type van volgende aandoeningen en zenuwstoornissen:

• alcoholische neuropathie (schade aan zenuwen door overmatig alcoholgebruik)
• axillaire zenuwstoornissen (schade aan de schouderzenuw die leidt tot een verlies van beweging of een verlies van gevoel in de schouder)
• brachiale plexopathie (beschadiging van de plexus brachialis, een gebied aan elke kant van de nek waar de zenuwwortels van het ruggenmerg in de zenuwen van elke arm worden gesplitst)
• distale mediane zenuwdisfunctie (beschadiging van de medianuszenuw hetgeen leidt tot een verlies van beweging of een verlies van gevoel in de handen)
• gemeenschappelijke peroneale zenuwstoornissen (beschadiging van de peroneuszenuw die leidt tot een verlies van beweging of een verlies van gevoel in de voet en de benen)
• mononeuritis multiplex (aandoening waarbij schade aan ten minste twee afzonderlijke zenuwgebieden ontstaat)
• necrotiserende vasculitis (groep aandoeningen waarbij een ontsteking van de wanden van het bloedvat ontstaat)
• neurosarcoïdose (complicatie van sarcoïdose, waarbij een ontsteking optreedt in de hersenen, het ruggenmerg en andere delen van het zenuwstelsel)
• radiale zenuwstoornissen (beschadiging van de radiale zenuw hetgeen leidt tot een verlies van beweging of een verlies van gevoel in de arm, de pols of de hand)
• tibiale zenuwstoornissen (beschadiging van de tibiale zenuw hetgeen resulteert in een verlies van beweging of een gevoel in de voet)
• ziekte van Charcot-Marie-Tooth-ziekte (erfelijke groep aandoeningen die de zenuwen buiten de hersenen en de wervelkolom treffen)

Voor het onderzoek

De patiënt moet geen voorbereidingen treffen voor het ondergaan van een biopsie van een zenuw. De arts kijkt wel naar de eventuele symptomen en algemene gezondheid van de patiënt en bepaalt dan of er soms nog andere, specifieke voorbereidingen nodig zijn, zoals een lichamelijk onderzoek en een bloedonderzoek. Verder moet de arts ook weten of de patiënt allergieën heeft of overgevoelig reageert op jodium. Neemt de patiënt bloedverdunners, dan moet hij hiervoor mogelijk één week voor het onderzoek stoppen.

Tijdens de zenuwbiopsie

De duurtijd van het onderzoek bedraagt gemiddeld één tot twee uur. Een zenuwbiopsie gebeurt meestal bij een zenuw in de enkel, een zenuw in de onderarm of een zenuw langs een rib. De arts gebruikt medicijnen om het gebied voor de procedure te verdoven (plaatselijke verdoving). Deze plaatselijke verdoving gebeurt via een injectie. De patiënt voelt wel een prik, vergelijkbaar met een wespensteek. De patiënt ervaart hierbij kortstondig een stekend of branderig gevoel. De arts maakt vervolgens een kleine chirurgische snede (incisie) en verwijdert dan een stukje van de zenuw. Daarna sluit hij de snede met oplosbare hechtingen, brengt hij hechtstrips aan, en legt hij een verband op het wondje. De arts stuurt het zenuwmonster naar een laboratorium, waar laboranten dit onder een microscoop verder onderzoeken.

Na de procedure

De patiënt moet naar huis worden gebracht na het onderzoek. Eenmaal thuis is het belangrijk om het biopsiegebied schoon en droog te houden. De biopsiesite is twee tot drie dagen na een zenuwbiopsie gevoelig of pijnlijk. Hiervoor mag de patiënt pijnstillers nemen die zijn aanbevolen door de arts.

Resultaten

Normale resultaten

De zenuw is en werkt normaal wanneer de resultaten normaal zijn.

Abnormale resultaten

Abnormale resultaten zijn mogelijk te wijten zijn aan volgende ziekten of problemen:

• amyloïdose (afzettingen van amyloïde in weefsels en organen)
• demyelinisatie
• een verlies van axonweefsel
• een zenuwontsteking
• lepra (infectie met zenuwschade en symptomen aan ogen en huid)
• metabole neuropathieën (zenuwaandoeningen die optreden bij ziekten die de chemische processen in het lichaam verstoren)
• necrotiserende vasculitis
• sarcoïdose (aandoening met symptomen aan de ogen, de huid, het zenuwstelsel en de longen)

Risico’s en bijwerkingen van verwijdering van stukje uit een zenuw

De biopsiesite voelt mogelijk tot een paar dagen pijnlijk aan. Verder ervaart de patiënt mogelijk ook een allergische reactie op de plaatselijke verdoving. Pijn en ongemak na de procedure is verder normaal. Wanneer de huid gebroken is, kampt de patiënt sneller met een infectie. Dit gaat gepaard met tekenen van koorts, roodheid, zwelling, bloedingen, sijpelend vocht uit de biopsiesite en meer pijn rond de biopsiesite. Zeer sporadisch ontstaat een permanente zenuwbeschadiging, al is de kans hierop erg klein omdat de arts zeer zorgvuldig de locatie van de zenuwbiopsie selecteert. Tot slot houdt de patiënt een klein litteken over aan de biopsieplaats.

Lees verder

• Biopsie: Verwijderen van weefselmonster (biopt)