Tand- en mondhygiëne: Tips voor goede tand- & mondgezondheid

Een goede verzorging van de tanden en het tandvlees is essentieel voor de algemene gezondheid. Een slechte mondgezondheid is significant geassocieerd met ernstige chronische ziekten. Daarnaast draagt een slechte tand- en mondhygiëne bij aan een laag zelfbeeld. Voor een goede tand- en tandvleeshygiëne is maar weinig tijd nodig en bovendien zijn hiervoor geen dure instrumenten nodig. Dagelijks de tanden zacht poetsen en flossen, eenvoudige suikers, roken en drinken vermijden en regelmatig de tandarts bezoeken zijn van primordiaal belang voor een goede tandhygiëne, al zijn ook nog andere factoren bekend om de tanden en mond gezond te houden.

• Tandbederf en tandvleesaandoeningen
• De tanden poetsen
• Doel
• Praktisch
• Flossen voor een goede tandhygiëne
• Stoppen met roken voor een goede mondgezondheid
• Tandarts bezoeken
• Tandhulpmiddelen reinigen
• Voeding en drank en behoud van tandgezondheid
• Eten en dranken om te vermijden
• Voedingsmiddelen en dranken met beperkte consumptie
• Goede voedingsmiddelen en dranken
• Conclusie van tips voor mondhygiëne

Tandbederf en tandvleesaandoeningen

Tandbederf en tandvleesaandoeningen zijn het gevolg van tandplak, een kleverige combinatie van bacteriën en voedsel. Tandplak begint zich binnen een paar minuten na het eten op te bouwen op de tanden. Als een persoon de tanden niet elke dag goed poetst, leidt tandplak tot tandbederf of tandvleesaandoeningen. Als de persoon tandplak niet verwijdert, verandert dit in een harde afzetting die bekend staat als tandsteen. De tandsteen komt dan vast te zitten aan de basis van de tand. Tandplak en tandsteen irriteren en stimuleren het tandvlees. Bacteriën en de toxines (gifstoffen) die bacteriën produceren, zorgen ervoor dat het tandvlees geïnfecteerd, gezwollen en gevoelig wordt. Door goed voor de tanden en het tandvlees te zorgen, is het mogelijk om problemen zoals tandbederf en tandvleesaandoeningen (gingivitis of parodontitis) te voorkomen.

Tandplak en tandsteen leiden tot een aantal problemen:

• andere gezondheidsproblemen buiten de mond, zoals een vroegtijdige bevalling tot een hartziekte
• een slechte adem (halitose)
• een tandabces (ophoping van pus in tand door bacteriële infectie)
• gaatjes die de structuur van tanden beschadigen.
• gingivitis (tandvleesontsteking met gezwollen, ontstoken en bloedend tandvlees)
• het onvermogen om de tanden te gebruiken
• parodontitis (vernietiging van de ligamenten en het bot die de tanden ondersteunen, wat vaak tot tandverlies leidt)
• tandpijn

De tanden poetsen

Doel

De tanden poetsen met gefluorideerde tandpasta is de beste methode om tandplak te verminderen. Het fluoride versterkt het tandglazuur en voorkomt tandbederf. De persoon poetst de tanden twee keer per dag gedurende twee minuten, en dit liefst telkens dertig minuten na het eten. Een goede poetstechniek is nodig om de tanden en het tandvlees effectief te reinigen.

Praktisch

De tandenborstel moet zachte haren hebben zodat er geen schade ontstaat aan het tandglazuur. De tandenborstel moet tegen de tanden worden geplaatst in een hoek van 45 graden ten opzichte van de tandvleeslijn. Met behulp van korte zachte cirkelvormige en korte heen-en-weer-bewegingen poetst de persoon voorzichtig alle tandoppervlakken. Harde schrobbewegingen vermijdt de persoon. Ook is het belangrijk om de tong te reinigen. Dit mag voorzichtig met een tandenborstel gebeuren, maar ook zijn hiervoor speciale tongreinigers te koop. Na het poetsen van de tanden spoelt de persoon de mond met water of mondwater. Voorts is het belangrijk om na het poetsen van de tanden gedurende dertig minuten niet te eten zodat de schoon kan blijven. Tot slot is het essentieel om de tandenborstel minstens om de drie maanden alsook na elke ziekte te vervangen.

Flossen voor een goede tandhygiëne

Het gebied net onder de tandvleesrand en de nauwe ruimtes tussen de tanden zijn kwetsbare gebieden waar tandplak zich opbouwt wat uiteindelijk leidt tot tandsteen. De opbouw van tandplak en tandsteen leidt tot gaatjes en tandvleesaandoeningen. Het dagelijkse flossen van de tanden is bijgevolg nodig om tandplak en voedseldeeltjes te verwijderen die de tandenborstel niet kan bereiken. Flossen doen mensen één keer per dag en dit best voor het poetsen van de tanden. Na het flossen is het belangrijk om de mond goed te spoelen.

Stoppen met roken voor een goede mondgezondheid

Het gebruik van tabak / roken in welke vorm dan ook (sigaretten, sigaren, pijp, e-sigaretten, rookloze tabak) verhoogt het risico op tandvleesaandoeningen en mondkanker; stoppen met roken is bijgevolg essentieel voor een goede tand- en mondgezondheid.

Tandarts bezoeken

Poetsen en flossen helpen de meeste tandplak (kleverige substantie die zich op de tanden vormt) te verwijderen, maar soms is tandplak lastig te verwijderen waardoor dit verhardt en tandsteen vormt. Het professioneel reinigen van het tandsteen gebeurt door een tandarts die elke persoon best twee keer per jaar bezoekt. Wanneer de persoon de tandplak en tandsteen niet laat verwijderen, veroorzaakt dit tandbederf en ernstige tandvleesaandoeningen. Uiteindelijk vorderen deze problemen waardoor de tandarts soms als enige behandeling de tand moet verwijderen. Bij tandpijn, pijn in de mond, gezwollen tandvlees, bloedend tandvlees, pijnlijk tandvlees, een slechte adem of losse tanden is ook advies van een tandarts nodig om tandproblemen zo snel mogelijk te identificeren en behandelen.

Tandhulpmiddelen reinigen

Een kunstgebit, houders en andere apparaten moeten schoon blijven. Het is soms ook nodig om te werken met een reinigingsoplossing.

Voeding en drank en behoud van tandgezondheid

Eten en dranken om te vermijden

(Eenvoudige) suikers zijn een grote risicofactor voor tandaandoeningen. De hoeveelheid en frequentie van de inname van eenvoudige suikers bepalen de ernst van het tandbederf. De persoon consumeert zo weinig mogelijk suiker en snoep. De bacteriën in de mond hebben namelijk suiker nodig voor de productie van zuren die het tandglazuur verzwakken en de tanden beschadigen. Bij elke blootstelling van de tanden aan suiker begint het demineralisatieproces en duurt het tot één uur voordat de mond terugkeert naar normale, niet-zure pH-omstandigheden.

Volgende dranken en voedingsmiddelen zijn slecht:

• broodstengels
• cake
• chips
• chocolade
• crackers
• fastfood, waarvan bekend is dat het suikers bevat
• frisdrank
• gedroogd fruit en rozijnen
• koekjes
• snoepjes
• taart
• zoete snacks

Voedingsmiddelen en dranken met beperkte consumptie

Elke frisdrank of vruchtensapdrank moet met mate worden ingenomen. De meeste frisdranken bevatten namelijk fosforzuur. Deze stof verstoort het vermogen van het lichaam om calcium te absorberen. Vruchtensappen beschadigen ook de tanden door de aanwezigheid van suiker. Door het drinken van vruchtendranken met een rietje, worden de tanden minder aan het zuur blootgesteld. Kauwgom kauwen gedurende tien minuten na de maaltijden en snacks vermindert eveneens het tandbederf. Het drinken van veel alcohol verhoogt het risico op mondkanker. Daarom mogen mensen enkel beperkt alcohol consumeren: één drankje per dag voor vrouwen of twee drankjes per dag voor mannen.

Goede voedingsmiddelen en dranken

Knapperig fruit en knapperige groenten zoals appels, peren, selderij en wortels zijn goed tussen de maaltijden doordat de kauwactiviteit de productie van speeksel verhoogt en speeksel helpt de tanden te beschermen. Water moeten mensen royaal consumeren.

Conclusie van tips voor mondhygiëne

Een goede verzorging van de tanden en het tandvlees vereist een minimale tijdsbesteding. Een gezond dieet, een goede tandhygiëne en regelmatige professionele reiniging en controle van de tanden zorgen er voor dat tanden en het tandvlees gezond blijven.

Lees verder

• Tips bij keuze van tandenborstel voor poetsen van tanden
• Tandpasta’s: Soorten en adviezen bij aankoop van tandpasta
• Tong reinigen: Voordelen tongreinigers bij mondgezondheid
• Verband tussen mondgezondheid en chronische aandoeningen
• Belang van goede mondhygiëne bij diabetes (suikerziekte)