Vergrote blaas: oorzaken en behandeling van blaashypertrofie

Een vergrote blaas kan bij zowel mannen als vrouwen optreden. Een vergrote blaas, ook wel blaashypertrofie genoemd, is een medische aandoening waarbij de blaas groter wordt dan normaal, te veel uitrekt of dikkere wanden ontwikkelt. Een vergrote blaas kan gepaard gaan met allerlei symptomen, mede afhankelijk van d onderliggende oorzaak. Sommige mensen worden geboren met een vergrote blaas. In andere gevallen kan de aandoening ontstaan ​​als gevolg van een of andere obstructie, bijvoorbeeld doordat de prostaat de plasbuis dichtdrukt. Dit kan komen door goedaardige prostaatvergroting of prostaatkanker. Soms kan een persoon zelfs een vergrote blaas ontwikkelen vanwege een abnormaal hoog volume aan urineproductie of het niet op regelmatige basis volledig legen van de blaas. Behandeling van een vergrote blaas is afhankelijk van de oorzaak.

• Een vergrote blaas bij mannen en vrouwen
• Oorzaken van een vergrote prostaat
• Aangeboren
• Verworven
• Symptomen van een vergrote blaas
• Verschijnselen
• Bijkomende klachten
• Onderzoek en diagnose
• Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
• Vervolgonderzoek
• Behandeling van blaashypertrofie
• Eten, dieet en voeding

Een vergrote blaas bij mannen en vrouwen

Ofschoon je blaas tot 1500 ml urine kan bevatten, zal het in de praktijk meestal nooit voller dan 800 ml worden. Urine wordt constant geproduceerd door de nieren en stroomt vervolgens in de blaas waar het tijdelijk wordt opgeslagen. De urine wordt in de blaas gehouden door een sluitspier rond de uitgang van de blaas. Wanneer de blaas vol raakt, treedt er een reflexreactie op om de blaas te ledigen. De sluitspier ontspant om de blaasuitgang te openen en de blaaswand trekt samen om de urine eruit te persen. Bij zuigelingen treedt deze reflex automatisch op. Na de zindelijkheidstraining ben je in staat om de reflex onder controle te houden, zodat de blaas leeg raakt op een moment dat het jou uitkomt. Als de blaas niet volledig wordt geleegd, kan zich urine ophopen en de blaas zal daardoor vergroten en mogelijk uitrekken. De opgezwollen blaas kan lekken, een aandoening die overloopincontinentie wordt genoemd. Een vergrote blaas kan voorkomen bij zowel mannen als vrouwen.

Oorzaken van een vergrote prostaat

Aangeboren

Een persoon kan worden geboren met een vergrote blaas. Omdat de blaas groter is dan normaal, kan hij uitsteken voorbij het punt waar hij zou moeten liggen, in plaats van op zijn plaats te worden gehouden door de omliggende lichaamsweefsels. Een blaas die zich op deze manier uitstrekt, kan de normale functie van andere organen, zoals de nieren, schaden, zelfs als de blaas zelf normaal kan functioneren. Soms zorgt dit ervoor dat de urinestroom van de patiënt geblokkeerd raakt, waardoor het voor de patiënt moeilijk of zelfs onmogelijk wordt om zijn blaas volledig te ledigen. In een dergelijk geval kan hij een operatie ondergaan om dit probleem te verhelpen.

Verworven

Vaak treedt een vergrote blaas op als iets de urinewegen blokkeert. Hierdoor vindt urineretentie plaats, een ophoping van urine in de blaas. De oorzaak van de obstructie kan geleidelijk invloed hebben op de wanden van de blaas, waardoor deze in de loop van de tijd verdikt raakt. Na een aanzienlijke tijdsperiode kunnen de wanden van de blaas dik genoeg zijn om het hele orgaan groter dan normaal te maken. In sommige gevallen wordt de obstructie veroorzaakt door een tumor, die goedaardig kan zijn, dat wil zeggen niet kanker of kwaadaardig; soms veroorzaken blaasstenen of nierstenen dit probleem.

Er kan ook sprake zijn van een plasbuivernauwing. De plasbuis kan vernauwd zijn door een operatie of bij vrouwen door een niet (goed) behandelde infectieziekte van de voortplantingsorganen, zoals gonorroe, chlamydia en syfilis. Urineretentie kan ook ontstaan doordat de blaasspier niet adequaat aangestuurd wordt, bijvoorbeeld na een beroerte of bij de ziekte van Parkinson.

Chirurgie wordt vaak gebruikt om de obstructie in een dergelijk geval te verwijderen en de blaas keert vaak terug naar zijn normale grootte nadat de chirurgische ingreep is voltooid.

Symptomen van een vergrote blaas

Verschijnselen

Een vergrote blaas kan gepaard gaan met allerlei symptomen, waaronder:

• Langzame urinestroom;
• Steeds het gevoel dat de blaas vol is, ook als je net hebt geplast;
• Moeilijkheden met plassen;
• Mogelijk buikpijn;
• Urine-incontinentie;
• Wakker worden om 's nachts te plassen.

Bijkomende klachten

Doordat er veel verschillende oorzaken zijn voor een vergrote blaas, kun je last krijgen van allerlei andere symptomen, afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Een blaassteen die de doorgang blokkeert zorgt ervoor dat plassen moeilijk gaat, soms doet het plassen ook pijn, zit er bloed bij de urine of geeft het een branderig gevoel. Blaasstenen kunnen voorts terugkerende blaasontsteking veroorzaken. Nierstenen zullen zich presenteren met pijn, moeite met urineren en mogelijk bloed in de urine. Prostaatkanker kan gepaard gaan met pijn bij het plassen, moeilijk kunnen plassen, vaker plassen, slappe straal en/of nadruppelen.

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

Een uroloog voert een volledig lichamelijk onderzoek van de onderbuik uit, nadat hij of zij heeft geïnformeerd over je klachten. Bij het lichamelijk onderzoek kan bij het bekloppen van de buik (percussie) en het bevoelen van de buik (palpatie) een vergrote blaas worden gevonden. Er wordt een rectaal toucher uitgevoerd om te onderzoeken of er een tumor aanwezig is, en bij mannen naar een vergrote prostaat.

Vervolgonderzoek

Andere mogelijke onderzoeken zijn onder meer:

• Een test die de hoeveelheid urine in de blaas na het urineren meet. Dit kan worden gedaan door een blaasscan of door katheterisatie.
• Urineonderzoek: een onderzoek naar de samenstelling van de urine van de patiënt.
• In beeld brengen:
• Een röntgenfoto of CT-scan: beeldvorming om mogelijke obstructies van de urethra op te sporen of om te kijken of de blaas zich in de normale positie bevindt.
• Blaasscan: een echografie van de nier, blaas en plasbuis (urethra), om te zien of de blaas volledig leeg is.
• Cystoscopie: een dunne buis met een kleine camera wordt in de urethra geplaatst om eventuele afwijkingen in de urethra of blaas te bekijken.
• Urodynamica: een speciale techniek die de druk in de blaas en de urinestroom meet, oftewel de blaasdruk en de flow rate.
• Prostaatscreening (PSA): bloedonderzoek bij mannen zodat het kan worden getest op prostaatspecifieke antigenen (PSA), die wijzen op prostaatkanker of andere problemen, zoals goedaardige prostaatvergroting.

Behandeling van blaashypertrofie

De behandeling van een vergrote blaas hangt af van de oorzaak. Obstructie of belemmering van de urineafvoer zal worden opgeheven door bijvoorbeeld zelfkatheterisatie of uitpellen van de prostaat (in geval van een goedaardige prostaatvergroting). Medicamenteuze behandeling kan symptoomverbetering bieden totdat meer definitieve maatregelen kunnen worden genomen. Goedaardige prostaatvergroting kan soms ook worden behandeld met medicijnen.

Eten, dieet en voeding

Onderzoekers hebben niet ontdekt dat eten, dieet en voeding een rol speelt bij het veroorzaken of voorkomen van een vergrite blaas.

Lees verder

• Blaasklachten en blaasproblemen: symptomen en oorzaken
• Blaaskanker: symptomen, oorzaken en behandeling blaastumor
• Blaasverzakking of verzakte blaas: symptomen en behandeling
• Blaasspasmen (blaaskrampen): symptomen en oorzaken
• Blaasontsteking zelf behandelen: natuurlijke behandeling