Maagbreuk: Aandoening met symptomen van brandend maagzuur
Een maagbreuk, ook bekend als een hiatale hernia, ontstaat wanneer een deel van de maag uitsteekt door het middenrif. Het middenrif heeft normaal gesproken een kleine opening (hiatus) die nodig is zodat de slokdarm zich kan hechten aan de maag. Wanneer de maag echter door deze opening duwt, veroorzaakt dit een maagbreuk. Dit is meestal het gevolg van verzwakte spieren rond de opening in het middenrif. In de meeste gevallen veroorzaakt een kleine maagbreuk geen problemen, maar onder andere brandend maagzuur en slikproblemen zijn mogelijke symptomen bij een grotere maagbreuk. Zelfzorgmaatregelen of medicatie verlichten meestal deze symptomen, maar bij een zeer grote of ernstige maagbreuk is een operatie soms vereist.
Synoniemen maagbreuk
Een maagbreuk is bekend onder verschillende termen, zoals:
- een hiatale hernia
- een hiatus hernia
Een zwangerschap kan mogelijk leiden tot een maagbreuk /
Bron: PublicDomainPictures, PixabayEpidemiologie: Wie krijgt een maagbreuk?
Een maagbreuk komt vaker voor bij mensen boven de vijftig jaar en treft vooral volwassenen, hoewel het ook bij kinderen kan voorkomen, met name bij aangeboren afwijkingen. Er is geen significant verschil in prevalentie tussen mannen en vrouwen.
Oorzaken: Verzwakking van de spieren rond de opening in het middenrif
De precieze oorzaak van een maagbreuk is onbekend. Het
middenrif is een grote, koepelvormige spier die de borstholte scheidt van de buik. Normaal gesproken gaat de slokdarm over naar de maag door een opening in het middenrif, gekend als de hiatus. Een maagbreuk treedt op wanneer de spieren rond deze opening verzwakken en het bovenste deel van de maag uitsteekt door het middenrif in de borstholte.
Risicofactoren voor een maagbreuk
Het risico op een maagbreuk stijgt met de leeftijd en
roken. Verhoogde druk in de buik, zoals door een zwangerschap, obesitas,
hoesten,
braken of persen tijdens het maken van stoelgang, speelt eveneens een rol. Het probleem komt voorts vaker voor bij mensen die een letsel aan het gebied hebben opgelopen.
Een maagbreuk leidt mogelijk tot reflux (terugstroom) van maagzuur uit de maag in de slokdarm. Kinderen met een aangeboren aandoening, zoals het
Edwards-syndroom, hebben soms een maagbreuk. Bovendien kan het verworven worden op latere leeftijd en komt het vaak voor in combinatie met
gastro-oesofageale reflux.
Andere risicofactoren zijn
anesthesie bij operaties voor overgewicht, en
boulimie, een
eetstoornis waarbij een patiënt chronisch braakt en gewicht verliest.
Pijn op de borst is een mogelijk symptoom van een maagbreuk /
Bron: Pexels, PixabaySymptomen: Brandend maagzuur en slikproblemen
Een maagbreuk zelf veroorzaakt zelden symptomen. De
pijn en het ongemak zijn meestal het gevolg van de opwaartse stroming van maagzuur, lucht of gal.
De patiënt kan last hebben van:
- brandend maagzuur, dat verergert bij bukken, liggen of inspanning
- pijn op de borst of buik
- branderig gevoel onderin de borststreek
- slikproblemen
- vol gevoel na de maaltijd
- aanhoudend hikken
- boeren
- bloed braken
- zwarte ontlasting
Alarmsymptomen bij een maagbreuk
Sommige symptomen vereisen onmiddellijke medische aandacht, zoals:
- aanhoudende pijn op de borst
- braken van bloed
- zwarte ontlasting
- ernstige slikproblemen
Diagnose en onderzoeken bij een maagbreuk
De arts voert mogelijk een
gastroscopie (inwendig kijkonderzoek van de maag) uit. Soms worden
röntgenfoto’s gemaakt met behulp van een
bariumsliktest. In sommige gevallen wordt ook een
slokdarmmanometrie uitgevoerd, waarbij een dunne, drukgevoelige buis in de neus wordt geplaatst en via de slokdarm naar de maag wordt gebracht om de druk en beweging in de slokdarm te meten.
Stoppen met roken is noodzakelijk bij een maagbreuk /
Bron: Geralt, Pixabay
Behandeling van een maagbreuk: Zelfzorg, medicatie en chirurgie
Zelfzorg
Enkele zelfzorgmaatregelen kunnen de symptomen van een maagbreuk verminderen of voorkomen:
- alcohol vermijden
- gewicht verliezen bij overgewicht
- grote of zware maaltijden vermijden
- het hoofd tien tot vijftien centimeter heffen in bed
- kleinere maaltijden gedurende de dag eten
- minstens twee tot drie uur voor het slapengaan eten
- niet direct liggen of bukken na een maaltijd
- stoppen met roken
- voedsel vermijden dat maagzuur veroorzaakt, zoals chocolade, uien, kruidig voedsel, citrusvruchten en voedingsmiddelen op basis van tomaten
Professionele medische zorg
Medicatie
De patiënt kan geneesmiddelen krijgen om maagzuur te neutraliseren (
antacida). H2-blokkers en
protonpompremmers kunnen worden voorgeschreven om de zuurproductie te verminderen en de slokdarm te genezen.
Operatie
Als medicijnen en levensstijlmaatregelen niet effectief zijn, kan een operatie nodig zijn om de hernia te herstellen.
Prognose bij een maagbreuk
Meestal zijn de vooruitzichten voor patiënten met een maagbreuk uitstekend, vooral bij een effectieve behandeling.
Complicaties van een maagbreuk
Volgende complicaties kunnen optreden bij een maagbreuk:
Preventie van een maagbreuk
Hoewel niet alle maagbreuken kunnen worden voorkomen, helpen enkele preventieve maatregelen om het risico te verminderen:
- een gezond gewicht behouden
- vermijden van zwaar tillen
- stoppen met roken
- het volgen van een uitgebalanceerd dieet om constipatie te voorkomen
- regelmatige lichaamsbeweging om de spieren te versterken
Lees verder