Gastroscopie: Inwendig kijkonderzoek van maag

- Gastroscopie: De rol in het diagnoseproces
- Waarom gastroscopie belangrijk is voor vroege diagnose
- Het belang van visuele inspectie voor diagnose
- Gastroscopie in het vaststellen van ziekten zoals refluxziekte en kanker
- Indicatie van maagonderzoek
- Oorzaken van symptomen achterhalen
- Aandoeningen diagnostiseren of uitsluiten
- Symptomen of ziekten behandelen
- Voor het onderzoek
- Gesprek met de arts
- Praktische voorbereidingen
- Tijdens het inwendig kijkonderzoek van de maag
- Na het onderzoek
- Resultaten
- Complicaties van gastroscopie
- Praktische tips voor het ondergaan van een gastroscopie
- Voorbereiding op het onderzoek
- Wat te verwachten tijdens de gastroscopie
- Herstel en nazorg na de procedure
- Misvattingen rond endoscopie
- Endoscopie is altijd pijnlijk
- Een endoscopie is gevaarlijk en veroorzaakt complicaties
- Endoscopie is alleen bedoeld voor de diagnose van maag- en darmproblemen
- Je hebt altijd een lang herstel nodig na een endoscopie
- Een endoscopie is niet nodig als je geen ernstige symptomen hebt
- Je moet je voedingspatroon drastisch veranderen na een endoscopie
- Endoscopie is overbodig als andere onderzoeken normaal zijn
Gastroscopie: De rol in het diagnoseproces
Gastroscopie is een onmisbaar hulpmiddel in de diagnostiek van verschillende maagaandoeningen. Door het direct visualiseren van de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm, kunnen artsen snel afwijkingen detecteren. Dit diagnostische proces biedt een gedetailleerd inzicht in de gezondheid van het bovenste maagdarmkanaal, wat essentieel is voor het vaststellen van behandelingsstrategieën.Waarom gastroscopie belangrijk is voor vroege diagnose
Gastroscopie biedt artsen de mogelijkheid om snel en effectief te zoeken naar tekenen van aandoeningen zoals maagzweren, tumoren, ontstekingen en infecties. Het is een van de snelste en meest betrouwbare methoden om ziekten van het spijsverteringskanaal vroegtijdig te ontdekken, wat de kansen op succesvolle behandeling aanzienlijk vergroot.Het belang van visuele inspectie voor diagnose
De gastroscoop maakt het mogelijk om het slijmvlies van de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm visueel te inspecteren, waardoor de arts direct kan zien of er beschadigingen of andere abnormale veranderingen aanwezig zijn. Dit visuele aspect maakt gastroscopie onmisbaar voor het stellen van een definitieve diagnose, vooral bij vage of onduidelijke symptomen.Gastroscopie in het vaststellen van ziekten zoals refluxziekte en kanker
Een van de belangrijkste toepassingen van gastroscopie is het vaststellen van gastro-oesofageale refluxziekte (GERD) en het screenen op maagkanker. Door de slijmvliezen te inspecteren, kunnen artsen tekenen van reflux, barrett-oesofagus en precancereuze veranderingen detecteren. Dit maakt het mogelijk om tijdig in te grijpen en passende behandelingen te starten.Indicatie van maagonderzoek
Een gastroscopie kan worden ingezet voor diverse doeleinden:Oorzaken van symptomen achterhalen
De arts onderzoekt de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm om de oorzaak van symptomen te identificeren, zoals:- Brandend maagzuur of indigestie (maagklachten na het eten of drinken)
- Buikpijn
- Aanhoudend ziek gevoel
- Verminderde hoeveelheid rode bloedcellen (anemie), vaak door een inwendige bloeding
- Ernstige bloedingen met plotselinge scherpe buikpijn, bloedbraken of zwarte ontlasting
- Globus pharyngeus (brokgevoel in de keel)
- Slikproblemen
Aandoeningen diagnostiseren of uitsluiten
Een gastroscopie kan helpen bij het bevestigen van een diagnose of het uitsluiten van aandoeningen zoals:- Coeliakie (maag- en darmproblemen door het eten van gluten)
- Barrett-slokdarm (schade aan de slokdarmwand door chronische reflux)
- Gastro-oesofageale reflux (brandend maagzuur en andere refluxsymptomen)
- Maagkanker en Slokdarmkanker
- Maagzweren
- Portale hypertensie (abnormaal hoge bloeddruk in de lever, wat kan leiden tot slokdarmvarices of spataders in de slokdarm)
Symptomen of ziekten behandelen
Met behulp van een gastroscopie kunnen ook bepaalde aandoeningen behandeld worden, zoals:- Het stoppen van een maagbloeding of slokdarmbloeding (bijvoorbeeld door een maagzweer of varices) via rubberen bandjes of een chemische injectie
- Het verwijden van een vernauwde slokdarm (slokdarmstrictuur) die pijn of slikproblemen veroorzaakt, vaak door reflux of radiotherapie
- Verwijderen van kankergezwellen, niet-kwaadaardige gezwellen (maagpoliepen) of vreemde voorwerpen
- Toedienen van voedingsstoffen via een voedingssonde als orale voeding niet mogelijk is
Voor het onderzoek
Gesprek met de arts
Voordat een gastroscopie wordt uitgevoerd, bespreekt de patiënt de procedure met de arts. Het kan nodig zijn om bepaalde medicatie tijdelijk te stoppen. De arts dient ook op de hoogte te zijn van de medische geschiedenis van de patiënt, vooral bij patiënten met een kunsthart, hartproblemen of (mogelijk) zwangerschap.
Praktische voorbereidingen
Een gastroscopie is doorgaans een poliklinisch onderzoek, waardoor de patiënt meestal dezelfde dag nog naar huis kan. De patiënt dient minimaal vier tot acht uur voor het onderzoek te vasten. Ook moet de patiënt twee tot drie uur voor het onderzoek niets drinken. De duur van het onderzoek varieert van vijf tot vijftien minuten, afhankelijk van de indicatie en bevindingen. De patiënt wordt geadviseerd om comfortabel zittende kleding te dragen en moet vooraf bril, contactlenzen en kunstgebit verwijderen.Tijdens het inwendig kijkonderzoek van de maag
Tijdens het onderzoek ontvangt de patiënt zuurstof en wordt de zuurstofverzadiging gemonitord met een oximeter. Een plaatselijke verdoving met lidocaïne keelspray wordt aangebracht om de keel te verdoven. Sommige patiënten kiezen ook voor een kalmeringsmiddel, waardoor ze weliswaar wakker blijven maar minder bewust zijn van de omgeving tijdens het onderzoek. Bij kinderen kan een volledige verdoving worden toegepast, zodat ze slapen.Na het aanbrengen van de verdovende spray plaatst de arts een kleine plastic gebitsbeschermer in de mond om deze open te houden en de tanden te beschermen. De patiënt ligt op de linkerzijde, waarna de arts de endoscoop via de mond inbrengt. De patiënt wordt gevraagd om het eerste deel van de buis door te slikken, waarna de arts de buis verder door de slokdarm en maag beweegt. Sommige patiënten ervaren ongemak of misselijkheid tijdens het slikken van de buis, maar dit is meestal van korte duur. De arts kan lucht inbrengen via de endoscoop om een beter zicht te krijgen op afwijkingen, wat soms een vol gevoel of een boer kan veroorzaken. Bij afwijkingen kan een weefselmonster (biopt) worden genomen en naar het laboratorium gestuurd voor verder onderzoek.
Na het onderzoek
Na het onderzoek kan de patiënt enige rauwheid in de keel ervaren, maar er zou geen pijn moeten zijn. Eten en drinken mag pas worden hervat nadat de verdoving is uitgewerkt. Patiënten zonder kalmeringsmiddel kunnen doorgaans één à twee uur na het onderzoek naar huis. Patiënten die sedatie hebben ontvangen, moeten vaak langer blijven tot de sedatie is uitgewerkt en moeten worden begeleid naar huis, omdat sedatie tot 24 uur in het bloed aanwezig kan blijven en slaperigheid kan veroorzaken.Resultaten
De gastro-enteroloog (maag- en darmspecialist) stuurt gewoonlijk de resultaten van het onderzoek naar de huisarts of bespreekt deze persoonlijk met de patiënt binnen enkele dagen tot weken na het onderzoek.Complicaties van gastroscopie
Hoewel complicaties zeldzaam zijn, kunnen ze optreden en omvatten:- Interne bloeding
- Allergische reactie op kalmeringsmiddelen, wat ademhalings-, hartslag- en bloeddrukproblemen kan veroorzaken
- Slokdarmperforatie, maagperforatie (gat in de maagwand met ernstige buikpijn en braken) of perforatie van de twaalfvingerige darm