HPV-infectie: Virale infectie door humaan papillomavirus

HPV-infectie: Virale infectie door humaan papillomavirus Een humaan papillomavirus-infectie (HPV-infectie) is een virale infectie veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV). Meestal veroorzaken deze infecties geen symptomen en verdwijnen de virussen spontaan binnen twee jaar. Bij sommigen blijft een HPV-infectie echter bestaan en leidt dit tot wratten of letsels die het risico op kanker aan de mond of genitaliën verhogen. HPV-vaccins kunnen de meest voorkomende soorten infecties voorkomen, en ook andere preventieve maatregelen zijn beschikbaar om het risico op een besmetting met het virus te minimaliseren.

Oorzaken van HPV-infectie

Een HPV-infectie is het gevolg van het humaan papillomavirus, een DNA-virus uit de papillomavirus-familie. Anno oktober 2020 zijn meer dan tweehonderd soorten beschreven. Het virus komt het lichaam binnen via eens snede of scheurtje in de huid. De overdracht van het virus verloopt voornamelijk via huid-op-huidcontact. De verspreiding van genitale HPV-infecties gebeurt door orale, vaginale of anale seks en ander huid-op-huid contact in de genitale regio. Sommige mond- of bovenste luchtwegletsels die resulteren uit een HPV-infectie, zijn overgedragen via orale seks. Ook kan een HPV-infectie zich tijdens de zwangerschap van moeder op baby verspreiden. Wratten verspreiden zich voorts via direct contact met een wrat of het aanraken van een besmette oppervlakte (dat is aangeraakt door de wrat).

Risicofactoren voor infectie met humaan papillomavirus

Risicofactoren voor een virale infectie veroorzaakt door het humaan papillomavirus zijn:
  • contact met de wratten of besmette voorwerpen (voorwerpen die zijn aangeraakt door de wratten) zoals een zwembad
  • een verzwakt immuunsysteem
  • leeftijd: kinderen (huidwratten), adolescenten en jongvolwassenen (genitale wratten)
  • meerdere seksuele partners
  • schade aan de huid

Symptomen aan mond, huid en genitaliën

HPV-typen veroorzaken volgende mogelijke aandoeningen.

Kanker of voorstadium van kanker

Volgende soorten (voorlopers van) kanker komen mogelijk tot stand door een infectie met het humaan papillomavirus:
  • anale dysplasie (letsels die risico op kanker verhogen): 6, 16, 18, 31, 53, 58
  • epidermodysplasia verruciformis (type huidkanker): meer dan 15 soorten
  • genitale kankers (vulva, vagina, baarmoederhals, penis en anus): 16, 18, 26, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 53, 56, 58, 59, 66, 68, 73, 82
  • orofaryngeale kanker (mond, keel, strottenhoofd, hoofd en hals): 16

Mond

Letsels aan de mond die mogelijk tot uiting komen door een HPV-infectie omvatten:
  • focale epitheliale hyperplasie (mond): 13, 32
  • laryngeale papillomatose: 6, 11
  • mondpapilloom: 6, 7, 11, 16, 32

Wratten

Het virus veroorzaakt volgende mogelijke typen wratten:

Diagnose en onderzoeken

Via een uitstrijkje (verzameling van abnormale cellen uit baarmoederhals of vagina) is het mogelijk om baarmoederhalskanker of vaginakanker op te sporen. Genitale letsels veroorzaakt door HPV zijn op te sporen door hierop een azijnoplossing toe te passen; de letsels krijgen dan een witte kleur. Verder is een DNA-test mogelijk om met HPV-geïnfecteerde cellen op te sporen. Een visueel onderzoek van de mondholte spoort mogelijk orofaryngeale kanker op, maar omdat sommige delen van de orofarynx moeilijk te zien zijn, wordt deze kanker vaak pas in latere stadia ontdekt. De diagnose van orofaryngeale kanker vindt plaats door een biopsie van verdachte cellen of weefsels.

Behandeling

Er is anno oktober 2020 geen specifieke behandeling voor een HPV-infectie. Het immuunsysteem van het lichaam verwijdert wratten veroorzaakt door HPV in de meeste gevallen op natuurlijke wijze binnen de twee jaar. Het virus blijft echter in het lichaam aanwezig waardoor de wratten mogelijk terugkomen op dezelfde plaats of elders. Medicatie en medische en chirurgische procedures behandelen wratten. Bij vrouwen een abnormaal uitstrijkje volgt een colposcopie (inwendig kijkonderzoek van de baarmoederhals, vagina en vulva) waarbij de arts de baarmoederhals verder inspecteert en abnormale gebieden verwijdert voor verder onderzoek. Voorstadia van kanker aan de baarmoederhals verwijdert hij eveneens. Hiervoor zijn er verschillende mogelijkheden beschikbaar (zoals onder andere lasertherapie, bevriezing, …). Kankers van de vulva, anus en keel behandelt de arts via chirurgie en/of chemotherapie en radiotherapie.

Preventie van de virale infectie

Genitale wratten

Methoden om de kans op genitale wratten te verminderen, zijn seksuele onthouding / slechts één bedpartner hebben, het gebruik van condooms en vaccinatie.

Condooms
Het gebruik van latexcondooms kan het risico op een genitale HPV-infectie verminderen.

Vaccins
Er zijn drie vaccins beschikbaar om infectie door sommige HPV-typen te voorkomen: Gardasil, Gardasil 9 en Cervarix; alle drie beschermen ze tegen een initiële infectie met HPV-typen 16 en 18, die de meeste HPV-gerelateerde kankergevallen veroorzaken. Gardasil beschermt ook tegen HPV-typen 6 en 11, die 90% van de genitale wratten veroorzaken. De vaccins bieden weinig voordeel voor vrouwen die al zijn geïnfecteerd met HPV-typen 16 en 18. Daarom is het vaccin voornamelijk aanbevolen voor die vrouwen die nog niet zijn blootgesteld aan HPV tijdens de geslachtsgemeenschap.

Voetwratten

Het dragen van schoenen of sandalen in openbare zwembaden en kleedkamers is aanbevolen om het risico op de verspreiding van het virus te verkleinen.

Lees verder

© 2019 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Wat is een humaan papillomavirus (HPV)Op aarde is er oneindig veel variatie van leven aanwezig. Er zijn niet alleen mensen, maar ook dieren, planten, micro-or…
Wat zijn genitale wrattenWat zijn genitale wrattenMensen die weinig wisselende seksuele contacten hebben en veilig vrijen hebben minder kans op genitale wratten. Deze wra…
Anale wratten: Oorzaken en behandeling van wratjes rond anusAnale wratten: Oorzaken en behandeling van wratjes rond anusSommige patiënten kampen met anale wratten (condylomen, condyloma acuminata), kleine gezwelletjes rond en in de anus. He…
Humaan papillomavirus (HPV): symptomen, oorzaak, behandelingHumaan papillomavirus (HPV): symptomen, oorzaak, behandelingHet humaan papillomavirus (afgekort ‘HPV’), is een virus dat op de huid en slijmvliezen voorkomt. Van het virus zijn ann…

Fruitallergie: Allergische reactie op vruchtenFruitallergie: Allergische reactie op vruchtenSommige patiënten reageren allergisch op bepaalde allergenen (stoffen), zoals bijvoorbeeld pollen, schimmels, voedingsmi…
Stille beroerte: Hersenaandoening zonder herkenbare tekenenStille beroerte: Hersenaandoening zonder herkenbare tekenenÉén op de drie zeventigplussers heeft al eens minstens één keer een stille beroerte gehad. Een stille beroerte (asymptom…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 15 oktober 2019:Coëlho, medisch zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Diagnosis, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hpv-infection/diagnosis-treatment/drc-20351602
  • HPV, https://medlineplus.gov/hpv.html
  • Human papillomavirus (HPV), https://www.nhs.uk/conditions/human-papilloma-virus-hpv/
  • Human Papillomavirus Infection, https://www.historyofvaccines.org/index.php/content/articles/human-papillomavirus-infection
  • Overview, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hpv-infection/symptoms-causes/syc-20351596
  • What is human papillomavirus (HPV)?, https://www.medicalnewstoday.com/articles/246670.php
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 10-10-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.