Lipverkleuring: Oorzaken van andere lippenkleur

In sommige gevallen kunnen de lippen een lichtere of donkerdere kleur krijgen. Deze verandering in lipkleur kan verschillende oorzaken hebben. Vaak wordt de andere lipkleur veroorzaakt door hormonale veranderingen, zoals tijdens de zwangerschap, of door het consumeren van bepaalde voedingsmiddelen. In andere gevallen kan een verandering in lipkleur wijzen op een ernstiger probleem, zoals een eetstoornis of een huidaandoening. De lipverkleuring kan gepaard gaan met andere symptomen en kan een deel van de lip of de gehele lip beïnvloeden. Soms zijn alleen vlekjes zichtbaar op de lippen, terwijl in andere gevallen de hele bovenlip of onderlip donkerder of lichter gekleurd is. Het behandelen van de onderliggende oorzaak leidt meestal tot een vermindering of verdwijning van de lipverkleuring.

• Epidemiologie van gewijzigde lippenkleur
• Aandoeningen en lipverkleuring
• Bloedarmoede
• Blootstelling aan de zon
• Cyanose
• Dermatitis
• Droge huid
• Eetstoornissen
• Geelzucht
• Irritatie aan de lippen
• Lentigo
• Melasma
• Mondkanker
• Peutz-Jeghers-syndroom
• Toxinen (giftige stoffen)
• Verkoudheid
• Omgevingsfactoren en anders gekleurde lippen
• Alcoholmisbruik
• Drugsmisbruik
• Hormonale veranderingen
• Koud weer
• Medicatie
• Roken
• Voeding en drank
• Huishoudmiddelen voor lipverkleuring

Epidemiologie van gewijzigde lippenkleur

Lipverkleuring komt vaker voor bij vrouwen, met name tijdens hormonale veranderingen zoals zwangerschap of menopauze. Personen met een donkere huid, zoals Afro-Amerikanen, zijn ook meer vatbaar voor lipverkleuring, wat soms erfelijk kan zijn. De verandering in lipkleur kan optreden op elke leeftijd, maar de frequentie en aard van de verkleuring kunnen variëren afhankelijk van de oorzaak en de individuele omstandigheden.

Aandoeningen en lipverkleuring

Bloedarmoede

Bloedarmoede (anemie) is een veelvoorkomende oorzaak van lipverkleuring, vooral bij vrouwen in hun vruchtbare jaren. Een tekort aan ijzer in het bloed, bekend als ferriprieve anemie, kan leiden tot paarse of bleke lippen. Wanneer bloedarmoede de oorzaak is van lipverkleuring, kan de arts ijzersupplementen voorschrijven om de toestand te verbeteren.

Blootstelling aan de zon

Langdurige blootstelling aan schadelijke UV-stralen kan leiden tot een verdonkering van de lippen. Deze verkleuring kan tijdens de zomermaanden meer uitgesproken zijn en verminderen na verloop van tijd. Ook kunnen er donkere vlekjes op de lippen en het gezicht ontstaan door zonblootstelling. Het gebruik van lipverzorgingsproducten met een zonbeschermingsfactor van 15 of hoger kan helpen om deze verkleuring te voorkomen.

Cyanose

Cyanose is een aandoening die resulteert in een blauwachtige verkleuring van de lippen en andere lichaamsdelen door een tekort aan zuurstof in het bloed. Cyanose kan worden veroorzaakt door hart- en vaataandoeningen of longziekten. Deze aandoening kan verergeren door lichaamsbeweging of blootstelling aan koude temperaturen. Als cyanose gepaard gaat met kortademigheid, een piepende ademhaling, bewustzijnsverlies, een koude huid, of klamme huid, is onmiddellijke medische hulp nodig.

Dermatitis

Contactdermatitis (huiduitslag met roodheid en jeuk) en atopische dermatitis (atopisch eczeem) zijn huidontstekingen die ook lipverkleuring kunnen veroorzaken. Allergische reacties door lipverzorgingsproducten zoals lipgloss, lippenstift, of balsems kunnen de lippen donkerder maken zonder andere symptomen zoals jeuk. Het gebruik van producten van lage kwaliteit of vervallen producten kan dergelijke problemen veroorzaken. Lipverzorgingsproducten op natuurlijke basis of met kruiden zijn vaak beter dan producten met agressieve chemicaliën.

Droge huid

Een droge huid kan leiden tot bleke of witte lippen, die vaak ook gebarsten zijn. Langdurige droogte kan de lippen een donkerbruine kleur geven. Het drinken van voldoende water is essentieel om gifstoffen uit het lichaam te verwijderen en de huid gehydrateerd te houden, wat helpt om donkere vlekken op de lippen te voorkomen.

Eetstoornissen

Eetstoornissen, zoals boulimie (oncontroleerbare vreetbuien en compenserend gedrag) en anorexia nervosa, kunnen leiden tot verkleuring van de lippen. Bij boulimiepatiënten ontstaat de verkleuring vaak door herhaaldelijk braken en de bijtende werking van maagzuur. Het is belangrijk dat mensen met eetstoornissen professionele hulp zoeken voor de behandeling van de onderliggende aandoening.

Geelzucht

Geelzucht (icterus) leidt tot een gele verkleuring van de huid en het oogwit. Deze aandoening kan veroorzaakt worden door leverproblemen, pernicieuze anemie (een tekort aan vitamine B12 door onvoldoende absorptie), de ziekte van Wilson (koperstapeling in lever en hersenen), of kopervergiftiging. Het behandelen van de onderliggende aandoening vermindert doorgaans de gele verkleuring van de lippen.

Irritatie aan de lippen

Irritatie door het waxen van de bovenlip kan leiden tot een tijdelijke verkleuring van de lippen. Ook kan het gebruik van medicatie voor acne (met ontsteking van talgklieren) leiden tot een donkerdere tint van de lippen, vooral bij blootstelling aan de zon. Het gebruik van producten met retinoïden, hydrocortison of kojinezuur kan helpen om de lipverkleuring te verminderen.

Lentigo

Lentigo veroorzaakt zwarte of bruine vlekken op de lippen en de huid. De belangrijkste risicofactor is langdurige blootstelling aan zonlicht. Bescherming tegen de zon kan helpen om de verschijning van lentigo te voorkomen.

Melasma

Melasma is een aandoening waarbij er een verhoogd melaninegehalte in de huid is, wat leidt tot hyperpigmentatie (donkere huidvlekken). Melasma tast vooral de delen van de huid aan die aan de zon worden blootgesteld, waaronder de lippen. Jeuk of huiduitslag komen normaal gesproken niet voor bij deze aandoening.

Mondkanker

Een witachtige of vlekkerige verkleuring van de lippen kan een teken zijn van mondkanker. Andere symptomen kunnen slikproblemen en een gezwel in de mond zijn. Bij het optreden van deze symptomen is het belangrijk om onmiddellijk een arts te raadplegen. Langdurige blootstelling aan de zon en roken zijn belangrijke risicofactoren voor mondkanker.

Peutz-Jeghers-syndroom

Het Peutz-Jeghers-syndroom wordt gekenmerkt door maag- en darmpoliepen, en hyperpigmentatie van de huid, inclusief een verdonkering van de mondslijmvlies (buccale mucosa). Patiënten met deze aandoening hebben een verhoogd risico op darmkanker.

Toxinen (giftige stoffen)

Inname van toxische stoffen zoals kwik, zilver, koper of bismut kan leiden tot lipverkleuring. Chemische brandwonden door het in contact komen met giftige stoffen kunnen ook een verandering in lipkleur veroorzaken.

Verkoudheid

Een verkoudheid kan ook leiden tot een verandering in lipkleur.

Omgevingsfactoren en anders gekleurde lippen

Alcoholmisbruik

Donkere vlekken op de lippen kunnen ontstaan door alcoholmisbruik, doordat zure stoffen in alcohol het pigment in de lippen kunnen beïnvloeden.

Drugsmisbruik

Het gebruik van narcotica zoals crack-cocaïne of crystal meth (drugsmisbruik) kan leiden tot een donkerdere kleur van de lippen.

Hormonale veranderingen

Hormonale veranderingen zijn een veelvoorkomende oorzaak van lipverkleuring, vooral bij vrouwen. Zwangerschap, het gebruik van anticonceptiepillen, en hormoontherapie kunnen leiden tot veranderingen in lipkleur door verhoogde oestrogeenspiegels. Als hormonale veranderingen de oorzaak zijn, is vaak geen medische behandeling nodig.

Koud weer

Langdurige blootstelling aan koude kan een blauwachtige tint op de lippen veroorzaken, meestal door een tekort aan hemoglobine.

Medicatie

Bepaalde medicijnen kunnen een verandering in lipkleur veroorzaken. Dit omvat:

• Antibiotica (zoals tetracycline en minocycline)
• Antimalariamiddelen (voor de preventie en behandeling van malaria)
• Antipsychotica (voor psychiatrische aandoeningen, zoals fenothiazine voor de behandeling van misselijkheid en braken)
• Bleekmiddelen voor de huid (zoals hydrochinon)
• Chemotherapie (voor de behandeling van kanker)
• Fotosensibiliserende geneesmiddelen (zoals isotretinoïne en acitretine, voor huidaandoeningen)
• Tricyclische antidepressiva (zoals imipramine en desipramine)

Roken

Roken kan de kleur van de lippen en de binnenkant van de mond veranderen. Deze donkere verkleuring, bekend als ‘rokersmelanose’, ontstaat door chronische blootstelling aan rook. Het beste advies is om te stoppen met roken om verdere verkleuring te voorkomen.

Voeding en drank

Overmatige consumptie van koffie of thee kan leiden tot een verkleuring van de lippen. Het verminderen van thee- en koffieconsumptie kan helpen bij het voorkomen van verkleuring. Een te hoge inname van ijzerrijke voedingsmiddelen kan ook de lipkleur donkerder maken; minder ijzerrijke voeding kan nuttig zijn. Pittig voedsel kan leiden tot vlekken op de lippen, en het beperken van deze voeding kan nuttig zijn. Overmatige consumptie van voedsel dat rijk is aan bètacaroteen, zoals wortelen, kan een gele verkleuring veroorzaken. Het verminderen van dergelijke voedingsmiddelen kan helpen om de natuurlijke lipkleur te behouden.

Huishoudmiddelen voor lipverkleuring

Enkele huismiddeltjes kunnen helpen bij het voorkomen of verminderen van lipverkleuring. Het aanbrengen van citroensap op de lippen kan bijdragen aan een gezonder uiterlijk. Voor het bleken van donkere lippen kan limoensap nuttig zijn, vooral als het voor het slapengaan wordt aangebracht. Het dagelijks aanbrengen van vaseline op de lippen kan helpen om de natuurlijke kleur te behouden en verdere verkleuring te voorkomen.

Lees verder

• Donkere vlekken op lippen: Oorzaken van zwarte vlekjes
• Verbrande lippen door blootstelling zon: Tips voor genezing
• Lipgezondheid: Tips voor gezonde en stralende lippen
• Lipeczeem: Droge, rode, pijnlijke lippen door huidaandoening
• Lipbijten: Oorzaken en behandelingen van bijten op lip