Platte wratten: Oorzaken en behandeling van vlakke wratjes

Platte (vlakke) wratten (verruca plana, juveniele wratten) zijn kleine bultjes die op de huid van vooral de handen, het gezicht en de nek verschijnen. Deze letsels, die kleiner zijn dan gewone wratten of voetwratten, worden veroorzaakt door het humaan papillomavirus. Vlakke wratten verschillen van andere wratten omdat het bovenste gedeelte vlak is; daarom staan ze bekend als ‘platte’ of ‘vlakke’ wratten. Deze wratjes, die vaak optreden bij kinderen en jongvolwassenen, brengen mogelijk psychische complicaties mee. Diverse zelfzorgtechnieken en huisremedies behandelen de platte wratjes en bestrijden het virus.

• Oorzaken van vlakke wrat
• Risicofactoren van platte wratten
• Symptomen op gezicht en armen
• Diagnose en onderzoeken
• Thuisbehandelingen voor vlakke wratten
• Complicaties van platte wrat
• Preventie en bestrijding van humaan papillomavirus (HPV)

Oorzaken van vlakke wrat

Net als andere wratten veroorzaak HPV (het humaan papillomavirus) vlakke wratten. HPV 3, 10, 28 en 49 zijn de virale stammen die platte wratten veroorzaken. Het humaan papillomavirus overleeft, zelfs zonder een menselijke gastheer, op warme en vochtige plaatsen. Het virus is normaal aanwezig rond zwembaden, openbare douches en wasruimtes. Het virus is zeer besmettelijk en de overdracht van de infectie gebeurt via direct contact met de huid (via een gebarsten huid) of wanneer een patiënt voorwerpen aanraakt die met het virus zijn geïnfecteerd. Zodra het virus in het lichaam is terechtgekomen, worden de huid en slijmvliezen getroffen omdat het daar warm en vochtig is.

Risicofactoren van platte wratten

Vlakke wratten staan ook bekend als juveniele wratten, omdat ze meestal aanwezig zijn bij kinderen en jongvolwassenen. Bepaalde risicofactoren verhogen de ontwikkeling van vlakke wratten, zoals het gebruik van scheermessen, een letsel aan de gezichtshuid, een slechte hygiëne (vuile huid) en zweten. Andere veel voorkomende problemen, zoals luchtweginfecties en verkoudheden, leiden tot een zwak immuunsysteem en een activering van het virus op de huid. Ook stress, emotionele overbelasting, langdurige onderkoeling en een slechte voeding (zoals beriberi) zijn mogelijke risicofactoren voor een infectie met het humaan papillomavirus.

Symptomen op gezicht en armen

De symptomen van een platte wrat zijn vaak pas één jaar na de besmetting duidelijk. Vlakke wratten zijn zeer licht verhoogde, gladde bultjes die zich meestal ontwikkelen in gebieden zoals het gezicht, het voorhoofd, de nek, de benen, de baard, en de ruggen van de handen en armen. De huidkleurige, roze of gele bultjes variëren in grootte van 1 tot maximaal 9 mm in diameter en verschijnen meestal in grote aantallen (van 20 tot 200). Ze zijn aanzienlijk kleiner dan gewone wratten of voetwratten, maar soms klonteren de bultjes samen. Ze zijn tot slot niet pijnlijk tenzij er druk op wordt uitgeoefend.

Diagnose en onderzoeken

Het is voor de arts op basis van het uiterlijk van de groepen platte wratjes eenvoudig om de diagnose te stellen. Aandoeningen die soms doen denken aan platte wratten zijn talghyperplasie en syringomen (zweetkliergezwellen rond ogen en wangen). Deze aandoeningen komen echter meestal voor bij ouderen terwijl platte wratten voornamelijk tieners en jongvolwassenen treffen.

Thuisbehandelingen voor vlakke wratten

Vlakke wratten zijn meestal pijnloos en verdwijnen vanzelf in de loop van de tijd. Als het immuunsysteem weer op peil is, verdwijnen de meeste platte wratten binnen een paar maanden tot een paar jaar. Bij kleine oneffenheden is een behandeling via cryotherapie, elektrodessicatie, zuren en cantharidine niet aanbevolen omdat deze behandelingen mogelijk leiden tot littekens.

Bij hinderlijke symptomen is een behandeling echter mogelijk via huis- en kruidenremedies. Het is echter verstandig om altijd eerst een arts te raadplegen en zeker bij wratjes in het gezicht omdat de gezichtshuid dunner is dan veel andere huidgebieden van het lichaam zoals de voeten.

Volgende tips zijn toepasbaar:

• citroensap gedurende dertig minuten laten intrekken op de wratten en dit daarna afspoelen; dit een paar weken herhalen totdat de wratten verdwenen zijn
• dagelijks een watje met biologische appelciderazijn aanbrengen op het aangetaste gebied en één nacht op de plaats houden; appelciderazijn moet verdund (met gelijke hoeveelheid water) worden aangebracht op gevoelige gebieden zoals het gezicht of de nek.
• duct-tape (enkel voor platte wratten in de nek en aan de handen en de benen) op de wrat bedekken gedurende één à twee dagen; daarna enkele het gebied reinigen om het dode weefsel te verwijderen. Dit mag niet langer dan twee maanden worden toegepast.
• een watje onderdompelen in Listerine-mondwater, dit op de platte wrat deppen en gedurende één nacht vastplakken aan de wrat. De dag nadien de getroffen plek met water wassen en dit dagelijks herhalen totdat de wrat verdwijnt
• elke avond voor het slapengaan een stuk bananenschil op de aangetaste huid toepassen en vastplakken met een verband; ook bananen eten is nuttig omdat dit het immuunsysteem versterkt
• vijf of zes druppels tea tree-olie in één eetlepel olijfolie mengen en dit toepassen op de wratten, enkele uren laten inwerken en vervolgens met warm water afspelen. Dit twee keer per dag gedurende enkele weken proberen.
• vitamine C-rijk voedsel zoals citroenen, sinaasappels, paprika's, broccoli en spruitjes eten om de immuniteit te vergroten en het virus te helpen bestrijden
• zes druppels olie van oregano in één eetlepel olijfolie, kokosolie of ricinusolie mengen, aanbrengen op de wrat en dit twee keer per dag gedurende een paar eken herhalen
• zinkzalf toepassen (is vooral effectief bij patiënten met een tekort aan zink

Complicaties van platte wrat

Omdat de letsels vaak op zichtbare plaatsen verschijnen, ervaren patiënten (meestal kinderen en jongeren) vaak stress of andere psychische symptomen.

Preventie en bestrijding van humaan papillomavirus (HPV)

Dankzij enkele tips is het mogelijk om het risico op het krijgen van het HPV te verlagen:

• altijd de handen wassen na het aanraken of behandelen van wratten
• de wratten niet openkrabben
• een gezonde en gevarieerde voeding eten
• geen handdoeken of andere persoonlijke voorwerpen delen
• geen te strakke of warme kleding dragen
• het gebruik van openbare douches vermijden en indien onmogelijk flip-flops of doucheschoenen dragen in openbare douches, zwembaden of kleedkamers
• niet nagelbijten want het virus infecteert dit gebied snel
• ontharingsmiddelen of elektrische scheerapparaten gebruiken in plaats van de benen te scheren
• speelgoed schoonhouden van een kind met wratten
• stress verlichten
• twee keer per dag een glas water drinken met twee theelepels rauwe, ongefilterde appelciderazijn
• wratten van andere patiënten niet aanraken

Lees verder

• Voetwratten: Behandelingen van wratten op voet
• Wratten: Soorten wratjes en behandelingen van wrat op huid
• Draadvormige wratten (filiforme wratjes): Behandelingen
• Ouderdomswratten: Goedaardige, pijnloze gezwellen op huid
• Oogwratten: Wratjes aan of rond oog door virus