Lipkanker: Irritatie, pijn en bloedende knobbel op de lip

Lipkanker: Irritatie, pijn en bloedende knobbel op de lip Lipkanker is de meest voorkomende vorm van mondkanker die de huid van de lippen aantast. Dit komt onder andere voor bij patiënten die zich langdurig blootstellen aan de zon zonder de lip te beschermen. Irritatie, pijn, gevoelloosheid en een bloedende knobbel op de lip zijn enkele symptomen van lipkanker. De behandeling bestaat uit een operatie om de tumor te verwijderen, maar is wel complexer wanneer lipkanker zich reeds heeft verspreid naar andere lichaamsstructuren. Daarnaast zijn radiotherapie en/of chemotherapie ook voorhanden. Een vroege diagnose verbetert de kans op herstel en overleven. Het is dan ook belangrijk om bij elke wijziging van de lip een tandarts te contacteren, om eventueel zo snel mogelijk lipkanker op te sporen en te behandelen.

Epidemiologie aandoening

Lipkanker vertegenwoordigt ongeveer 0,6-2% van alle soorten kanker, en 10-15% van alle soorten mondkanker. De jaarlijkse incidentie van lipkanker bedraagt gemiddeld 12 op 100.000 patiënten. In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer tweehonderd patiënten te maken met een tumor op de lip. De kanker heeft een voorliefde voor patiënten met een lichte huidskleur. De patiënten zijn veelal ouder dan vijftig jaar bij de diagnose. Mannen zijn voorts 3-13 keer vaker aangetast door lipkanker dan vrouwen. Dit is wellicht te wijten aan een hogere blootstelling aan de zon in combinatie met een groter gebruik van tabak en alcohol ((overmatig) alcoholgebruik).

Oorzaken lipkanker

Lipkanker begint meestal in de plaveiselcellen. Plaveiselcellen zijn platte, kleine cellen die normaal het slijmvlies van de mond en keel vormen. Een plaveiselcelcarcinoom (vorm van huidkanker) begint als een verzameling van abnormale plaveiselcellen.

Risicofactoren tumor op de lip

Blootstelling aan zonlicht verhoogt de kans op lipkanker / Bron: Blueeve, PixabayBlootstelling aan zonlicht verhoogt de kans op lipkanker / Bron: Blueeve, Pixabay
Enkele risicofactoren verhogen de kans om lipkanker te ontwikkelen zoals:

Symptomen: Irritatie, pijn, gevoelloosheid en bloedende knobbel

De symptomen presenteren zich aan zowel de boven- als onderlip. De onderlip is echter twaalf keer vaker dan de onderlip betrokken. Af en toe heeft de patiënt geen symptomen, en bemerkt een tandarts dit bij een standaard tandheelkundig onderzoek. De boven- of onderlip lijkt hierbij geïrriteerd of gezwollen (gezwollen (boven)lip) wat de patiënt soms aanziet als schrale, droge lippen. Daarnaast ontstaat een pijnlijke of juist gevoelloze en soms jeukende knobbel (verdikking) op de lip (jeukende lippen) die gemakkelijk of overmatig bloedt en niet geneest na twee weken (slechte wondgenezing). Bij sommige patiënten is de plek rood maar bij andere patiënten ontstaat enkel een bleek gebied dat lijkt op een litteken. Wanneer de tumor groeit en zich dieper in de diepere delen van de lip verspreidt, ontstaat pijn elders in de mondholte zoals de kaak, het tandvlees, het slijmvlies van de mond of de tong. Sommige patiënten ervaren hierbij eveneens problemen met het bewegen van de lip, en verliezen speeksel uit de mond. Pijn en zwelling in de lymfeklieren van de kaak of de nek duiden aan dat de kanker zich uitgezaaid heeft, wat een meer invasieve behandeling vereist dan wanneer de kanker slechts lokaal is.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk en diagnostisch onderzoek

Meestal is lipkanker in een vroeg stadium snel te herkennen en te diagnosticeren, waardoor de behandeling snel gebeurt. Een biopsie bevestigt de diagnose van kanker. Andere beeldvormende onderzoeken zijn nodig. Zo voert de arts een echografie, een computertomografie scan (CT-scan) en/of een magnetische resonantie scan (MRI-scan) uit om de omvang van de kanker te bepalen en om de eventuele verspreiding naar de belangrijkste locoregionale lymfeknopen te bevestigen. Deze beeldvormende onderzoeken zijn nuttig voor het opstellen van een geschikt plan voor het behandelen van de lipkanker.

Differentiële diagnose

Vaak bemerkt de patiënt een soort open zweer, blaar of kloof aan de lip, en denkt hij dat dit een teken is van koortsblaasjes, of vermoedt hij in het beginstadium dat hij enkel maar schrale lippen heeft. Het is echter aanbevolen om met deze symptomen of verdenkingen steeds een arts te bezoeken. Dit geldt zeker wanneer de patiënt behoort tot de risicogroepen die sneller dan de gewone bevolking een tumor op de lip ontwikkelen.

Behandeling via chirurgie en/of radiotherapie

Een operatie is nodig om de tumor te verwijderen bij lipkanker. Maar hier gaat wel een zorgvuldige planning aan vooraf, omdat de patiënt een reconstructie krijgt van de lip. Hierbij behoudt de plastisch chirurg in de mate van het mogelijke een goede uitstraling na de operatie en hij probeert er bij de ingreep ook voor te zorgen dat de patiënt na de operatie nog steeds goed kan eten. Daarnaast krijgt de patiënt radiotherapie (behandeling via bestraling) en dit nadat de tandarts de patiënt volledig onderzocht heeft en alle tandproblemen opgelost zijn. Chemotherapie en gerichte therapieën zijn ook inzetbaar, en dan vooral in een vergevorderd stadium van de kanker. Wanneer de patiënt slechts een kleine tumor heeft, is de impact op het uiterlijk veelal klein. Bij een kleine tumor maakt de arts vaak gebruik van cryochirurgie, een behandeling via bevriezing, waarbij hij vloeibare stikstof inzet.

Prognose goed bij snelle diagnose en behandeling

De patiënt herstelt veelal goed wanneer de diagnose en hierop volgende behandeling snel gebeurt. Lipkanker verspreidt zich niet zo vaak naar nabijgelegen lymfeklieren en verder gelegen plaatsen, maar het komt wel voor. Wanneer de kanker is uitgezaaid naar lokale lymfeklieren, is de vijfjaarsoverleving gedaald tot ongeveer 50%.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Lipkanker: symptomen en behandeling tumor/kanker van de lipLipkanker: symptomen en behandeling tumor/kanker van de lipLipkanker is een kwaadaardige tumor van de lippen. Lipkanker begint als een terugkerend of niet genezend blaartje, een o…
Mondkanker: oorzaken, symptomen, behandeling, prognoseMondkanker: oorzaken, symptomen, behandeling, prognoseEr is een grote toename van mensen met hoofd-halskanker. Dit is een verzamelnaam voor verschillende typen kanker, waaron…
Plaveiselcel-carcinoomPlaveiselcel-carcinoomPlaveiselcelcarcinoom is een vorm van huidkanker die kwaadaardig is. Het lijkt op een soort grote wrat die onder de 1 cm…
Liposarcoom: Kwaadaardig, stevig vetweefselgezwel (kanker)Liposarcoom: Kwaadaardig, stevig vetweefselgezwel (kanker)Een liposarcoom is een zeldzame vorm van kanker die start in de vetcellen. De tumor verschijnt het vaakst in de ledemate…

Lichen sclerosus: Huidaandoening aan urogenitale gebiedLichen sclerosus: Huidaandoening aan urogenitale gebiedLichen sclerosus is een zeldzame aandoening waarbij de patiënt stukken witte huid heeft die dunner zijn dan normaal. De…
Tylotisch eczeem: symptomen, oorzaken, behandeling en beloopTylotisch eczeem: symptomen, oorzaken, behandeling en beloopTylotisch eczeem, ook wel hyperkeratotisch rhagadiform eczeem of eczema hyperkeratoticum et rhagadiforme genoemd, is een…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Marisa Sias, Pixabay
  • Definition, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/lip-cancer/basics/definition/con-20037119, geraadpleegd op 24 september 2016
  • Lip cancer signs, http://www.colgate.com/en/us/oc/oral-health/conditions/cancer/article/lip-cancer-signs-0815, geraadpleegd op 24 september 2016
  • Lip cancer, https://www.healthgrades.com/conditions/lip-cancer, geraadpleegd op 24 september 2016
  • Lip Cancer: Not Uncommon, Often Overlooked, http://www.skincancer.org/skin-cancer-information/lip-cancer-not-uncommon, geraadpleegd op 24 september 2016
  • Lipkanker, https://www.kanker.nl/bibliotheek/lipkanker/wat-is/1566-lipkanker, geraadpleegd op 24 september 2016
  • Oral and Lip Cancers, http://www.cancersupportcommunity.org/oral-and-lip-cancers, geraadpleegd op 24 september 2016
  • Overleving lipkanker, https://www.kanker.nl/bibliotheek/lipkanker/wat-is/5072-overleving-lipkanker, geraadpleegd op 24 september 2016
  • Signs of lip cancer, http://www.livestrong.com/article/197512-signs-of-lip-cancer/, geraadpleegd op 24 september 2016
  • Surgical management of lip cancer, A. MORETTI, F. VITULLO, A. AUGURIO, A. PACELLA, and A. CROCE, Acta Otorhinolaryngol Ital. 2011 Feb; 31(1): 5–10., http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3146335/, geraadpleegd op 24 september 2016
  • Symptomen bij lipkanker, https://www.kanker.nl/bibliotheek/lipkanker/wat-is/6026-symptomen-bij-lipkanker, geraadpleegd op 24 september 2016
  • The epidemiology of lip cancer: a review of global incidence and aetiology., Oral Dis. 1999 Jul;5(3):185-95., http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10483063, geraadpleegd op 24 september 2016
  • Afbeelding bron 1: Blueeve, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 06-04-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 13
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.