Strottenhoofdkanker: Symptomen van keelpijn en oorpijn
Jaarlijks krijgen enkele honderden Nederlanders de diagnose van strottenhoofdkanker. Strottenhoofdkanker (larynxkanker, larynxcarcinoom) is een ziekte waarbij om onbekende reden kankercellen ontstaan in de weefsels van het strottenhoofd. Keelpijn en oorpijn zijn kenmerkende symptomen van deze ziekte. De patiënt ondergaat diverse onderzoeken om strottenhoofdkanker op te sporen alsook om het kankerstadium te bepalen. De arts zet bij dit type kanker een combinatie in van radiotherapie, chirurgie en chemotherapie. Voor de meeste patiënten zijn de vooruitzichten goed omdat de diagnose vroeg gebeurt, maar onbehandeld ontstaan soms levensbedreigende complicaties.
Oorzaken strottenhoofdkanker
Strottenhoofdkanker is het gevolg van veranderingen in de cellen van het strottenhoofd, hoewel niet precies duidelijk is waarom dit gebeurt. Abnormale cellen groeien en gaan zich ongecontroleerd delen en verspreiden waardoor een weefselgroei (tumor) tot stand komt in het strottenhoofd. Strottenhoofdkanker is een vorm van
hoofd- en halskanker. Meestal vormt strottenhoofdkanker zich in plaveiselcellen; dit zijn de dunne, platte epitheelcellen van de binnenkant van het strottenhoofd.

Roken vormt een belangrijke risicofactor voor strottenhoofdkanker /
Bron: Geralt, PixabayRisicofactoren kanker aan strottenhoofd
Roken en overmatig alcoholgebruik zijn risicofactoren voor het ontwikkelen van strottenhoofdkanker. Daarnaast zijn zestigplussers vaker getroffen, en mannen zijn ook vier keer vaker dan vrouwen aangetast door kanker aan het strottenhoofd. Wanneer vrouwen getroffen zijn, vertonen ze gemiddeld vijf tot tien jaar eerder symptomen dan mannen. Een positieve familiegeschiedenis van dit type
kanker verhoogt eveneens de kans om strottenhoofdkanker te ontwikkelen. Radioactieve straling aan het hoofd- en halsgebied verhoogt de kans op een kwaadaardige tumor in het strottenhoofd. Een ongezonde voeding met veel rood vlees, verwerkte levensmiddelen en gefrituurd voedsel is een andere verhogende risicofactor. Een infectie met het
humaan papillomavirus leidt soms ook tot het een larynxcarcinoom. De blootstelling aan bepaalde chemische stoffen en materialen draagt tot slot bij aan de totstandkoming van deze vorm van kanker. Voorbeelden van deze stoffen en materialen zijn:
- asbest
- formaldehyde (een chemische stof die aanwezig is in een groot aantal industriële processen, zoals de verfproductie en cosmetica)
- isopropylalcohol (vaak gebruikt als reinigingsmiddel)
- nikkel
- steenkool of houtstof
- verf of dieseldampen
- zwavelzuurdampen
Symptomen: Keelpijn en oorpijn
Kenmerkende symptomen
Strottenhoofdkanker kenmerkt zich door volgende symptomen:
Andere symptomen
Andere symptomen die af en toe optreden zijn:
Diagnose en onderzoeken
Lichamelijk onderzoek
Bij een lichamelijk onderzoek bemerkt de arts mogelijk abnormale gebieden aan en
gezwollen lymfeklieren van de keel en nek. De arts doet een handschoen aan en betast vervolgens de binnenkant van de mond en keel, en bekijkt dit gebied met een kleine spiegel en licht (keelspiegelen).
Diagnostisch onderzoek
De patiënt krijgt vele mogelijke onderzoeken om strottenhoofdkanker op te sporen, andere aandoeningen uit te sluiten en het kankerstadium te bepalen.
Een bariumsliktest
Dankzij een
bariumsliktest krijgt de arts een idee van eventuele slokdarm- en maagproblemen want met dit onderzoek maakt de arts
röntgenbeelden van deze lichaamsstructuren.
Een biopsie
De arts verwijdert bij een
biopsie verdachte cellen of weefsels om deze onder een microscoop te laten bekijken door een patholoog. Een patholoog is in staat om kanker op te sporen dankzij het biopt dat de arts verkrijgt via een nasoscopie (inwendig kijkonderzoek van de neus), een
laryngoscopie (inwendig kijkonderzoek van de keel, het strottenhoofd en de stembanden), een
bronchoscopie (inwendig kijkonderzoek van de luchtwegen) en/of een
gastroscopie (inwendig kijkonderzoek van de slokdarm en maag).
Een botscan
Een
botscan is nodig om te kijken of snel delende cellen, zoals kankercellen, aanwezig zijn in het bot. Hiervoor injecteert de arts een erg kleine hoeveelheid radioactief materiaal in een ader wat dan door de bloedbaan reist en zich verzamelt in de botten.
Een CT-scan
De arts gebruikt mogelijk ook een
CT-scan die een reeks gedetailleerde foto's van lichaamsgebieden, genomen vanuit verschillende hoeken. Een CT-scan is vooral nodig om het kankerstadium te bepalen.
Een MRI-scan
Een
MRI-scan maakt gebruik van een magneet, radiogolven en een computer om een reeks gedetailleerde foto's van bepaalde lichaamsgebieden te maken.
Een PET-scan
Een
PET-scan is nuttig om kwaadaardige tumorcellen in het lichaam te identificeren. Hiervoor injecteert de arts een kleine hoeveelheid radioactief glucose (suiker) in een ader. De PET-scanner draait rond het lichaam en maakt een foto de plaatsen waar het lichaam glucose gebruikt. Kwaadaardige tumorcellen komen duidelijker in beeld omdat ze meer actief zijn en meer glucose gebruiken dan normale cellen.
Behandeling: Chemotherapie, radiotherapie en/of chirurgie
De behandeling van strottenhoofdkanker bestaat uit een combinatie van
radiotherapie, chirurgie en
chemotherapie. Gebeurt de diagnose in een vroeg stadium, dan zet de arts radiotherapie of een operatie in om de kankercellen uit het strottenhoofd te verwijderen. Wanneer de patiënt reeds in een gevorderd kankerstadium zit, dan is een combinatie van chirurgie,
radiotherapie en
chemotherapie nodig. De arts verwijdert bij een ingreep een deel van of het volledige strottenhoofd (laryngectomie), waardoor spreken of ademen op de gebruikelijke manier niet meer lukt. De patiënt krijgt daarom een permanent gat in de nek (stoma) met bijkomende logopedie om weer te leren spreken via een implantaat in de keel of een elektrisch apparaat dat de patiënt tegen de keel houdt en dan een geluid produceert. Na de behandeling voor strottenhoofdkanker is een frequente en zorgvuldige opvolging door de arts belangrijk.
Prognose
De prognose van strottenhoofdkanker is afhankelijk van diverse factoren zoals onder andere de algemene gezondheid van de patiënt, de leeftijd van de patiënt, de plaats en grootte van de tumor, het geslacht van de patiënt, het stadium van de ziekte, … Een snelle diagnose en behandeling van strottenhoofdkanker verkleint de kansen op complicaties. Meestal gebeurt de diagnose vroeg waardoor de vooruitzichten goed zijn.

Minder alcohol drinken vermindert de kans op het ontwikkelen van kanker aan het strottenhoofd /
Bron: Jarmoluk, PixabayPreventie
Het is belangrijk om te stoppen met roken en alcoholgebruik te verminderen, want anders komt strottenhoofdkanker sneller terug. Daarnaast is een mediterrane voeding met veel groenten en fruit aangewezen om het risico op strottenhoofdkanker te verlagen.
Complicaties
De tumor verspreidt zich mogelijk naar de
lymfeklieren in de hals en later ook naar de longen (
longmetastasen) of andere lichaamsstructuren.
Lees verder