Leverabces: symptomen, oorzaak, behandeling en prognose
Een leverabces is een abces in de lever. Een abces is een verzameling pus – een dikke vloeistof van bloed, dode weefsels en ziekteverwekkers – in een niet eerder bestaande holte in het lichaam. Een leverabces wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van bacteriën, schimmels, parasieten uit het spijsverteringskanaal. De boosdoener verspreidt zich via de darm naar de lever. Naar schatting heeft minder dan 0,25 procent van de Nederlandse bevolking een abces in de lever. Leverabces symptomen kunnen onder meer bestaan uit koorts, algehele malaise, gewichtsverlies, gevoel van zwakte, pijn in de lever en geelzucht (in een late fase). Bloedonderzoek en leverabcesaspiratie bevestigen de diagnose. Deze technieken kunnen worden ondersteund door een CT-scan. Behandeling van een leverabces bestaat uit antibiotica en eventueel abcesdrainage.

Ligging van de lever /
Bron: Nerthuz/Shutterstock.comWat is een leverabces?
Een leverabces is een verzameling pus in de
lever, veroorzaakt door bacteriën, schimmels of parasieten. Je kan meer dan één abces hebben. De lever maakt enzymen en gal wat helpt om voedsel te verteren en je lichaamsenergie geeft. De lever verwijdert ook schadelijk materiaal uit je lichaam, zoals alcohol en andere giftige stoffen.
Oorzaken van een abces in de lever
Een leverabces wordt veroorzaakt door micro-organismen, zoals bacteriën, schimmels en parasieten. Deze boosdoeners kunnen langs verschillende routes de lever bereiken:
- via het bloed;
- via de galwegen; of
- via de lymfebanen.
Een
blindedarmontsteking kan zich bijvoorbeeld via de leverpoortader, ook kortweg poortader, of vena portae hepatis, naar de lever verspreiden en aldaar een abces veroorzaken. Een leverabces kan ook het gevolg zijn van een cholangitis (
galwegontsteking) of een cholecystitis (
galblaasontsteking). In ontwikkelingslanden ontstaan leverabcessen veelal door de door Entamoeba histolytica, een parasiet uit het rijk der protisten.
Risicofactoren
De volgende factoren verhogen de kans op een leverabes:
- Reizen naar plaatsen waar de infectie vaak voorkomt. In de tropen wordt een abces in de lever vaak veroorzaakt door de darmparasiet Entamoeba histolytica.
- Leeftijd ouder dan 70 jaar.
- Medische aandoeningen, zoals kanker, diabetes, of een zwak immuunsysteem.
- Gebruik van bepaalde geneesmiddelen, zoals steroïden of chemotherapie.
- Alcoholgebruik.
- Slechte voeding.
Leverabces symptomen
Een leverabces kan de volgende klachten en symptomen veroorzaken:
Onderzoek en diagnose
Anamnese en lichamelijk onderzoek
De arts stelt je allerlei vragen over de klachten die je ervaart en vragen in welke landen je onlangs bent geweest. Dit vraaggesprek wordt anamnese genoemd. De arts zal tevens je medische voorgeschiedenis in acht nemen. Daarnaast vindt lichamelijk onderzoek plaats. Tijdens een lichamelijk onderzoek kan de arts symptomen van koorts of geelzucht constateren.

MRI-scan /
Bron: Istock.com/© james steidlAanvullend onderzoek
Bloedonderzoek vertoont een zeer hoge BSE (de bezinking is een indirecte meting van de ernst van ontsteking in het lichaam), en kan aantonen welk micro-organisme de boosdoener is. Beeldvormend onderzoek middels röntgenfoto's, echografie, een CT-scan of MRI-scan kan nodig zijn bij het stellen van de diagnose. Een leverbiopsie is soms ook vereist. Hierbij neemt de arts wat weefsel weg uit de lever om dit microscopisch te laten onderzoeken.
Darmonderzoek (coloscopie) kan ook nodig zijn om de bron van de infectie te achterhalen.
Leverabces behandeling
Medicatie
Geneesmiddelen kunnen helpen bij het behandelen van een infectie veroorzaakt door bacteriën, een schimmel of een parasiet. In geval van een bacteriële infectie, zal de arts antibiotica voorschrijven.
Abcesdrainage
Drainage van een leverabces is vaak ook nodig. Hierbij wordt eerst de huid ontsmet, waarna plaatselijke verdoving wordt verricht. Vervolgens prikt de arts met een lange, dunne naald via de huid in het abces. De pus wordt afgezogen en soms blijft er een drain of slangetje achter in het abces, zodat de pus kan blijven afvloeien. De pus wordt in het laboratorium onderzocht.
Operatie
Een operatieve ingreep kan nodig zijn als het abces groot is of als je meer dan één abces hebt. Chirurgie kan ook nodig zijn als het abces barst. Dit wordt een ruptuur genoemd.

Drink geen alcohol /
Bron: Marian Weyo/Shutterstock.comZelfzorgmaatregelen
Eet gevarieerd en gezond
Gezonde voedingsmiddelen omvatten fruit, groenten, volkorenbrood, magere zuivelproducten, bonen, mager vlees en vis. Er zijn
bepaalde voedingsmiddelen die zeer goed zijn voor de lever.
Drink geen alcohol
Alcohol kan je lever beschadigen en het risico op een andere abces vergroten.
Prognose
De prognose voor een leverabces hangt af van verschillende factoren, waaronder de onderliggende oorzaak, de snelheid waarmee het wordt gediagnosticeerd en behandeld, alsmede je algehele gezondheid. In sommige gevallen kan een leverabces levensbedreigend zijn, vooral als het niet tijdig wordt vastgesteld en behandeld. Het risico op overlijden is overigens groter als je meerdere leverabcessen hebt. Schakel onverwijld medische hulp in als er symptomen van een leverabces optreden, zoals koorts,
pijn in de bovenbuik en geelzucht. Met tijdige en adequate behandeling is de kans op een volledig herstel van een leverabces groter.
Lees verder